Nature-Based Learning Environments for Physically Disabled Children in Early Childhood Religious Education

Yıl 2024, Cilt: 54 Sayı: 1, 1 - 15, 30.06.2024

Saadet İder

https://doi.org/10.51121/akif.2024.52

Öz

This study aims to explore the benefits of nature-based education for children and reveals how to create nature-based learning environments for preschool children with physical disabilities in religious education. The study was conducted using the systematic literature review. It analyzes related studies and reveals the principles of the nature-based learning environments according to the learning outcomes of early childhood religious education. At the end of the research, it is concluded that natural elements are beneficial both for the social, cognitive, and affective development of children and that activities conducted in learning environments with natural materials can be used effectively in faith and moral education of children. It is proposed that arrangements should be made to allow access, active participation, contact with nature, and the use of natural materials according to the physical disability of the children in the learning environments to be designed for children with disabilities. The arrangements are associated with target behaviors in the curriculum of early childhood religious education.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Early Childhood Religious Education, Nature-Based Education, Learning Environment, Physical Disability

Erken Çocukluk Dönemi Din Eğitiminde Fiziksel Engelli Çocuklar için Doğa Temelli Öğrenme Ortamları

Öz

Bu çalışma, doğa temelli eğitimin çocuklar için yararına dikkat çekerek erken çocukluk dönemi din eğitiminde fiziksel engelli çocuklar için doğa temelli öğrenme ortamlarının nasıl oluşturulması gerektiğini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırma, sistematik literatür analizi yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. İlgili çalışmalar incelenmiş ve erken çocukluk dönemi din eğitiminin kazanımlarına uygun düşen doğa temelli öğrenme ortamının taşıması gereken özellikler belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma sonunda, erken çocukluk dönemi din eğitiminde hedeflenen davranışlar için doğanın ve doğal unsurların çocukların sosyal, bilişsel ve duyuşsal gelişimlerine uygun olduğu, doğal materyallerle kurgulanmış öğrenme ortamlarında gerçekleştirilecek etkinliklerin onların inanç ve ahlak eğitiminde etkin biçimde kullanılabileceği ortaya konulmuştur. Engelli çocuklar için tasarlanacak öğrenme ortamlarında çocukların engel durumuna göre onların erişimine, aktif katılımına, doğa ile temasına ve doğal materyalleri kullanımına imkân veren düzenlemelere ilişkin önerilere yer verilmiş, bu düzenlemeler erken çocukluk dönemi din eğitimi müfredatında yer alan hedef davranışlarla ilişkilendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Erken Çocukluk Dönemi Din Eğitimi, Doğa Temelli Eğitim, Öğrenme Ortamı, Fiziksel Engel

Kaynakça

• Akyüz, Yahya. “Eğitimde Çocuk Doğa ve Çevre Korunması İlişkileri”. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences 12/1 (1979), 85-96.
• Ameli, Katharina. “Where is Nature? Where is Nature in Nature and Outdoor Learning in Higher Education? An Analysis of Nature-Based Learning in Higher Education Using Multispecies Ethnography”. Journal of Teacher Education for Sustainability 24/2 (2022), 113-128. https://doi.org/DOI: 10.2478/jtes-2022-0020.
• Arbogast, K.L. vd. “Vegetation and Outdoor Recess Time at Elementary Schools: What are the Connections?” Journal of Environmental Psychology 29/4 (2009), 450-456.
• Aslan, Kemal. “Öğretimde Eğitsel Oyunlar”. Cami Merkezli Hayat - YECDER III. Ulusal Din Görevlileri Sempozyum Tebliğleri. 77-101. İstanbul: Yecder, 2013.
• Ayran, Gülsün - Baran, Meryem. “Sağlıklı Ve Engelli Çocuk Sahibi Annelerin Çocuk Yetiştirme Tutumları Ve Disiplin Yöntemleri”. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi 5/1 (2016), 1-6.
• Başkonak, Mustafa. Türkiye’deki Lise Mezunu İşitme Engellilerin Din Eğitiminde Karşılaştıkları Güçlüklerin Öğrenci ve Eğitimci Görüşleri Açısından Değerlendirilmesi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2016.
• Bayraktar, Muhammet Mustafa - Bozer Bayraktar, Saliha. "Din Öğretiminde Okul Dışı Öğrenme Ortamlarının İncelenmesi: Kırşehir Kültür Varlıkları ve Sanat Eserleri Örneği". Türkiye İlahiyat Araştırmaları Dergisi 7/2 (2023), 315-339.
• Bayraktar, Muhammet Mustafa. "The Factors Affecting Religious Development in the Context of Religious Education İn Turkey". US-China Education Review 7/3 (2017), 169-177.
• Berberoğlu, Emel Okur - Uygun, Selçuk. “Sınıf Dışı Eğitimin Dünyadaki ve Türkiye’deki Gelişiminin İncelenmesi”. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 9/2 (2013), 32-42.
• Bilgili, Fatih Menderes. “Din Eğitiminde Kur’an’ın Anlaşılmasında Doğanın ve Kur’an’ın Kazandırdığı İlmi Metodolojinin Önemi”. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 5/11 (2018), 141-154.
• Broom, Catherine. “Exploring the Relations Between Childhood Experiences in Nature and Young Adults’ Environmental Attitudes and Behaviours”. Australian Journal of Environmental Education 33/1 (2017), 34-47.
• Ceylan, Merve. “Doğa Etkinliklerine Katılan Çocukların ‘Doğa’ Kavramına İlişkin Metaforik Algılarının İncelenmesi”. İnönü Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 6/2 (2019), 38-48.
• Colvado, Silvia vd. “Experiencing Nature In Children’s Summer Camps: Affective, Cognitive and Behavioural Consequences”. Journal of Environmental Psychology 33 (2013), 37-44.
• Cooper, Allen. “Nature and the Outdoor Learning Environment: the Forgotten Resource in Early Childhood Education”. International Journal of Early Childhood Environmental Education 3/1 (2015), 85-97.
• Cordiano, Tory S. vd. “Nature-Based Education and Kindergarten Readiness: Nature-Based and Traditional Preschoolers are Equally Prepared for Kindergarten”. International Journal of Early Childhood Environmental Education 6/3 (2019), 18-36.
• Çalışkan, Hüseyin vd. “Değerler Eğitimi Bağlamında Planlanan Doğa Eğitimi Programına İlişkin Veli Görüşleri”. International Journal of Field Education 7/1 (2021), 79-97.
• Çelik, Rahime - Evcimik, Sare. “Okul-Cami Buluşması Projesi Üzerine Nitel Bir Araştırma”. Diyanet İlmi Dergi 57 (Mart 2021), 457-486.
• Çetinkale Demirkan, Gülbin vd. “The Study on Determining Environment and Nature Awareness of Pre-School Students and Mentally Disabled in Nigde Province: Art Therapy”. New Trends and Issues Proceedings on Humanities and Social Sciences 5/1 (2018), 83-89.
• Çoban, Mustafa. “Diyanet İşleri Başkanlığı Kuran Kursu Öğretim Programı (Okul Öncesi Dönemi) Öğrenme Alanı Dini Bilgiler II Kazanımlarının Okul Öncesi Çocuğun Gelişimi Açısından Değerlendirilmesi”. VI. Ulusal Din Görevlileri Sempozyumu. 124-149. Konya: Kültür Yayınları, 2017.
• Demir, Mehmet Şirin vd. “Çeşitli Nöro-Bilişsel & Nöro-Pedagojik Uygulama ve Modalitelerin Bilişsel Becerilerin Gelişimi Üzerindeki Etkisi”. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 17/2 (2016), 679-696. Dewey, John. Tecrübe ve Eğitim. Ankara, 1966.
• Diyanet İşleri Başkanlığı (DİB). 4-6 Yaş Grubu Kuran Kursu Öğretim Programı. Ankara: DİB Eğitim Hizmetleri Genel Müdürlüğü, 2022.
• Doğan, Davut. “Diyanet İşleri Başkanlığı Kur’an Kursları Öğretim Programı (Okul Öncesi Dönemi) Dini Bilgiler-1 Öğrenme Alanı Kazanımları Üzerine Değerlendirme”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12/24 (2014), 201-225.
• Efilti, Erkan. “Examination to Rejection Behaviors of Fathers Having with Mentally Disabled Child”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 40 (2016), 457-468.
• Erkol, Ahmet. “İslam Kozmoloji Öğretisinde Allah - Tabiat ve İnsan İlişkisi Bağlamında Doğa ve Doğanın Korunması”. Marife 18/2 (2018), 573-589.
• Frey, Nancy - Fisher, Douglas. “Reading and the Brain: What Early Childhood Educators Need to Know”. Early Childhood Education Journal 38 (2010), 103-110.
• Göküş, Şeref. “Din Öğretiminde Gezi-Gözlem Yöntemi ve Bir Uygulama Örneği”. TYB Akademi Dil Edebiyat ve Sosyal Bilimler Dergisi 28 (2020), 115-144.
• Gündoğan, Saim. “Din Felsefesi Açısından Doğa ile Bütünleşmek: Doğa ve Ekolojik Bilincin Oluşumuna Dair Bir Deneme”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 52 (2022), 9-32.
• Haris, W - Denis, N. Time Saver Standarts For Landscape Architecture. Newyork: Mc Graw Hill, 1988.
• İder, Saadet. “Erken Çocukluk Dönemi Din Eğitiminde Uyaran Zenginliğinin Nörobilimsel Temelleri”. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 24/46 (2022), 553-580. https://doi.org/10.17335/sakaifd.1166389
• Jordan, Cathy - Chawla, Loise. “A Coordinated Research Agenda for Nature-Based Learning”. Frontiers in Psychology 10/766 (2019), 1-10.
• Karabulut, Helena. “The Neuro-Building Blocks of Learning: Improving School Readiness and Overcoming Learning Difficulties”. Journal of Education and Future 4 (2013), 1-15.
• Karasu, Tecelli. “Erken Çocukluk Dönemi Din Eğitiminde Yapılandırmacı Öğrenme Anlayışının İmkanı”. İslam Düşüncesi Araştırmaları. ed. Abdülcelil Bilgin - Yusuf Aydın. 405-434. Ankara: Araştırma Yayınları, 2019.
• Karslı, İbrahim Hilmi. “Çevre Sorunu ve Kuran’ın Doğal Çevre Öğretisi”. Diyanet İlmi Dergi XLVIII/1 (2012), 93-120. Kayacan, Murat. “Fizilali’l-Kuran’da İnsan Doğa İlişkisi”. Eskiyeni 21 (2011), 81-87.
• Klajmon-Lech, Urszula. “The Idea of Subjectivity and Dialogue in the Education of a Disabled Child”. Освітологічний дискурс 1/2 (2018), 20-21.
• Köşker, Nilüfer. “Okulöncesi Çocuklarında Doğa Algısı”. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 19/1 (2019), 294-308.
• Larimore, Rachel. “Defining Nature-Based Preschools”. The International Journal of Early Childhood Environmental Education 4/1 (2016), 32-36.
• Lewis, Terence. Youth and Nature: Assessing the Impact of an Integrated Wellness Curriculum on Nature Based Play and Nature Appreciation for Youth in Out-of-school Time Recreation Programming. Minneapolis: The University of Minesota, Doktora Tezi, 2009.
• Montessori, Maria. The Absorbent Mind. Chennai: Adyar Madras Theosophical Publishing House: 1949.
• Musayev, Islam. Engelli Bireylerin Din Eğitimi. Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2013.
• Nasr, Seyyid Hüseyin. Tabiat Düzeni ve Din. İstanbul: İnsan Yayınları, 2002.
• Ögcem, Ergin. “İnsan-Doğa İlişkisinde Ahlaki Bir Neden Olarak Tanrı Faktörü”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırma Dergisi 5/8 (2016), 2950-2962.
• Özalp, Hasan. “Tanrı-Doğa İlişkileri Bağlamında Metafiziksel Fail Neden: İbn Sina Örneği”. Journal of Islamic Research 24/3 (2013), 146-159.
• Özdemir, İbrahim. “Kur’an ve Çevre”. İslami İlimler Dergisi 2/1 (2006), 161-183.
• Paslı, Ayşe Merve. Doğal Çevre Kent ve Çocuk İlişkisini Yeniden Kurmak İskandinavya’da Doğa Temelli Eğitim ve İsveç Orman Okulu Örneği. İstanbul: İstanbul Şehir Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Pitkänen, Kati vd. Nature-Based Integration. Denmark: Rosendahls, 2017.
• Polat, Özgül - Demirci, Fatma Gülçin. “Erken Çocukluk Döneminde Bilişsel Gelişime Bir Uyaran Olarak Doğa ile Temas ve Doğa Temelli Açık Alan Etkinlikleri”. Muş Alparslan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 1/2 (2021), 95-113.
• Pouya, Sima vd. “Doğa ile Uyumlu Fiziksel Engelli Çocuk Oyun Alanları”. Süleyman Demirel Üniversitesi Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi 1/1 (2016), 51-60.
• Sampson, Stanley F. Transformative Leadership In Nature-Based Preschool Education. Portland: University of New England, Doktora Tezi, 2021.
• Shojaei, Fatemeh Al-sadat. “Landscape Linking Religion and Nature in the Caucasus”. Journal of Art & Civilization of the Orient 2/4 (2014), 12-19.
• Sloper, Patricia vd. “Every Child Matters Outcomes: What Do They Mean for Disabled Children and Young People?” Children & Society 23/4 (2009), 265-278.
• Stigsdotter, Ulrika vd. “Nature-Based Therapeutic Interventions”. Forests Trees and Human Health. ed. Kjell Nilsson vd. New York: Springer, 2011.
• Tavukçuoğlu, Mustafa. “Okulöncesi Çocuğunun Eğitiminde Din Duygusu ve Din Eğitimi”. Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 14/14 (2002), 51-63.
• Temiz, Zeynep - Karaaslan Semiz, Güliz. “En iyi Öğretmenim Doğa: Okul Öncesinde Doğa Temelli Eğitim Uygulamaları Projesi Kapsamında Hazırlanan Öğretmen Etkinlikleri”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 8/1 (2019), 314-331.
• Tosun, Aybiçe. “Erken Çocukluk Dönemi Din Eğitimi Yaklaşımları Üzerine Karşılaştırmalı Bir Analiz”. Amasya İlahiyat Dergisi 12 (2019), 121-151.
• Tosun, Cemal. “Din Öğretiminde Gezi Gözlem Yöntemi”. Din Öğretimi Dergisi 40 (1993), 23-32. Ummanel, Azize. “Kum ve Oyun Alanları Üzerine Bir İnceleme”. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 17/3 (2017), 1539-1566.
• Uzun, Sümeyra. Okul Öncesi Din Eğitiminde Program Geliştirme Süreçlerinde İlke ve Yaklaşımlar. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi, Doktora Tezi, 2022.
• Vitagliano, Luke A. vd. “Group Nature-Based Mindfulness Interventions: Nature-Based Mindfulness Training for College Students with Anxiety”. International Journal of Environmental Research and Public Health 20/1451 (2023), 1-18. https://doi.org/10.3390/ ijerph20021451.
• Ward, Kumara. Econnection in Early Childhood Education: Synergies in Inquiry Arts Pedagogies and Experiential Nature Education. Western Sydney University, 2017. https://doi.org/10.4225/35/5a39a42c85b42
• Woolfson, Lisa. “Family Well-Being and Disabled Children: A Psychosocial Model of Disability-Related Child Behaviour Problems”. British Journal of Health Psychology 9 (2004), 1-13.
• Yeşilyurt, Temel. “Doğanın Epistemolojik Analizi”. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 8 (1999), 217-248.
• Yıldırım, Ali - Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 11. Baskı., 2018.
• Yıldırım, Günseli - Akamca, Güzin. “The Effect of Outdoor Learning Activities on The Development of Preschool Children”. South African Journal of Education 37/2 (2017), 1-10.