Kişilerarası iletişimi olumsuz etkileyen bireylere itici gelen davranışlar oldukça yaygındır. Bu itici davranışlar arasında ilk bakışta diğer kişilere önemsizmiş gibi görünen ancak sürekli maruz kalınınca güçlü olumsuz duygular uyandıran davranışlar, sosyal alerjenler olarak isimlendirilmektedir. Bu davranışlar müdahaleci kıskançlıklardan, sürekli eleştirmeye, ihtiyaç duyulan ilginin gösterilmemesinden, randevularına geç kalmaya, görgü kurallarını ihlal etmekten, başkaları hakkında dedikodu yapmaya ya da yalan söylemeye kadar uzanmaktadır. Kişilerin önemsizmiş gibi görünen bu ve benzeri davranışları sürekli tekrarlamaları, maruz kalan bireylerde rahatsızlık yaratır ve bu tür davranışlara karşı sosyal alerji olarak isimlendirilen aşırı duygusal tepkiler ortaya çıkarabilir. Kişilerarası ilişkilerde sıklıkla yaşanmasına, rahatsızlık verici olmasına ve ilişkiden kaçınmaya yol açan özelliklerine rağmen sosyal alerjenlere ilişkin araştırmaların sınırlı olması ve Türkçe kişilerarası iletişim yazınında ise hiç yer almaması önemli bir eksikliktir. Bu makalede, kişilerarası itici davranışların bir alt kümesi olarak nitelenen, kişide güçlü olumsuz duygular uyandıran ve karşılıklı anlam üretimini olumsuz etkileyen sosyal alerjenler, bu alerjenlere verilen duygusal tepkiler ve kişilerarası iletişimle ilişkileri ele alınmıştır. Makale ile kişilerarası iletişim alan yazınında görece yeni bir kavram olan sosyal alerjenlerin kişilerarası iletişimle ilişkisi konusunda yapılacak diğer bilimsel çalışmalara literatür taraması aracılığıyla temel teşkil edecek kuramsal bir çerçevenin sunulması amaçlanmaktadır.
Aversive behaviors that affect interpersonal communication negatively are quite common. Among these aversive behaviors, there are seemingly minor behaviors, having the potential to elicit strong emotions when exposed constantly, which are called social allergens. These behaviors range from possessive jealousy, constant criticism, lack of needed attention, being late for appointments, violating etiquette, gossiping to lying about others. Repetitions of these seemingly insignificant behaviors and similar behaviors create discomfort in the exposed individual and can cause extreme emotional reactions, called social allergies, against such behaviors. Although social allergens are frequently experienced in interpersonal relationships and can cause annoyance and withdrawal from the relationship, the limited research on social allergens and the dearth of studies in the Turkish interpersonal communication literature is an important shortcoming. In this article, social allergens, a subset of aversive interpersonal behaviors, which arouse strong negative emotions and negatively affect the production of mutual meaning, and emotional reactions to these allergens and their realtionship with interpersonal communication was discussed. This article aims to provide a fundamental theoretical framework to other scientific studies which will deal with the relationship between social allergens, a relatively new concept in interpersonal communication literature, and interpersonal communication by reviewing the literature.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | İletişim ve Medya Çalışmaları |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 29 Haziran 2022 |
Gönderilme Tarihi | 26 Şubat 2022 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 |