Representations of Poverty in Television Series in the Context of Cultivation Theory: Romani People

Yıl 2023, , 19 - 41, 30.12.2023

Maria Arabacı Koç

https://doi.org/10.31123/akil.1368748

Cited By: 1

Öz

Television series, which have been increasing in Türkiye since the 2000s, now constitute the prime-time broadcast generation of many national channels. The series feature different social, cultural and socio-economic representations. One of these representations is poverty. This study will research how poverty is represented in television series. As emphasized in the Cultivation Theory, television has an impact on the audience in the long term. In this context, representations of poverty can be problematic for both the audience and the group represented. Especially when ethnic minorities are taken into consideration, representations of poverty within the framework of Cultivation Theory can increase prejudice against these groups and reinforce their socio-economic status. In this context, representations of poverty in television series will be analyzed through the Romani ethnicity. A qualitative content analysis of five Turkish television series with Romani characters was conducted in the categories of story, characters, location, education, and business life. The study concluded that poverty is identified with Romani, and Romani characters are represented as poor in all television series. Within the framework of Cultivation Theory, these representations can create more inequality in society and further disempower minority groups. While there are many stories about poverty within the narrative structure of fiction, the repetition of these stories through a particular ethnic group can lead to the formation of stereotypes and prejudices against that group.

Anahtar Kelimeler

Poverty, Cultivation Theory, Romani, Television Series, Representation

Yetiştirme Kuramı Çerçevesinde Televizyon Dizilerinde Yoksulluk Temsilleri: Romanlar Örneği

Öz

Türkiye’de 2000’lerden bu yana sayıları artan televizyon dizileri, günümüzde birçok ulusal kanalın prime-time yayın kuşağını oluşturmaktadır. Dizilerde farklı toplumsal, kültürel ve sosyo-ekonomik temsiller yer almaktadır. Bu temsillerden bir tanesi de yoksulluktur. Bu çalışmada televizyon dizilerinde yoksulluğun nasıl temsil edildiği araştırılacaktır. Yetiştirme Kuramı’nda vurgulandığı üzere, televizyon uzun vadede izleyici üzerinde etkilidir. Bu bağlamda yoksulluk temsilleri de hem izlerkitle hem de temsil edilen grup açısından sorunsal olabilmektedir. Özellikle etnik azınlıklar göz önünde bulundurulduğunda, Yetiştirme Kuramı çerçevesinde yoksulluk temsilleri bu gruplara yönelik önyargıyı arttırabilmekte ve sosyo-ekonomik durumlarını pekiştirebilmektedir. Bu bağlamda dizilerdeki yoksulluk temsilleri Roman etnisitesi üzerinden incelenecektir. Türkiye’de televizyonlarda yayınlanan ve Roman karakterlerin olduğu beş dizinin; hikâye, karakterler, mekân, eğitim ve iş hayatı kategorileri çerçevesinde nitel içerik analizi yapılmıştır. Araştırmanda, yoksulluğun Romanlar ile özdeşleştirildiği ve Roman karakterlerin bütün dizilerde yoksul olarak temsil edildiği sonucuna ulaşılmıştır. Yetiştirme Kuramı çerçevesinde, bu temsiller toplumda daha fazla eşitsizlik yaratabilmekte ve azınlık gruplarını daha fazla güçsüzleştirebilmektedirler. Kurmaca anlatı yapısı içerinde yoksulluk üzerine birçok hikâye bulunmakla birlikte, bu hikayelerin belirli bir etnik grup üzerinden tekrar edilmesi, o gruba yönelik kalıp-yargıların ve önyargıların da oluşmasına sebep olabilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yoksulluk, Yetiştirme Kuramı, Romanlar, Televizyon Dizileri, Temsil

Kaynakça

• Ak, M. (2016). Toplumsal Bir Olgu Olarak Yoksulluk. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 54, 296-306 https://dergipark.org.tr/tr/pub/abuhsbd/issue/32956/366248
• Alpman, N. (1997). Başka Dünyanın İnsanları Çingeneler (2. Baskı). Ozan Yayıncılık.
• Altınöz, İ. (2007). XVI. Yüzyılda Osmanlı Devlet Yönetimi İçerisinde Çingeneler. Suat Kolukırık (Haz.), Yeryüzünün Yabancıları Çingeneler (ss.13-31). Simurg Yayıncılık.
• Arayıcı, A. (1999). Çingeneler. Ceylan Yayınları.
• Aziz, A. (2013). Radyo Televizyon Yayıncılığı. Hiperlink Yayınları.
• Bayraktar, F. S. & Sandalyeci, S. (2018). Trakya Ağızları Ses Bilgisi. Uluslararası Türk Lehçe Araştırmaları Dergisi, 2(1), 215-279 DOI: 10.30563/turklad.423682
• Bradshaw, T. K. (2007). Theories of Poverty and Anti-Poverty Programs in Community Development, Journal of the Community Development, 38(1), 7-25, DOI: 10.1080/15575330709490182
• Çelenk, S. (2005). Televizyon Temsil Kültür 90’lı Yıllarda Sosyokültürel İklim ve Televizyon İçerikleri. Ütopya Yayınevi.
• Duran Tasouji, C. (2022). İTU-Tv Deneyimi ve Türkiye’de Ulusal Televizyon Yayınlarını Bekleme Süreci. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İletişim Fakültesi, 57, 51-69. https://doi.org/10.47998/ikad.1057269
• Erdoğan, N. (2019). Yok-Sanma: Yoksulluk - Maduniyet ve “Fark Yaraları”. Necmği Erdoğan (Ed.), Yoksulluk Halleri Türkiye’de Kent Yoksulluğunun Toplumsal Görünümleri. (ss. 47-95). İletişim Yayınları.
• Ergun, C. & Koçancı, M. (2017). Yoksulluk ve Kentsel Mekan Üzerine Birkaç Not. Toplum ve Demokrasi, 11(24), 201-228.
• Fiske, J. (2003). İletişim Çalışmalarına Giriş (2. Baskı). Bilim ve Sanat Yayınları.
• Gerbner, G. (2014). Prime Time’da Ölüm. Michael Morgan (Der.), Medyaya Karşı (ss. 375-384). Ayrıntı Yayınları.
• Gerbner, G. & Gross, L. (2014). Televizyonla Yaşamak: Şiddet Profili. Michael Morgan (Der.), Medyaya Karşı (ss. 333-374). Ayrıntı Yayınları.
• Gerbner, G. (2014). Doğru Yolda İlerleme. Michael Morgan (Der.), Medyaya Karşı (ss. 313-330). Ayrıntı Yayınları.
• Gerbner, G., Gross, L., & Melody, W. H. (2014). Kültürel Göstergeler. Michael Morgan (Der.), Medyaya Karşı (ss. 255-280) Ayrıntı Yayınları.
• Gerbner, G. (2014). İletişimi Tanımlamak Üzerine: Bir Başka Görüş. Michael Morgan (Der.), Medyaya Karşı (ss. 137-142). Ayrıntı Yayınları.
• Gerbner, G. (2014). Kitle Kültürünün Meydan Okuması ve Eğitim. Michael Morgan (Der.), Medyaya Karşı (ss. 124-136). Ayrıntı Yayınları.
• Gerbner, G., Gross, L., Morgan, M., & Signorielli, N. (2014). Televizyon ile Büyümek: Kültivasyon Perspektifi. Michael Morgan (Der.), Medyaya Karşı (ss. 281-312). Ayrıntı Yayınları.
• Gün, S. (2017). Çingenelerin/Romanların Medyada Sunumu:“Roman Havası Dizisi” Örneği. Bildiriler Kitabı-II, 81-97.
• Hall, S. (2017). Temsil İşi. Stuart Hall (Ed.), Temsil Kültürel Temsiller ve Anlamlandırma Uygulamaları (ss. 21-98). Pinhan Yayıncılık.
• Hsieh, H. & Shannon S. (2005). Three Approaches to Qualitative Content Analysis. Qualitative Health Research, 15(9), 1277-1288 DOI: 10.1177/1049732305276687
• Karakaş, M. (2010). Küresel Yoksulluğun Öteki Yüzü: Yeni Yoksulluk ve Sosyal Dışlanma. Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 1-16
• Kolukırık, S. (2008). Dünden Bugüne Çingeneler. Ozan Yayıncılık.
• Koptekin, D. (2017). Biz Romanlar Siz Gacolar Çingene/Roman Çocukların Kimlik İnşası. İletişim Yayınları.
• Krippendorff, K. (1989). Content analysis. In E. Barnouw, G. Gerbner, W. Schramm, T. L. Worth, & L. Gross (Eds.), International encyclopedia of communication, 1, 403-407. Oxford University Press. http://repository.upenn.edu/asc_papers/226
• Kyuchukov, H. (2007). Bulgar ve Türk Müslüman Romanlar’ın Tarihi, Kültürü ve Dili. Suat Kolukırık (Der.), Yeryüzünün Yabancıları Çingeneler (ss. 71-84). Simurg Yayıncılık.
• Morgan, M. (2014). George Gerbner’ın İletişim Teorisine, Araştırmaya ve Toplumsal Eyleme Katkıları Üzerine. Michael Morgan (Der.), Medyaya Karşı (ss. 9-40). Ayrıntı Yayınları.
• Lale, B., & Koca, D. (2023). Modern İdeolojinin Mekânsal Oluşumu: 1923-60 Yılları Arası Ankara Gazinoları. Tasarım Kuram, 19(39), 334–350. DOI: 10.59215/tasarimkuram.397
• Lent, J. A. (2014). George Gerbner ile Röportaj. Michael Morgan (Der.), Medyaya Karşı (ss. 41-58). Ayrıntı Yayınları.
• Lewis, O. (1971). Sançez’in Çocukları. e Yayınları
• Lister, R. (2021). Poverty (2. Baskı). Polity Press. https://www.perlego.com/book/2068093/poverty-pdf (Erişim tarihi: 23/07/ 2023).
• Neuman, W. L. (2006). Toplumsal Araştırma Yöntemleri Nitel ve Nicel Yaklaşımlar 2. Yayın Odası.
• Ocak, E. (2019). Yoksulun Evi. Necmi Erdoğan (Ed.), Yoksulluk Halleri Türkiye’de Kent Yoksulluğunun Toplumsal Görünümleri (ss. 133-173). İletişim Yayınları.
• Oklit, N. (2008). Yoksulluk Olgusuna Kavramsal Ve Kuramsal Yaklaşımlar. Nurgül Oktik (Der.), Türkiye’de Yoksulluk Çalışmaları (ss. 21-56). Yakın Kitabevi Yayınları.
• Özkan, A. R. (2000). Türkiye Çingeneleri. Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Ramer, D. Jamieson, P. Bleakley, A. & Hall Jamieson, K. (2014). Cultivation Theory: Its History, Current Status, and Future Directions. Robert S. Fortner & P. Mark Fackler (Ed.), The Handbook of Media and Mass Communication Theory (ss. 115-136). John Wiley & Sons, Inc. DOI:10.1002/9781118591178
• Rowntree, B. S. (1902). Poverty. A Study of Town Life. The Macmillan Company. http://pombo.free.fr/rowntree.pdf (Erişim tarihi: 19/08/2023)
• Stemler, S. (2000). An overview of content analysis. Practical Assessment, Research, and Evaluation, 7(17), 1-6. DOI: https://doi.org/10.7275/z6fm-2e34 Available at: https:// scholarworks.umass.edu/pare/vol7/iss1/17
• Şengül, T. (2002). Kentsel Yoksulluk ve Mekansal Ölçek Sorunu. 8 Kasım Dünya Şehircilik Günü 26. Kolokyumu Bildiri Kitabı (ss. 45-52). TMMOB Şehir Plancıları Odası.
• Şen Gür, D. (2020). Edirne İli Süloğlu İlçesi Ağzı. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Taylan, H. H., & Barış, İ. (2023). Medyada Romanlara Yönelik Kalıpyargı ve Önyargıların Sunumu. Roman Dili ve Kültürü Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 4(1), 89-100.
• Toprak Karaman, Z. (2017). Siyasi ve İdari Yönüyle Romanlar. Suat Kolukırık (Haz.), Yeryüzünün Yabancıları Çingeneler (ss. 33-42). Simurg Yayıncılık.
• Tüzün Ateşalp, S. (2016). “Nitelikli Televizyon”: Medya Profesyonellerinin Perspektifinden Türk Televizyon Dizilerinde Nitelik. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, 25, 9-37 DOI: 10.16878/gsuilet.283029
• Uştuk, O. (2019). Emek Pazarı ve Kimliklenme İlişkisi: İzmir Urla Sıra Mahallesi Romanları Örneği. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• Wacquant, L. (2015). Kent Paryaları (2. Baskı). Boğaziçi Üniversitesi Yayınları
• Weber, R. P. (1990). Basic Content Analysis. Sage.
• Yaylagül, L. (2018). Kitle İletişim Kuramları Egemen ve Eleştirel Yaklaşımlar. Dipnot Yayınları
• https://www.showtv.com.tr/dizi/tanitim/uc-kurus/2815 (Erişim tarihi: 31/08/2023)
• https://www.showtv.com.tr/dizi/tanitim/cennet-mahallesi/976 (Erişim tarihi: 31/08/2023)
• https://tr.wikipedia.org/wiki/Roman_Havası (erişim tarihi: 31/08/2023)
• https://www.atv.com.tr/gonulcelen/kadro (31/08/2023)
• https://www.turkis.org.tr/turk-is-haziran-2023-aclik-ve-yoksulluk-siniri/#:~:text=Gıda%20harcaması%20ile%20giyim%2C%20konut,%2C30%20TL%27ye%20yükseldi. (Erişim tarihi: 30/07/2023)
• https://tr.wikipedia.org/wikiCennet_Mahallesi#:~:text=Cennet%20Mahallesi%2C%20Erler%20Film%20imzalı,yayınlanan%20Gırgıriye%20filminin%20dizi%20versiyonudur. Erşim tarihi: 31/08/2023)
• https://tr.wikipedia.org/wiki/Görgüsüzler_(dizi) (Erişim tarihi: 31/08/2023)