Vladimir Propp'un Masal Anlatısı Perspektifinden “Interstellar” Filminin İncelenmesi

Yıl 2015, Sayı: 24, 31 - 55, 15.12.2015

Bayram Çağlar

https://doi.org/10.31123/akil.437300

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada, günümüz dünya sinemasını domine eder konumda bulunan Hollywood

film endüstrisinin, 2014 yılında neredeyse tüm dünyada gösterime soktuğu ve

üzerine yoğun ‘bilimsel’ ve popüler tartışmaların yapıldığı “Interstellar”, Türkçe adıyla

“Yıldızlarası”, filminin çağdaş bir masal olup olmadığı tartışılmaktadır. Makalede söz

konusu film, Rus biçimci ve halk bilimci Vladimir Propp’un ‘masal anlatısı’ konusunda

geliştirdiği yöntem temel alınarak incelenmiş, ‘Interstellar’ın çağdaş bir bilim-kurgu

masalı olduğu tezi işlenmiştir. Yapısalcılık perspektifinden yapılan incelemede,

V. Propp’un masal anlatısındaki 31 maddelik ‘işlevselci’ sıralaması tek tek filme

uyarlanmıştır. Makale, filmin bu yönlü bir çözümlemesinden hareketle kurmaca

anlatının, yüzlerce yıllık geçmişinden, mitolojiden masala, antik dramadan tiyatroya

ve destandan romana kadar, çağdaş anlatı biçimlerinden sinemanın da beslendiği

kaynağın müşterekliğine dikkat çekmektedir.

Anahtar Kelimeler

V.Propp, Interstellar filmi, yapısalcılık, peri masalı, bilim-kurgu

Kaynakça

• Barthes, Roland (2012). Göstergebilimsel Serüven. Çev., Mehmet Rifat&Sema Rifat. İstanbul: Yapı Kredi.
• Berger, Arthur Asa (2014). Kültür Eleştirisi: Kültürel Kavramlara Giriş. Çev.,Özgür Emir. İstanbul: Pinhan.
• Bloom, Paul (2012). Hazzın Bilimi, Sevdiğimiz Şeyleri Neden Severiz. Çev.,Ahmet Birsen. İstanbul: Alfa.
• Eco, Umberto (1995). Anlatı Ormanlarında Altı Gezinti. Çev., Kemal Aktay. İstanbul: Can.
• Erkman Akerson, Fatma (2005). Göstergebilime Giriş. İstanbul: Multilingual.
• Fiske, John (2003). İletişim Çalışmalarına Giriş. Çev., Süleyman İrvan. Ankara: Bilim ve Sanat
• Parsa, Alev (2012). Sinema Göstergebiliminde Yapısal Çözümleme: Sinemasal Anlatı Sunumu ve Kodlar. Görsel Metin Çözümleme: İletişim Bilimlerinde Araştırma Yöntemleri içinde (11-33). Özlem Güllüoğlu (der.) Ankara: Ütopya.
• Postman, Neil (2004). Televizyon Öldüren Eğlence, Gösteri Çağında Kamusal Söylem. Çev., Osman Akınhay. İstanbul: Ayrıntı.
• Propp, Jakovlevitch Vladimir (1987). Masalların Yapısı ve İncelenmesi. Çev., Hüseyin Gümüş. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.
• Propp, Jakovlevitch Vladimir(1995). “Olağanüstü Masalların Dönüşümleri” Yazın Kuramı, Rus Biçimcilerin Metinleri. Tzvetan Todorov (der.) içinde. Çev.Mehmet Rifat & Sema Rifat. İstanbul: Yapı Kredi.
• Ricceur, Paul (2012). Zaman ve Anlatı: Üç, Kurmaca Anlatıda Zamanın Biçimlenişi. Çev., Mehmet Rifat. İstanbul: Yapı Kredi.
• Todorov, Tzvetan (2014). Poetikaya Giriş. Çev., Kaya Şahin. İstanbul: Metis.
• Yaren, Özgür(2013).Sinemada Anlatı Kuramı. Zeynep Özarslan(der) içinde. Beyazperdeyi Aydınlatan Kuramlar: Sinema Kuramları-2 içinde (167-192). İstanbul: Su.
• Yücel, Tahsin (2008). Yapısalcılık. İstanbul: Can.
• Zariç, Mahfuz (2013). “Vladimir Propp’un İşlevler ve Eylem Alanları Modeli Açısından Yaşar Kemal’in Ağrı Dağı Efsanesi Romanı.” Hece 195: (108-117).
• http://www.kurgu-bilim.com/Interstellar-yildizlararasi/, 03 Mayıs 2015.
• http://incil.info/arama/Yuhanna+11:38-44, İncil — Yeni Çeviri 2009, 06 Mayıs 2015.
• http://en.wikipedia.org/wiki/Gargantua_and_Pantagruel#Gargantua, 03 Mayıs 2015.
• http://www.mythencyclopedia.com/Ca-Cr/Corn.html, 03 Mayıs 2015.
• http://tr.wikipedia.org/wiki/Y%C4%B1ld%C4%B1zlararas%C4%B1, 21 Ağustos 2015
• http://hayrabolutb.org.tr/media/ziraat/Misir-Tarimi-2.pdf, 21 Ağustos 2015.
• https://tr.wikipedia.org/wiki/Dust_Bowl, 21 Ağustos 2015.
• https://tr.wikipedia.org/wiki/Kronos, 11 Eylül 2015.