Charlie Hebdo Saldırısının Türk ve Fransız Basınındaki Sunumu

Yıl 2015, Sayı: 24, 189 - 211, 15.12.2015

Narin Tülay Şeker , Deniz Yağız

https://doi.org/10.31123/akil.437470

Cited By: 2

Öz

İletişim araştırmalarında eleştirel yaklaşım habere ait değerlendirmelerde, haber üretim

sürecinin iktidar ve güç ilişkileri tarafından belirlendiğini ve haber metninin bir söylem

olduğunu kabul eder. Bu görüşten hareketle oluşturulan bu çalışmada, 07 Ocak 2015

tarihinde, Fransız mizah dergisi Charlie Hebdo’ya yapılan saldırının Türk ve Fransız

yazılı basında sunumu ele alınmıştır. İki ülkeye ait yazılı basından farklı siyasi görüş

ve ideolojilere sahip toplam 6 gazete seçilmiş, gazetelerin olayın duyurulduğu ilk güne

ait haberleri eleştirel söylem analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Analiz sonucunda

elde edilen bulgular, aynı olay üzerine üretilen haberlerin, farklı gazetelerde, farklı

içerik ve sunuş biçimleriyle yer aldığını göstermiştir. Bu farklılığın gazetelerin ideolojik

duruşlarından ve seslendikleri hedef kitlenin beklentilerinden kaynaklandığı sonucuna

varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Haber, Söylem, İdeoloji, Charlie Hebdo saldırısı

Kaynakça

• Althusser, L. 2003. İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları, (Çev.) Alp Tümertekin, İstanbul: İthaki Yayınları.
• Aydın, F. B. (2013). Haber Söyleminde Siyasal Etki ve İdeoloji: 2002 ve 2011 Genel Seçimlerinin Karşılaştırmalı Analizi. Konya Selçuk Üniversitesi. Yüksek Lisans Tezi
• Chomsky, N.,Herman, Edward S., Peterson,D., Podor, J.( 2004). Medyanın Kamuoyu İmalatı, İstanbul: Chiviyazıları.
• Çam, Ş. (2008). Medya Çalışmalarında İdeoloji Epistemolojik ve Metodolojik Sorunlar, De Ki Yayınları.
• Devran, Y. (2010). Haber, Söylem, İdeoloji, İstanbul: Başlık.
• Durna, T. ve Kubilay, Ç. (2010). Söylem Kuramları ve Eleştirel Söylem Çözümlemeleri, T. Durna (der.) Medyadan Söylemler 1.B. içinde s: 47-81, İstanbul, Libra Kitap.
• Hall, S.,Critcher, J., Clarke, J., Jefferson, T., ve Roberts, B. (1978). Policing the Crisis: Mugging, the State and Law and Order, GB: Methuen.
• İnal, A. (1996). Haberi Okumak, Temuçin Yayınları, İstanbul.
• İnceoğlu, Y. ve Çomak, N. 2009. Metin Çözümlemeleri, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Kula, N. 2002. Gazetelerde Yer Alan Polise Yönelik Haberlerdeki Söylemsel Boyutlar: Gaffar Okkan Suikastı Örnek Olayı, Polis Bilimleri Dergisi, 4(1-2), 187-203. Özgür Gündem Gazetelerinde Sunumu Örneğinde Haber Söyleminde Yapılan İdeolojik Üretime İlişkin Yeni Bir Çözümleme”, Türkiye›de Sivil İtaatsizlik Toplumsal Hareketler ve Basın (Der: E. Dağtaş). Ankara: Ütopya Yayınevi, s. 377–432.
• Özer, Ö. (2011). Haber Söylem İdeoloji, Literatürk Yayınları, Konya.
• Poyraz, B. (2002). Haber ve Haber Programlarında İdeoloji ve Gerçeklik, Ütopya Yayınevi, Ankara
• Şeker, T. ve Şeker, M. (2011). “Televizyon Haberlerinde Söylem: 29 Mart 2009 Yerel Seçimler Örneği”, S.Ü. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı:30 (Güz), Konya, 515-552.
• Şen, F. (2013). Sağlık Hakkı ve Medya: “Sağlıkta Dönüşüm Programı”nın Medyada Yansımaları. Galatasaray Üniversitesi Dergi. 155-174.
• Umunç, C. (2013). “1915 Ermeni Olaylarına Yönelik “Soykırım” Algısı Yaratmada Kullanılan Görsel Materyallerin Eleştirel Söylem Analizi”, 1. Uluslararası Medya Çalışmaları Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Antalya, 305-315.
• Van Dijk, T.A. (1988). News as Discourse, Lawrence EarlbaumAssociatesPublication, New Jersey.
• Van Dijk, T.A. (1988a). News Analysis, Lawrence EarlbaumAssociatesPublication, New Jersey.
• Van Dijk, T.A. (1999). “Söylemin Yapıları ve İktidarın Yapıları”, Medya İktidar İdeoloji, Mehmet Küçük (der. ve çev.), 2. Baskı, Ark Yayınları, Ankara.
• Van Dijk, T. A. (2003). “ Söylem ve İdeoloji Çokalanlı Bir Yaklaşım”, İçinde Söylem ve İdeoloji Mitoloji-Din-İdeoloji, Hazırlayanlar Barış Çoban ve Zeynep Özarslan, Çev. Barış Çoban, Zeynep Özarslan, Nurcan Ateş, Su Yayınları: 13-112. İnternet Kaynakları
• “Charlie Hebdo’ya saldırı: Charb, Cabu, Wolinski ve Tignous yaşamını yitirdi”http://www.birgun. net/haber-detay/charlie-hebdo-ya-saldiri-charb-cabu-wolinski-ve-tignous-yasamini-yitirdi-73658. html. Erişim tarihi: 03.06.2015.
• “Paris’te Charlie Hebdo dergisine silahlı saldırı”http://www.hurriyet.com.tr/pariste-charlie-hebdodergisine- silahli-saldiri-27911771. Erişim tarihi: 03.06.2015.
• “Charlie Hebdo », cibled’attaquesrécurrentes” http://www.lacroix.com/Culture/Medias/Charlie- Hebdo-cible-d-attaques-recurrentes-2015-01-07-1263362. Erişim tarihi: 01.06.2015
• “Tirsausiège de Charlie Hebdo : dixmorts, cinqblessésgraves”http://www.lefigaro.fr/flashactu/ 2015/01/07/97001-20150107FILWWW00161-tirs-au-siege-de-charlie-hebdo-dix-mortscinq- blesses-graves.php. Erişim tarihi: 01.06.2015.
• “Attaquecontre « Charlie Hebdo » : Hollandeparle d’« attentatterroriste»” http://www.lemonde.fr/ attaque-contre-charlie-hebdo/article/2015/01/07/attaque-contre-charlie-hebdo-hollande-parle-dattentat- terroriste_4550728_4550668.html. Erişim tarihi: 01.06.2015.
• “Paris’te Küstah Mizah Dergisine Saldırı” http://www.yeniakit.com.tr. Erişim tarihi: 03.06.2015 http://atelier.leparisien.fr/sites/Je-Suis-Charlie/les-faits/le-resume-des-faits Erişim tarihi: 01.06.2015