“Selam” Filmi Örneğinde İslami Düşüncenin Sinemada Temsili

Yıl 2014, Sayı: 21, 9 - 27, 30.06.2014

Ali Emre Bilis

https://doi.org/10.31123/akil.442976

Cited By: 3

Öz

Ülkemizde 1970’li yıllardan itibaren, İslami dünya algısının yansıdığı sinema filmleri yapılmaya

başlanmıştır. Bu sinema filmleri temel olarak Batılılaşma ve modernleşmenin İslami yönelimli

bireylere ve toplumsal yapıya olan olumsuz etkilerini irdelemiştir. Günümüze kadar süregelen bu

sinema yaklaşımı, İslami düşünceye uygun bireyin ve toplumun nasıl olması gerektiğini ele alarak

çeşitli rol modelleri, davranış biçimleri ve değerler önermişlerdir. Bu tarz söyleme sahip sinema

filmlerinin son dönem örneklerinden birisi ise 2013 yılında gösterime giren “Selam” filmidir.

“Selam” filmi, Afganistan, Bosna Hersek ve Senegal’deki “Türk Okulları”nda görev yapan

öğretmenlerin hikâyesini konu edinmektedir. Filme konu olan “Türk Okulları” ve bu okullarda

görev yapan öğretmenler, ülkemizdeki İslami yönelimli bir hareketin dünyaya açılmasını ifade

etmektedir. Çalışmada, söylem analizi yöntemi aracılığıyla “Selam” filmi örneğinde, hoşgörü ve

diyalog kavramlarının İslami söylemin içinde nasıl sunulduğuna dair irdeleme gerçekleştirilmektir.

Bu irdeleme sonucunda ulaşılan temel sonuç ise filmin kahramanları olan öğretmenlerin, İslami

kimliğe sahip evrensel bir rol model olarak sunuldukları olgusudur.

Anahtar Kelimeler

İslamcı Düşünce, Türk Okulları, Hoşgörü-Diyalog Söylemi, Dini Yönelimli Film.

Kaynakça

• Abaza, Mona ve Stauth, Georg (1999). “Batılı Akıl, Oryantalizm, İslamcı Fundamentalizm: Bir Eleştiri.” Postmodernizm ve İslam, Küreselleşme ve Oryantalizm. Abdullah Topçuoğlu-Yasin Aktay (der.) içinde. çev.,
• Abdullah Topçuoğlu. Ankara:Vadi. 224-254.
• Balbay, Mustafa (2009). Devlet ve İslam. İstanbul: Cumhuriyet.
• Barret, Michele (2004). Marx’tan Foucault’a İdeoloji. çev., Ahmet Fethi. Ankara: Doruk.
• Bulaç, Ali (2006). Din ve Modernizm. İstanbul: Yeni Akademi.
• Bulaç, Ali (2008). Din-Kent ve Cemaat Fethullah Gülen Örneği. İstanbul: Ufuk.
• Çobanoğlu, Yavuz (2008). “Fethullah Gülen’de Sosyal Ahlak Tasavvuru”, Doktora Tezi, İzmir:E.Ü. SBE.
• Erus, Reha (1998). “Fethullah Hoca, Papa’yla Görüştü”. http://webarsiv.hurriyet.com.tr Erişim tarihi-15.05.2014. Gülen, Fethullah (1977). “Altın Nesil Konferansı”. http://tr.fgulen.com/content/view/7835/108/ Erişim tarihi-15.01.2014.
• Gülen, Fethullah (2012). “Fethullah Gülen ‘kelime-i şahadet ve kelime-i tevhidin ikinci bölümünü, yani ‘Muhammed Allah’ın Resulüdür’ kısmını çıkarttı’ iddialarıyla ilgili neler söylenebilir?” http://tr.fgulen.com/content/ view/20131/172/ Erişim tarihi-10.01.2014.
• Habermas, Jürgen (2009). Doğalcılık ve Din Arasında. çev., Ali Nalbant. İstanbul: Yapı Kredi. İmançer, Dilek (2010). “İslamcı Filmlerde Kadın Temsili”, Sine Cine Dergisi. 77-95.
• Hotar, Ömer Şevki (2005). Gelenekten Modernizme İslam’ı Yenileme mi İslami Yenilenme mi?. İstanbul: Çıra.
• Giddens, Anthony (2005). Sosyoloji. Haz: Cemal Güzel, Ankara: Ayraç.
• Göle, Nilüfer (2002). Melez Desenler. İstanbul: Metis.
• Göle, Nilüfer (2010). Modern Mahrem. İstanbul: Metis.
• Kara, İsmail (2005). “İslamcı Söylemin Kaynakları ve Gerçeklik Değeri”. Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Cilt 6-İslamcılık. Yasin Aktay (der.) içinde. İstanbul:İletişim. 34-47.
• Kocaman, Ahmet (2009). “Dilbilim Söylemi.” Söylem Üzerine. Ahmet Kocaman (der.) içinde. Ankara: Odtü. 1-11.
• Menekşe, Ömer (2005).“Türk Sinemasında Din ve Din Adamı İmajı”. II. Uluslar Arası Dinî Yayınlar Kongresi. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı
• Michel, Thomas (2006). Bediüzaman’a Göre Müslümanlık-Hıristiyanlık Münasebetleri. çev., Celil Taşkın, İstanbul: Etkileşim.
• Nasr, Seyyid Hüseyin (2009). Modern Dünyada Geleneksel İslam. çev., Sara Büyükduru. İstanbul: İnsan.
• Rahman, Fazlur (2004). İslami Yenilenme Makaleler I. Ankara: Ankara Okulu.
• Tomlinson, John (2004). Küreselleşme ve Kültür. İstanbul: Ayrıntı.
• Touraine, Alan (1995). Modernliğin Eleştirisi. çev., Hülya Tufan. İstanbul: Cogito.
• Tunaya, Tarık Zafer (2010). Türkiye’nin Siyasi Hayatında Batılılaşma Hareketleri. İstanbul: Bilgi Üniversitesi. Ünal, Ali (2002). Bir Portre Denemesi. İstanbul: Nil.
• Van Dijk, Teun (1993). “Principles of Critical Discourse Analysis.” Discourse & Society, Sage (London, Newbury Park and New Delhi), vol(4)2: 249-283.
• Van Dijk, Teun (2003). “Söylem ve İdeoloji.” Söylem ve İdeoloji (Mitoloji-Din-İdeoloji). Barış Çoban-Zeynep Özarsan (der.) içinde. çev., Nurcan Ateş. İstanbul: Su. 13–109.
• http://tdk.gov.tr Erişim tarihi-04.01.2014