Sosyal Sermaye ve Armağan Ekonomisi Üzerinden Sosyal Medya ve Stalk Olgusu: Instagram Üzerinden Bir İnceleme

Yıl 2018, Sayı: 30, 345 - 363, 28.12.2018

Rabiya Saltik

https://doi.org/10.31123/akil.462251

Cited By: 5

Öz

Gündelik
hayatın önemli bir parçası haline gelen sosyal medya insan hayatına pek çok
yeni kavram kazandırmıştır. Bu kavramlardan biri de stalktır. Stalk, sosyal
medya kullanıcıları arasında fenomenleşen dijital iz sürmeye yönelik bir
davranış biçimidir. Stalklama terimi bugün internet ortamından başkalarının
hesaplarını takip etme, inceleme, başkalarının hayatlarına ve kişisel
özelliklerine dair ayrıntılı bilgiler edinme anlamlarında kullanılır. Sosyal
paylaşım ağlarının stalk evreninde kullanıcılar sosyal, kültürel ve ekonomik
sermaye biçimlerinden herhangi birini kurma fırsatı bularak sosyal ağlar
üzerinden sürdürülen armağan ilişkilerine hayat vermektedir. Bu çalışmada birer
politikacı, sanatçı, aktivist, ünlü ve fenomen olmak üzere Instagram
hesaplarını farklı amaçlarla kullanan beş ayrı hesap katılımcı gözlem
yöntemiyle gözlemlenmiş ve sosyal sermaye ve armağan teorilerinden yola
çıkılarak stalk üzerinden eleştirel bir değerlendirme yapılmıştır. Çalışma
sonucunda sosyal medya etkileşimlerinin stalk evreninde kullanıcıların sadece
demokratik haklar bağlamında sosyal, kültürel ve ekonomik sermayelerini
güçlendirmedikleri aynı zamanda gösteri üzerinden ilerleyen bir sosyal sermaye
ile var oldukları görülmüş ve sosyal paylaşım ağları üzerinden ilerleyen
armağan ilişkilerinin eleştirel bir değerlendirmesi yapılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

sosyal medya, stalk, sosyal sermaye, armağan ekonomisi, Instagram

Kaynakça

• Akmeşe, Z., & Deniz, K. (2017). Stalk, Benliğin İzini Sürmek. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Düşünceler Hakemli E-Dergisi, (8), 23-32.
• Ayan, G. (2016). Tüketim kültürü bağlamında kimlik inşasının sosyal medyada kullanımı: Instagram örneği (Master's thesis, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Babacan, M. E. (2012). Toplumsal Paylaşım Ağlarında Sosyal Sermaye Pratikleri, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Doktora Tezi).
• Bourdieu, P. (2010). “Sermaye Biçimleri”, Derleyenler: M. M. Şahin ve A. Z. Ünal, Sosyal Sermaye, Değişim, İstanbul, s. 45-75.
• Boz, M., Buluk, B., & Aysu, S. (2017). Sosyal Medya Kullanımı Ve Sosyal Sermaye İlişkisi: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Örneği.
• Carrier, J. (1991, March). Gifts, commodities, and social relations: A Maussian view of exchange. In Sociological forum (Vol. 6, No. 1, pp. 119-136). Kluwer Academic Publishers-Plenum Publishers.
• Debord, G. (1996). Gösteri toplumu. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Dreßing,1 H., Klein, U., Bailer, J., Gass, P., & Gallas, C. (2009). Cyberstalking. Der Nervenarzt, 80(7), 833-836.
• Godbout, Jacques T. (2000). Armağan Dünyası. (Çev. D. Hattatoğlu), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Heinrich, P. A. (2015). Generation iStalk: an Examination of the prior relationship between victims of stalking and offenders.
• Ling, R. (2008). New Tech, New Ties: How Mobile Communication is Reshaping Social Cohesion. Londra: The MIT Press.
• Perry, J. (2012). Digital stalking: A guide to technology risks for victims. Network for Surviving Stalking & Women’s Aid, Bristol, UK.
• Phua, J., Jin, S. V., & Kim, J. J. (2017). Uses and gratifications of social networking sites for bridging and bonding social capital: A comparison of Facebook, Twitter, Instagram, and Snapchat. Computers in Human Behavior, 72, 115-122.
• Saka, E. (2015). “Armağanlaşmadan(Gift Economy) Kitle Kaynağa(Crowdsourcing) Dijital Gönüllülükler Üzerine”, İletişim Çalışmaları içinde, Filiz Aydoğan (Ed.), İstanbul: Derin Yayınları.
• Shane-Simpson, C., Manago, A., Gaggi, N., & Gillespie-Lynch, K. (2018). Why do college students prefer Facebook, Twitter, or Instagram? Site affordances, tensions between privacy and self-expression, and implications for social capital. Computers in Human Behavior, 86, 276-288.
• Sun, Y., & Shang, R. A. (2014). The interplay between users’ intraorganizational social media use and social capital. Computers in Human Behavior, 37, 334-341.
• Şan, F. B. & Çiftçi, Y. (2017). Armağan Ekonomisi Bağlamında Türkiye'de Zaman Bankacılığı Deneyimi: Zumbara Vakası, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 41, s.354-370.
• Ünal, A. Z. (2004). Sosyal Tabakalaşma Bağlamında Pierre Bourdieu’nun Kültürel Sermaye Kavramı, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Williams, D. (2006). On and off the’Net: Scales for social capital in an online era. Journal of computer-mediated communication, 11(2), 593-628.Yalçın, N. (2015). Sosyal medyada simgesel şiddet: Ekşi sözlük örneği: Symbolic violence on social media: Example of ekşi sözlük (Doctoral dissertation, Pamukkale Üniversitesi).
• Yarcı, S. (2011). Pierre Bourdieu’da Sosyal Sermaye Kavramı. Akademik İncelemeler Dergisi, 6(1).
• Cambridge Dictionary. https://dictionary.cambridge.org/dictionary/turkish/stalk_1 (Erişim Tarihi:20.05.2018).
• Cumhuriyet Gazetesi (2016). Sosyal Medyanın Yeni Terimi: Stalklamak Nedir?. http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/teknoloji/554962/Sosyal_Medyanin_Yeni_Terimi__Stalklamak_Nedir_.html (Erişim Tarihi:13.05.2018).Ertegün, E. (2014). Armağan Ekonomisi 5N1K, www.yesilgazete.org. https://yesilgazete.org/blog/2014/10/02/armagan-ekonomisi-5n1k-emre-ertegun/ (Erişim Tarihi:04.07.2018)
• Oxforddictionaries.com. https://en.oxforddictionaries.com/definition/stalker (Erişim Tarihi:20.05.2018).
• https://www.instagram.com/vekilince/?hl=tr (Erişim Tarihi:11.07.2018)
• https://www.instagram.com/seymasubasi/?hl=tr (Erişim Tarihi:11.07.2018)
• https://www.instagram.com/socialm.o.m/?hl=tr (Erişim Tarihi:13.07.2018)
• http://www.medyafaresi.com/foto-galeri/unlu-psikolog-sahte-cikti/800465 (Erişim Tarihi:13.07.2018)
• https://www.instagram.com/sunay.akin/?hl=tr (Erişim Tarihi:30.07.2018)
• https://www.instagram.com/feminizm_tr (Erişim Tarihi:30.07.2018)