Consumer Culture in Football: Esstore and ES ES Bonus Card

Yıl 2012, Sayı: 16, 28 - 43, 30.06.2012

Banu Dağtaş

Öz

In this study, consumer culture in football is discussed on the basis of the Esstore and Es Es Bonus Card of Eskişehirspor, who plays in the Turkish Super Leauge. Because of today consumer culture in football or supporter consumption in football is the outcome of the commercialization of football, in other words industrial football, first the concept of the industrial football and its outcome and growth in the world and Turkey is covered. It is determined that the applications of the Esstore and Es Es Bonus Card begins and grows like the other big football clubs of Europe and Turkey as an outcome of the industrial football but the percentages of the salary gained from the commercial pruducts of Eskişehirspor is still 1 percent. This percent is around 14 for the big football clubs of Europe and is around 8 percent for the big football clubs in Turkey. At the end of this paper, insead of conclusion, the consumer culture of football is discussed by critical mind tohether with the outcomes of neo-liberal policies in the media sphere as commercialization

Anahtar Kelimeler

Consumer culture in football, supporter consumption of football, Eskişehirspor, Esstore, Es Es Bonus Card, industrial football, television football

Futbolda Tüketim Kültürü: Esstore ve ES ES Bonus Kart

Öz

Bu çalışmada futbolda tüketim kültürü, Türkiye Süper Ligi’nde oynayan Eskişehirspor’un kulüp logolu ürünlerinin satıldığı Esstore mağazaları ve Denizbank’la ortak olarak hayata geçirdiği Es Es Bonus Kart uygulamaları baz alınarak tartışılmıştır. Günümüz futbolundaki tüketim kültürü ya da taraftarlık tüketimi; futbolda ticarileşmenin, diğer bir deyişle, endüstriyel futbolun bir sonucudur. Bu nedenle çalışmada önce endüstriyel futbol kavramı ve dünyadaki ve Türkiye’deki gelişimi incelenmiştir. Eskişehirspor’un Esstore ve Es Es Bonus Kart uygulamalarının, Avrupa’daki ve Türkiye’deki büyük kulüplerin hayata geçirdikleri uygulamaların bir benzeri olduğu, ancak bu ürünlerden elde edilen gelirin kulübün gelir kalemleri arasında yüzde 1 seviyesinde olduğu saptanmıştır. Kulüp logolu ticari ürünlerin kulüp gelirleri içindeki yüzdesi, Avrupa’daki büyük kulüpler için yüzde 14, Türkiye’deki büyük kulüpler için yüzde 8 dolayındadır. Makalede sonuç yerine futbolda tüketim kültürü, neo-liberal politikalarla hayata geçen medya alanındaki ticarileşme sonuçları dolayımıyla ve eleştirel akla dayalı olarak tartışılmıştır

Anahtar Kelimeler

Futbolda Tüketim Kültürü, Taraftarlık Tüketimi, Eskişehirspor, Esstore Mağazaları, Es Es Bonus Kart, Endüstriyel Futbol, Televizyon Futbolu

Kaynakça

• Akşar, Tuğrul (2005). Endüstriyel Futbol. İstanbul: Literatür.
• Akşar, Tuğrul (2010a). Futbolun Ekonomi Politiği. İstanbul: Literatür.
• Akşar, Tuğrul (2010b). “Anadolu’dan Şampiyon Çıkabilir mi? Ya da Rekabetin Ekonomi Politiği”. htpp//www. futbolekonomi.com/index.php?option=com.content&view=article&id=496:futbol-ve-rekabet-&catid=117.tugrulaksar&İteed=61. Erişim Tarihi: 05. 04 2010.
• Akşar, Tuğrul (2011). “Şike Skandalı Türk futbolunu Nasıl etkileyecek? Soru ve Yanıtlar II”. htpp//www.futbolekonomi.com/index.php?option=com.content&view=article&id=1703.ike skandal-tuerk-futbolunu-nasıl-etkileyecek-soru-ve-yantlar-ii&catid=122:tugrul aksar&İtemid=58. Erişim Tarihi: 01. 08. 2011.
• Arık, Bilal (2004). Top Ekranda, Medya Çağındaki Futbol ve Televizyon Arasındaki Kaçınılmaz İlişki. İstanbul: Salyangoz.
• Arık, Bilal (2008). “Futbol ve Televizyon Bağı: Simbiyoz Beslenme”. İletişim. 26: 197-222.
• Arık, Bilal (2010). “Dijital Platformlar ve Futbol İlişkisi: Tehlikeli ve Verimli Bir Ortaklık”. Futbolun Ekonomi Politiği, Tuğrul Akşar (der.) içinde. İstanbul: Literatür. 111-130.
• Authier, Christian (2002). Futbol A. Ş., Çev. , A. Berktay. İstanbul: Kitap.
• Boniface, Pascal (2007). Futbol ve Küreselleşme. Çev. İsmail Yerguz. İstanbul: NT.
• Eaglaton, Terry (1991). Ideology: An Ideology. London: Verso.
• Ermence, Cem (2007). “Playing with Global City: The Rise and Fall of a Turkish Soccer Team”. The Journal of Popular Culture. 40 (4): 630-642.
• Gökalp, Emre (2005). “Medya ve Spor Ya da Spor/Futbol Medyası”. Toplum ve Bilim, 103: 121-137.
• Kozanoğlu, Hayri vd. (2008). Neoliberalizmin Gerçek 100’ü. İstanbul: İletişim.
• Philips, D. ve Tomlinson A. (1992). “Homeward Bound: Leisure, Popular Culture and Consumer Capitalism”.
• İçinde (Der.) Strinati ve Waggy. Come on Down: Popular Media Culture in Post War. London: Routledge.
• Poli, Rafaella (2010). “Understanding Globalization Through Football: The New International Division Of Labour, Migratory Channels and Transnational Trade Circuits”. International Review for the Sociology of Sport, 45 (4): 491-506.
• Stevenson, Nick (2008). Medya Kültürleri Sosyal Teori ve Kitle İletişimi. Çev., Göze Orhon ve Barış Engin Aksoy. Ankara: Ütopya.
• Sönmez, Mustafa (2010). Medya, Kültür, Para ve İstanbul İktidarı. İstanbul: Yordam.
• Talimciler, Ahmet (2001). “Futbol Maçlarının Yayını ve Kulüpler-Federasyon-Medya İlişkileri: Futbol-Televizyon Evliliğinde Yeni Dönem”. Medya Politikaları. D. Beybin Kejanlıoğlu, Sevilay Çelenk ve Gülseren Adaklı (der.) içinde. Ankara: İmge. 269- 317.
• Talimciler, Ahmet (2006). “Yeni Futbol: Medyanın Yarattığı Yeni Olanaklarla Küreselleşen; Müşteri/Taraftar Kitlesine Dayanan ve Tüketim Odaklı Bir Oyun/İş”. Gündelik Hayat ve Medya-Tüketim Perspektifinden Okumalar. Selda İçin Akçalı (der.) içinde. Ankara: Babil.173-212.
• Talimciler, Ahmet (2008). “Futbol Değil İş: Endüstriyel Futbol”. İletişim. 26: 89-114.
• Yarar, Betül (2005). “Hegemonic Struggle, the State and Popular culture The case of Football in Turkey”, European Journal of Cultural Studies , vol. 8 (2), 197-216 .
• Yıldırım, Yavuz (2008). “Demirsporlar Geleneğinin Lokomotifi: Adana Demirspor”. İletişim. 26: 485-494.
• Denizbank Eskişehir Şubesi Müdürü Sabahattin Kırtunç ile Yapılan Görüşme (02. 08. 2011).
• Eskişehirspor İktisadi İşletmeler Sorumlusu Mustafa Akgören ile Yapılan Görüşme (02. 08. 2011).
• DHA Eskişehir Spor Muhabiri Soner Uçak ile Yapılan Görüşme (01. 08. 2011).
• eskisehir.org.tr (Eskişehirspor Resmi İnternet Sitesi)
• eskisehir.com (Taraftar Sitesi)