İNTERNET İLETİŞİMİ, İLETİŞİM ÖZGÜRLÜĞÜ, YASALARLA BELİRLENEN SINIRLAR

Yıl 2010, Sayı: 14, 129 - 143, 01.12.2010

Haluk Birsen

Öz

Küresel bir gerçek olan internet ülkelerin sınırlarını tarihin hiçbir döneminde olmadığı kadar kolay ve hızlı aşmaktadır. Üstelik hayatın her alanında kendi gösteren, bireyin günlük yaşamındaki hemen her şeyin bir yansımasını içinde barındıran bir olgudur. E-devlet, ebankacılık, e-habercilik, e-eğitim derken e-suça kadar geniş bir yelpazede toplum yaşamına giren internet iktidarlar tarafından kontrol edilmesi gereken bir iletişim ortamı olarak algılanmıştır. Türkiye’de İnterneti düzenlemek ve kontrol altına almak adına yapılan yasal düzenlemeler başarısız olmuşlar gereksinimleri cevaplayamamışlardır. İlk yasal deneme Basın Kanunu içinde sonraki ise Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkındaki Yasa içinde yapılmıştır. Kısa sürede internetin basılı bir yayın olmadığı, televizyon ve radyodan çok farklı olduğu anlaşılmıştır. 5651 sayılı Kanun geçmiş dönemdeki denemelerin çok daha ötesine gitmiş olsa bile internet tabanlı iletişimi kavrayamamış bu nedenle iletişim sürecinin taraflarını ve rollerini yeterince tanımlayamamıştır. Eksik bir iletişim modeli üzerine oturan 5651 sayılı Kanun interneti değil Türkiye’nin ulusal ağını kontrol etmeyi amaçlamaktadır. Mahkemelerce alının karalar da bu yöndedir. Ancak gelinen noktada suçlular değil bütün internet kullanıcıları cezalandırılmakta, Türkiye sansürcü bir ülke olmakla eleştirilmektedir

Anahtar Kelimeler

İnternet, İletişim Özgürlüğü, Etkileşim, 5651 Sayılı Kanun

INTERNET COMMUNICATION, COMMUNICATION FREEDOM, BORDERS DETERMINED BY LAWS

Öz

Internet has passed the borders of countries rapidly and easily which has never seen in history. Furthermore it is a fact which shows itself daily life and also finds its reflection in everything at individuals’ daily life. Internet, which takes place in daily life from e-government, e-banking, e-journalism, e-education to e-crime, is perceived by governments as an environment which had to control. Legal arrangements in Turkey which made to put in an order and to control the internet internet were failed and not achieved the answer gratifications. First legal was made in Press law and second one was made in Law about Radio and Television’s broadcasting and foundation. In a short time it was understand that internet is not a press material or radio and television. Even Law 5651 went far beyond past experiments it is not covered internet based communication because of that reason it s not describing sides of internet and their roles. Law 5651, is standing on incomplete communication model, is aimed to control Turkey’s national network not to internet. Decisions given by courts show that. But results show that not criminals, all internet users are punished

Anahtar Kelimeler

Internet, Freedom of Communication, Interactivity, Law 5651

Kaynakça

• 5651 Sayılı “İnternet Ortamlarında Yapılan yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun”(2007).http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/kanunlar_sd.duru mu?kanun no=5651. 11.9.2009.
• Akçalı, Selda İçin (2002). Türkiye‟de Araştırmacı Gazetecilik. İstanbul: Gazeteciler Cemiyeti Yayınlar.
• 5187SayılıBasınKanunu(2004).http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/kanunla _sd.durumu?kanun_no=5187. 11.10.2009.
• TC Ulaştırma Bakanlığı İnternet Kurulu (2001). “Bilişim suçları Raporu” http://kurul.ubak.gov.tr/dok14.doc. 05.03.2003.
• Castells, Manuel (2003). Ağ Toplumunun Yükselişi. Çev., Ebru Kılıç. İSTANBUL: Bilgi Üniversitesi Yayınları
• December, John (1996). “Units of Analysis for Intrernet Communication.” Journal of Communication. 46(Winter). 14-25.
• Erkan, Hüsnü (1997). Bilgi toplumu ve Ekonomik Gelişme. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Güliz, Uluç, (2003). Küreselleşen Medya: İktidar ve Mücadele Alanı. İstanbul: Anahtar.
• Heeter, Carol (1989). “Implications of new interactive technologies for conceptualizing communication.” Media use in the information age. J. L.
• Salvaggio and J. Byrant Hillsdale(Ed.) İçinde. New Jersey: Lawrence Erlbaum.
• Kenney, K; A. Gorelik ve S.Mwangi (2000). “Interactive Features of Online Newspapers.FirstMonday. http://firstmonday.org/issues/issue5_1/kenney/ 05.09.2007.
• Köksal, Ahmet Turan (1997). İnternet Sizden Korksun. İstanbul: Pusula. McMillan, S. J.(1998). “Who Pays for Content? Funding in Interactive Media.” Journal of Computer Mediated Magazine. http://www.ascusc.org/jcmc/vol4/issue1/mcmillan.html. 03.07.2006.
• Morris, Merill ve Chiristine Ogan (1996). “The Internet as Mass Medium.” Journal of Communication. 46 (Winter). 39-50.
• Newhagen, John E. ve Sheizaf Rafaelli (1996). “Why Communication Researchers Should Study Internet: A Dialogue.”Journal of Communication. 46 (Winter).
• Pavlik, J.V.(1996). New Media technology: Cultural and Commercial Perspectives. Boston: Allyn and Bacon. Peşkirin, Hülya (2001). “İnternetin Yasal Düzenlemesi.” http://kurul.ubak.gov.tr/m06.php. 08.03.2006
• Poster, Mark (1997). “Cyberdemocracy, İnternet and Public Sphere.” David Porter (Ed.). Internet Culture. NewYork: Routledge.
• 3894 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun(1994).http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/kanunlar_sd.duru mu?kann_no=3894. 11.9.2005.
• TC Ulaştırma Bakanlığı İnternet Kurulu (2003). “RTUK Yasası Hakkında Bilişim Sivil Toplum Kuruluşları Ortak Deklarasyonu.” http://kurul.ubak.gov.tr/m06.php. 05.03.2006.
• TC Ulaştırma Bakanlığı İnternet Kurulu (2003). “RTÜK Yasası Hakkında İnternet Kurulu Üyelerinin Ortak Deklarasyonu.” http://kurul.ubak.gov.tr/m06.php. 05.03.2006. “Türk Ceza Kanunu” (765 S.K), 1926.
• Rafaeli, S ve F. Sudweeks (1997). “Networked Interactivity.” Journal of ComputerMediatedCommunication. http://jcmc.huji.ac.il/vol2/issue4/rafaeli.sudweeks.html. 05.03.2006.
• Stratton, John (2002). “Siberalan ve Kültürün Küreselleşmesi.” İnternet: Üçüncü Devrim? Cogito. No:30. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Timisi, Nilüfer (2003). Yeni İletişim Teknolojileri ve Demokrasi. Ankara: Dost.
• Underwood, Mike (2002). “Kamusal Alan Olarak İnternet.” Cogito “İnternet: Üçüncü Devrim?” İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, S. 30. 125-132.