PSYCHOLOGICAL ELEMENTS IN RECENTLY TURKISH TV SERIALS: “EZEL” AS A SAMPLE

Yıl 2010, Sayı: 14, 189 - 206, 01.12.2010

Okan Ormanlı

Öz

Movies and television serials reveal some important and vital codes of a society while entertaining them. Relationship between father and son is a very common subject both in cinema and literature. C.G.Jung‟s theory of “collective unconciousness” is basically based against Freud‟s theory of “personal conciousness” and it accompolish this theory. In this context relationship between father and son is an universal archtype. Father figure is a very important figure in boy‟s life and maturing process of the society. Very popular and succesfull TV serial “Ezel” includes very rich material on father and son relationship according to Jungian View. This serial was observed in a monthly period and handled with the method of “depth psychology analysis”. “Ezel” has some important datas about the serial sector of Turkey and on the other hand it provides a comprehensive analysis with Jungian View which include archetypes, persona ve shadow in the context of “collective unconciousness”

Anahtar Kelimeler

TV Serials, Psychology, Jungian View, Father and Son Relationship, Archetypes

SON DÖNEM TÜRK DİZİLERİNDE PSİKOLOJİK ÖĞELER: “EZEL” DİZİSİ ÖRNEĞİ

Öz

Sinema filmleri, televizyon dizileri kitleleri etkilerken içinde bulunulan toplumun birtakım kodlarını da ortaya koyarlar. Psikoloji bu kodları anlamada ve çözümlemede en uygun disiplinlerden biridir. Sigmund Freud‟un “kişisel bilinçaltı” kuramına karşı geliştirilen ve aynı zamanda bu kuramı tamamlayan “kolektif bilinçdışı” kuramı C.G.Jung‟un “analitik psikoloji” çalışmalarında önemli yer tutar. Psikolojinin ve psikanalizin ana temalarından baba-oğul ilişkisi sinema ve edebiyatta da sıkça ele alınan bir konudur. Bu bağlamda baba arketipi evrensel anlamda bir arketiptir. Bireyin bilhassa erkek çocuğun ve geniş kapsamda toplumun erginleşmesinde baba figürü ve modeli ayrı bir önem taşımaktadır. Son dönemlerin başarılı, popüler ve ilgi gören televizyon dizilerinden “Ezel” adlı dizi bu kapsamda, Jungcu Yaklaşımda ön plana çıkan baba-oğul ilişkisi açısından çözümleme anlamında zengin malzemeler içermektedir. Bir aylık dönem içinde izlenilen dizi, “psikanalitik çözümleme” yöntemiyle ele alınacaktır. “Ezel” dizisi bir yandan Türkiye‟deki dizi sektörünün biçim ve içerik bağlamındaki gelişimi hakkında ipuçları verirken, diğer yandan da Jungcu Yaklaşım bağlamında Türk toplumunun kolektif bilinçdışını arketipler, persona ve gölge kavramları açısından çözümlemeye olanak sağlamaktadır

Anahtar Kelimeler

TV Dizileri, Psikoloji, Jungcu Yaklaşım, Baba-Oğul İlişkisi, Arketipler

Kaynakça

• Abisel, Nilgün (1994). Türk Sineması Üzerine Yazılar. İstanbul: İmge.
• Adler, Alfred (2006). Sosyal Roller ve Kişilik. Çev., Dr.Turhan Yörükan. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Dumas, Alexandre (2005). Monte Kristo Kontu. Çev., Mustafa Bahar. İstanbul: İskele.
• Gılgamış Destanı (1992). Ana Britannica. Cilt 9. İstanbul: Ana Yayıncılık.
• Hançerlioğlu, Orhan (1993). Ruhbilim Sözlüğü. İstanbul: Remzi.
• Hockley, Luke (2004). Film Çözümlemesinde Jungcu Yaklaşım. Çev., Simten Gündeş. İstanbul: Es.
• Indick, William (2007). Senaryo Yazarları İçin Psikoloji. Çev., Yeliz Taşkan, Ertan Yılmaz, İstanbul: +1 Kitap.
• Jung, C. G. (2005). Dört Arketip. Çev., Zehra Aksu Yılmazer. İstanbul: Metis.
• Jung, C. G. (2006). Analitik Psikoloji. Çev., Ender Gürol. İstanbul: Payel.
• Jung, C. G. (2007). İnsan ve Sembolleri, Çev., Ali Nihat Babaoğlu.İstanbul: Okuyan Us.
• Koçal, Ece (2010). “İşte Fenomen Dizi Ezel‟i Yazan İkili.” Sabah. 24 Ocak 2010.Muuss, Rolf E. (1996). Theories of Adolescence. New York: McGraw-Hill.
• Özden, Zafer (2000). Film Eleştirisi. İstanbul: Afa.
• Parla, Jale (2006). Babalar ve Oğullar (Tanzimat Romanının Epistemolojik Temelleri). İstanbul: İletişim.
• Saydam, M. Bilgin (2005). “Carl Gustav Jung: Nesnel Ruh‟un Şamanı.” Dört Arketip. Carl Gustav Jung (der.) içinde. Çev., Zehra Aksu Yılmazer. İstanbul: Metis.
• Smith, Henry Clay (1968). Personality Development. New York: McGraw Hill.
• Tek, Meryem (2010). “Dizilerin Altın Dönemi Bitti.” Cnbc-E Business. 39: 44 46.
• Tekelioğlu, Orhan (2009). “Yetim Anlatılar”. Radikal 2. 13 Aralık 2009.
• Tura, Saffet Murat (2007). Freud’dan Lacan’a Psikanaliz. İstanbul: Kanat. Türkçe Sözlük. Ankara. TDK.
• Veriler, Rating (2010). www.medyatava.com/ ratingengine.aspx. Erişim tarihi: 3 Şubat 2010.
• www.tdk.gov.tr. Erişim Tarihi: 5 Şubat 2010.