Türkiye’nin ABD’de Gerçekleştirdiği Kamu Diplomasisi Üzerine Erken Bir Değerlendirme: Memleketimizi Tanıtmak Meselesi (1948)

Yıl 2019, Sayı: 32, 379 - 397, 31.12.2019

Melih Duman

https://doi.org/10.31123/akil.617089

Cited By: 2

Öz

Bu çalışma 1945-1955 yılları arasında Türkiye’nin Washington Basın
Müşaviri olarak çalışan Nüzhet Baba’nın 1948 yılında kaleme aldığı, “Memleketimizi
Amerika’ya Tanıtmak Meselesi Üzerinde Rapor” isimli çalışmasını
değerlendirmektedir. Türkiye’nin II. Dünya Savaşı sonrasında SSCB karşısında
yaşadığı tehdit algısı, Türk dış politikası nezdinde ABD’yi denge unsuru olarak
ortaya çıkartmıştır. ABD yönetiminin 1947 yılında ilan ettiği Truman Doktrini
ile birlikte Türkiye, ABD’den sağladığı desteği sürdürmek üzere kamu
diplomasisi faaliyetini zorunlu bir seçenek olarak değerlendirmiştir. ABD’nin
sahip olduğu siyasal ve toplumsal sistem ise bu faaliyetlerin gerekçesini oluşturmuştur.
Nüzhet Baba’nın 1948 yılında ele aldığı rapor, bu mahiyette Türk dış
politikasında yaşanan değişim açısından ABD’nin önemini gözler önüne
sermektedir. Tüm bu değerlendirmeler ışığında Nüzhet Baba’nın raporu,
Türkiye’nin ABD’de gerçekleştirmek istediği kamu diplomasisi / propaganda
faaliyetlerini geçmiş dönemden başlamak suretiyle genel bir değerlendirme
içerisinde ele alarak, yapılması gerekenleri ortaya koymaktadır. Beş bölüm
olarak tasarlanan rapor, Türkiye’nin ABD’de yürüttüğü kamu diplomasisi
faaliyetlerinin değerlendirmesini ve yapması gerekenleri tartışmaktadır. Çalışmamız
kapsamında, Türkiye’nin 1948 yılına kadar ABD’de yürüttüğü tanıtım
faaliyetlerini ve gayretlerini değerlendiren Nüzhet Baba’nın raporu,
Türkiye’nin dış politikası ve yürüttüğü kamu diplomasisi bağlamında
değerlendirilmiştir

Anahtar Kelimeler

Kamu Diplomasisi, Propaganda, Türkiye, Nüzhet Baba

An Early Evaluation about the Public Diplomacy of Turkey in USA: The Matter of Presentingour Country (1948)

Öz

Thisworkevaluates the study of Nüzhet Baba whoworked as Turkey’s Press Advisor in Washington between 1945-1955 andwrote, “The Report about the Matter of PresentingOur Country in America” in 1948. The threatperception that Turkeyfaced after the Second World War against USSR, broughtforward United States as a balancefactor in the perception of Turkishforeignpolicy. With the Truman Doctrine that the Government of United States declared in 1947, Turkeyconsidered the publicdiplomacyactivity as an obligatoryoption to continue to have the support of USA. The politicalandsocialsystem of USA made the conditions for thissituation. The reportwrittenbyNüzhet Baba in 1948bringsforward the importance of USA in terms of the change that Turkishforeignpolicyunderwent. In the light of alltheseevaluations, starting from previousperiods, the report of Nüzhet Baba put forward the things that had to be done in a general assessmentbyaddressing the activities of publicdiplomacyand propaganda that Turkeywanted to carryout in USA. Written in fivechapters, the reportaddressed the assessment of the publicdiplomacyactivities that Turkeycarried in USA andwhatTurkey had to do. The reportwhichevaluates the activitiesandefforts that Turkeycarriedoutuntil 1948, was evaluated in the context of of publicdiplomacyandforeignpolicy of Turkey.

Anahtar Kelimeler

Public Diplomacy, Propaganda, Turkey USA, Nüzhet Baba

Kaynakça

• Armaoğlu, F. 20. Yüzyıl Siyasî Tarihi 1914 – 1995. 14. Baskı. Alkım Yayınevi.
• Armaoğlu, F. (1991). Belgelerle Türk – Amerikan Münasebetleri. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Aydemir, E. (2016). Dış Politikada Yumuşak Güç ve Medya. Kalkedon Yayınları.
• Baltalı, K. (1959). 1936 - 1956 Yılları Arasında Boğazlar Meselesi. Ankara: Yeni Desen Matbaası.
• Batu, H. (1964). Dış Siyaset ve Tanıtma. Dışişleri Belleteni, 2(10): s. 114-119.
• Batu, H. ve Soysal İ. (1965). Türkiye’nin Tanıtılması. Dışişleri Belleteni, 10(7): s. 8-13.
• Bektaş, A. (2013). Kamuoyu, İletişim ve Demokrasi. 4. Baskı. İstanbul: Bağlam Yayıncılık, İstanbul.
• Bostancı, M. (2012). Kamu Diplomasisinde Medyanın Rolü ve Önemi. İstanbul: Anahtar Kitaplar Yayınevi.
• Canöz, K. (2007). Halkla İlişkiler Uygulaması Olarak Lobicilik. Nüve Kültür Merkezi Yayınları.
• Çelenk, B. (2015). Diaspora ve Markalaşma: Avrupa’daki Türk Diasporasının Marka Gücü ve Eksikleri. Mehmet Şahin-B. Senem Çevik (ed.). Türk Dış Politikası ve Kamu Diplomasisi. Nobel Kitap, s.72-89.
• Deringil, S. (1994). Denge Oyunu İkinci Dünya Savaşı’nda Türkiye’nin Dış Politikası. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Duman, M. (2018). 1945-1950 Döneminde Türk Dış Politikasının Propagandası Üzerine Bir Girişim: New York Haberler Bürosu. Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, 31(12): s. 204-221.
• Ekşi, M.(2014). Kamu Diplomasisi ve Ak Parti Dönemi Türk Dış Politikası. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Erhan, Ç. (2001). Türk-Amerikan İlişkilerinin Tarihsel Kökenleri. İmge Kitabevi.
• Erol, M. Osmanlı İmparatorluğu’nun Amerika Birleşik Devletleriyle Yaptığı Ticaret Anlaşmaları. Konya.
• Erzen, Meltem Ü.(2014). Kamu Diplomasisi. 2. Baskı. İstanbul: Derin Yayınları.
• Hekimgil, M. E. (1968). Türkiye’nin Tanıtılması Public-Relations-Halkla İlişkiler Reklâm ve Propaganda. Ankara.
• Hobsbawm E. (1996). Kısa 20.Yüzyıl 1914-1991 Aşırılıklar Çağı, Yavuz Aldoğan (Çev.), Sarmal Yayınevi.
• Kamel, A. (1999). İkinci Dünya Savaşının Bitiminden Günümüze Kadar Türk-Rus İlişkileri. Çağdaş Türk Diplomasisi: 200 Yıllık Süreç. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, s. 408-420.
• Karadağ, H. (2016). Uluslararası İlişkilerde Yeni Bir Boyut Kamu Diplomasisi. Nobel Kitap.
• Koçak, C. (2010). Türkiye’de Milli Şef Dönemi 1938-1945. Cilt 2. 5. Baskı. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Lacoste, Y. (2008). Büyük Oyunu Anlamak Jeopolitik, Bugünün Uzun Tarihi, İsmet Akça (Çev.), 2. Baskı. NTV Yayınları.
• Maden, F. Şehitlik Tekkesi ve Şeyh Ali Baba Vakfiyesi. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, 65 (2013): s. 185-210.
• Özçetin, B. (2018). Kitle İletişim Kuramları, Kavramlar, Okullar, Modeller. 2. Baskı. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Roberts, J. M. (2003). Yirminci Yüzyıl Tarihi. Sinem Gül(Çev.), Ankara: Dost Kitabevi.
• Toker, M. (1971). Türkiye Üzerine 1945 Kabusu. Ankara: Akis Yayınları.
• Tokgöz, O. (2014). Siyasal İletişimi Anlamak. 2. Baskı, Ankara: İmge Kitabevi.
• Türkçe Sözlük (2011). 11. Baskı. Şükrü Hâluk Akalın (Haz.) Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dil Kurumu.
• Uçarol, R. (2000). Siyasi Tarih (1789-199). 5. Baskı, İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Ülker G. (1964). S.S.C.B. Siyasî Rejiminin Ana Hatları. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 21(1): s. 155-198.
• Ülman, H. (1961). İkinci Cihan Savaşının Başından Truman Doktrinine Kadar Türk-Amerikan Diplomatik Münasebetleri 1939-1947. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
• Ziyaoğlu, R. (1963). Propaganda ve San’atı. İstanbul: Halk Basımevi.
• Süreli Yayınlar Ayın Tarihi La Turquie Kemaliste
• Arşiv Kaynakları Cumhuriyet Arşiv Kaynakları _________,Fon Kodu:30 18 12 - 107 - 98 - 4 _________,Fon Kodu:30 11 10 - 253 - 33 - 3 _________,Fon Kodu:30 1 0 0 - 101 - 628 - 9 _________,Fon Kodu:30 1 0 0 - 101 - 626 - 5 _________,Fon Kodu:30 1 0 0 - 101 - 627 - 2 _________,Fon Kodu:30 1 0 0 - 101 - 627 - 5 _________,Fon Kodu:30 1 0 0 - 101 - 627 -14 _________,Fon Kodu:30 1 0 0 - 101 - 626 -1 _________,Fon Kodu:30 1 0 0 - 101 628 - 1