Intensity of Transparency in Social Media and Deprivation of Aura

Yıl 2019, Sayı: 32, 54 - 70, 31.12.2019

Ayşe Aldemir

https://doi.org/10.31123/akil.618248

Öz

Nowadays, transparency has gained itself a continuous and safeguarded ground in the field of communication with its function of contradicting negativity and highlighting positivity as a manner of discourse. While transparency promotes extroversion and performance, it brings about the loss of aura by eliminating the distance. Social media is one of the effective channels through which transparency discourse emerges as excessive communication and extreme news. In a world where everything is displayed and transformed into a show, social network users have their own unique advertising objects. Excessive display makes things ready to be consumed by purifying them from the secrets that they carry inside and starts the commodification process. Thus, in the Baudrillardian sense, the loss of “aura of sight” takes place and appearance becomes superficial by transforming into image. Byung-Chul Han conceptualizes the self exposing itself in every way to attract the other’s attention and to gain their interest and admiration as “the intensity of transparency”. The aim of this study is to discuss the transformation that social networks create on surveillance and panoptic control processes through concepts such as “aura”, “transparency”, “obscenity”, and “digital panopticon” and to draw attention to the intensity of positivity resulting from transparency. In the study, Facebook is preferred among the social media applications as the medium on which the topics of examination will be discussed. However, research will not be conducted on accounts and profiles individually; instead, a critical examination will be carried out over the possibility of transparency emerging from Facebook as a medium.

Anahtar Kelimeler

Intensity of Transparency, Display, Aura, Digital Panopticon, Social Network, Surveillance

Sosyal Medyada Şeffaflığın Şiddeti ve Auradan Yoksunluk

Öz

Şeffaflık, günümüzde bir söylem biçimi olarak olumsuzu yadsıma ve olumluluğu öne çıkarma işleviyle, iletişim alanında kendine sürekli ve korunaklı bir yer edinmiş durumdadır. Şeffaflık, dışa dönüklüğü ve gösteriyi yüceltirken, mesafeyi ortadan kaldırarak auranın yitimini gerçekleştirir. Şeffaflık söyleminin, aşırı iletişim ve aşırı haber olarak ortaya çıktığı etkili mecralardan biri sosyal medyadır. Her şeyin sergilendiği ve gösteriye dönüştüğü dünyada, sosyal ağ kullanıcılarının kendine özgü reklam nesnesi vardır. Aşırı sergileme, şeyleri içinde taşıdıkları sırdan arındırarak, tüketime hazır hale getirir ve metalaşma sürecini başlatır. Böylece Baudrillardcı anlamda, “bakışın aurasının” yitimi gerçekleşir ve görünüm surete dönüşerek yüzeyselleşir. Ben’in, öteki’nin dikkatini çekmek, onun ilgi ve beğenisini kazanmak için kendini her türlü teşhir etmesini, Byung-Chul Han “şeffaflığın şiddeti” olarak kavramsallaştırır. Bu çalışmada amaçlanan, sosyal ağların gözetim ve panoptik kontrol süreçlerinde yarattığı dönüşümü, “aura”, “şeffaflık”, “müstehcenlik”, “dijital panoptikon” gibi kavramlar üzerinden tartışmaya açmak ve şeffaflık aracılığıyla ortaya çıkan olumluluk şiddetine dikkat çekmektir. Çalışmada sorgulama konularının üzerinde tartışılacağı mecra olarak, sosyal medya uygulamalarından Facebook tercih edilmiştir. Ancak tek tek hesaplar ve profiller üzerinden araştırma yapılmayacak, bir ortam olarak Facebook aracılığıyla açığa çıkan şeffaflık imkânı üzerinden eleştirel bir sorgulama yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Şeffaflığın Şiddeti, Aura, Dijital Panoptikon

Kaynakça

• Avcı, A. (2017). Her Zaman Çevrimiçi Olma, Epokhe Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), .1-24.
• Baudrillard, J. (2011). Çaresiz Stratejiler, (O. Adanır, Çev.). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
• Baudrillard, J. (2017). Simülakrlar ve Simülasyon. O. Adanır (Çev.), Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Bauman, Z. (2009). Akışkan Aşk İnsan İlişkilerinin Kırılganlığına Dair. I. Ergüden (Çev.), İstanbul: Versus Kitap.
• Bauman, Z. (2014). Akışkan Modern Dünyadan 44 Mektup. P. Siral (Çev.), İstanbul: Habitus Yayıncılık.
• Bauman, Z. ve Lyon, D. (2016). Akışkan Gözetim. E. Yılmaz (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Benjamin, W. (2004). “Tekniğin Olanaklarıyla Yeniden Üretildiği Çağda Sanat Yapıtı”, Pasajlar. A. Cemal, (Çev.), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Caliandro, A. (2017). Digital Methods for Ethnography: Analiytical Concepts for Etnographers Exploring Social Media Environments. Journal of Contemporary Ethnography. London: Sage. 25 Kasım 2019 tarihinde http://eprints.mdx.ac.uk/22214/1/DM_For_Ethnography_Caliandro_2017.pdf adresinden edinilmiştir.
• Çaylı Rahte, E. (2018). Türkiye’de Medya Etnografisi Yapmak: Alanın Gelişimi ve Seyrine Eleştirel Bir Bakış. Mülkiye Dergisi, 42 (4), 593-637.
• Debord, G. (2012). Gösteri Toplumu. A.Ekmekçioğlu ve O.Taşkent (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Demir, Ü. (2016). Sosyal Medya Kullanımı ve Aile İletişimi. Çanakkale’de Lise Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi İletişim Dergisi, Cilt 9, Sayı 2, 27-50.
• Digital in 2018: Essential Insights into Internet, Social Media, Mobile, and Ecommerce use around the World. We Are Social ve Hootsuite. 10 Mayıs 2019 tarihinde httpss.//wearesocial.com/blog/2018/01/global-digital-report-2018 adresinden edinilmiştir.
• Dolgun, U. (2004). Gözetim Toplumunun Yükselişi: Enformasyon Toplumundan Gözetim Toplumuna, Yönetim Bilimleri Dergisi, (1:3).
• Dwyer, C., Hiltz., R., Passerini, K. (2007). “Trust and Privacy Concern Within Social Networking Site: A Comparison Of Facebook and Myspace”, Proceedings of the Thirteenth Americas Conference on Information Systems, August 09 -12 2007, Keystone, Colorado, USA.
• Ewen, S. and Ewen E. (1992). Channels of Desires. Mass Images and the Shaping of American Consciousness. University of Minnesota Press, Minneapolis and London.
• Ferhat. S. (2017). Dijital Dünyanın Gerçekliği, Gerçek Dünyanın Sanallığı, Bir Dijital Medya Ürünü Olarak Sanal Gerçeklik”, TRT Akademi Dijital Medya Sayısı, Cilt 01, Sayı 02, 724-746.
• Goffman E (2009). Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu. B. Cezar (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• Güzel, M. (2015). Gerçeklik İlkesinin Yitimi: Baudrillard’ın Simülasyon Teorisinin Temel Kavramları. Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 19, 65-84.
• Han, B.C. (2017a). Şiddetin Topolojisi. D. Zaptçıoğlu (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• Han, B.C. (2017b). Şeffaflık Toplumu. H. Barışcan (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• Korkmaz, İ. (2012). Facebook ve Mahremiyet: Görmek ve Gözetle(n)mek. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:5, 107-122.
• Kurbanoğlu, S., S. (1996). Sanal Gerçeklik: Gerçek mi Değil mi?, Türk Kütüphaneciliği 10, 1, 21-31.
• Lash, C. (1991). The Culture of Narcissism. New Yorks. W.W.Norton&Company.
• Manovich, L. (2001), The Language of New Media, Massachusettss. MIT Press.
• Marwick, A.and Boyd, D. (2011). To See and Be Seen: Celebrity Practice on Twitter. Convergence, No:17 (2), 139 -158.
• Metin, O. Karakaya, Ş. (2017). Jean Baudrillard Perspektifinden Sosyal Medya Analizi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 19, Sayı 2, 109- 121.
• Miller, D. ve Slater, D. (2000). The Internet: An Ethnographic Approach. Oxford Newyork, Berg. 12 Aralık 2019 tarihinde http://www.douri.sh/classes/readings/MillerSlater-InternetChapter1.pdf adresinden edinilmiştir.
• Mislove A, Marcon M, Gummadi K P, Druschel P ve Bhattacharjee B (2007). Measurement and Analysis of Online Social Networks, IMC 07, October 24-26 2007, California.
• Niedzviecki, H. (2010). Dikizleme Günlüğü. G. Gündüç (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Pettman, D. (2017). Sonsuz Dikkat Dağınıklığı. Y. Çetin (Çev.), İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Ryan, T. and Xenos, S.(2011). Who Uses Facebook? An Investigation into The Relationship
• Between The Big Five, Shyness, Narcissism, Loneliness, and FacebookUsagehttps://www.academia.edu/909050/Who_uses_Facebook_An_investigation_into_the_relationship_between 2 Nisan 2019 tarihinde adresinden edinilmiştir.
• Su, S. (2017). Selfie: Narsisizm Kültürünün Bir Semptomu. 5 Ağustos 2019 tarihinde http://www.birikimdergisi.com/guncel-yazilar/8220/selfie-narsisizm-kulturunun-bir-semptomu#.XL8qQi_BJQI adresinden edinilmiştir.
• Şener, G. ve Özkoçak, Y. (2012). Networked Photography: ‘Self-Disclosure In Facebook Photos’, Bildiri, Visualist 2012, 6 Haziran 2019 tarihinde http://www.scribd.com/doc/91425210/tametin-021 adresinden edinilmiştir.
• Taş, N.Ö. (2018). Sosyal Medya Bağlamında Facebook Üzerinde Bireylerin İzlenim Yönetimi Stratejilerini Ortaya Koymaya Yönelik Bir Araştırma, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 11, Sayı 60, 1024- 1039.
• Toprak, A., Binark, M., Yıldırım, A., Aygül, E. (2009). Toplamsal Paylaşım Ağı. Facebook: Görülüyorum, Öyleyse Varım! İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Uluç, G. ve Yarcı, A. (2017). Sosyal Medya Kültürü. Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 52, 88-102. Virilio, P. (1998) Hız ve Politika. M. Cansever (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• Virilio, P. (2003). Enformasyon Bombası. K. Şahin (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları
• Yıldırım, Ş., Özdemir, M. Alparslan, E. (2018). Kullanımlar ve Doyumlar Kuramı Çerçevesinde Bir Sosyal Paylaşım Ağı İncelemesi, Intermedia International e-Journal Spring-June 5(8). 42-65.
• Wachowski, L. (1999), ABD: Warner Bros. Pictures Erişim Tarihi: 16.09.2019 https://www.digitaltalk.org/2016/09/26/sosyal-medyaya-hayir-diyen-gencler/