Haber Sitelerinin Covid-19 Aşılarına Yönelik Yaklaşımı ve Haber İçeriklerinin Değerlendirilmesi
Yıl 2021,
Sayı: 35, 370 - 386, 30.06.2021
Taybe Topsakal
,
Ferhat Ferik
Öz
Yaşanan Covid-19 salgını ile birlikte medyanın bilgilendirme ve yönlendirme işlevlerinin daha da önemli hale geldiği görülmektedir. Sağlık alanı, özellikle de virüs ve aşı gibi konular üzerine tahminler yürüterek değerlendirme yapılamayan ve uzmanlık gerektiren bir alan olduğu için toplum üzerinde medya aracılığıyla ulaşılabilecek sağlık alanındaki uzmanların etkisi önemli olmaktadır. Bu çalışmada farklı yayın politikalarına ve koşullarına sahip internet haber sitelerinin Covid-19 aşıları ile ilgili yaptığı haberler içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Yapısı gereği sürekli aktif, hızlı ve çok sayıda habere yer verebilen haber sitelerinin aşı konusunda hangi yaklaşımlara sahip olduğu ve küresel bir sağlık olayında yayın politikalarının haber içeriğine yansıyıp yansımadığını ortaya koymak amaçlanmıştır. Çalışmada elde edilen bulgulara göre, haber sitelerinin küresel sağlık söz konusu olduğunda dahi bir uzlaşı içinde olmadıkları, kendi yayın politikalarını haber içeriklerine yansıttıkları görülmüştür. Haberin güvenilirliğini artıran uzman görüşünün etkisinin bu sebeple azaldığı bunun da yanlış bilgi ve komplo teorilerinin etkisini artırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Çok fazla ve birbirinden farklı bilgilerin bulunması, alınan tedbirlere karşı uyumu ve süreci kontrol altına alacak olan aşı gibi çözümlere de yaklaşımı etkilemektedir.
Kaynakça
- Çevikel, T. (2004). Türkçe Haber Siteleri ve Türkiye’de İnternet Gazeteciliğinin Gelişimini Sınırlayan Faktörler. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (1).
- Güzel, M, Özmen, K. (2018). Google Tekelinde Haberciliğin Dönüşümü. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (29), 206-229. DOI: 10.31123/akil.401011
- Hayes, J. & Clerk, L. (2020). A double-shot against COVID-19? Hope for a vaccine increases mitigation intentions and emotional well-being by reducing fatalism. 10.31219/osf.io/seht3.
- İrvan, S. (2001). Gündem Belirleme Yaklaşımının Genel Bir Değerlendirmesi. Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi İletişim, 9, 69-106.
- Karataş, Z. (2020). COVID-19 Pandemisinin toplumsal etkileri, değişim ve güçlenme. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 4(1), 3-17.
- Kesgin & Durak (2021). Salgın ve Demografi: Yaş Gruplarına Göre COVID-19 Pandemisine Yönelik Algı ve Tutumlar. İnsan ve Medeniyet Hareketi, 3(1), 6-23.
- Lippmann, W. (1949) Public Opinion, İkinci Baskı, New York: The Free Pres.
- McCombs, M. E., & Shaw, D. L. (1972). The agenda-setting function of mass media. Public Opinion Quarterly, 36(2), 176-187, https://doi.org/10.1086/267990
- McLuhan M. (1962), The Gutenberg Galaxy, London: Routledge.
- Mitchelstein, E., & Boczkowski, P. J. (2009). Between tradition and change: A review of recent research on online news production. Journalism, 10(5), 562-586, https://doi.org/10.1177/1464884909106533.
- Özgen, M. (2000). İnternet ve Türkiye'de internet gazeteciliği. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 0 (10).
- Stainback, K., Hearne, B. N., & Trieu, M. M. (2020). COVID-19 and the 24/7 News Cycle: Does COVID-19 News Exposure Affect Mental Health?. Socius, 6, https://doi.org/10.1177/2378023120969339.
- Taylor, S. (2019). The psychology of pandemics: Preparing for the next global outbreak of infectious disease . Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing.
- Türkiye Bilimler Akademisi (2020). Covid-19 Pandemi Değerlendirme Raporu, Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları
- Umur, I., & Koz, K. A. (2014). Çöp Yığınlarında Haber Aramak: İnternet Gazeteciliği Üzerine Bir Çalışma. Humanities Sciences, 9(2), 27-43.
- Yaylagül, L. (2006). Kitle İletişim Kuramları, Dipnot Yayınları.
- BBC Türkçe (2020). Koronavirüs: Adım adım Türkiye'nin Covid-19'la mücadelesi https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-52899914 adresinden 05.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
- BBC Türkçe (2020a). Sağlık Bakanı Koca: Aşıların ilk kısmı 11 Aralık’tan sonra gelecek, önce sağlık çalışanları aşılanacak, https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-55162155 adresinden 05.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
- İnfodemi (2020). “İnfodemi” İle Etkin Mücadele İçin Bireylerin Yanlış Bilgi Karşısındaki Tutumlarının ve Bu Tutumların Belirleyicilerinin Araştırılması: Covıd-19 Örneği. https://drive.google.com/file/d/1SOC2xH9FHFBfC6gkI8qsCydGpY1BgiXE/view adresinden 12.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
- Reuters (2020). Reuters Institute Digital News Report 2020. https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/sites/default/files/2020-06/DNR_2020_FINAL.pdf adresinden 12.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
- TC Sağlık Bakanlığı, (2021). COVID-19 BİLGİLENDİRME SAYFASI. https://covid19.saglik.gov.tr/ adresinden 05.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
- WHO (2020). WHO Director-General's opening remarks at the media briefing on COVID-19 - 11 March 2020 https://www.who.int/director-general/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-march-2020 adresinden 12.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
- WHO (2020a). Novel Coronavirus (2019-nCoV) Situation Report - 13. https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200202-sitrep-13-ncov-v3.pdf adresinden 12.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
- WHO (2020b). Director-General’s remarks at the media briefing on 2019 novel coronavirus on 8 February 2020 https://www.who.int/director-general/speeches/detail/director-general-s-remarks-at-the-media-briefing-on-2019-novel-coronavirus---8-february-2020 adresinden 12.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
- WHO (2020c). 1st WHO Infodemiology Conference. https://www.who.int/news-room/events/detail/2020/06/30/default-calendar/1st-who-infodemiology-conference adresinden 12.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
- WHO (2021). WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard. https://covid19.who.int/ adresinden 12.02.2021 tarihinde erişilmiştir.