FUNCTIONAL DISCRIMINATION IN THE MEDIA: INVESTIGATION OF "SYRIAN" REPRESENTATION IN GERMAN AND TURKISH PRESS

Yıl 2021, Sayı: 35, 174 - 195, 30.06.2021

M.selahattin Okuroğlu , Turancan Şirvanlı

https://doi.org/10.31123/akil.888215

Öz

As the British Cultural Studies area points out, the mass media construct our perception of the world about others through various codes, images and representations. In particular, foreigners are not generally perceived as 'individuals'. Through simple, easily remembered and comprehensible stereotypes; it is conceptualized as "foreigners" that created a particular prototype. Questioning the differences and similarities of these conceptualizations and foreign representations from country to country is important for understanding the projections of the constructed representation in the relevant society. The problem of this study is how Syrian refugees that conceptualized as "foreign" represented at the Turkish and German press in today's cultural and political spheres. Based on the frameworks of the problem, the theoretical basis of this study is the approaches and determinations of the British Cultural Studies field on identity representation and discourse. Therefore, in this study, it is aimed to determine how Syrian refugees represented in Turkish and German press and to analyze the relationship between these representations and the refugee policies of the countries. In this context, how Syrian refugees are represented has been analyzed in Hürryet from Turkey and Sueddeutsche Zeitung (SZ) from Germany by T.A. van Dijk's critical discourse analysis model. As a result of the analysis, it was determined that there is a lack of context as a result of presenting identities through stereotypes and singularities in the news in the press of the two countries, and in this sense, the news has an ideological function that legitimizes bureaucratic actions of countries.

Anahtar Kelimeler

Syrian, Identity Representation, Cultural Studies, German Press, Turkish Press

Medyada İşlevsel Ayrımcılık: Alman ve Türk Basınında “Suriyeli” Temsillerinin İncelenmesi

Öz

İngiliz Kültürel Çalışmalar ekolünün işaret ettiği üzere, kitle iletişim araçları çeşitli kodlar, imgeler ve temsiller aracılığıyla başkaları hakkındaki dünya algımızı inşa etmektedir. Özellikle, yabancılar genellikle “birey” olarak algılanmamaktadır. Basit, kolayca hatırlanabilir ve kavranabilir stereotipler aracılığıyla; belirli bir prototipe karşılık gelen “yabancılar” olarak kavramsallaştırılmaktadır. Söz konusu bu kavramsallaştırmaların ve yabancı temsillerinin ülkeden ülkeye ne gibi farklılıklar ve benzerlikler gösterdiğinin sorgulanması, inşa edilen temsilin ilgili toplumdaki izdüşümlerinin anlaşılması adına önemlidir. Günümüz kültürel ve politik alanında “yabancı” olarak kavramsallaştırılan Suriyeli sığınmacıların Türkiye ve Almanya basınında nasıl temsil edildiği bu çalışmanın problemini oluşturmaktadır. Problemin çerçevelerinden hareketle bu çalışmanın kuramsal temeli, İngiliz Kültürel Çalışmaları ekolünün kimlik temsili ve söylem üzerine ortaya koyduğu yaklaşımlar ve tespitlerdir. Bu anlamda çalışmada, Suriyeli sığınmacıların Türkiye ve Almanya basınında nasıl temsil edildiğinin tespit edilmesi ve bu temsiller ile ülkelerin mülteci politikaları arasındaki ilişkinin neler olduğunun çözümlenmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda, Türkiye'den Hürriyet ve Almanya'dan Sueddeutsche Zeitung (SZ) gazetelerinde Suriyeli sığınmacıların nasıl temsil edildiği, T.A. van Dijk’ın eleştirel söylem çözümlemesi modeli ile analiz edilmiştir. Çözümleme sonucunda iki ülke basınındaki haberlerde kimliklerin stereotipler ve tekillikler üzerinden sunulması sonucunda bağlam eksikliği olduğu ve bu anlamda haberlerin bürokratik eylemleri meşru kılmaya dönük ideolojik bir görev gördüğü tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Suriyeli, Kimlik Temsili, Kültürel Çalışmalar, Almanya Basını, Türkiye Basını

Kaynakça

• Alexa. (2020). Top Sites in Turkey. https://www.alexa.com/topsites/countries/TR adresinden 05.05.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Althusser, L. (2003). İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları. (A. Tümertekin, Çev.), İstanbul: İthaki Yayınları.
• Barker, C. (2003). Cultural Studies: Theory and Practice. London, California, New Delhi: Sage Publications.
• Barthes, R. (1973). Mythalogies. London: Paladin.
• Boztepe, V. (2017). Televizyon Haberlerinde Suriyeli Mültecilerin Temsili. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, 4(1), 91-122.
• Büyükkantarcıoğlu, S. N. (2012). Söylem İncelemelerinde Eleştirel Dilbilimsel Boyut: Eleştirel Söylem Çözümlemesi ve Ötesi. Ö. Özer (Der.). Haberi Eleştirmek (s. 161-192) içinde. İstanbul: Literatürk Yayınevi.
• Chomsky, N. (1997). What Makes Mainstream Media Mainstream. Z Magazine, 10 (10), 17-23.
• Chomsky, N. (2018). Güç Kimin Elinde. (C. Özpınar, Çev.), İstanbul: İnkılap Yayınevi.
• Çalık, M. ve Baykal, K. C. (2020) Habertürk, Sabah ve Birgün Gazetelerindeki Suriyeli Mülteci Haberlerinin Eleştirel Söylem Çözümlemesi. Kültür Araştırmaları Dergisi, (5), 241-262.
• Dağtaş, B. (1999). İngiliz Kültürel Çalışmaları’nda İdeoloji. Kurgu Dergisi, 16, 335-357.
• Doğanay, Ü. ve Keneş, H. Ç. (2016). Yazılı Basında Suriyeli ‘Mülteciler’: Ayrımcı Söylemlerin Rasyonel ve Duygusal Gerekçelerinin İnşası. Mülkiye dergisi, 40(1), 143-184. Dursun, Ç. (2013). İletişim Kuram Kritik. Ankara: İmge Kitapevi.
• Eurotopics. (2021). Süddeutsche Zeitung. https://www.eurotopics.net/en/148780/sueddeutsche-zeitung adresinden 05.05.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Fairclough, N. (2015). Dil ve İdeoloji. (B. Çoban, Çev), B. Çoban ve Z. Özarslan (Der.). Söylem ve İdeoloji (s. 121-137) içinde. İstanbul: Su Yayınevi.
• Fiske, J. (1993). Power Plays, Power Works. New York: Verso.
• Fiske, J. (1996). İletişim Çalışmalarına Giriş. (S. İrvan, Çev.), Ankara: Ark Yayınevi.
• Foucault, M. (1987). Söylemin Düzeni. (T. Ilgaz, Çev.), İstanbul, Hil Yayınları.
• Foucault, M. (2001). Kelimeler ve Şeyler: İnsan Bilimlerinin Bir Arkeolojisi (M.A. Kılıçbay, Çev.), Ankara: İmge Kitapevi.
• Gazeteapp. (2020). Haftalık Gazete Tirajları. https://gazeteapp.com/blog/gunluk-haftalik-gazete-tirajlari/ adresinden 05.05.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Goethe-Institut. (2005). The New York Times of Munich – Portrait of the Süddeutsche Zeitung. https://web.archive.
• org/web/20131106000442/http://www.goethe.de/wis/med/pnt/zuz/en556318.htm adresinden 05.05.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Göker, G. ve Keskin, S. (2015). Haber Medyası ve Mülteciler: Suriyeli Mültecilerin Türk Yazılı Basınındaki Temsili. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (41), 229-255.
• Grossberg, L. (2010). Cultural Studies in The Future Tense. London: Duke University Press.
• Hall, S. (1994). Kültür, Medya ve İdeolojik Etki. M. Küçük (Der.). Medya, İktidar, İdeoloji (s. 169-200) içinde. Ankara: Ark Yayınevi.
• Hall, S. (1997a). The Spectacle of The Other. S. Hall (Der.). Representation: Cultural Representations and Signifying Practices (s. 223-290) içinde. Londra: SAGE.
• Hall S. (1997b). The Work of Represantation. S. Hall (Der.). Representation: Cultural Representations and Signifying Practices (s. 15-74) içinde. Londra: SAGE.
• Hall, S. (2003). Encoding/Decoding. S. Hall, D. Hobson, A. Lowe ve P. Willis (Der.). Culture, Media, Language. Working Papers in Cultural Studies 1972-79 (s. 117-128) içinde Londra: Routledge.
• Hall, S. (2005a). Cultural Studies and Its Theoretical Legacies. D. Morley ve K. H. Chen (Der.). Stuart Hall: Critical Dia- logues in Cultural Studies (s. 261-274) içinde. Londra ve New York: Routledge.
• Hall, S. (2005b). The Problem of Ideology Marxism Without Guarantees. D. Morley ve K. H. Chen (Der.). Stuart Hall: Critical Dialogues in Cultural Studies (s. 24-45) içinde. Londra ve New York: Routledge.
• Hall, S. (2005c). Gramsci’s Relevance for the Study of Race and Ethnicity. D. Morley ve K. H. Chen (Der.). Stuart Hall: Critical Dialogues in Cultural Studies (s. 411-441) içinde. Londra ve New York: Routledge.
• Hall, S., Critcher, C., Jefferson, T., Clarke, J. ve Roberts, B. (2013). Policing The Crisis: Mugging, The State and Law and Order. 35th Anniversary Edition. Londra: Palgrave Macmillan.
• İnal, A. (1996). Haberi Okumak. İstanbul: Temuçin Yayınları.
• Kellner, D. (2002). The Frankfurt School and British Cultural Studies: The Missed Articulation. J. T. Nealon ve C. Irr (Der.). Rethinking The Frankfurt School: Alternative Legacies Of Cultural Critique (s. 31-59) içinde. New York: State University of New York Press.
• Megill, A. (2012). Aşırılığın Peygamberleri (T. Birkan, Çev.), Ankara: Say Yayınları Mills, C. W. (1974). İktidar Seçkinleri. (Ü. Oskay, Çev.), Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Özer, Ö. (2011). Haber Söylem İdeoloji: Eleştirel Haber Çözümlemeleri. Konya: Literatürk Yayınları.
• Özer, Ö. (2015). Teun Adrian van Dijk Örneğinde Eleştirel Söylem Çözümlemesi. B. Yıldırım (Der.). İletişim Araştırmalarında Yöntemler (s. 197-256) içinde. İstanbul: Literatürk Yayınevi.
• Özkır, Y. (2013). Hürriyet Gazetesi’nin Kimliği. Iğdır University Journal of Social Sciences, 3, 45-70.
• Simmel, G. (2016). Yabancı. L. Ünsaldı (Der.). Yabancı: Bir İlişki Biçimi Olarak Ötekilik (s. 27-34) içinde. Ankara: Heretik Yayıncılık.
• Uçar, A. K. (2020). Neoliberalizmin Dayanılmaz Ağırlığının Gölgesinde Yaşama Tutunmak: Türk Sineması Çerçevesinde Suriyeli Sığınmacılar. International Journal of Social and Humanities Sciences, 4(2), 11-26.
• Ulum, Ö. G. (2016). Gazete İdeolojileri: Basılı Gazetelerdeki Suriyeli Sığınmacılar Hakkındaki Haberlerin Eleştirel Söylem Analizi. Electronic Turkish Studies, 11(15), 541-552.
• Van Dijk, T. A. (1988a). News as Discourse. New York, London: Routledge.
• Van Dijk, T. A. (1988b). News Analysis: Case Studies of International and National News in the Press. New Jersey: Lawrence.
• Van Dijk, T. A. (1993). Principles of Critical Discourse Analysis. Discourse & Society, 4(2), 249-283.
• Van Dijk, T.A. (2015). Söylem ve İdeoloji: Çok Alanlı bir Yaklaşım. (N. Ateş, Çev), B. Çoban ve Z. Özarslan (Der.).
• Söylem ve İdeoloji (s. 15-100) içinde. İstanbul: Su Yayınları.
• İnternet kaynakları Hürriyet. 15.08.2019-15.09.2019 tarih aralığında “Suriyeli” sözcüğünü içeren, sığınmacılara ilişkin tüm haberler. Erişim Adresi: www.hurriyet.com.tr
• Süddeutsche Zeitung. 15.08.2019-15.09.2019 tarih aralığında “Syrisch” sözcüğünü içeren, sığınmacılara ilişkin tüm haberler. Erişim Adresi: www.sueddeutsche.de