DEZAVANATJLI GRUPLARIN BİLİMSEL ÜRETİMDEKİ YERİ: BİBLİYOMETRİK BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2023, Sayı: 15, 41 - 52, 30.06.2023

Bilal Çilkaya , Ersin Eraslan

Öz

Çatı bir kavram niteliğinde olan dezavantajlı gruplar kavramının içeriğinde engelliler, kadınlar ve gençler gibi birçok kategori bulunmasının yanı sıra yoksulluk, sosyal dışlanmışlık, ayrımcılık gibi çok sayıda da sosyoekonmik unsur bulunmaktadır. Engelli, kadın ve yoksulluk gibi örüntü birimlerinin fazlalığıyla dezavantajlı gruplar konusu çeşitli disiplinlerde oldukça ilgi görmekte ve birçok çalışmaya konu olmaktadır. Bu çerçevede dezavantajlı gruplara yönelik çalışmalar hem nitelik hem de nicelik bakımından bilimsel üretimde önemli bir yere gelmiş bulunmaktadır. Bu haliyle olgusal düzlemi gün geçtikçe genişleyen ve daha girift bir nitelik kazanan dezavantajlı gruplar konusunun bibliyometrik analizini amaç edindiğimiz bu çalışma ile dezavantajlılar özelinde toplumdaki eşitsizliklerin tespiti ve giderilmesini amaç edinen farklı disiplinlerdeki araştırmacılara ve kurumlara panoramik bir bakış açısı kazandırılması hedeflenmektedir. Söz konusu amaç doğrultusunda Web of Science veri tabanından 2000-2023 yılları arasında yayınlanmış dezavantajlı gruplar içeriğine sahip 3141 bilimsel çalışma VOSviewer programı ile analiz edilerek dezavantajlı gruplar konusuna yönelik ilginin yoğunlaştığı bilimsel kategoriler ve ilgi trendinin tespitinin yanı sıra yayın-atıf haritalama tekniğiyle öne çıkan ülke, kurum, yazar ve anahtar kavram birimlerine ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dezavantajlılık, Dezavantajlı Gruplar, Bibliyometrik Analiz, VOSviewer

Kaynakça

• Arıcı, E. (2019). Dezavantajlı Gruplara Yönelik Sosyal Politikauygulamalarının Yerel Düzeyde Bir Örneği Olarak: Kütahya Belediyesi. Dumlupınar Üniversitesi İİBF DERGİS(3-4), 40-48.
• Arslan, E. (2022). Sosyal Bilim Araştırmalarında VOSviewer ile Bibliyometrik Haritalama ve Örnek bir Uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2 ), 33-56.
• Börner, K., Chen, C., & Boyack, K. w. (2003). Visualizing Knowledge Domains. Annual Review of Information Science and Technology, 37(1), 179-255. doi:10.1002/aris. 1440370106/full Cambridge Dictionary. (tarih yok). Mayıs 5, 2023 tarihinde Cambridge Dictionary: https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english-turkish/disadvantage
• Demir, Y. E., & Gedik, M. (2022). Engelli Kavramı ile İlgili Akademik Yayınların VOSviewer ile Bibliyometrik Analizi. Toplumsal Politika Dergisi, 3(1), 12-25.
• European Institute for Gender Equality. (tarih yok). Mayıs 5, 2023 tarihinde European Institute for Gender Equality: https://eige.europa.eu/thesaurus/terms/1083
• Gündoğdu, M. (2022). Dezavantajlı Gruplar Bağlamında Tokenizm Çalışmaları: Bibliyometrik Analiz DeğerlendirmeS. Selçuk 7. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi (s. 624-637). Konya: Academy Global Confrences& Publishing.
• Hassan, K. M., Alshater, M. M., Banna, H., & Alam, R. M. (2022). A Bibliometric Analysis on Poverty Alleviation. International Journal of Ethics and System, 2-39. Nisan 2, 2023 tarihinde https://e-space.mmu.ac.uk/629837/1/PDF_Proof-3.PDF# adresinden alındı
• Kılıç, C. (2021). Engellilere Yönelik Sosyal Hizmet Uygulamaları: Bibliyometrik Haritalama. Etüsentez İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi(5), 1-18.
• Koç, O. (2021). Web of Science Üzerinde İndekslenen Kadına Yönelik Şiddet Araştırmalarına Bibliyometrik Bir Bakış. İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi(21), 19-35.
• Rey-Marti, A., Riberro-Soriano, D., & Palacios-Marques, D. (2015). A Bibliometric Analysis of Social Entrepreneurship. Journal of Business Research, 1-5.
• Taşçı , F. (2018). Sosyal Politikada Dezavantajlı Gruplar: Tarih, Yaklaşım ve Uygulama (1. b.). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Toker, A. (2021). Yayımla veya Yok Ol! Rekreasyon Yönetimi Araştırmaları Nereye Gidiyor? Bibliyometrik Bir Değerlendirme. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(3), 2107-2126.
• Tsay, M.-Y., & Li, C.-N. (2017). Bibliometric Analysis of the Journal Literature on Women’s Studies. Scientometrics, 113(2), 705-734.
• United Nations Development Programme. (2016). Human Development Report 2016: Human Devolopment for Everyone. New York: United Nations Development Programme (UNDP).