Çevrim İçi Ders Sürecinin Öğretici (Matematik Öğretmeni) Bakış Açısıyla Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Sayı: 17, 68 - 83, 30.06.2024

Habip Mehmet Sevgi

Öz

Covid-19 virüs salgınından dolayı 23 Mart 2020 tarihinde ülkemizde uzaktan eğitime geçilmiştir. Vaka sayılarına ve pandeminin seyrine bakılarak okullar ara ara açılıp kapanmıştır. Uygulanan tedbirler ve aşılanma çalışmalarıyla hafifleyen pandemiyle birlikte, tekrar yüz yüze eğitime 6 Eylül 2021 tarihinde dönülmüştür. Ülkemizde pandemi dışında eğitim öğretimi aksatacak yangın (28 Temmuz 2021, Antalya), sel (11 Ağustos 2021, Batı Karadeniz) ve deprem (6 Şubat 2023, Kahramanmaraş) gibi doğal afetler gerçekleşmiştir. Bu gibi durumlarda okullar kapanabilmekte eğitim öğretim çevrimiçi derslerle yürütülmektedir. Çevrimiçi ders sürecinin bir örneğini pandemi sürecinde ülkece deneyimledik. Ülkemizde yaşanabilecek olağanüstü bir durumda eğitim öğretimin minimum düzeyde kayıpla telafi edilebilmesi için tekrar başvurulabilecek çevrimiçi dersler hakkında öğretmenlerin değerlendirmeleri önemlidir. Bu bağlamda araştırmanın amacı pandemi dönemindeki çevrimiçi ders sürecinin öğretici (matematik öğretmeni) bakış açısıyla değerlendirmektir. Araştırmanın verileri pandeminin hafiflediği ve yüz yüze eğitime tekrar dönülen 2021-2022 eğitim öğretim yılının başında toplanmıştır. Milli Eğitim Bakanlığında halen görevli ve pandemi sürecinde çevrimiçi dersler yapan 1 bayan 1 erkek 2 ortaokul matematik öğretmeni ile 1 bayan 1 erkek 2 lise matematik öğretmeni olmak üzere toplam 4 matematik öğretmeni çalışma grubunu oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubu belirlenirken kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yapılmıştır. Çalışma grubu ile gerçekleştirilen yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla veriler toplanmıştır. Elde edilen verilerin betimsel analizi sonucunda öğretmenlerin çevrimiçi derslerde ilk başlarda zorlandıkları, teknolojik araçlara uyum sağlamada çaba harcadıkları görülmektedir. Öğretmenlerin tablet veya grafik tablet kullanarak daha kolay şekil çizimi ve soru çözümü yaptıklarını, çeşitli Web 2.0 araçları ile ders süreçlerini zenginleştirdiklerini, daha çok Z kitaplar yardımı ile dersleri işlediklerini, materyal paylaşımının çevrimiçi derslerde daha kolay hale geldiğini, derse katılımın sınava hazırlanan sınıf düzeylerinde daha çok olduğunu, çevrimiçi derslerde ilk başlarda yaşanan disiplin sorunlarının daha sonrasında azaldığını, çevrimiçi derslerde sınıf mahremiyetine çok dikkat edilmediği ve bu yüzden kameraların öğretmenler tarafından pek açılmadığını, çevrimiçi derslerde daha çok öğretmen merkezli bir öğretimin gerçekleştiğini, ödevlendirmenin çevrimiçi derslerde daha kolay yapılabildiği, sayısal bir ders olan matematik dersinin çevrimiçi derste öğretimin öğretici açısından zahmetli ve zaman alıcı olduğu, öğretmenin çevrimiçi ders materyali hazırlama konusunda fazla zaman harcadığı, öğretim programının verilen sürede yetiştiğini, çevrimiçi derslerin pedagojik olarak öğretmenlere olumlu katkı sağladığı belirlenmiştir. Öğretmenler çevrimiçi ders sürecinde teknolojinin etkin bir biçimde nasıl kullanılacağını deneyimleyerek bir bakıma teknolojik pedagojik alan bilgilerini geliştirmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Uzaktan eğitim, matematik öğretimi, öğretmen görüşleri, çevrim içi ders, pandemi

Kaynakça

• Aktay, S., & Keskin, T. (2016). Eğitim bilişim ağı (EBA) incelemesi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 2(3), 27-44. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ekuad/issue/28248/300311
• Albayrak, H. (2023). Sınıf öğretmenlerinin sanal sınıf ortamına yönelik tutumları: ölçek geliştirme çalışması. Yüksek lisans tezi, Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• Arslan, Y., & Şumuer, E. (2020). COVID-19 döneminde sanal sınıflarda öğretmenlerin karşılaştıkları sınıf yönetimi sorunları. Milli Eğitim Dergisi, Salgın Sürecinde Türkiye'de ve Dünyada Eğitim 49(1), 201-230. https://doi.org/10.37669/milliegitim.791453
• Aydemir, A. (2021). Uzaktan eğitim sürecinde öğretmen ile öğrenci-veli iletişimi: Sosyal bilgiler öğretmenlerinin deneyimleri. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(2), 813-827.
• Bakioğlu, B., & Çevik, M. (2020). COVID-19 pandemisi sürecinde fen bilimleri öğretmenlerinin uzaktan eğitime ilişkin görüşleri. Turkish Studies, 15(4), 109-129. https://doi.org/10.7827/turkishstudies.43502
• Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2007). Researchmethods in education. NY, Routledge.
• Çetin, İ. & Göçebe Yüceer, E. (2023). Teachers in math lessons in thedigital age: the real face of distance education. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi (AKEF) Dergisi, 5(3), 1489-1514.
• Drijvers, P., Thurm, D., Vandervieren, E. vd. (2021). Distance mathematics teaching in flanders, germany, and the netherlands during covıd-19 lock down. Educational Studies in Mathematics. https://doi.org/10.1007/s10649-021-10094-5
• Elcil, Ş., ve Şahiner, D. S. (2014). Uzaktan eğitimde iletişimsel engeller. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 6(1), 21-33.
• Esendemir, O. (2023). Covid-19 pandemi döneminin ilkokul matematik eğitimi sürecine yansımaları: uygulamalar, yeterlilikler ve karşılaşılan sorunlar. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 14(27), 197-223.
• Fontana, A. ve Prokos, A. H. (2007). The interview from formal to postmodern. California, Left Coast Press.
• Mailizar, Almanthari, A., Maulina, S., ve Bruce, S. (2020). Secondary school mathematics teachers’ views on e-learning implementation barriers during the covid-19 pandemic: the case of ındonesia. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 16(7), 1860. https://doi.org/10.29333/ejmste/8240.
• MEB (2020a). https://www.meb.gov.tr/resm-egitim-ve-ogretim-kurumlari-icin-yuz-yuze-telafi tamamlama-ve-uyum-egitimi-31-agustosta-baslayacak/haber/21055/tr.
• MEB (2020b). https://www.meb.gov.tr/bakan-selcuk-canli-yayinda-egitim-gundeminidegerlendirdi/haber/23626/tr.
• Miles, M. ve Huberman, M. (1994). Qualitative data analysis. USA, Sage Publications.
• Pektekin, P. (2013). Web tabanlı uzaktan eğitimde teknoloji kabulünün eğitim becerisi üzerindeki rolü: Türk üniversitelerinde akademisyenler üzerine bir araştırma. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Robson, C. (2002). Real world research. Oxford, Blackwell Publishing.
• Satan, N. ve Yıldız, B. (2021). Uzaktan eğitim sürecinin matematik öğretmenlerinin görüşüne dayanarak teknoloji kabul modeli ile incelenmesi. 5. Uluslararası Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi (TÜRKBİLMAT-5) Sempozyumu, 28-30 Ekim Alanya/Antalya. Tam Metin Kitabı. 456-466.
• Sever, D. (2013). Türkiye ve ingiltere’deki fen bilimleri alanında öğrenim gören öğretmen adaylarının küresel ısınmaya yönelik düşünceleri. İlköğretim Online, 12(4), 1-10.
• Sever, D., Aktaş, B., Şahin, S., Tunca, N. (2015). Pedagojik formasyon sertifika programı öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine başladıklarında karşılaşabileceklerini düşündükleri sorunlar. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 5(2), 1-23. https://doi.org/10.18039/ajesi.35496
• Şimşek, N. & Yaşar, A. (2022). Matematik öğretmenlerinin pandemi sürecindeki uzaktan öğretime ilişkin görüşleri. Eğitim Bilim ve Araştırma Dergisi, 3(1), 58-92. https:// doi.org/10.54637/ebad.1030364.
• Uysal, S. (2023). Yabancı dil öğretiminde z-kitap uygulamalarının öğrenmeye etkisi. E. Çelik (ed.), Yabancı Dil Öğretiminde Güncel Yaklaşımlar içinde (s. 135-143). İstanbul: Efe Akademi.
• Ünal, M. & Bulunuz, N. (2020). COVİD-19 salgını döneminde yürütülen uzaktan eğitim çalışmalarının öğretmenler tarafından değerlendirilmesi ve sonraki sürece ilişkin öneriler. Milli Eğitim Dergisi, Salgın Sürecinde Türkiye'de ve Dünyada Eğitim, 49(1), 343-369. https://doi.org/10.37669/milliegitim.775521
• Wengraf, T. (2006). Qualitative research interview. London, Sage Publications.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara, Seçkin Yayıncılık.