Five Novels on a Cover: An Evaluation Based on Alesta Gönül by Hakkı Özdemir

Yıl 2022, , 107 - 123, 16.05.2022

Çetin Arslan

https://doi.org/10.31126/akrajournal.1058842

Öz

Hakkı Özdemir is both a writer and an editor for various magazines. His first novel, Photos of Unhappiness was published in 2010. A year later, his essays about the novel is published by Dergâh Press with the name of Twin Ghosts Novel And Partners (2011). His Works on romance novels, Novel Love İn The Formation Of New People And Nation (2013), his second novel Alesta Heart (2018) and finally his essay called Lingering İn The Age Of Speed (2021) is published. İn this first novel Photos Of Happiness Özdemir, who tries to apply inner speech method and play with the words, uses potmodern novel factors an künstler novel style in which each character is a writer at his second novel Alesta Heart. Each section is about different characters. Many features are included in the novel from the parody of the detective novel to the adventure, from the love story to what the place tells. Also at the end of the novel, there ise an article in the Calender Magazine explaning the concept of parabasis as a real tutor. İn this article the purpose of writing is explained. The concept of parabasis is derived from the explanations that made as a moral that the actors who appeared on the stage with masks in Greek tragedies take off their masks at the end of the play. With this article, Özdemir reveals that the novel is a fiction made from the world of boks. İn this aspect, Alesta Heart novel brings a reform to Turkish literature. İn addition to the fact that the author, who is often seen in a postmodern novels, is included in the novel as a real person, he took out the authors mask in parabasis, on article that broked the code of all novels, bu didn’t tell the true story which is the essence of the concept. The issuance of this moral left to the reader.

Anahtar Kelimeler

Parabasis, parody, pastiche, kunstler novel, metafiction

Bir Kapakta Beş Roman: Hakkı Özdemir’in Alesta Gönül Romanı Üzerine Bir Değerlendirme

Öz

Hakkı Özdemir, çeşitli dergilerde hem yazarlık hem editörlük yapmaktadır. İlk romanı Mutsuzluk Fotoğrafları 2010 yılında yayınlanır. Bir yıl sonra roman türü hakkında kaleme aldığı yazılar İkiz Hayaletler Roman ve Şürekâsı (2011) adıyla Dergâh Yayınları tarafından basılır. Aşk romanlarını incelediği çalışması Yeni İnsan ve Ulus Oluşumunda Roman Aşkı (2013), ikinci romanı Alesta Gönül (2018) ve son olarak Hız Çağında Oyalanmak (2021) adlı denemesi çıkar. İlk romanı Mutsuzluk Fotoğrafları’nda kelimelerle oynayan, iç konuşma ve bilinç akışı yöntemini uygulayan Özdemir, ikinci romanı Alesta Gönül’de her kahramanın yazar olduğu künstler roman tarzını ve postmodern romanın unsurlarını kullanır. Romanda iç içe birçok sanatsal hususu postmodernizmin verdiği imkânlar sayesinde başarıyla uygular. Her bölüm ayrı bir kahramana dairdir. Polisiye romanın parodisinden, maceraya, aşk hikâyesinden, mekânın söylediklerine kadar birçok husus romanda vardır. Ayrıca romanın sonunda Kalender Dergi’de gerçek yazar olarak “Parabasis” kavramını açıklayan bir makale yazar. Bu makalede romanın yazılma amacı açıklanır. Parabasis kavramı Yunan trajedilerinde maskeyle sahneye çıkan oyuncuların oyun esnasında maskelerini çıkarıp kıssadan hisse babında açıklamalar yapmasından türetilmiştir. Özdemir bu yazıyla romanının kitaplar dünyasından kotarılan bir kurgu olduğunu ortaya koyar. Bu yönüyle Alesta Gönül romanı edebiyatımıza bir yenilik getirir. Postmodern romanlarda sıklıkla görülen yazarın gerçek bir şahıs olarak romana dâhil olması yanında bütün romanların şifresini kıran bir yazı olan “Parabasis”te yazar maskesini çıkarmış ama kavramın esası olan kıssadan hisseyi söylememiştir. Bu hissenin çıkarılması okura bırakılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Parabasis, parodi, pastiş, künstler roman, üst kurmaca

Kaynakça

• Aktulum, Kubilay (2000). Metinlerarası İlişkiler, Öteki Yayınevi, Ankara.
• Apaydın, Mustafa, “Oğuz Atay’ın Tutunamayanlar Adlı Romanında Mizah ve Hiciv Öğeleri”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 16, S.1, 2007, 45-68.
• Aykın, Cemal, “Batı Toplumunda Roman ve Sinema İlişkileri 1”, Türk Dili, Ekim 1983, S. 382.
• Celâl, Peride (2019). Dar Yol. h2o Yayınları, İstanbul.
• Ecevit, Yıldız (2001). Türk Romanında Postmodernist Açılımlar, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Eliuz, Ülkü (2016). Oyunda Oyun Postmodern Roman. Kesit Yayınları, İstanbul.
• İlhan, Attila (2005), Böyle Bir Sevmek. (On birinci baskı). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• Jusdanis, Gregory (2012). Kurgu Hedef Tahtasında-Edebiyatın Savunusu, çev. Çiçek Öztek, Koç Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Hutcheon, Linda (2020). Postmodernizmin Poetikası Tarih, Teori, Kurgu. çev. Yunus Balcı. Hece Yayınları, Ankara.
• Karataş, Turan (2019). Ansiklopedik Edebiyat Terimleri Sözlüğü. (5. bs.). İstanbul: İz Yayıncılık. İstanbul.
• Kefeli, Emel (2002). Anlatım Tekniği Olarak Mektup. Kitabevi Yayınları, İstanbul.
• Kraucauer, Siegfried (2019). Polisiye Roman-Felsefi Bir İnceleme. çev. Dilman Muradoğlu. Metis Yayınları, İstanbul.
• Kundera, Milan (2019). Roman Sanatı. (8. Baskı) çev. Aysel Bora. Can Yayınları. İstanbul.
• Kundera, Milan (2019). Gülüşün ve Unutuşun Kitabı. çev. Erhan Bener. Can Yayınları. İstanbul. Lucy, Niall (2003). Postmodern Edebiyat Kuramı Giriş. çev. Aslıhan Aksoy. Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• May, Rollo (2019). Yaratma Cesareti. (5. Baskı) çev. Alper Oysal. Metis Yayınları, İstanbul.
• Moretti, Franco (2018). Mucizevi Göstergeler Edebî Biçimlerin Sosyolojisi Üzerine. (2. Baskı) çev. Zeynep Altok. Metis Yayınları, İstanbul.
• Örnekleriyle Türkçe Sözlük (1995). C. 1. MEB Yayınları, Ankara.
• Özdemir, Emin (1994). Yazınsal Türler. Ümit Yayıncılık, Ankara.
• Özdemir, Hakkı (2011). İkiz Hayaletler-Roman ve Şürekâsı, Dergâh Yayınları. İstanbul.
• Özdemir, Hakkı (2013). Yeni İnsan ve Ulus Oluşumunda Roman Aşkı. Dergâh Yayınları, İstanbul.
• Özdemir, Hakkı (2018). Alesta Gönül. İz Yayıncılık, İstanbul.
• Pamuk, Orhan (2008). Masumiyet Müzesi. İletişim Yayınları, İstanbul.
• Parla, Jale (2012). Türk Romanında Yazar ve Başkalaşım, 2. bs. İletişim Yayınları, İstanbul.
• Sağlık, Şaban (2010). Popüler Roman-Estetik Roman. Akçağ Yayınları, Ankara.
• Sazyek, Hakan (2015). Roman Terimleri Sözlüğü. (2. Baskı), Hece Yayınları, Ankara.
• Stevick, Philip (2010). Roman Teorisi. (3. Baskı) çev. Sevim Kantarcıoğlu, Akçağ Yayınları, Ankara.
• Şimşek, Tacettin (2002). “Romandaki Hafiye ya da Polisiye Roman”. Türk Romanı Özel Sayısı. Hece Yayınları, Ankara.
• Tatar Kırılmış, İlknur (2020). “Parabasis Roman Yahut Alesta Gönül”. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Aralık 2020, C. XLIV, S. 2, 269-278.