TALES OF THE OLD TIMES: FROM CLASSIC AND MODERN MYTHOLOGY TO POSTMODERN NARRATIVE MYTHOLOGY IN RELIGIOUS STUDIES

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 21, 75 - 93, 11.05.2020

Duygu Mete

https://doi.org/10.31126/akrajournal.699348

Cited By: 1

Öz

Myths, which can be described as the products of the effort to understand and make sense of one's own life, the universe it is in, and its relationship with divine beings, are vital forms of religious discourse that sheds light on the feelings, thoughts, beliefs and worldviews of the society to which it belongs. Therefore myths, which maintain their continuity and effectiveness in social and religious life, as long as they have believers in direct proportion to the meaning it adds to life, have an important place in the fact that they regulate and maintain the relationship between the world of gods and mankind. From the point of view of the field of religious studies the emergence of myths that offer plenty of material and its place in human life have been tried to be explained by religionswissenschafters in various contexts such as language, society, sacred idea, history and politics. While Max Müller described the myth as a tongue disease, Mircea Eliade focused on his relationship with the holy. When it comes to the postmodern period, the myths were purified from their holy thought and became ordinary and became a means of gaining political power. The aim of this article is to reveal the place and importance of mythology from the classical period to the postmodern era, its relationship with the religious field, its functionality in human life and the new meanings it gained in the postmodern period as reflected in the Reliigous Studies. For this purpose, the subject-matter is handled in the light of the views of Religionswissenschafters who come to the fore with their studies in the field of mythology.

Anahtar Kelimeler

mythology, religion, sacred, modernism, sacred narration, postmodernism

ESKİLERİN MASALLARI: KLASİK VE MODERN MİTOLOJİDEN POSTMODERN ANLATIYA DİN BİLİMLERİNDE MİTOLOJİ

Öz

İnsanın kendi yaşamını, içinde bulunduğu evreni ve Tanrısal varlıklarla ilişkisini anlama ve anlamlandırmaya yönelik çabasının ürünü olarak nitelendirilebilen mitler, ait olduğu toplumun duygu, düşünce, inanç ve dünya görüşlerine ışık tutan önemli dinsel bir söylem türüdür. Bu yüzden hayata kattığı anlamla doğru orantılı olarak inananı olduğu sürece sosyal ve dinî hayattaki devamlılığını ve etkinliğini sürdüren mitler, tanrılar âlemi ve insan arasındaki ilişkiyi düzenlemesi ve devam ettirmesi dolayısıyla insanlık tarihi boyunca önemli bir yere sahip olmuştur.
Din bilimleri alanı açısından bakıldığında ise bu alana bolca malzeme sunan mitlerin ortaya çıkışı din bilimcileri tarafından dil, toplum, kutsal fikri, tarih ve politika gibi çeşitli bağlamlarda izah edilmeye çalışılmıştır. Max Müller’in dil hastalığı tanımına karşın Mircea Eliade’nin kutsalla ilişkilendirerek açıkladığı mitler, postmodern döneme gelindiğinde kutsal düşüncesinden arındırı-larak sıradanlaştırılmaya çalışılmıştır.
Bu makalenin amacı, klasik dönemden postmodern çağa gelinceye kadar din bilimleri alanın-da mitolojinin yeri ve önemini, dinî alanla ilişkisini, insan hayatındaki işlevselliğini ve postmo-dern dönemde kazandığı yeni anlamları ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda konu, mitoloji alanında çalışmalarıyla ön plana çıkan din bilimcilerinin görüşleri ışığında ele alınmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

mitoloji, din, kutsal, modernizm, kutsal anlatı, postmodernizm

Kaynakça

• Albayrak, Ali; “Mitolojinin Dini Hayattaki Rolü ve Önemi”, Uluslararası Sosyal Araştır-malar Dergisi, c. 10, S. 54, s. 952-958.
• Alıcı, Mustafa; “Kutsalın Peşindeki Adam: Ölümünün 19. Yılında Mircea Eliade İçin Kısa Bir Rehber”, Ekev Akademi Dergisi, S. 24, 2005, s. 51-74.
• Alıcı, Mustafa; Dinler Tarihinin Batılı Öncüleri, İz Yayıncılık, İstanbul 2011.
• Armstrong, Karen; Mitlerin Kısa Tarihi, (çev. Dilek Şendil), Alfa Yayınları, İstanbul 2017.
• Aydın, Mehmet; “Mircea Eliade’de Hermenötik ve Metodoloji”, Dinler Tarihi Araştırmaları I, 8-9 Kasım, Ankara 1998.
• Bal, Mieke; “Postmodern Theology as Cultural Analysis”, Ed. Graham Ward, The Blackwell Companion to Postmodern Theology, Blackwell Publishing, United States of America 2005, s. 3-24.
• Batuk, Cengiz; “Mit, Tarih ve Gerçeklik Sorunu Üzerine Notlar”, Milel ve Nihal İnanç, Kül-tür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, C. 6, S. 1, s. 27-53. Batuk, Cengiz; Tarihin Sonunu Beklemek -Ortadoğu Dinlerinde Eskatoloji Mitosları, İz Yayıncılık, İstanbul 2003.
• Bayat, Fuzuli; Mitolojiye Giriş, Ötüken Yayınları, İstanbul 2017.
• Berk, Fatih Mehmet; “Batı’nın Ruhu: Mitler”, Doğu Batı Düşünce Dergisi, 2015, S. 71, s. 107-116.
• Bolle, Kees W.; “Myth: An Overview”, Encyclopedia of Religion, Vol. IX, Ed. Lindsay Jones, Thomson Gale Publisher, New York 2005, ss. 6359-6371..
• Bolle, Kees W.; The Freedom of Man in Myth, Wanderbilt University Press, United States of America 1968.
• Campbell, Joseph; İlkel Mitoloji, (çev. Kudret Emiroğlu), İmge Kitabevi, Ankara 1995.
• Campbell, Joseph; Yaratıcı Mitoloji -Tanrının Maskeleri IV, (çev. Kudret Emiroğlu), Islık Yayınları, İstanbul 2004.
• Dubuısson, Daniel; Twentieth Century Mythologies, Routledge Publishing, New York 1993.
• Eliade, Mircea; Arayış -Tarih ve Dinde Anlam, (çev. Cem Soydemir), Doğu Batı Yayınları, Ankara 2017.
• Eliade, Mircea; Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi -Taş Devrinden Eleusis Mysteriala-rına, (çev. Ali Berktay), Alfa Yayıncılık, İstanbul 2017.
• Eliade, Mircea; Kutsal ve Kutsal Dışı, (çev. Ali Berktay), Alfa Yayınları, İstanbul 2019.
• Eliade, Mircea; Mitler, Rüyalar ve Gizemler, (çev. Cem Soydemir), Doğu Batı Yayınları, Ankara 2017.
• Eliade, Mircea; Mitlerin Özellikleri, (çev. Sema Rifat), Alfa Yayıncılık, İstanbul 2018.
• Gardner, Ernest A.; “Mythology”, Encyclopaedia of Religion and Ethics, Vol. IX, Ed. James Hastings, The Scolar Press Ilkley, New York 1981, s. 117-121.
• Gündüz, Şinasi; Mitoloji ile İnanç Arasında -Ortadoğu Dinsel Gelenekleri Üzerine Yazılar, Hikav Yayınları, İstanbul 2018.
• Karataş, İbrahim Ethem; Max Müller: Hayatı, Eserleri ve Dinler Tarihindeki Yeri, Danış-man: Ali İhsan Yitik, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir 2006.
• Mccutcheon, Russell T.; “Myth”, Guide to The Study of Religion, Ed: Willi Braun, Russell T. McCutcheon, T&T Clark Publishing, New York 2000, ss. 190-209
• Mccutcheon, Russell T.; The Discipline of Religion, Routledge Publishing, Canada 2003.
• Morehead, John W.; “The Truth is Out There: Postmodern Myth and Archetypes, Extrater-restrial Salvation, and Mythic Apologetics”, New Religions as Global Cultures, 2007, ss. 1-23.
• Müller, Max; Anthropological Religion, The Gifford Lectures, London 1892.
• Müller, Max; Comparative Mythology, Chips From A German Workshop, London 1867.
• Müller, Max; Contributions to the Science of Mythology, Longmans Green Publishing, New York 1897.
• Müller, Max; Introduction to the Science of Religion, Longmans Green Publishing, Londra 1873.
• Müller, Max; Natural Religion-Part II, Longmans Green Publishing, Londra 1889.
• Parladır, Halil Saim; “Mit Simgeciliği ve Mitin Yapısal Çözümlemesi”, Folklor / Edebiyat Dergisi, 2006, C. 12, S. 48, ss. 1-19. Pettazzoni, Raffaele; “Truth of Myth”, Ed. Alan Dundes, Sacred Narrative -Readings in the Theory of Myth-, University of California Press, London 1984.
• Pettazzoni, Raffaele; Tanrı’ya Dair, (çev. Fuat Aydın), İz Yayıncılık, İstanbul 2002.
• Rasmussen, David M.; “Mircea Eliade -Structural Hermeneutics and Philosophy”, Ed. Niall Keane and Chris Lawn, Hermeneutics, Wiley Blackwell Publishing, Chichester 2016, ss. 404-412.
• Ringgren, Helmer; “Comparative Mythology”, Ed. Lindsay Jones, Encyclopedia of Religion, Thomson Gale Publishing, ss. 1873-1877.
• Segal, Robert A.; “Friedrich Max Müller on Religion and Myth”, Publications of The Eng-lish Goethe Society, 2016, Vol: LXXXV, ss. 135-144.
• Segal, Robert A.; “Myth”, Ed. Robert A. Segal, Study of Religion, Blackwell Publishing, United States of America 2006, ss. 337-357. Sharpe, Eric J.; Dinler Tarihi-Tarihsel Bir Anlatı, (çev. Fuat Aydın), Sakarya Üniversitesi Kültür Yayınları, Sakarya 2013.
• Yiğit, Vural; “Postmodern Mitoloji”, Basılmamış Ders Notu, s. 1-259.
• Yorulmaz, Bilal; Popüler Filmlerde Din-Popüler Filmlerin Dini Alt Metin Okumaları, İstan-bul Tasarım Yayınları, İstanbul 2016.