Sosyal Bir Sermaye ve Bir Tür Modern Zaman Asabiyesi Olarak “Şeref” Kavramı

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 2, 24 - 38, 15.11.2018

Fatma Çakmak

Öz

İnsanın toplumsal varlığının en önemli yönlerinden birini, ait olduğunu düşündüğü sosyal doku

içerisinde sahip olduğu rol ve konumların nitelik ve anlamları belirlemektedir. Toplumsal hafıza

ve kimlik, bireysel hafıza ve kimliğin şekillenmesinde rol oynayan önemli faktörlerden biridir.

Bu bağlamda sosyal kimliği meydana getiren kıymet hükümlerinden ve değer mekanizmalarından

bağımsız gelişmeyen “şeref” olgusu bir tür aidiyet, beklenti ve atıflar bileşeni olarak bireyi

etkilemekte ayrıca biçimleniş olarak da bireyin yapıp ettiklerinden etkilenmektedir. Bir toplumsal

itibar katmanı ekseninde “şerefli olmanın, şerefini korumanın, şerefli kalmanın ve şerefini

kaybetmenin” sahip olduğu anlamlar modern zamanların ruhu ile birlikte değişip dönüşmekte

ancak kavramın sahip olduğu kültürel bagaj bir biçimde yeni sınıfsal rekabet ve statü kaygıları

eşliğinde kendisini güncelleyerek var olmaya devam etmektedir. Bu çalışmada “şeref” kavramının

teorik bağlamları irdelenerek, söz konusu söz konusu bagajın modern bir “asabiyet” (aidiyet

kodları) havzası içerisinde nasıl biçimlendiği ve dönüştüğü anlaşılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Şeref, Onur, İtibar, Sınıf

Kaynakça

• Akalın, H. (2005). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Berger, P., Berger, B. vd. (2000). Şeref Kavramının Modasının Geçmişliğine Dair. (Çev: Cerid, C.), Modernleşme ve Bilinç içinde (s. 104-405). İstanbul: Pınar Yayınları.
• Bourdieu, Pierre (2013). Seçilmiş Metinler. (Çev. Ünsaldı, L.) İstanbul: Heretik Yayıncılık. Bottomore, T. B. (2000). Toplumbilim. (Çev. Oskay, Ü.) İstanbul: Der Yayınları.
• Botton, A. (2010). Statü Endişesi. (Çev. Bayer, A.) İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Carrier, P. H. (1987). Bir Ülkenin Kıymet Hükümleri ve Dini Müesseseleri Nasıl İncelenir?. (Çev. Kostaş, M.). Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 29: 333-344.