19. Yüzyılda Askeri Okullar ve Askeri Eğitim Sistemi

Yıl 2018, Sayı: 3, 104 - 113, 30.06.2018

Nursel Gülcü

Öz

Avrupa devletlerinin kurdukları eğitim sistemi sayesinde, bilgi ve birikimlerini artırmaları ve askeri alanda

güçlü duruma gelmesi, savaş meydanlarında Osmanlı Devleti’nin mağlubiyet almasına sebep olmuştur.

Savaş meydanlarında üst üste aldığı yenilgiler Osmanlı Devleti’nin kurumlarında yenilik yapmasını

gündeme getirmiştir. Başlangıçta sadece aksayan yerlerde iyileştirme şeklinde yapılan ıslahat hareketleri

daha sonra modernleşme çizgisinde gelişecektir.

III. Selim döneminde Nizam-ı Cedit adı altında çok geniş kapsamlı bir ıslahat hareketine girişilmiştir. Bu

sebeple ordunun iyileştirilmesi amacıyla yeni okul açılması kararlaştırıldı. Yeniçeri ordusunun dışında yeni

bir ordunun kurulması için çaba sarf etmiştir.

II. Mahmut döneminde Harbiye ve Tıbbiye okulları açılmıştır. Bu okullar tam bir üniversite durumunda

olmasalar bile kendi dönemleri içerisinde değerlendirildiğinde önemli atılımlar sayılır. Osmanlı Devleti’nde

Tanzimat dönemine kadar klasik eğitim ile modern eğitim anlayışını birlikte yürütme düşüncesi hâkimken,

Tanzimat sonrasında tamamen Batılı anlayış ve düşünce hâkim olmuştur. II. Abdülhamit Dönemi’nde;

eğitim ve öğretim düzenlenmedikçe diğer alanlarda yapılacak yeniliklerin başarıya ulaşamayacağı kabul

edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Askeri eğitim, Osmanlı, Subay, Ordu

Kaynakça

• Akyüz, Y. (1982). Türk Eğitim Tarihi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• Altıntaş, A. (1999). Mülki Tıbbiyenin Kuruluşu. Tarih ve Toplum. 31(184).
• Berkes, N. (1978). Türkiye’de Çağdaşlaşma. İstanbul: Doğu-Batı Yayınları.
• Cebesoy, A. F. (1966). Sınıf Arkadaşım Atatürk. İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Çam, Y. (1991). Atatürk’ün Okuduğu Dönemde Askeri Okullar, Rüşdiye, İdadi, Harbiye (1892-1902). Ankara: Gen. Kur. Basımevi.
• Ergin, O. (1977). Türk Maarif Tarihi, C.II. İstanbul: Kültür Yayınları.