THE QURANIC MIRACLE MOTIFS

Yıl 2019, Sayı: 5, 94 - 122, 31.05.2019

Nurdan Kılınç İnevi

Öz

KUR'AN KAYNAKLI KERAMET MOTİFLERİ

Öz

Anadolu velîler diyarıdır. Yurdumuzun her bucağında
türbeler mevcuttur ve velî kültü Anadolu’da köklü bir inanç haline gelmiştir.
Topraklarımızın hemen hemen her köşesinde türbeler oluşmuştur. Yaşarken
gösterdiği kerametlere inanılan kişilere yapılan bu türbeler, orada yatan
şahsın etrafında anlatılan menkıbelerle oldukça ünlenmiştir. Bu velîlere, halk
tarafından hem yaşarken, hem de öldükten sonra büyük saygı duyulmuştur. Onlara
duyulan bu saygının kaynağı, göstermiş oldukları kerametlerdir. Kerametlerin
halk tarafından bu kadar kabul görmesinin en büyük sebebi, toplumun, peygamberlere
ve onların gerçekleştirdiği mucizelere sorgusuzca gönülden bağlı olmalarıdır.
Çalışmamızda, Ahmet Yaşar Ocak’ın keramet motifi tasnifini esas alarak
Kur’an’da geçen olağanüstülüklerle benzerlik gösteren keramet motiflerini inceledik. 

Anahtar Kelimeler

Velî, keramet, mucize, peygamber

Kaynakça

• ACAR, Hakan (2013), Burdur Efsaneleri Üzerine Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Isparta.ADAY, Eedal (2013-a), Kütahya Erenlerinin Menkıbelerindeki Keramet Motifleri, Alevilik Araştırma Dergisi, Sayı 5.ADAY, Erdal . (2013-b), Kütahya İli Türbe ve Yatırları Etrafında Oluşan İnanç ve Uygulamalar, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Balıkesir. ALTUN, Işıl. (2008), Kocaeli’de Türbelerle İlgili İnanış Ve Uygulamalara Örnek:“Sultan Baba”, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı 37, Erzurum. ANA BRİTANNİCA, (1988), "Keramet Mad.", C. 13, s. 202. Ana Yayınları, İstanbul. ARAZ, Nezihe (1988), Anadolu Evliyaları, Atlas Kitapevi, İstanbul.ATTÂR, Ferüdiddin ( 2015), Tezkiretü'l Evliya, Semerkand Yayıncılık, İstanbul.AYVERDİ, İlhan (2008), Misalli Büyük Türkçe Sözlük (4. Baskı) , Kubbealtı Yayınları, İstanbul.BURSALI, Mustafa N. (1996), İstanbul ve Anadolu Evliyaları, Tuğra Neşriyat, İstanbul.BURSALI, Mustafa N. (2010), Nur İplikleri, Velîlerin dilinden Tasavvufi Hikayeler, Çelik Yayınevi İstanbul.CEBECİOĞLU, Ethem (2014), Taavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, Ziraat Grup Matbaacılık, Ankara.DİNLER TARİHİ ANSİKLOPEDİSİ (1999), Sabah Dış Ticaret ve Pazarlama A.Ş., İstanbul. DEMİR, Necati (2013), Türk Efsaneleri 1-2, Edge Akademi, Ankara. DEVELLİOĞLU , Ferit (2002) Osmanlıca- Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitapevi, Ankara. DURAN, Hamiye (2007), Velâyetnâme, Türkiye Diyanet Vakfi Yayınları, Ankara.EVLİYALAR ANSİKLOPEDİSİ, 1 (1992) Türkiye Gazetesi Yayınları. EVLİYALAR ANSİKLOPEDİSİ, 5 (1992) Türkiye Gazetesi Yayınları. GÖDE, Halil A. ( 2010), Isparta Efsaneleri, Fakülte Kitapevi, Isparta.HELİMOĞLU YAVUZ, Muhsine (1993), Diyarbakır Efsaneleri (Derleme-Araştırma-İnceleme), Doruk yayınları, Ankara.İNAN, Abdülkadir (2006), Tarihte ve Bugün Şamanizm Materyaller ve Araştırmalar, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.İslam Âlimleri Ansiklopedisi, C8, Türkiye Gazetesi Yayınları İhlas Matbaacılık, İstanbul.KARADAVUT, Zekeriya (1992), Yozgat Efsaneleri (İnceleme-Metin), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Konya.KARADAVUT, Zekeriya (2016), Yozgat Efsanelerinin Anadolu Türk Efsaneleri İçindeki Yeri, I.Uluslararası Bozok Sempozyumu Bildiri, Kitabı 3.CİLT, 385-409.KORKMAZ, Esat (2011), Hacı Bektaş Velî Vilayetname, Can Yayınları, İstanbul. KUMARTAŞLIOĞLU, Satı (2016), Mucizeden Keramete: “Yerden Su Çıkarma” Motifli Efsaneler, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Güz (25), 119-139.KURTOĞLU Mehmet (2008), Urfa Efsaneleri, Efsane Ajans, İstanbul Kurumu Yayınları, Ankara.OCAK, Ahmet Y. (2017), Alevî ve Bektaşî İnançlarının İslâm Öncesi Temelleri, İletişim Yayınları, İstanbul.ÖNDER, Mehmet (1966), Anadolu Efsaneleri, Türk Kültürü Araştırma Enstitüsü, Ankara. ÖZÇELİK, Mehmet (1995), Adını Kerâmetinden Alan Velîler, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen- Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Isparta.ÖZÇELİK, Mustafa (2010), Bizim Yunus, Sistem Ofset, Ankara.PEKER, Selçuk (2015), Mezar ve Türbelere Kült Merkezli Bir Bakış (Aksaray Örneği), Kömen Yayınları, Konya.SAMİ Şemseddin (1998), Kamus-ı Türkî, , Alfa Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.SANCAK, Nuriye (2008), Mardin Efsaneleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya. TURYAN, Hasan (1982), Bursa Evliyaları ve Tarihi Eserleri, Öner Matbaası, Bursa.TÜRK DİL KURUMU TÜRKÇE SÖZLÜK (2011), Ankara. U LUDAĞ, Süleyman. (2016), Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, Kabalcı Yayıncılık, İstanbul.U LUDAĞ, Süleyman. (2017), Tasavvuf Kültüründe Keşif ve Keramet, Sufi Kitap, Mart İstanbul.İNAN, A. (2006), Tarihte ve Bugün Şamanizm Materyaller ve Araştırmalar, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.UÇKUN, Rabia (2014,) Saltuknâme’ De Sarı Saltuk Gazi’ye Atfedilen Kerametler, Türk Dünyası Bilgeler Zirvesi: Gönül Sultanları Buluşması, Bildiriler Cilt, 226-28 Mayıs.YAĞBASAN, Kudret Y. (2013) ,Malatya Efsaneleri, Malatya Kitaplığı.YILDIRIM, Rıza (2007), Seyyid Ali Sultan (Kızıldeli) ve Velâyetnâmesi, Türk Tarih Kurumu, Ankara.