Orıganum hyperıcıfolıum Schwarz et Davis ve O. sıpyleum L. Üzerinde Morfolojik, Anatomik ve Ekolojik Araştırmalar

Yıl 2006, Cilt: 6 Sayı: 2, 71 - 88, 01.12.2006

Mehmet Temel Süleyman Tokur

Öz

Anahtar Kelimeler

-

ORIGANUM HYPERICIFOLIUM SCHWARZ ET DAVIS VE O. SIPYLEUM L. ÜZERİNDE MORFOLOJİK, ANATOMİK VE EKOLOJİK ARAŞTIRMALAR

Öz

Bu çalışmada, farklı lokalitelerde yayılış gösteren 2 endemik Origanum L.türünün (Origanum hypericifolium Schwarz et Davis, O.sipyleum L.) iç ve dış morfolojileri incelenmiş; ekolojik özellikleri ortaya konmuştur. İncelenen türlerde morfolojik olarak çok belirgin farklar görülmedi. Kök anatomisinde mantarlaşmış dokularda farklılıklar görülürken, gövdede ise tek sıralı epidermis, köşe kollenkiması, 1-2 sıralı endodermis, açık kollateral iletim demetleri ve öz kolları benzerlik; parankimatik öz hücreleri farklılık göstermektedir. Yapraklar dorsiventral, tek sıralı epidermis, bol kloroplastlı mezofil hücrelerine sahiptir. Epidermis hücre şekli, stoma indeksleri ve sesil salgı cepleri birbirinden farklılık gösterir. Ekolojik açıdan, türlerin yetişme ortamları, toprağın fiziksel ve kimyasal özelliklerinde farklılıklar vardır

Anahtar Kelimeler

Origanum L. (Lamiaceae), anatomi, morfoloji, ekoloji

Kaynakça

• Davis, P. H. (Edt.), Flora of Turkey and The East Aegean Island. Univ. Press, Edinburgh, Vol. 7, pp. 297-313, (1982).
• Kokkini, S., Herbs of the Labiatae. Encyclopaedia of food science, food technology and nutrition, Academic Press, London, pp. 2342-2348, (1994).
• Seçmen, Ö., Gemici, Y., Görk, G., Bekat, L., Leblebici, E., Tohumlu Bitkiler Sistematiği, Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Kitaplar Serisi No: 116 (Ders Kitabı), 4. Baskı, Bornova-İZMİR, 396 s., (1995).
• Zohary, M., Geobotanical foundations of the Middle East, Amsterdam, Vol. 1, pp. 156- 160, 169-181, 329, (1973).
• Sarer, E., Scheffer, J.J.C. And Baerheim Svendsen, A., Monoterpenes in the essential oil of O. majorana, J. of Medicinal Plant research, 46, 236-239, (1982).
• Baytop, T., Türkçe Bitki Adları Sözlüğü, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Türk Dil Kurumu Yayınları: 578, s.33, 206, Ankara, (1994).
• Başer, K.H.C., Tümen, G., Özek, T. ve Kürkçüoğlu, M., Composition of the Essential Oil of Origanum sipyleum of Turkish Origin.Journal of Essential Oil Research, 4, 1, 139-142, (1992).
• Başer, K.H.C., Özek, T., Tümen, G. and Sezik, E., Composition of the Essential Oils of Turkish Origanum Species With Commercial Importance. J. of Essential Oil Research, 5, 619-623, (1993).
• Başer, K.H.C., Ermin, N., Kürkçüoğlu, M., Tümen, G., The Essential Oil of Origanum hypericifolium O. Schawarz et P. H. Davis Journal of Essential Oil Research, 6, 6, 631- 633, (1994a).
• Başer, K.H.C., Özek, T., Tümen, G., Sezik, E., Ticari önemi olan Türk Origanum Türlerinin Uçucu Yağları, TAB Bülteni, 10, 28-30, (1994b).
• Tümen, G., Başer, K. H. C. and Kırımer, N., The Essential Oils of Turkish Origanum Species: A Treatise 13th International Congress of Flavours, Fragrences and Essential Oils, 15-19 October, İstanbul, vol. 2, 200-210, (1995).
• Özhatay, N., Koyuncu M., Altay S. ve Byfield, A., Türkiye’nin doğal tıbbi bitkilerinin ticareti hakkında bir çalışma, İstanbul, (1997).
• Tan, K., More New Taxa from South and East Anatolia, Notes RBG Edinb. 42,1, (1984).
• Duman, H., Aytaç, Z., Ekici, M., Karavelioğulları, F. A., Dönmez, A., Duran, A., Three New Species (Labiatae) from Turkey, Flora of Mediterranea 5, pp.221- 228, (1995).
• Ietswaart, J. H., A Taxonomic Revision of the Genus Origanum, Leiden Universty Press, London, (1980).
• Sezik, E. ve Demirezer, Ö., Türkiye’de halk ilacı olarak kullanılan bikiler üzerinde morfolojik ve anatomik araştırmalar IV. Origanum saccatum P.H. Davis, Doğa TU Tıp ve Ecz. D., 11,2,304-308, (1987).
• Özdemir, F., Pirdal, M., Öztürk, M., Batı Anadolu’da Yayılış Gösteren Bazı Endemiklerin Morfolojik, Anatomik ve Ekolojik Özellikleri Üzerine Araştırmalar. IX. Ulusal Biyoloji Kongresi, 21-23 Eylül 1988, Cilt 3: 141-150, Sivas.
• Yücel, E. & Öztürk, M., Studies on the Autecology of Origanum sipyleum L., Plant Life in South-West and Central Asia, 5th International Symposium,18-22 May, Tashkent, Uzbekıstan, (1998).
• Gönüz, A. & Özörgücü, B., An Investigation on the Morphology, Anatomy and Ecology of Origanum onites L. Tr. J. of Botany, 23: 19-32, (1999).
• Tüzüner,A., Toprak ve Su Analiz Labaratuvarı El Kitabı. Tarım ve Orman ve Köy İşleri Bakanlığı, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara, (1990).
• Nehring, K., Agrikulturchemische unterschungsmethoden für dünge-und futtermittel, Boden und Milch Hamburg- Berlin, (1960).
• Schroder, D., Bodenkunde in Stichworten, Verlag Ferdinant Hirt, Kiel., (1972).
• Bouyoucos, G. J., Hydrometer Method İmproved for Making Particle Size Analysis of Soil. Agr. Jour., Vol.54:3, (1955).
• Steubing, A.G., Pflanzenökologisches praktium, Paul Parey, Berlin, (1965).
• Jackson, M. L., Soil chemical Analysis, Prentice Hall, New Jersey, (1958).
• Öztürk, M., Pirdal, M., Özdemir, F., Bitki Ekolojisi Uygulamaları, Ege Üniv. Fen Fak. Yayınları, No: 157, Bornova-İzmir, (1997).
• Bingham, F.T., Soil Tests for Phosphate, California, Agriculture, 3, 8, 11-14, (1949).
• Pizer, N.H., Some Advisory Aspects Soil Potasium and Magnesium. Tech. Bull.,14, 184, (1967).
• Petri, H. and Wagner, A., Forstliche standortsaufnahme, Landwirtschaftsverlag Gmbtl., Munster Hiltrup., (1978).
• Metcalfe, C.R., Chalk, L., Anatomy Of The Dicotiledons. Oxford Univ. Press, Amen House, London, 1-2, (1957).