24-Epibrassinolid Ön Uygulaması Yapılmış Domates (Lycopersicon esculentum Mill.) Tohumlarının NaCl Stresi Koşullarında Çimlenmesi ve Fide Gelişimi

Yıl 2015, Cilt: 15 Sayı: 3, 18 - 27, 30.12.2015

Emel Yılmaz Gökdoğan Betül Bürün

https://doi.org/10.5578/fmbd.10187

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada, NaCl stresine karşı tohuma kısa süreli dışsal 24-epibrassinolid (24-epiBL) ön
uygulamasının etkisi, domates (Lycopersicon esculentum Mill.) M-28 hibrit çeşidinde araştırılmıştır.
Yüzey sterilizasyonundan sonra tohumlar, farklı konsantrasyonlarda (0, 0.5, 1, 1.5 ve 2 µM) 24-epiBL
çözeltilerine 10-15 saniye batırılıp çıkarılmıştır. Tohumlar, artan NaCl konsantrasyonlarını (0, 20, 40 60,
80 ve 100 mM) içeren ½ Murashige-Skoog (MS) ortamına alınmış ve 17 gün sonunda NaCl stresine karşı
24-epiBL ön uygulamasının etkisi tohum çimlenmesi, fide gelişimi ve fotosentetik pigment içerikleri
değerlendirilerek belirlenmiştir. Tohum çimlenme yüzdesi, fide taze ağırlığı, fide kuru ağırlığı, fidelerin
ortalama yaprak sayısı ve köklenme NaCl'den olumsuz etkilenmiştir. Buna karşılık belirli NaCl
konsantrasyonlarında tohuma kısa süreli 24-epiBL ön uygulaması ile bu parametrelerde iyileşme
gözlenmiştir. Klorofil a ve karotenoid içeriği 80 mM NaCl konsantrasyonuna kadar artış göstermiş oysa,
yüksek NaCl konsantrasyonunda (100 mM) genel olarak azalmıştır. 24-epiBL ön uygulamaları ile pigment
içeriklerinde artış sağlanmıştır. Sonuç olarak, M-28 hibrit domates çeşidinde fide gelişimi ve pigment
içeriğine göre, tohuma kısa süreli 24-epiBL ön uygulamasının NaCl stresinin olumsuz etkilerini hafiflettiği
belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Domates, Çimlenme, Büyüme, Klorofil, NaCl Stresi, 24-Epibrassinolid

Kaynakça

• Akça, Y. and Samsunlu, E., 2012. The effect of salt stress on growth, chlorophyll content, proline and nutrient accumulation, and K/Na ratio in walnut. Pakistan Journal of Botany, 44(5), 1513-1520.
• Ali, Q., Athar, H-U-R. and Ashraf, M. 2008. Modulation of growth, photosynthetic capacity and water relations in salt stressed wheat plants by exogenously applied 24- epibrassinolide. Plant Growth Regulation, 56, 107-116.
• Aly, A.A., Khafaga, A.F. and Omar, G.N., 2012. Adverse effect of salt stress in egyptian clover (Trifolium alexandrinum L.) by asa application through some biochemical and RT-PCR markers. Journal of Applied Phytotechnology in Environmental Sanitation, 1(2), 91- 102.
• Amini, F. and Ehsanpour, A.A. 2005. Soluble proteins, proline, carbohydrates and Na+/K+ changes in two tomato (Lycopersicon esculentum Mill.) cultivars under in vitro salt stress. American Journal of Biochemistry and Biotechnology, 1(4), 204-208.
• Amini, F. and Ehsanpour, A.A., 2006. Response of tomato (Lycopersicon esculentum Mill.) cultivars to MS, water agar and salt stress in in vitro culture. Asian Journal of Plant Science, 9(1), 170-175.
• Anuradha, S. and Rao, S.S.R., 2001. Effect of brassinosteroids on salinity stress induced inhibition of seed germination and seedling growth of rice (Oryza sativa L.). Plant Growth Regulation, 33, 151-153.
• Anuradha, S. and Rao, S.S.R., 2003. Application of brassinosteroids to rice seeds (Oryza sativa L.) reduced the impact of salt stress on growth, prevented photosynthetic pigment loss and increased nitrate reductase activity. Plant Growth Regulation, 40, 29-32.
• Ashraf, M. and Harris, P.J.C., 2004. Potential biochemical indicators of salinity tolerance in plants. Plant Science, 166, 3-16.
• Ashraf, M., Akram, N.A., Arteca, R.N., Foolad, M.R., 2010. The physiological, biochemical and molecular roles of brassinosteroids and salicylic acid in plant processes and salt tolerance. Critical Reviews in Plant Sciences, 29,162-190.
• Baran, A. and Doğan, M., 2014. Tuz stresi uygulanan soyada (Glycine max L.) salisilik asidin fizyolojik etkisi. SDÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 18(1), 78-84.
• Çavuşoğlu, K. and Kabar, K., 2007. The effects of pretreatments of some plant growth regulators on germination and seedling growth of radish seeds under saline conditions. Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 14, 27-36.
• Çolak, G., Keser, Ö., and Caner, N., 2008. Lycopersicon esculentum Mill. ve Raphanus sativus L. bitkilerinde çimlenme ve sonrası büyüme aşamalarında Na2SO4 tipi tuz stresinin etkileri. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 24(1-2), 17 - 38.
• Çolak, G,. Keser, Ö. and Caner, N., 2011. The effects of NaCl, Na2SO4 and Na2CO3 type salt stress some macromorphological parameters about Lycopersicon esculentum (tomato) and Raphanus sativus (radish) which in first seedling growth period. Biological Diversity and Conservation, 4(2), 29-48.
• Doğan, M., Avu, A., Can, E.N. and Aktan, A., 2008. Farklı domates tohumlarının çimlenmesi üzerine tuz stresinin etkisi. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Fen Dergisi, 3(2), 174- 182.
• Dölek, M.N., 2009. Değişik karpuz genotiplerinin tuz stresine tolerans düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Toprak Anabilim Dalı, Adana.
• Heidari, A., Bandehagh, A. and Toorchi, M., 2014. Effects of NaCl stress on chlorophyll content and chlorophyll fluorescence in sunflower (Helianthus annuus L.) lines. YYÜ Tarım Bilimleri Dergisi, 24(2), 111-120.
• Javid, M.G., Sorooshzadeh, A., Moradi, F., Sanavy, S.A.M.M. and Allahdadi, I., 2011. The role of phytohormones in alleviating salt stress in crop plants. Australian Journal of Crop Science, 5(6), 726-734.
• Keser, Ö., Çolak, G. and Caner, N., 2009. Tuza toleransı farklı iki kültür bitkisinde bazı fizyolojik
• ve makromorfolojik parametreler üzerine Na2CO3 tipi tuz stresi etkileri. BAÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 11(2), 64-80.
• Kuşvuran, Ş., Yaşar, F., Abak, K. and Ellialtıoğlu, Ş., 2008. Tuz stresi altında yetiştirilen tuza tolerant ve duyarlı Cucumis
• peroksidasyonu, klorofil ve iyon miktarlarında meydana gelen değişimler. YYÜ Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 18(1), 11-18. bazı genotiplerinde
• lipid Murashige, T. and Skoog. F., 1962. A revised medium for rapid growth and bioassays with tobacco tissue cultures. Physiol. Plant, 15, 473-497.
• Nunez, M., Mazzafera, P., Mazorra, L.M., Siqueira, W.J. and Zullo, M.A.T. 2003. Influence of a brassinosteroid analoque on antioxidant enzymes in rice grown in culture medium with NaCl. Biologia Plantarum, 47(1), 67-70.
• Öz, M. and Karasu, A., 2007. Pamuğun çimlenmesi ve erken fide gelişimi üzerine tuz stresinin etkisi. UÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 21(1), 9-21.
• Özdemir, F., Bor, M., Demiral, T. and Türkan, İ., 2004. Effects of 24-epibrassinolide on seed germination, seedling growth, lipid peroxidation, proline content and antioxidative system of rice (Oryza sativa L.) under salinity stress. Plant Growth Regulation, 42, 203-211.
• Parida, A.K. and Das, A.B., 2005. Salt tolerance and salinity effects on plants: a review. Ecotoxicology and Environmental Safety, 60, 324-349.
• Shahbaz, M. and Ashraf, M. 2007. Influence of exogenous application of brassinosteroid on growth and mineral nutrients of wheat (Triticum aestivum L.) under saline conditions. Pakistan Journal of Botany, 39(2), 513- 522.
• Smolik, M., Kram, P., Krupa-Malkiewicz, M., Smolik, B. and Malinowska, K., 2011. Response of tomato genotypes to salinity stress assessed at the seedling stage. Electronic Journal of Polish Agricultural Universities, 14(4), 1-7.
• Strain, H.H. and Svec, W.A. 1966. Extraction, separation, estimation and isolation of chlorophylls, pp. 21-66, Bernon, V.P., Seely, G.R., (Eds), In the chlorophylls, Academic Pres, New York.
• Surgun, Y., Yılmaz, E., Çöl, B. and Bürün, B., 2012. Altıncı grup bitki hormonu: brassinosteroidler. CBÜ Fen Bil Dergisi, 8(1), 27-46.
• Turhan, A. ve Şeniz, V., 2010. Salt tolerance of some tomato genotypes grown in Turkey. Journal of Food, Agriculture & Environment, 8(3&4), 332-339.
• Yakıt, S. ve Tuna, A.L. 2006. Tuz stresi altındaki mısır bitkisinde (Zea mays L.) stres parametreleri üzerine Ca, Mg ve K’nın etkileri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(1), 59-67.
• Yaman, S.T., Çolak, G. and Caner, N., 2009. Lycopersicon esculentum Mill.’de bazı morfometrik parametreler üzerine Ca(NO3)2 ve MgSO4 tuzluluğunun etkileri. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 12 (1), 29-39.
• Yıldıztekin, M., 2012. Bazı bor bileşiklerinin ve yaygın kullanılan pestisitlerin domates bitkisinin (L. esculentum) fizyolojik ve biyokimyasal özellikleri üzerine etkilerinin araştırılması. Doktora Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Muğla.
• Yılmaz, E. and Bürün, B., 2014. Domates (Lycopersicon esculentum) in vitro tohum kültürlerinde tuz stresine karşı 24-epibrassinolid uygulamasının etkileri. 22. Ulusal Biyoloji Kongresi, 23-27 Haziran, Eskişehir.
• Yokaş, İ., Tuna, A.L., Bürün, B., Altunlu, H., Altan, F. and Kaya, C., 2008. Responses of the tomato (Lycopersicon esculentum Mill.) plant to exposure to different salt forms and rates. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 32, 319-329.