Haşhaş (Papaver Somniferum L.) Çiçeğinin Uçucu Yağ İçeriğinin Belirlenmesi ve Antimikrobiyal Özelliklerinin Araştırılması

Yıl 2018, Cilt: 18 Sayı: 3, 786 - 795, 30.12.2018

Meltem Dilek , Alparslan Gültepe Nuray Öztaşan

Öz

Afyon Alkaloidleri Fabrikası İşletme Müdürlüğüne ait ekim alanlarından toplanan Papaver Somniferum L. çiçeklerinin uçucu yağı hidrodestilasyon yöntemi kullanılarak elde edildi. Elde edilen uçucu yağın bileşenleri GC ve GC-MS metodları ile tespit edildi. Haşhaş çiçeği uçucu yağının ana bileşenlerinin n-nonadekan (%8,96), heneikosan (%10,83), n-pentakosan (%7,91), n-heptakosan (%5,19), 1-heptakosanol (%4,09), palmitik asit (%7,26) ve 1-nonadekanol (%16,31) olduğu belirlenendi ve antimikrobiyal aktiviteleri incelendi. Haşhaş çiçeği uçucu yağının tridekanoik, miristik, palmitik, steraik, oleik, linoleik, linolenik, eikasadienoik, eikasatrienoik doymuş ve doymamış yağ asitlerinden oluştuğu tespit edildi. Uçucu yağın ana bileşenleri tespit edildikten sonra antimikrobiyal aktiviteleri disk difüzyon testi ve bouillon mikrodilüsyon testi ile belirlendi. Haşhaş çiçeği uçucu yağının

Anahtar Kelimeler

Haşhaş; Papaver Somniferum L.; Uçucu yağ, Antimikrobiyal aktivite

Kaynakça

• Aycı, F., Aydınlı M., Bozdemir Ö.A. and Tutaş M., 2005. Gas chromatographic investigation of rose concrete, absolute, and solid residue, Flavour and Fragrange Journal, 20, 481-486. Ceylan, A., 1983. Tıbbi Bitkiler. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Bornova İzmir, 2, 281-290.
• Cowan, M.M., 1999. Plant Products As Antimicrobial Agents. Clinical Microbiology Reviews, 12, 564-582.
• Çağlayan, Ü., Özbek, B.S. and Günay, M.A., 2009. Antimicrobial activity of four annual Papaver species growing in Turkey Pharmaceutical Biology, International Journal of Pharmacognosy, 47, 4-6.
• Delespaul, Q., Billereck, B.G., Roques, C.G., Michel, G., Vinuales, C.M. and Bessiere, J.M., 2000. The Antifungal Activity of Essential Oils as Determined by Screening Methods. Journal of Essenial Oil Research, 12, 256-266.
• Dorman H.J.D. and Deans S.G., 2000. Antimicrobial agents from plants antibacterial activitiy of plant volatile oils, Journal of Applied Microbiology, 88, 308-316.
• Ebrahimabadi, A.H., Mazoochi, A., Kashi, F.J., Djafari-Bidgoli, Z. and Batooli, H., 2010. Essential oil composition and antioxidant and antimicrobial properties of the aerial parts of Salvia eremophila Boiss. from Iran. Food and Chemical Toxicology, 48, 1371-1376.
• Eryigit, T., Okut, N., Ekici, K. and Yildirim, B., 2013. Chemical composition and antibacterial activities of Juniperus horizontalis essential oil. Canadian Journal of Plant Science, 2014, 94(2), 323-327.
• Gültepe. A., 2013. Papaver Somniferum L. çiçeklerinin esansiyel yağ içeriği, antimikrobiyal ve antifungal özelliklerinin belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Afyonkarahisar, 73 s.
• Hammer, K.A., Carson, J.F. and Riley, T.V., 1999. Antimicrobial Activityof Essential Oils and Other Plant Extracts. Journal of Applied Microbiology, 86, 985-990. IUPAC 2.301. Preparation of the Fatty Acid Methyl Esters Standard Methods for the Analysis of Oils, Fats and Derivatives, Blackwell Scientific Publications, Oxford England, 151. İncekara, F., 1964. Endüstri Bitkileri ve Islahı. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, İzmir.
• Janssen, A.M., Scheffer, J.J. and Baerheim, S.A. Antimicrobial Activity of Essential Oils - a Literature Review (1976-1986). Aspects of the Test Methods. Planta Medica. 1987, 53, 395-398.
• Kalmış, E. and Kalyoncu F., 2008. The effects of some environmental parameters on mycelial growth of two ectomycorrhizal fungi. Tricholoma caligatum and Morchella angusticeps, Mycologia Balcanica, 5, 115-118.
• Khanafari, A., Yaghoub, G., Zangeneh, N. and Sharifnia, F., 2013. Combined application of Microbial cellulose and Papaver macrostomum extract on bedsore Microorganisms Jundishapur. Journal of Microbiology, 6, 220-225.
• Kırbağ, S. ve Bağcı, E., 2000. Picea abies (L.) Karst. ve Picea orientalis (L.) Link uçucu yağlarının antimikrobiyal aktivitesi üzerine bir araştırma. Journal of Qafqaz University, 3, 183-190.
• Manju, V., Revathi, R. and Murugesan, M., 2011. Antioxidant, antimicrobial, anti-inflammatory, anthelmintic activity and phytochemical analysis of Indianmedicinal spices. Research Journal of Pharmacy and Technology, 4, 596-599.
• Meng, X., Li, D., Zhou, D., Wang, D., Liu, Q. and Fan, S., 2016. Chemical composition, antibacterial activity and related mechanism of the essential oil from the leaves of Juniperus rigida Sieb. et Zucc against Kelbsiella pneumoniae. Journal of Ethnopharmacology, 194, 698-705.
• Mladenova, K., Yochkova, Y.A. and Stoinova, B.I., 1983. Wax composition of the Kazanlik and Damask roses. Phytochemistry, 22, 943-945.
• Okoh, O.O., Sadimenko, A.P. and Afolayan, A.J., 2010. Comparative evaluation of the antibacterial activities of the essential oils of Rosmarinus officinalis L. obtained by hydrodistillation and solvent free microwave extraction methods. Food Chemistry, 120, 308–312.
• Öztürk, K.N., 1990. Dorystoechas hastata uçucu yağının bileşimi. Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir, 50.
• Pattnaik, S., Subramanyam, V.R., Bapaji, M. and Kole, C. R., 1997. Antibacterial and Antifungal Activity of Aromatic Constituents of Essential Oils. Microbios. 89, 39-46.
• Paxton, J.D., 1991. In Methods in Plant Biochemistry; Hostettmann, K., Ed.; Academic Press: London, U. K.; Vol. 6, 37- 53.
• Sarikurkcu, C., Özer, M.S., Eskici, M., Tepe, B., Can, Ş. and Mete, E., 2010. Essential oil composition and antioxidant activity of Thymus longicaulis C. Presl subsp. longicaulis var. longicaulis. Food and Chemical Toxicology, 48, 1801-1805.
• Şen, H., Helvacı, A., Kumlay, M.A., Şen, A. and Bulduk, İ. 2008. Alternatif bir yağ bitkisi olarak Doğu Anadolu Haşhaşı (Papaver bracteatum)’ nın tohum bileşenleri ve yağ asitleri kompozisyonunun belirlenmesi. 10.Ulusal Gıda Kongresi. 21 Mayıs-23 Mayıs. Erzurum/Türkiye.
• Williams, S., 1984. Official methods of analysis of the association of official analytical chemists, 14th ED., Association of official Analyitical Chemists, Inc., Virginia.