A Survey on Edible Plants for Human Consumption in Some Mountainous district of Mardin, Turkey

Yıl 2023, Cilt: 23 Sayı: 3, 555 - 575, 28.06.2023

Cebrail Eksik , Hasan Akan

https://doi.org/10.35414/akufemubid.1243148

Cited By: 1

Öz

This research was carried out to determine the ethnobotanical studies of edible wild plants in some parts of Mardin province, a historical city of Upper Mesopotamia, in the Southeastern Anatolia Region of Turkey, between the years 2018-2020. The wild plants consumed as food by the local people living in the villages of Mardin province and their usage patterns were determined. Face-to-face interviews were conducted with 80 people and ethnobotanical information forms were prepared. The local and scientific names of the identified plants were included and their usage purposes were determined. As a result of the study, it was determined that 131 plant species were used as edible in folk tradition.

Anahtar Kelimeler

Wild edible, ethnobotany, food plants, Mardin

Mardin İli Bazı Dağlık Bölgelerinde İnsan Tüketimi Amaçlı Yenilebilir Bitkiler Üzerine Bir Araştırma

Öz

Bu araştırma, 2018-2020 yılları arasında Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Yukarı Mezopotamya'nın tarihi bir kenti olan Mardin ilinin bazı kesimlerinde, yenilebilir yabani bitkilerin etnobotanik araştırmalarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Mardin ili köylerinde yaşayan yöre halkının gıda olarak tükettikleri yabani bitkiler ve kullanım şekilleri belirlenmiştir. 80 kişi ile yüz yüze görüşme yapılmış ve etnobotanik bilgi formları düzenlenmiştir. Tespit edilen bitkilerin yerel ve bilimsel isimlerine yer verilerek kullanım amaçları belirlenmiştir. Çalışma sonucunda 131 bitki türünün halk geleneğinde yenilebilir özellikte kullanıldığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

yenilebilir otlar, etnobotanik, gıda bitkileri, Mardin

Kaynakça

• Akgul, A., Akgul, A., Senol, S. G., Yildirim, H., Secmen, O. and Dogan, Y., 2018. An ethnobotanical study in Midyat (Turkey), a city on the silk road where cultures meet. Journal of ethnobiology and ethnomedicine, 14(1), 12.
• Alarcόn, R., L. T. Ortiz, and P. Garcia. 2006. Nutrient and fatty acid composition of wild edible bladder campion populations [Silene Vulgaris (Moench.) Garcke]. International Journal of Food Science and Technology, 41, 1239-1242
• Arasan, S. and Kaya, I., 2015. Some important plants belonging to Asteraceae family used in folkloric medicine in Savur (Mardin/Turkey) area and their application areas. Journal of Food and Nutrition Research, 3(5), 337- 340.
• Aktan, N. and B. Bilgir., 1978. Ege Bölgesinde insan beslenmesinde kullanılan bazı yabani otlar (Tilkicen, Sirken, Labada, Sinir Otu) üzerinde araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 15, 167-182.
• Aydın A., 2019. Mardin ilinde tarım sektörünün potansiyeli ve geleceği: sorun ve fırsatlar. International Social Sciences Studies Journal, 5(29), 290-296.
• Balos, M.M., Akan, H., and Geçit, M., 2022. Mardin (Türkiye) Geofitleri Üzerine Etnobotanik Bir Araştırma. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 25(6), 1287-1304.
• Baytop, T., 2007. Türkçe Bitki Adları Sözlü ğ ü, 3.baskı, 512 sayfa, Türk Dil Kurumu Yayınları No. 578, Ankara.
• Davis P.H., 1965-1985. Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Edinburgh: Edinburgh Univ. Press. 1-9
• Davis, P.H., Mill, R.R. and Tan, K. (Edlr.) 1988. Flora of Turkey and the East Aegean Islands 10. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Demir, M. M., 2010. Mardin Şehri. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Coğrafya Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 114s.
• Demir İ, Ayaz N (2022). Wild edible plants contributing to the traditional foods of Mardin (Turkey) Province. Indian Journal of Traditional Knowledge, 21(3), 569-582.
• Eksik, C., and Akan, H., 2021. Mardin’in Kırsal Köylerindeki Yerli Halkın Kullandıkları Bazı Bitkilerin Etnobotanik Açıdan Değerlendirilmesi. Bağbahçe Bilim Dergisi, 8(3), 97-130.
• Ertuğ, F. (2004). Wild edible plants of the Bodrum area (Muğla, Turkey). Turkish Journal of Botany, 28(1-2), 161-174.
• Faydaoğlu, E., & Sürücüoğlu, M. S. (2011). Geçmişten günümüze tıbbi ve aromatik bitkilerin kullanılması ve ekonomik önemi. Kastamonu University Journal of Forestry Faculty, 11(1), 52-67.
• Güner, A., Özhatay, N., Ekım, T. and Başer, K.H.C, 2000. Flora of Turkey and The East Aegean Islands (supp.2), Edinburgh: Edinburgh University Press, vol.11.
• Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M., Babaç, M.T., (edlr.), 2012. Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul.
• Güner, A. and Ekim, T., 2014. Resimli Türkiye Florası (Illustrated Flora of Turkey), Cilt 1. Istanbul, Turkey: Ali Nihat Gökyigit Vakfı. Flora Arastırmaları Dernegi and Türkiye Is Bankası Kültür Yayını, 315.
• Güner, A., Kandemir, A., Menemen, Y., Yıldırım, H., Aslan, S., Ekşi, G., Güner, İ. and Çimen, A.Ö. (eds.) 2018. Resimli Türkiye Florası cilt 2. ANG Vakfı Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları. İstanbul. 1053s.
• Kılıç, M., Yıldız, K. ve Kılıç, F. M. (2020). Traditional uses of medicinal plants in Artuklu, Turkey. Human Ecology, 48(5), 619-632
• Odabaşı, T., and Boydak, M. (1984). Güney Doğu Anadolu Projesi'nde (GAP) ormancılığın yeri ve katkıları. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University, 34(3), 33-48.
• Ozturk, M., Altay, V., Gucel, S., and Altundag, E., 2017. Plant diversity of the drylands in Southeastern Anatolia Turkey: role in human health and food security. In Plant biodiversity: monitoring, assessment and conservation (pp. 83-124). Wallingford UK: CABI.
• Phillips OL, Gentry AH, 1993. The useful plants of Tambopata, Peru: I. Statistical hypothesis tests with a new quantitative technique. Economic Botany, 47, 15-32.
• Satıl, F., Akan, H., Karaaslan, M., Balos, M. M., and Başyiğit, B., 2021. Ethnobotanical and chemical studies on gezo molasses from quercus brantii Lindl. Acorns in Turkey. Acta Societatis Botanicorum Poloniae, 90, 1-14.
• Seydoşoglu, S., Kökten, K. And Sevilmiş, U., 2018. Basic vegetation characteristics of village pastures connected to Mardin province and its provinces. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 5(4), 406-413.
• Urhan, Y., Ege, M. A., Öztürk, B., & Cebe, G. E. (2016). Turkish food plants database. Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 40(2), 43-57.
• Yeşil, Y., Çelik, M. Ve Yılmaz, B., 2019. Wild edible plants in Yeşilli (Mardin-Turkey), a multicultural area. Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine, 15(1): 52.
• Yeşil, Y. And İnal, İ., 2019. Traditional knowledge of wild edible plants in Hasankeyf (Batman Province, Turkey). Acta Societatis Botanicorum Poloniae, 88(3), 3633.
• Yücel, E. & diğerleri 2010, The Wild Plants Consumed as a Food in Mihalıççık District (Eskişehir/Turkey) and Consumption Forms of These Plants. Biological Diversity and Conservation, 3, 158-175.
• Turan, M., Kordali, S., Zengin, H., Dursun, A., and Sezen, Y., 2003. Macro and micro mineral content of some wild edible leaves consumed in Eastern Anatolia. Acta Agriculturae Scandinavica, Section B-Plant Soil Science, 53(3), 129-137.
• Tuzlacı, E. 2011. Türkiye’nin Yabani Besin Bitkileri ve Ot Yemekleri, Alfa Yayınları, 1. Basım, İstanbul.).
• http://www.theplantlist.org/, (03.04.2023)