2001 KRİZİNİN İMKB’ DE HİSSE SENETLERİ İŞLEM GÖREN İMALAT İŞLETMELERİNİN FİNANSAL YAPISI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ Prof.Dr. Rıza AŞIKOĞLU, Yrd.Doç.Dr. Serdar ÖGEL

Yıl 2006, Cilt: 8 Sayı: 2, 1 - 18, 01.12.2006

Rıza Aşıkoğlu Serdar Ögel

Öz

Finansal krizler, ortaya çıktığı ülkelerde ekonomik ve sosyal olarak her birimi etkilemektedir. Bu çalışma, Türkiye’nin yaşamış olduğu 2001 finansal krizinin imalat işletmelerini nasıl etkilediğini, işletmelerin finansal tablolarını inceleyerek ölçmeyi amaçlamıştır. Bu doğrultuda İ.M.K.B’ da işlem gören imalat işletmelerinden verilerine ulaşılan kısmının, 1997 - 2003 arası bilanço ve gelir tabloları ele alınarak, oran analizi yardımıyla krizin etkilerini gösteren verilere ulaşılmaya çalışılmıştır. Elde edilen veriler üzerinde bağımlı örneklem t-testi uygulanmıştır. Toplam 7 sektörde yer alan 72 imalat işletmesi üzerinde yapılan oran analizi ve t-testi sonunda özellikle kriz dönemlerinde işletmelerin kısa vadeli borç yüklerinin arttığı, sermayelerinin toplam kaynaklar içersindeki payının azaldığı ve dolayısıyla kaynaklarının içinde borçların oranının yükseldiği görülmüştür. Genel olarak alacak ve stok devir hızlarının kriz yılı ve izleyen yıllarda kriz öncesine göre arttığı, sermayenin ve toplam varlıkların kârlılığının kriz yılı ve sonrasında azalma gösterdiği görülmüştür. Genel olarak likidite oranlarında kriz yılında bir azalma görülmüş, ardından kriz öncesi dönemdeki seviyelerine dönmüştür.

Anahtar Kelimeler

-

2001 KRİZİNİN İMKB’ DE HİSSE SENETLERİ İŞLEM GÖREN İMALAT İŞLETMELERİNİN FİNANSAL YAPISI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Öz

Finansal krizler, ortaya çıktığı ülkelerde ekonomik ve sosyal olarak her birimi etkilemektedir. Bu çalışma, Türkiye’nin yaşamış olduğu 2001 finansal krizinin imalat işletmelerini nasıl etkilediğini, işletmelerin finansal tablolarını inceleyerek ölçmeyi amaçlamıştır. Bu doğrultuda İ.M.K.B’ da işlem gören imalat işletmelerinden verilerine ulaşılan kısmının, 1997 - 2003 arası bilanço ve gelir tabloları ele alınarak, oran analizi yardımıyla krizin etkilerini gösteren verilere ulaşılmaya çalışılmıştır. Elde edilen veriler üzerinde bağımlı örneklem t-testi uygulanmıştır. Toplam 7 sektörde yer alan 72 imalat işletmesi üzerinde yapılan oran analizi ve t-testi sonunda özellikle kriz dönemlerinde işletmelerin kısa vadeli borç yüklerinin arttığı, sermayelerinin toplam kaynaklar içersindeki payının azaldığı ve dolayısıyla kaynaklarının içinde borçların oranının yükseldiği görülmüştür. Genel olarak alacak ve stok devir hızlarının kriz yılı ve izleyen yıllarda kriz öncesine göre arttığı, sermayenin ve toplam varlıkların kârlılığının kriz yılı ve sonrasında azalma gösterdiği görülmüştür. Genel olarak likidite oranlarında kriz yılında bir azalma görülmüş, ardından kriz öncesi dönemdeki seviyelerine dönmüştür.

Kaynakça

• AKGÜÇ Ö.“500 Büyük Kuruluun Finans Yaps”, %stanbul Sanayi Odas Dergisi, Say:461 , Austos 2004.s.209.
• B%RG%L% E. TUNAHAN H., “Döviz Krizlerinde %letme Sermayesi Davran” http://www.econ.utah.edu/~ ehrbar/erc2002/ pdf/P103.pdf.( 22.08.2005).
• ERTUNA Ö. “Türkiye’nin %kinci 500 Büyük Sanayi Kuruluunun 2001 Faaliyet Sonuçlar”, %stanbul Sanayi Odas, Say no: 438,Eylül 2002.s.128.
• ÖGEL S. ”2001 Krizinin %malat Sanayi Üzerindeki Etkilerinin Oran Analizi Yoluyla Belirlenmesi”,Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yaynlanmam Doktora Tezi, Eylül 2005.s.89.
• “2003 Ylnda Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluu’nun Mali Yaps”, %stanbul Sanayi Odas Dergisi, Say:461, Austos 2004.
• “500 Büyük Kurulu Deerlendirme Sonuçlar”, %stanbul Sanayi Odas Dergisi, Say:437, Austos 2002.s.64.
• Hürriyet Gazetesi http://arsiv.hurriyetim.com.tr/hur/turk/01/04/28/ekonomi/32ek o.htm (23.08.2004)
• D Ticaret Müstearl”, http://www.dtm.gov.tr/ead/ekolar1/eko01.xls,
• http://www.dtm.gov.tr/ead/ekolar1/eko14.xl