THE EFFECT OF DECISION-MAKING STYLES OF MANAGERS ON EMPLOYEES’ MOTIVATION AND PERFORMANCE

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 2, 115 - 131, 29.12.2020

Elif Türkan Arslan Hüseyin Demir

https://doi.org/10.33707/akuiibfd.703174

Cited By: 1

Öz

The study investigates the effect of managers’ decision-making style on employee motivation and performance as well as the moderator role of motivation in decision-making style and performance relationship. In the study adopting the quantitative approach, data are obtained from 147 people with the distribute - collect survey method. Simple and multiple linear regression methods are utilized to analyze data. To results, while rational and intuitive decision-making styles affect motivation, increasing intrinsic motivation substantially improves performance. Rational and dependent decision-making styles affect performance, and it is revealed that there is a moderator role of the motivation in decision-making styles and performance relationships. The fact that the performance is largely explained by intrinsic motivation reveals the importance of employee motivation. It can be suggested that intrinsic motivation of employees should be increased to improve performance.

Anahtar Kelimeler

Decision-Making Styles, Motivation, Intrinsic Motivation, Extrinsic Motivation, Performance.

YÖNETİCİLERİN KARAR VERME BİÇİMİNİN ÇALIŞANLARIN MOTİVASYONU VE PERFORMANSI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Öz

Bu çalışmada, yöneticilerin karar verme biçimlerinin çalışanların motivasyonu ve performansına etkisinin yanı sıra karar verme biçimleri-performans ilişkisinde motivasyonun aracılık etkisi araştırılmıştır. Nicel yöntemin benimsendiği çalışmada 147 kişiden dağıt-topla anket yöntemi ile veri toplanmıştır. Veri analizinde basit ve çoklu doğrusal regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Bulgulara göre, rasyonel ve sezgisel karar verme biçimleri motivasyon düzeyini etkilemekteyken içsel motivasyon düzeyindeki artış performansı önemli ölçüde arttırmaktadır. Rasyonel ve bağımlı karar verme biçimleri performansı etkilemektedir ve karar verme biçimleri-performans ilişkisinde motivasyonun aracılık etkisi saptanmıştır. Sonuçta, performansın büyük ölçüde içsel motivasyona bağlı olması motivasyonunun önemini ortaya koymuştur. Performansı iyileştirmek için çalışanların içsel motivasyonlarını arttırmak gerektiği önerilebilir

Anahtar Kelimeler

Karar Verme Stilleri, Motivasyon, İçsel Motivasyon, Dışsal Motivasyon, Performans

Kaynakça

• Aduo- Adjei, K., Emmanuel, O. ve Forster, O. M. (2016), “The Impact of Motivation on the Work Performance of Health Workers (Korle Bu Teaching Hospital): Evidence From Ghana”, Hospital Practices and Research, 1(2), 47-52.
• Amabile, T. M. (1993), “Motivational Synergy: Toward New Conceptualizations of Intrinsic and Extrinsic Motivation in the Workplace”, Human Resource Management Review, 3(3), 185-201.
• Asaari, M. H. A. H. ve Razak, R. C. (2007), “Strategic Decision Making Practices and Organization Performance: A Conceptual Perspective of Malaysian Organizations”, 2007 Oxford Business & Economics Conference, June 24-26 2007, Oxford University, The Proceeding of Oxford Business and Economic Conference, 1-14.
• Astley, W. G. ve Van de Ven, A. H. (1983), “Center Perspective and Debates in Organizational Theory”. Administrative Science Quarterly, 28(2), 245-273. Atkinson, J. W. (1964), An Introduction to Motivation. New York: D. Van Nostrand Company.
• Baloch, S., Shafi, M., Baloch, M. A., Memon, A. S. ve Fatima, H. (2016), “The Influence of Motivation on Performance of Public Sector Employees”, GSTF Journal on Business Review, 4(4), 29-33.
• Baron, R. M. ve Kenny, D. A. (1986), “The Moderator-Mediator Variable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations”, Journal of Penalty and Social Psychology, 51(6), 1173-1182.
• Baş, T. (2006), Anket Nasıl Hazırlanır. Uygulanır. Değerlendirilir (4. Baskı), Ankara: Seçkin Yayınları.
• Baum, J. R. ve Wally, S. (2003), “Strategic Decision Speed and Firm Performance”, Journal of Strategic Management, 24(11), 1107-1129.
• Bhuiyan, A. H. (2010), “Employee Participation in Decision Making in Rmg Sector of Bangladesh: Correlation with Motivation and Performance”, Journal of Business and Technology (Dhaka), 5(2), 122-132.
• Bingöl, D. (1998), İnsan Kaynakları Yönetimi (4. Baskı), İstanbul: Beta Yayınları.
• Blumberg, M. ve Pringle, C. D. (1982), “The Missing Opportunity in Organizational Research: Some Implications for A Theory of Work Performance”, The Academy of Management Review, 7(4), 560-569.
• Boone, L. E. ve Kurtz, D. L. (2013), Çağdaş İşletme (14. Baskı), (A. Yalçın, G. Gümüştekin, Çev.) Ankara: Nobel Yayınları. Brief, A. P. ve Aldag, R. J. (1977). “The Intrinsic-Extrinsic Dichotomy: Toward Conceptual Clarity”, The Academy of Management Review, 2(3), 496-500.
• Brislin, R. W., MacNab. B., Worthley. R. ,Kabigting, F. ve Zukis, B. (2005), “Evolving Perceptions of Japanese Workplace Motivation: An Employee-Manager Comparison”, International Journal of Cross Cultural Management,5(1), 87-104.
• Büte, M. (2011), “Etik İklim, Örgütsel Güven ve Bireysel Performans Arasındaki İlişki”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(1), 171-192.
• Campbell, J., McCloy, R., Oppler, S. ve Sager, C. (1993), “A Theory Of Performance”, (Ed.) N. Schmitt ve W. Borman. Personnel Selection in Organisations, San Francisco: Jossey-Bass.
• Çöl, G. (2008), “Algılanan Güçlendirmenin İşgören Performansı Üzerine Etkileri”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9 (1), 35-46.
• Dündar, S., Özutku, H. ve Taşpınar, F. (2007), “İçsel ve Dışsal Motivasyon İçsel ve Dışsal Motivasyon Araçlarının İşgörenlerin Motivasyonu Üzerindeki Etkisi: Ampirik Bir İnceleme”, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 105-119.
• Efil, İ. (1999), İşletmelerde Yönetim ve Organizasyon (6. Baskı), İstanbul: Alfa Yayınları.
• Ertürk, M. (2011), İşletme Biliminin Temel Ilkeleri (8. Baskı), İstanbul: Beta Yayınları.
• Fredrickson, J. W. (1985), “Effects of Decision Motive and Organizational Performance Level on Strategic Decision Processes”, Academy of Management Journal, 28(4), 821-843.
• French, R., Rayner, C., Reers, G., Rumbles, S., Schermerhorn, J., Hunt, J. ve Osborn, R. (2011), Organizational Behavior (2nd Edition), John Wiley & Sons. Ltd.
• Galotti, K. M., Ciner, E., Altenbaumer, H. E., Geerts, H. J., Rupp, A. ve Woulfe, J. (2006), “Decision-Making Styles in A Real-Life Decision: Choosing A College Major”, Personality and Individual Differences, 41(4), 629-639.
• Ghaleno, R., Pourshafei, H., Asadi, Y.ve Mohammad, R. (2015) “Decision Making Styles of Managers and Its Relation with Their Job Performance in High Schools of Birjand City Fatemeh”, Cumhuriyet Üniversitesi Fen Fakültesi Fen Bilimleri Dergisi, 36(3), 471-481.
• Greenberg, J. ve Baron, A. R. (2003), Behaviour in Organisations,Prentice Hall, 8, 188-215.
• Herzberg, F. (1987), “One More Time: How Do You Motivate Employees?”, Harvard Business Review, 5-16.
• Hodgkinson, C. (2008), Yönetim Felsefesi. (Anıl. İ. ve Doğan. B., Çev. Ed.), İstanbul: Beta Yayınları.
• Isen, A. M. ve Reeve, J. (2005), “The Influence of Positive Affect on Intrinsic and Extrinsic Motivation: Facilitating Enjoyment of Play, Responsible Work Behavior, and Self-Control”, Motivation and Emotion, 29(4), 297-325.
• Kachalla, B. (2014), “Review of the Role of Motivation on Employee Performance”, Mediterranean Journal of Social Sciences, 5(17), 39-48.
• Khan, Z., Khan, A. S. ve Khan, I. (2017), “Impact of Performance Appraisal on Employee’s Performance Including the Moderating Role of Motivation: A Survey of Commercial Banks in Dera Ismail Khan, Khyber Pakhtunkhwa, Pakistan”, Universal Journal of Industrial and Business Management, 5(1), 1-9.
• Kian, T. S. ve Yusoff, W. F. W. (2015), “Intrinsic-Extrinsic Motivation Revisited: Exploring Their Definitions”, International Journal of Management Sciences, 6(3), 136-140.
• Kirkman, B. L. ve Rosen, B. (1999), “Beyond Self-Management: Antecedents and Consequences af Team Empowerment”, The Academy of Management Journal, 42(1), 58-74.
• Koçel, T. (2005), İşletme Yöneticiliği (10. Baskı), İstanbul: Arıkan Yayınları.
• Latham, G. ve Pinder, C. (2005), “Work Motivation Theory and Research at the Down of the Twenty-First Century”, Annual Review of Psychology, 56(1), 485-516.
• Legault, L. (2016), “Intrinsic and Extrinsic Motivation”, (Ed.) V. Zeigler-Hill ve T. Shackelford. Encyclopedia of Personality and Individual Differences. New York: Springer.
• Locke, E. A. ve Latham, G. P. (2004), “What Should We Do About Motivation Theory? Six Recommendations for The Twenty-First Century”, Academy of Management Review, 29(3), 388-403.
• Loo, R. (2000), “A Psychometric Evaluation of the General Decision-Making Style Inventory”, Personality and Individual Differences, 29(5), 895-905.
• Mahaney, R. C. ve Lederer, A. L. (2006), “The Effect of Intrinsic and Extrinsic Rewards for Developers on Information Systems Project Success”, Project Management Journal, 37(4), 42-54.
• Mercanlıoğlu, Ç. (2012), “Örgütlerde Performans Yönetimi İle İşgörenlerin Motivasyonu Arasındaki İlişki”. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(1), 41-52.
• Mottaz, C. J. (1985), “The Relative Importance of Intrinsic and Extrinsic Rewards as Determinants of Work Satisfaction”, The Sociological Quarterly, 26(3), 365-385.
• Onay, M. ve Ergüden, S. (2011), “Örgütsel-Yönetsel Motivasyon Faktörlerinin Çalışanların Performans ve Verimliliğine Etkilerini İncelemeye Yönelik Ampirik Bir Çalışma: Manisa- Sosyal Güvenlik Kurumu”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 221-230.
• Oyewobi, L. O., Windapo, A., Bamidele, R. ve James, O. (2016), “Relationship Between Decision-Making Style, Competitive Strategies and Organizational Performance Among Construction Organizations”, Journal of Engineering, Design and Technology, 14(4), 713-738.
• Pinder, C. C. (2008), Work Motivation in Organizational Behavior (Second Edition), New York: Press Taylor&Francis Group.
• Pohankova, A. (2010), “Motivation and Decision-Making Process in Managing Change Within the Organization”, Human Resources Management & Ergonomics, 4(2), 125-133.
• Rahimi, M., Barkat, G. ve Atari, Y. (2014), “A Study of Relationship Between Cultural Intelligence and Decision Making Styles of High School Principals in Izeh County”, International Journal of Scientific and Research Publications, 4(6), 1-5.
• Rehman, R. R., Khalid, A. ve Khan, M. (2012), “Impact of Employee Decision Making Styles on Organizational Performance: In the Moderating Role of Emotional Intelligence”, World Applied Sciences Journal, 17 (10), 1308-1315.
• Rigby, C. S., Deci, E. L., Patrick, B. C. ve Ryan, R. M. (1992), “Beyond the Intrinsic-Extrinsic Dichotomy: Self-Determination in Motivation and Learning”, Motivation and Emotion, 16(3), 165-185.
• Robbins, S. P. ve Judge, T. A. (2013), Örgütsel Davranış (14. Baskı), (İ. Erdem. Çev.), Ankara: Nobel Yayınları.
• Robbins, S. P., Dacenzo, D. A. ve Coulter, M. (2013), Yönetimin Esasları, Temel Kavramlar ve Uygulamalar (8. Baskı), (A. Öğüt. Çev. Ed.), Ankara: Nobel Yayınları.
• Russ, F. A., McNeilly, K.M. ve Comer, J. M. (1996), “Leadership. Decision Making and Performance of Sales Managers: A Multi-Level Approach”, The Journal of Personal Selling and Sales Management, 16(3), 1-15.
• Ryan, R. M. ve Deci, E. L. (2000), “Intrinsic and Extrinsic Motivations: Classic Definitions and New Directions”, Contemporary Educational Psychology,25(1),54–67.
• Schoemaker, P. ve Russo, E.J. (1993), “A Pyramid of Decision Approaches”, California Management Review, 36(1), 9-31.
• Scott, S. G., Bruce, R. A. (1995), “Decision-Making Style: The Development and Assessment of A New Measure”, Educational and Psychological Measurement, 55(5), 818–831. Steers, R. M., Mowday, R. T. ve Shapiro, D. L. (2004), “Introduction to Special Topic Forum the Future of Work Motivation Theory”, Academy of Management Review, 29(3), 379–387.
• Suliman, A.M.T. (2001), “Work Performance: Is It One Thing or Many Things? The Multidimensionality of Performance in A Middle Eastern Context”, The International Journal of Human Resource Management, 12(6), 1049-1061.
• Şehitoğlu, Y. ve Zehir, C. (2010), “Türk Kamu Kuruluşlarında Çalışan Performansının. Çalışan Sessizliği ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Bağlamında İncelenmesi”, Amme İdaresi Dergisi, 43(4), 87-110.
• Şimşek, M.Ş. ve Çelik, A. (2016), Yönetim ve Organizasyon (18. Baskı), Konya: Eğitim Yayınevi.
• Tat, H. H., Chin, T. A., Hooi, P. S. ve Rasli, A. (2011), “Situational Factors and Intuitive Decision Style Among Academicians”, International Journal of Humanities and Social Science, 1(7), 231-236.
• Tekingündüz, S., Kurtuldu, A. ve Eğilmez, Ç. (2016), “Sosyal Destek, İşe Yabancılaşma ve İş Stresinin İş Gören Performansı Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi”, International Journal of Human Sciences, 13(1), 683-694.
• Thunholm, P. (2004), “Decision-Making Style: Habit. Style or Both?”, Personality and Individual Differences, 36(4), 931–944.
• Tınaz, P. (1999), “Performans Değerleme Sistemlerinin Önemi ve Türkiye’deki Uygulamalarına İlişkin Bir İnceleme”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 5(1). 389-406.
• Tutar, H. ve Altınöz, M. (2010), “Örgütsel İklimin İş Gören Performansı Üzerine Etkisi: Ostim İmalât İşletmeleri Çalışanları Üzerine Bir Araştırma”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(2), 195-218.
• Uysal, H. T. ve Yıldız, M. S. (2014), “İş Gören Performansı Açısından Çalışma Psikolojisinin Örgütsel Sinizme Etkisi”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(29), 835-849. WHO (2009) System Thinking for Health System Strengthening. http://apps.who.int/iris/bitstream/10665.44204.1.9789241563895_eng.pdf?ua=1. (12.10.2017).