Assessing newspaper reflections on Turkish-Croatian relations (1991-1999)

Yıl 2024, Cilt: 26 Sayı: 1, 84 - 100, 01.06.2024

Marko šapina , Hasan Duran , Aylin Ece Çiçek

https://doi.org/10.33707/akuiibfd.1350166

Öz

Newspaper articles, particularly from the pre-internet era, provide direct observations into contemporaneous attitudes, perceptions, and presentations of specific events to the readers, as well as contribute to an understanding of temporal context. This paper dissects a particular selection of articles pertaining to Croatia and Türkiye, which augment a deeper comprehension of bilateral relations and societal changes. By a thorough examination of newspaper articles authored between 1991 and the end of 1999, published in Turkish and Croatian newspapers, which are concerned with the relations between Croatia and Türkiye, we discern a positive narrative within these newspapers, aiming to provide readers with an extensive overview of contemporary bilateral relations, replete with an array of detail information and photographs. Although the examined texts suggest the strengthening of bilateral relations, there have also been rare instances of criticism towards the closeness of the then-presidents of Croatia and Türkiye, Franjo Tuđman and Süleyman Demirel.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Croatia, Süleyman Demirel, Franjo Tuđman, Newspapers

Türk-Hırvat ilişkilerinin gazetelerdeki yansımalarının değerlendirilmesi (1991-1999)

Öz

Özellikle internetin yaygınlaşmasından önceki döneme ait gazete makaleleri; o dönemin görüşlerine, belirli olayların kamuoyuna algılanışına ve sunuluşuna doğrudan bir bakış sunmaktadır. Bu nedenle, Hırvat-Türk ikili ilişkileri ile ilgili makalelerin analizi, tarihsel bağlama daha derin bir anlayış getirerek ikili ilişkiler ile toplumsal değişimlerinin daha iyi anlaşılmasına yardımcı olmaktadır. Bu çalışmada, 1991 yılından başlayarak 1999’un sonuna kadar Türk ve Hırvat gazetelerinde yayımlanan ve Hırvatistan ile Türkiye arasındaki ilişkileri ele alan gazete makaleleri analiz edilmiştir. İncelenen makalelerde genellikle olumlu bir anlatı bulunmuş; gazetelerin, okuyuculara detaylı açıklamalar ve fotoğraflarla geniş bir bakış açısı sunmaya çalıştıkları görülmüştür. İncelenen metinler, ikili ilişkilerin daha da pekiştirilmesini teşvik etmiş, nadiren de dönemin Hırvatistan ve Türkiye cumhurbaşkanları Franjo Tuđman ve Süleyman Demirel’in yakınlığına yönelik eleştirel örneklere rastlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Hırvatistan, Süleyman Demirel, Franjo Tuđman, Gazete

Kaynakça

• 4 Yugoslav cumhuriyeti tanındı (1992, 7 Şubat), Cumhuriyet.
• Akyol, T. (1993, 27 Eylül). Bosna’da ufuk. Milliyet.
• Akyol, T. (1997, 25 Eylül). Hırvatlar ve Türkler. Milliyet.
• Ankara Bosna için atakta (1993, 14 Şubat). Cumhuriyet
• Atsız, Y. (1992, 11 Ocak). Osmanski İtifak. Cumhuriyet.
• B., Si (1993, 14 Şubat). Uspjeh hrvatskih poduzeća. Večernji list.
• Babić, A. (1992, 11 Ocak). Priznavanje Hrvatske za Tursku je pitanje dana: Turska zabrinuta zbog BiH. Večernji list.
• Bajt, Z. (1999, 13 Kasım). Turski predsjednik Demirel glavna zvijezda na Tuđmanovom pogrebu, Novi list.
• Balbay, B. (1994, 18 Temmuz). Anlamlı Bir Savaş! Cumhuriyet.
• Bereket, M. (1994, 20 Mayıs). Bosna’da dönüm noktası. Milliyet.
• Bila, F. (1994, 17 Temmuz). Balkanlar kan gölüne döner. Milliyet.
• Bila, F. (1994, 18 Temmuz). ’Sırpları ikna edin’. Milliyet.
• Bosna için yeni girişim (1993, 14 Şubat). Milliyet.
• Bosna-Hersek’e Türk-Hırvat heyeti (1993, 1 Mayıs). Cumhuriyet.
• Brown, C. (2000). İmparatorluk Mirası: Balkanlar'da ve Ortadoğu'da Osmanlı Damgası, Çev. Gül Çağalı Güven, İstanbul: İletişim.
• Çakırözer, U. (1999, 14 Aralık). Hırvatistan’ın babasına veda. Milliyet.
• Demirel İzzetbegoviç’le görüştü (1996, 23 Haziran). Cumhuriyet.
• Demirel se poklonio Tuđmanu (1999, 14 Kasım). Večernji list.
• Demirel: Barış için desteğimiz sürecek (1997, 23 Eylül). Cumhuriyet.
• Demirel: Demokratik toplum hâlâ tehlikede (1997, 24 Eylül). Cumhuriyet.
• Demirel: Rejim tartışması bitmeli (1997, 25 Eylül). Cumhuriyet.
• Deset tona hrane i odjeće (1994, 16 Temmuz). Večernji list.
• Develotte, C. & Rechniewski, E. (2001). Discourse analysis of newspaper headlines: a methodological framework for research into national representations. The Web Journal of French Media Studie, 4(1), 1-12.
• Dışişleri Eğitim Merkezi (1992). Dışişleri Bakanlığı 1991 Tarihçesi. Ankara.
• Dışişleri Eğitim Merkezi (1994). Dışişleri Bakanlığı 1993 Tarihçesi. Ankara.
• Dışişleri Eğitim Merkezi (1995). Dışişleri Bakanlığı 1994 Tarihçesi. Ankara.
• Dışişleri Eğitim Merkezi (2000). Dışişleri Bakanlığı 1999 Tarihçesi. Ankara.
• Diplomatski odnosi s Turskom (1992, 27 Ağustos). Večernji list.
• Đuretek, A. (1997, 23 Eylül). Plodonosni odnosi Hrvatske i Turske. Večernji list.
• Ecevit’in demeci (1992, 8 Şubat). Cumhuriyet.
• Enka’dan 600 milyon dolara Hırvat otoyolu (1997, 21 Ekim). Milliyet.
• Fairclough, N. & Wodak, R. (1997). Critical Discourse Analysis. T. A. van Dijk (Ed.), Discourse as Social Interaction içinde. London: Sage, s. 67-97.
• Filmlerden Seçmeler: Hırvatistan’dan bir Hikaye (1992, 10 Şubat). Milliyet.
• Gilpin, R. (2001). Global political economy: Understanding the international economic order. New Jersey: Princeton University Press.
• Granić u Turskoj (1998, 29 Ekim) Večernji list.
• Grgaš, G. (1994, 17 Temmuz). Zajednički ciljevi: mir i demokracija. Vjesnik.
• HINA (1993, 22 Şubat). Prekid rata u BIH – Uvjet mira. Večernji list.
• Hırvat bakan Türkiye’de (1992, 10 Ocak). Cumhuriyet.
• Hırvat lideri Ankara’da (1996, 20Haziran). Cumhuriyet.
• Hırvatistan Cumhurbaşkanı Ankara’da (1993, 30 Nisan). Milliyet.
• Hırvatistan’dan Özal’a davet (1992, 27 Kasım). Milliyet.
• Hırvatistan’la 5 İşbirliği Anlaşması (1999, 11 Şubat). Cumhuriyet.
• Hırvatlarla Boşnak’tan doğal müttefik (1993, 22 Şubat). Cumhuriyet.
• Hrvatsko-turska suradnja doprinos miru u regiji (1996, 21 Haziran). Novosti.
• I Tursku zanima gradnja cesta (1998, 22 Ocak). Večernji list.
• I., M. (1991, 16 Ağustos). Šeparović razgovarao s M. Orsom. Večernji list, s. 3.
• Ilinčić, D. (1993, 20 Nisan). Sjaj neocvalog imperija. Večernji list.
• Ivić, S. (1993, 2 Aralık). Pileća juha sa stihovima. Večernji list.
• İnönü Bosna’da (1994, 19 Mayıs). Milliyet Gazetesi.
• Javorović, B. (1994). Raspad Jugoslavije i sigurnost u Evropi. Politička misao: časopis za politologiju, XXXI, 1.
• Kimyasal silah kullanılmadı (1994, 13 Nisan). Cumhuriyet.
• Kohen, S. (1993, 21 Şubat). Özal, Hırvatistan’a geçti. Milliyet.
• Konjhodžić S. (1998, 14 Mart). Granić u Turskoj. Vjesnik.
• Konjhodžić, S. (1996, 20 Haziran). Predsjednik Tuđman u posjetu Turskoj. Vjesnik.
• Konjhodžić, S. (1996, 21-22 Haziran). Učvršćena suradnja Hrvatske i Turske. Vjesnik.
• Konjhodžić, S., & Breitenfeld, D. (1999, 12 Şubat). Tuđman počasni doktor Ankarskog sveučilišta. Večernji list.
• Korak k diplomatskim odnosima: Turska i Belgija predale note o priznanju Hrvatske (1992, 8 Şubat). Večernji list.
• Makedonya’yı tanıdık (1992, 7 Şubat). Sabah.
• Moačanin, N. (2001). Hrvatska i Osmansko Carstvo u 17. stoljeću. Radovi Zavoda za znanstveni rad HAZU Varaždin, 12-13, 4-13.
• Naklen opera: Carmen (1999, 11 Şubat). Milliyet.
• Ničota, M. (1993, 20 Şubat). Hrvatska prvi europski prijatelj. Večernji list.
• Ničota, M. (1993, 21 Şubat). Rat se mora zaustaviti. Večernji list.
• Ničota, M. (1993, 22 Şubat). Izlet u Hrvatistan. Večernji list.
• Piškor, M. (1993, 29 Nisan). Razgovor prijatelja, Hrvatske i Turske. Večernji list.
• Piškor, M. (1993, 3 Mayıs). Čvrsti temelj svestrane suradnje. Večernji list.
• Piškor, M. (1993, Nisan 30). Suradnja i BIH u prvom planu. Večernji list.
• Pogled s Bospora (23 Eylül 1997). Večernji list
• Politički odnosi odlični (1995, 11 Şubat). Večernji list.
• Pomoći u jačanju Federacija BiH (1995, 19 Mayıs). Večernji list.
• Potpisani sporazumi o prometu (1994, 3 Temmuz). Večernji list.
• Predsjednik Republike Turske Turgut Ozal u službenom i prijateljskom posjetu Republici Hrvatskoj: Tuđman - Ozal (1993, 21 Şubat). Novi list.
• Prije odlaska posjet Dubrovniku (1997, 25 Eylül). Večernji list.
• Primanje kod dr. Vinka Kandžije (1992, Nisan 29). Večernji list.
• Protić, M. (1994, 16 Temmuz). Ojačati veze dvaju naroda. Slobodna Dalmacija.
• Ramljak, O. (1994, 17 Temmuz). Svečana sjednica obaju domova Sabora Republike Hrvatske: Turski narod duboko cijeni vašu borbu. Slobodna Dalmacija.
• Romac, D. (1999, 11 Şubat). Demirel: Turska, druga Tuđmanova domovina. Novi list.
• Romac, D. (1999, 13 Şubat). Tuđmanov naklon kultu ličnosti. Novi list.
• Šeparović razgovarao s M. Orsom (1991, 5 Aralık). Večernji list.
• Šerić, M. (1994, 16 Temmuz). Danas sporazum o prijateljstvu. Večernji list.
• Šerić, M. (1994, 17 Temmuz). Odličja za izvanredne zasluge. Večernji list.
• Šerić, M. (1994, 25 Haziran). Došli smo ovamo da ostanemo. Večernji list.
• Šerić, M. (1995, 28 Şubat). Turskoj bliska hrvatska stajališta. Večernji list.
• Siegfried, J. (2001). Discourse and knowledge: Theoretical and methodological aspects of a critical discourse and dispositive analysis. R. Wodak (Ed.), Methods of critical discourse analysis içinde (s. 32-63). London: SAGE.
• Šimunović, P. (1991, 26 Kasım). Moćni Polumjesec uz Hrvatsku. Večernji list, s. 16.
• Slovenya, Makedonya, Hırvatistan ve Bosna-Hersek’in bağımsızlığı tanınıyor (1992, 7 Şubat). Milliyet.
• Soylemezu Orden kneza Trpimira (1995, 27 Nisan). Večernji list.
• Što hitnija obustava sukoba (1993, 25 Eylül). Večernji list.
• Svečani koncert u HNK-u (1997, 24 Eylül) Večernji list.
• Svjetski državnici nisu voljeli Tuđmana (1999, 15 Kasım). Večernji list.
• Tanasković, D. (2010). Неоосманизам: повратак Турске на Балкан. Službeni glasnik Republike Srbije, Beograd.
• Tašler, M. (1997, 24 Eylül). Unapređivanje gospodarske suradnje. Večernji list.
• Tuđen, B. (1999, 11 Şubat). Turska igra fair. Večernji list.
• Tuđman İstanbul’da (1993, 2 Mayıs). Cumhuriyet, s. 9.
• Tuđman: Turska je pomogla u uspostavi mira u regiji (1997, 22 Eylül). Vjesnik.
• Tuđman’a doktora unvanı (1999, 12 Şubat). Cumhuriyet.
• Tuđman’dan Demirel’e övgü (1994, 14 Temmuz). Cumhuriyet.
• Turgut, H. (2002). Avrasya ve Demirel, II. Cilt. İstanbul: ABC Basın Ajansı.
• Turska će pomoći Hrvatskoj (1992, 27 Kasım). Večernji list.
• Turska može poduprijeti naše strateške ciljeve (1997, 22 Eylül). Večernji list.
• Turska optužuje UNPROFOR (1995, 28 Şubat). Večernji list.
• Turska priznala Hrvatsku (1992, 7 Şubat). Večernji list.
• Turski parlamentarci u Hrvatskom saboru: Podrška Hrvatskoj (1995, 10 Şubat). Večernji list.
• Turskom predsjedniku počasni doktorat (1997, 24 Eylül).
• U džamiju na kavu (1992, 9 Şubat). Večernji list.
• UNPROFOR na granice sa SFRJ (1994, 3 Temmuz). Večernji list.
• Uzajmna potpora Turske i Hrvatske (1998, 21 Ocak). Večernji list.
• Vukov Colić, D. (1997, 22 Eylül). Turska i Hrvatska: problemi i snovi. Novi list.
• Yinanç, B. (1992, 13 Ocak). Türkiye, BM gücüne davet edilmeyecek. Milliyet.
• Yurtsever, A. H. (1994, 4 Temmuz). BM’yle ‘hangar krizi’. Milliyet.
• Za mir i pravedno rješenje u BIH (1994, 3 Şubat). Večernji list
• Zagreb Tucman’ı uğurladı (1999, Aralık 14). Cumhuriyet.
• Zajednički ćemo obnoviti mostarski most (1994, 16 Temmuz). Večernji list.