Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Analysis of the relationship between the GEPU index and spot and futures markets with the RALS cointegration approach: An application on Borsa Istanbul

Yıl 2025, Cilt: 27 Sayı: 1, 165 - 176, 13.06.2025
https://doi.org/10.33707/akuiibfd.1632595

Öz

The main objective of the study is to investigate the relationship between the global economic policy uncertainty (GEPU) index and spot and futures markets in Borsa Istanbul using RALS models. The Residual Augmented Least Squares (RALS) approach contributes to more reliable results in the analysis of non-normally distributed time series by taking into account the non-normal distribution. Thanks to this approach, the data set characteristics of leptokurtic financial time series, which usually contain thick tails, can be modeled. Therefore, this study analyzes the cointegration relationships between the global economic policy uncertainty (GEPU) index and the BIST100, BIST30, and BIST30 futures indices using monthly data for the period 2005/March -2024/October using RALS-ADL and RALS-EG2 tests. According to the findings, both tests revealed cointegration relationships between the GEPU index and BIST100, BIST30, and BIST30 future indices. This result implies that investors investing in spot and futures markets in Borsa Istanbul should take into account the movements in the GEPU index in their investments. On the other hand, it emphasizes the importance of structural regulations that can reduce the risks arising from global economic uncertainties for emerging equity markets, especially Turkey.

Kaynakça

  • Adam, N., Sidek, N. Z., & Sharif, A. (2022). The impact of global economic policy uncertainty and volatility on stock markets: Evidence from islamic countries. Asian Economic and Financial Review, 12(1), 15-28.
  • Agoraki, M.-E. K., Kouretas, G. P., & Laopodis, N. T. (2022). Geopolitical risks, uncertainty, and stock market performance. Economic and Political Studies, 10(3), 253-265.
  • Baker, S. R., Bloom, N., & Davis, S. J. (2011). Policy Uncertainty: A New Indicator. Chicago Booth Research Paper, 21-23.
  • Colon, F., Kim, C., Kim, H., & Kim, W. (2021). The effect of political and economic uncertainty on the cryptocurrency market. Finance Research Letters(39), 1-7.
  • Davis, S. J. (2016). An Index of Global Economic Policy Uncertainty. NBER Working Paper No. 22740, 1-10.
  • Ercüment, D. (2024). Belirsizliklerin Finansal Piyasalara Simetrik ve Asimetrik Etkisi: BIST Ulaştırma Endeksi Üzerine Bir Araştırma. Journal of Transportation and Logistics, 9(1), 97-111.
  • Erdoğan, L., Ceylan, R., & Abdul-Rahman, M. (2022). The Impact of Domestic and Global Risk Factors on Turkish Stock Market: Evidence from the NARDL Approach. Emerging Markets Finance and Trade, 58(7), 1961-1974.
  • Gürsoy, S. (2021). Küresel Ekonomik Politik Belirsizliğin (GEPU) Döviz Kuru, Enflasyon ve Borsa Etkisi: Türkiye'den Kanıtlar. Türkiye Mesleki ve Sosyal Bilimler Dergisi, 3(5), 120-131.
  • Gürsoy, S., & Kılıç, E. (2021). Küresel Ekonomik Politik Belirsizliğin Türkiye CDS Primi ve BİST Bankacılık Endeksi Üzerindeki Volatilite Etkileşimi: DCC-GARCH Modeli Uygulaması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 35(4), 1323-1334.
  • Gürsoy, S., & Zeren, F. (2022). Ekonomik Politika Belirsizliği ve Borsa İlişkisi: G7 ve BRIC Ülkeleri Örneği. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi(61), 353-368.
  • Han, Y., & Li, J. (2023). The impact of global economic policy uncertainty on portfolio optimization: A Black–Litterman approach. International Review of Financial Analysis(86), 1-16.
  • Hoque, M. E., & Zaidi, M. A. (2020). Impacts of Global-Economic-Policy Uncertainty on Emerging Stock Market: Evidence from Linear and Non-Linear Models. Prague Economic Papers, 29(1), 53-66.
  • Kılıç, E. (2024). Küresel Ekonomi Politika Belirsizliği (GEPU) Endeksi ile Bitcoin Arasındaki İlişkinin Analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 343-355.
  • Koncak, A., & Nazlıoğlu, E. H. (2024). Küresel Belirsizlikler ve Türkiye Pay Senedi Piyasası Arasındaki İlişki: Dalgacık Uyum Analizinden Kanıtlar. Maliye Dergisi, 186, 251-274.
  • Korkmaz, Ö., & Güngör, S. (2018). Küresel Ekonomi Politika Belirsizliğinin Borsa İstanbul’da İşlem Gören Seçilmiş Endeks Getirileri Üzerindeki Etkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 211-219.
  • Korsah, D., Amewu, G., & Achampong, K. O. (2024). The impact of geopolitical risks, financial stress, economic policy uncertainty on African stock markets returns and volatilities: wavelet coherence analysis. Journal of Humanities and Applied Social Sciences, 6(5), 450-470.
  • Lee, H., Lee, J., & Im, K. (2015). More powerful cointegration tests with non-normal errors. Studies in Nonlinear Dynamics & Econometrics, 19(4), 397-413.
  • Li, T., Ma, F., Zhang, X., & Zhang, Y. (2020). Economic policy uncertainty and the Chinese stock market volatility: Novel evidence. Economic Modelling, 87, 24-33.
  • Malhotra, S., & Bagrecha, C. (2024). Asymmetrical Impact of Global and Domestic Factors on Stock Returns in India: An NARDL Approach. Empirical Economics Letters, 23(5), 111-129.
  • Maquieira, C., Gahona-Flores, O., & Espinosa-Méndez, C. (2023). How does China economic policy uncertainty (EPU) impact copper-firms stock returns and copper prices returns? Academia Revista Latinoamericana de Administración, 36(2), 245-268.
  • Özkan, N. (2024). Kripto Para Piyasası ile Küresel Ekonomi Politikası Belirsizliği Endeksi Arasındaki Nedensellik İlişkisinin Analizi. Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi, 7(2), 100-111.
  • Özyeşil, M. (2022). Are indices good estimators of sustainable market timing? Analyzing the Relationship between BDI, VIX, and GEPU Indices and Stock Exchanges: A Study of Developed Country Stock Exchanges. Social Sciences Research Journal, 11(1), 77-104.
  • Sadeghzadeh Emsen, H., & Aksu, L. E. (2020). Borsa İstanbul ve Belirsizlik Endeksi Arasındaki İlişkilerin Doğrusal Olup Olmadığına Dair İncelemeler (1998:01-2018:12). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(1), 429-446.
  • Salihoğlu, E., & Hepsağ, A. (2021). Banka Faiz Oranı Geçişkenliği: RALS Eşbütünleşme Yöntemiyle Normal Dağılmamayı Dikkate Alan Bir Yaklaşım. Bankacılar Dergisi, 32(117), 40-57.
  • Şencan, İ. (2024). GEPU Endeksinin Borsa Endeksleri Volatilitesi Üzerindeki Etkisi: MIST Ülkeleri Üzerine Bir Çalışma. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(4), 821-833.
  • Tokatlıoğlu, Y. (2023). Küresel Ekonomik Politik Belirsizliğin Türkiye’de BİST Endeksi ve Döviz Kuru Oynaklıklarındaki Rolü: GARCH-MIDAS Yaklaşımı. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 508-534.
  • Yu, H., Fang, L., & Sun, W. (2018). Forecasting performance of global economic policy uncertainty for volatility of Chinese stock market. Physica A: Statistical Mechanics and its Applications(505), 931-940.

GEPU endeksi ile spot ve vadeli piyasalar arasındaki ilişkinin RALS eşbütünleşme yaklaşımıyla analizi: Borsa İstanbul üzerine bir uygulama

Yıl 2025, Cilt: 27 Sayı: 1, 165 - 176, 13.06.2025
https://doi.org/10.33707/akuiibfd.1632595

Öz

Çalışmanın temel amacı küresel ekonomik politika belirsizliği (GEPU) endeksi ile Borsa İstanbul’daki spot ve vadeli piyasalar arasındaki ilişkiyi RALS modelleri ile araştırmaktır. Kalıntılarla genişletilmiş en küçük kareler (RALS) yaklaşımı, normal dağılıma sahip olmayan zaman serilerinin analizinde, normal dağılım sergilememe durumunu dikkate almak suretiyle daha güvenilir sonuçlara ulaşılmasına katkı sağlamaktadır. Bu yaklaşım sayesinde genellikle kalın kuyruklar içeren leptokurtik karakterdeki finansal zaman serilerinin veri seti özellikleri modellenebilmektedir. Buradan hareketle çalışmada, 2005/Mart–2024/Ekim dönemine ilişkin aylık veriler kullanılarak, küresel ekonomik politika belirsizliği (GEPU) endeksi ile BIST100, BIST30 ve BIST30 vadeli işlemler endeksleri arasındaki eşbütünleşme ilişkileri RALS-ADL ve RALS-EG2 testleri ile analiz edilmiştir. Ulaşılan bulgulara göre, her iki test sonucunda da GEPU endeksi ile BIST100, BIST30 ve BIST30 vadeli işlemler endeksleri arasında eşbütünleşme ilişkileri tespit edilmiştir. Elde edilen sonuç, Borsa İstanbul’daki spot ve vadeli piyasalara yatırım yapan yatırımcıların, yatırımlarında GEPU endeksinde meydana gelen hareketleri dikkate almaları gerektiği anlamına gelmektedir. Öte yandan başta Türkiye olmak üzere gelişmekte olan pay piyasaları açısından küresel ekonomik belirsizliklerden kaynaklı riskleri azaltabilecek yapısal düzenlemelerin önemini vurgulamaktadır.

Kaynakça

  • Adam, N., Sidek, N. Z., & Sharif, A. (2022). The impact of global economic policy uncertainty and volatility on stock markets: Evidence from islamic countries. Asian Economic and Financial Review, 12(1), 15-28.
  • Agoraki, M.-E. K., Kouretas, G. P., & Laopodis, N. T. (2022). Geopolitical risks, uncertainty, and stock market performance. Economic and Political Studies, 10(3), 253-265.
  • Baker, S. R., Bloom, N., & Davis, S. J. (2011). Policy Uncertainty: A New Indicator. Chicago Booth Research Paper, 21-23.
  • Colon, F., Kim, C., Kim, H., & Kim, W. (2021). The effect of political and economic uncertainty on the cryptocurrency market. Finance Research Letters(39), 1-7.
  • Davis, S. J. (2016). An Index of Global Economic Policy Uncertainty. NBER Working Paper No. 22740, 1-10.
  • Ercüment, D. (2024). Belirsizliklerin Finansal Piyasalara Simetrik ve Asimetrik Etkisi: BIST Ulaştırma Endeksi Üzerine Bir Araştırma. Journal of Transportation and Logistics, 9(1), 97-111.
  • Erdoğan, L., Ceylan, R., & Abdul-Rahman, M. (2022). The Impact of Domestic and Global Risk Factors on Turkish Stock Market: Evidence from the NARDL Approach. Emerging Markets Finance and Trade, 58(7), 1961-1974.
  • Gürsoy, S. (2021). Küresel Ekonomik Politik Belirsizliğin (GEPU) Döviz Kuru, Enflasyon ve Borsa Etkisi: Türkiye'den Kanıtlar. Türkiye Mesleki ve Sosyal Bilimler Dergisi, 3(5), 120-131.
  • Gürsoy, S., & Kılıç, E. (2021). Küresel Ekonomik Politik Belirsizliğin Türkiye CDS Primi ve BİST Bankacılık Endeksi Üzerindeki Volatilite Etkileşimi: DCC-GARCH Modeli Uygulaması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 35(4), 1323-1334.
  • Gürsoy, S., & Zeren, F. (2022). Ekonomik Politika Belirsizliği ve Borsa İlişkisi: G7 ve BRIC Ülkeleri Örneği. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi(61), 353-368.
  • Han, Y., & Li, J. (2023). The impact of global economic policy uncertainty on portfolio optimization: A Black–Litterman approach. International Review of Financial Analysis(86), 1-16.
  • Hoque, M. E., & Zaidi, M. A. (2020). Impacts of Global-Economic-Policy Uncertainty on Emerging Stock Market: Evidence from Linear and Non-Linear Models. Prague Economic Papers, 29(1), 53-66.
  • Kılıç, E. (2024). Küresel Ekonomi Politika Belirsizliği (GEPU) Endeksi ile Bitcoin Arasındaki İlişkinin Analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 343-355.
  • Koncak, A., & Nazlıoğlu, E. H. (2024). Küresel Belirsizlikler ve Türkiye Pay Senedi Piyasası Arasındaki İlişki: Dalgacık Uyum Analizinden Kanıtlar. Maliye Dergisi, 186, 251-274.
  • Korkmaz, Ö., & Güngör, S. (2018). Küresel Ekonomi Politika Belirsizliğinin Borsa İstanbul’da İşlem Gören Seçilmiş Endeks Getirileri Üzerindeki Etkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 211-219.
  • Korsah, D., Amewu, G., & Achampong, K. O. (2024). The impact of geopolitical risks, financial stress, economic policy uncertainty on African stock markets returns and volatilities: wavelet coherence analysis. Journal of Humanities and Applied Social Sciences, 6(5), 450-470.
  • Lee, H., Lee, J., & Im, K. (2015). More powerful cointegration tests with non-normal errors. Studies in Nonlinear Dynamics & Econometrics, 19(4), 397-413.
  • Li, T., Ma, F., Zhang, X., & Zhang, Y. (2020). Economic policy uncertainty and the Chinese stock market volatility: Novel evidence. Economic Modelling, 87, 24-33.
  • Malhotra, S., & Bagrecha, C. (2024). Asymmetrical Impact of Global and Domestic Factors on Stock Returns in India: An NARDL Approach. Empirical Economics Letters, 23(5), 111-129.
  • Maquieira, C., Gahona-Flores, O., & Espinosa-Méndez, C. (2023). How does China economic policy uncertainty (EPU) impact copper-firms stock returns and copper prices returns? Academia Revista Latinoamericana de Administración, 36(2), 245-268.
  • Özkan, N. (2024). Kripto Para Piyasası ile Küresel Ekonomi Politikası Belirsizliği Endeksi Arasındaki Nedensellik İlişkisinin Analizi. Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi, 7(2), 100-111.
  • Özyeşil, M. (2022). Are indices good estimators of sustainable market timing? Analyzing the Relationship between BDI, VIX, and GEPU Indices and Stock Exchanges: A Study of Developed Country Stock Exchanges. Social Sciences Research Journal, 11(1), 77-104.
  • Sadeghzadeh Emsen, H., & Aksu, L. E. (2020). Borsa İstanbul ve Belirsizlik Endeksi Arasındaki İlişkilerin Doğrusal Olup Olmadığına Dair İncelemeler (1998:01-2018:12). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(1), 429-446.
  • Salihoğlu, E., & Hepsağ, A. (2021). Banka Faiz Oranı Geçişkenliği: RALS Eşbütünleşme Yöntemiyle Normal Dağılmamayı Dikkate Alan Bir Yaklaşım. Bankacılar Dergisi, 32(117), 40-57.
  • Şencan, İ. (2024). GEPU Endeksinin Borsa Endeksleri Volatilitesi Üzerindeki Etkisi: MIST Ülkeleri Üzerine Bir Çalışma. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(4), 821-833.
  • Tokatlıoğlu, Y. (2023). Küresel Ekonomik Politik Belirsizliğin Türkiye’de BİST Endeksi ve Döviz Kuru Oynaklıklarındaki Rolü: GARCH-MIDAS Yaklaşımı. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 508-534.
  • Yu, H., Fang, L., & Sun, W. (2018). Forecasting performance of global economic policy uncertainty for volatility of Chinese stock market. Physica A: Statistical Mechanics and its Applications(505), 931-940.
Toplam 27 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Finans, Finans ve Yatırım (Diğer)
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Ethem Kılıç 0000-0002-6247-9024

Enes Yıldız 0000-0002-1692-8992

Erken Görünüm Tarihi 19 Nisan 2025
Yayımlanma Tarihi 13 Haziran 2025
Gönderilme Tarihi 4 Şubat 2025
Kabul Tarihi 1 Nisan 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 27 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Kılıç, E., & Yıldız, E. (2025). GEPU endeksi ile spot ve vadeli piyasalar arasındaki ilişkinin RALS eşbütünleşme yaklaşımıyla analizi: Borsa İstanbul üzerine bir uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(1), 165-176. https://doi.org/10.33707/akuiibfd.1632595


22365