Matematik Dersinde Akış İle Problem Çözmeye Yönelik Yansıtıcı Düşünme Becerisi Arasındaki İlişki

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: 3, 349 - 365, 24.07.2017

Aytaç Kurtuluş , Ali Eryılmaz

Öz

Bu çalışmanın amacı, matematik öğretimini ve matematiksel kavramları
içerisinde barındıran matematik öğretmenliği, sınıf öğretmenliği ve fen bilgisi
öğretmenliği alanlarında öğrenim gören öğretmen adaylarının matematik
dersindeki akış durumları ile problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme
becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışma,  bir kamu üniversitesinde eğitim fakültesinde;
matematik öğretmenliği (60 öğrenci 32.3%), fen bilgisi öğretmenliği (65 öğrenci
34.9%) ve sınıf öğretmenliği bölümlerinde (61 öğrenci 32.8%) öğrenim gören
toplam 186 lisans öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada veri toplama
aracı olarak, “Problem Çözmeye Yönelik Yansıtıcı Düşünme Becerisi Ölçeği” ve
“Matematik Dersinde Akış Ölçeği” kullanılmıştır. Çalışma, kesitsel araştırma
deseninde yürütülmüştür. Çalışmada matematik dersindeki akış durumları ile
problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerisi arasındaki ilişkiler,
korelasyon ve regresyon analizi ile incelenmiştir. Çalışma sonuçlarına göre,
öğretmen adaylarının probleme dayalı yansıtıcı düşünme becerilerini
kullanmaları arttıkça matematik dersinde akış yaşamaları da artmaktadır.
Öğretmen adaylarının matematik derslerinde sıkılmaları ile probleme dayalı
yansıtıcı düşünme becerilerini kullanmaları arasında anlamlı bir ilişki yoktur.
Ek olarak, öğretmen adaylarının probleme dayalı yansıtıcı düşünme becerilerini
kullanmaları arttıkça onların matematik dersindeki kaygı durumları da
azalmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

akış, kaygı, sıkılma, matematik, yansıtıcı düşünme

The Relationship between Reflective Thinking Skills Based on Problem Solving and Flow Experiences in Mathematics

Öz

The aim of this study was to examine the relationship between flow states in the mathematics course of pre-service teachers and reflective thinking skills to problem solving. The study was carried out with a total of 186 education faculty students, 60 of whom were mathematics teachers at public universities, 65 of them were science teachers, and 61 were teachers of classroom teachers. “Reflective Thinking Ability Scale for Problem Solving” and “Flow Scale in Mathematics Lesson” scales were used as data collection tools. The study was conducted in a cross-sectional study design. Relations between flow situations in mathematics and reflective thinking skills for problem solving were examined by correlation and regression analysis. There was a significant relationship between flow state and reflective thinking ability for problem solving. Reflective thinking ability to solve problems explains the flow in mathematics course significantly. There was no significant relationship between boredom and reflective thinking ability for problem solving. There was a significant relationship between anxiety and reflective thinking ability for problem solving. Reflective thinking ability towards problem solving explains anxiety in mathematics lesson.

Anahtar Kelimeler

flow, anxiety, boredom, mathematics, reflective thinking

Kaynakça

• Altunçekiç, A., Yaman, S., & Koray, Ö. (2005). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik inanç düzeyleri ve problem çözme becerileri üzerine bir araştırma (Kastamonu ili örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 93-107.
• Andersen, F. O. (2005). ‘‘Kids on Campus’’ an optimal Japanese concept for learning. Copenhagen: The Danish University of Education.
• Ashcraft, M. H. & Kirk, E. P. (2001). The relationships among working memory, math anxiety, and performance. Journal of Experimental Psychology: General, 130(2), 224-237.
• Ashcraft, M. H. (2002). Math anxiety: Personal, educational, and cognitive consequences. Current Directions in Psychological Science, 11(5), 181-185.
• Bayrak F. & Usluer Y.K. (2011). Ağ günlük uygulamasının yansıtıcı düşünme becerisi üzerine etkisi. Hacettepe Universitesi Egitim Fakultesi Dergisi, 40, 93-104.
• Berch, D. B. & Mazzocco, M. M. (2007). Why is Math so hard for some children? The nature and origins of mathematical learning difficulties and disabilities. Brookes Publishing Company. PO Box 10624, Baltimore, MD 21285.
• Bukova-Güzel, E. (2008). Yapılandırmacılık ve matematiksel düşünme süreçleri. Education Sciences, 3(4), 678-688.
• Cardelle-Elawar, M. (1992). Effects of teaching metacognitive skills to students with low mathematics ability. Teaching and Teacher Education, 8(2), 109-121.
• Christenson, S. L., Reschly, A. L. & Wylie, C. (2012). Handbook of research on student engagement. New York, NY: Springer Science.
• Csikszentmihalyi, M. (1990). Flow: The psychology of optimal experience. New York: Harper & Row.
• Csikszentmihalyi, M. (1997). Finding flow: The psychology of engagement with everyday life. New York: Basic Books.
• Dewey, J. (1998). How we think (Rev. ed.). Boston, MA: Houghton Mifflin Company.
• Eccles, J.S. (1993). School and family effects on the ontogeny of children’s interests, self-perceptions, and activity choices. In J. Jacobs (Ed.), Nebraska Symposium on Motivation, 1992: Developmental perspectives on motivation (pp. 145–208). Lincoln: University of Nebraska Press.
• Eryılmaz, A. & Mammadov, M. (2016). Development of the flow state scale in Mathematic lesson. Journal of Theory and Practice in Education, 12(4), 879-890.
• Goldnabi, L. (2015). The conditions of flow and mathematical problem solving. Philosophy of Mathematics Education Journal. 29(1).
• Guay F., Marsh H.W. & Boivin M. (2003). Academic self-concept and academic achievement: Developmental perspectives on their causal ordering. Journal of Educational Psychology, 95, 124–136
• Hill, P. W. (1994). The contribution teachers make to school effectiveness. In Hill P.W., Holmes-Smith P., Rowe K., Russell V.J.. (Eds.), Selected reports and papers on findings from the first phase of the Victorian Quality Schools Project. Melbourne: University of Melbourne, Centre for Applied Educational Research.
• İnan, Ö. G. C., & Özgen, A. G. K. (2008). Matematik öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecinde öğrencilere düşünme becerilerini kazandırmadaki yeterliliklerine yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Electronic Journal of Social Sciences, 7(25), 39-54.
• Kızılkaya, G. & Aşkar, P. (2009). Problem çözmeye yönelik düşünme becerisi ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 34(154), 82-92.
• Kurland, D. M., Pea, R. D., Clement, C. & Mawby, R. (1986). A study of the development of programming ability and thinking skills in high school students. Journal of Educational Computing Research, 2(4), 429-458.
• Lee, H. J. (2005). Understanding and assessing preservice teachers' reflective thinking. Teaching and Teacher Education, 6(21), 699-715. MEB, (2013). Ortaokul matematik dersi 5, 6, 7 ve 8. sınıflar öğretim programı. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. Ankara.
• Miri, B., David, B. C. & Uri, Z. (2007). Purposely teaching for the promotion of higher-order thinking skills: A case of critical thinking. Research in Science Education, 37(4), 353-369.
• Newcombe, N. S. (2010). Picture this: Increasing math and science learning by improving spatial thinking. American Educator, 34(2), 29-43.
• Norwood, K. S. (1994). The effect of instructional approach on mathematics anxiety and achievement. School Science and Mathematics, 94(5), 248-254.
• Satake, E. & Amato, P. P. (1995). Mathematics anxiety and achievement among Japanese elementary school students. Educational and Psychological Measurement, 55(6), 1000-1007.
• Schmidt, J. A. (2010). Flow in education. In P. Peterson, E. B. E. Baker & B. MCGaw (Eds.), International encylopedia of education. Oxford, UK: Elsevier.
• Seligman, M. & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction. American Psychologist, 55, 5–14.
• Song, H. D, Grabowski, B. L., Koszalka, T. A. & Harkness, W. L. (2006). Patterns of ınstructional-design factors prompting reflective thinking in middle school and college level problem-based learning environments. Instructional Science, 34(1), 63-87.
• Tanışlı, D. (2013). İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının pedagojik alan bilgisi bağlamında sorgulama becerileri ve öğrenci bilgileri. Eğitim ve Bilim, 38(169), 80-95.
• Tapia, M. (2004). The relationship of math anxiety and gender. Academic Exchange Quarterly, 8(2).
• Terenzini, P. T., Springer, L., Pascarella, E. T. & Nora, A. (1995). Influences affecting the development of students' critical thinking skills. Research in Higher Education, 36(1), 23-39.
• Türnüklü, E. B. & Yeşildere, S. (2005). Türkiye’den bir profil: 11-13 yaş grubu matematik öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilim ve becerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(2), 167-185.
• Polya, G. (2004). How to solve it: A new aspect of mathematical method. Garden City, NY: Doubleday. Reyes, L.H. (1984). Affective variables and mathematics education. The Elementary School Journal, 84, 558-580. Rieger, A., Radcliffe, B. J. & Doepker, G. M. (2013). Practices for developing reflective thinking skills among teachers. Kappa Delta Pi Record, 49(4), 184-189.
• Robinson, K. (2001). Out of our minds: Learning to be creative. Chester, UK: Capstone Publishing.
• Rowe, K.J. & Hill, P.W. (1994). Multilevel modelling in school effectiveness research: how many levels? In P. W. Hill, P. Holmes-Smith, K. Rowe, & V. J. Russell, (Eds.), Selected reports and papers on findings from the first phase of the Victorian Quality Schools Project. Centre for Applied Educational Research: University of Melbourne.
• Uslu, G. (2006). Ortaöğretim matematik dersinde probleme dayalı öğrenmenin öğrencilerin derse ilişkin tutumlarına, akademik başarılarına ve kalıcılık düzeylerine etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Valentine J. C., DuBois D. L. & Cooper H. (2004). The relations between self-beliefs and academic achievement: A systematic review. Educational Psychologist, 39, 111–133.
• Yalçın, S. & Tavşancıl, E. (2014). The comparison of Turkish students’ PISA achievement levels by year via data envelopment analysis. Educational Sciences: Theory & Practice, 14(3), 961-968.
• Yaman, S. & Yalçın, N. (2005). Fen bilgisi öğretiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımının yaratıcı düşünme becerisine etkisi. İlköğretim Online, 4(1), 42-52.
• Yenilmez, K. (2010). Ortaöğretim öğrencilerinin matematik dersine yönelik umutsuzluk düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 307-31.
• Yenilmez, K. & Turgut, M. (2016). Relationship between prospective middle school mathematics teachers’ logical and reflective thinking skills. Journal of Educational and Instructional Studies in the World, 6(4), 15-20.
• Yılmaz, N. & Gökçek, T. (2016). Matematik öğretmenlerine yansıtıcı düşünme becerisini kazandırmaya yönelik hazırlanan hizmet içi eğitimin etkililiği. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi [Journal of Theoretical Educational Science], 9(4), 606-641.
• Yorulmaz, M. (2006). İlköğretim birinci Kademesine Görev Yapan Sınıf Öğretmenlerinin Yansıtıcı Düşünmeye İlişkin Görüş ve Uygulamalarının Değerlendirilmesi (Diyarbakır ili örneği) (Yayınlanmamış Y. Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Wigfield, A. & Meece, J. L. (1988). Math anxiety in elementary and secondary school students. Journal of educational Psychology, 80(2), 210-216.
• Zakaria, E. & Nordin, N.M. (2008). The effects of mathematics anxiety on matriculation students as related to motivation and achievement. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 4(1), 27-30.