Investigation of National Theses and Articles on “The Nature of Science” between 2006 - 2016 Years

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 3, 522 - 543, 03.07.2018

İjlal Ocak , Faruk Yeter

https://doi.org/10.30831/akukeg.344726

Cited By: 6

Öz

The purpose of this study is to find out research trends in the field of nature of science in Turkey by examining the articles and theses that were published between 2006 and 2016. For this purpose, the researches about nature of science were evaluated in terms of their publishing dates, number of authors, methods, data collection procedures and tools, sample characteristics, data analysis techniques, subject areas, publishing language and their topics. In this research, studies of the nature of science (i.e., master's theses and doctoral dissertations that were indexed by the Higher Education Council's National Thesis Center as well as research articles that were published in the journals indexed by the ULAKBIM Database) published between the years of 2006 and 2016 were analyzed. The studies that were included in this research (i.e., 52 master's theses, 25 doctoral dissertations, and 59 research articles) were analyzed. According to the results, it was determined that the majority of the articles used qualitative research method. Also, content analysis to analyze the data was used. Many of them used questionnaires as data collection tool and, undergraduate students were taken as samples. Turkish was mostly used as the publishing language in the analyzed researches. According to research findings, science education was determined as mostly evaluated research area.

Anahtar Kelimeler

nature of science, document analysis, 2006-2016, science education

2006 – 2016 Yılları Arasında Çalışılmış “Bilimin Doğası” Konulu Ulusal Tez ve Makalelerin İncelenmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı, 2006-2016 yılları arasında yayımlanan makaleleri ve tezleri inceleyerek, Türkiye'deki bilimin doğası alanındaki araştırma eğilimlerini ortaya koymaktır. Bu amaçla bilimin doğasıyla ilgili araştırmalar yayınlanma tarihleri yazarların sayısı, yöntemleri, veri toplama prosedürleri ve araçları, örnek özellikleri, veri analizi teknikleri, konu alanları, yayın dili ve konuları açısından değerlendirilmiştir. Bu araştırmada, bilimin doğası ile ilgili 2006 ve 2016 yılları arasında yayınlanan çalışmalar (örn. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi tarafından indekslenen yüksek lisans tezleri ve doktora tezleri ile ULAKBİM Veri Tabanı tarafından indekslenen dergilerde yayınlanan araştırma makaleleri) analiz edilmiştir. Bu araştırmaya dahil edilen çalışmalar (52 yüksek lisans tezi, 25 doktora tezi ve 59 araştırma makalesi) analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, makalelerin çoğunun verileri analiz etmek için nitel araştırma yönteminin kullanıldığı tespit edilmiştir. Aynı zamanda verileri analiz etmek için içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmaların birçoğu veri toplama aracı olarak anketler kullanmış ve lisans öğrencileri örnek alınmıştır. Analiz edilen araştırmalarda yayın dili olarak çoğunlukla Türkçe kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, fen eğitimi en çok değerlendirilen araştırma alanı olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bilimin Doğası, Doküman Analizi, 2006-2016, fen eğitimi

Kaynakça

• Altındağ, C. (2010). Bilimin Doğasını Öğretmen Adaylarına Öğretmeye Yönelik Bir Çalışma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Alper, A. & Gülbahar, Y. (2009). Trends and issues in educational technologies: A review of recent research in TOJET. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 8(2), 124-135.
• Balcı, A. (2016). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem Teknik ve İlkeleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Baş, T. & Akturan, U. (2008). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Batı, K. (2014). Modellemeye Dayalı Fen Eğitiminin Etkililiği; Bu Eğitimin Öğrencilerin Bilimin Doğası Görüşleri ile Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Besli, B. (2008). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Bilim Tarihinden Kesitler İncelemelerinin Bilimin Doğası Hakkındaki Görüşlerine Etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Bilen, K. (2009). “Tahmin Et-Gözle-Açıkla” Yöntemine Dayalı Laboratuar Uygulamalarının Öğretmen Adaylarının Kavramsal Başarılarına, Bilimsel Süreç Becerilerine, Tutumlarına Ve Bilimin Doğası Hakkındaki Görüşlerine Etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Boran, G. H. (2014). Argümantasyon Temelli Fen Öğretiminin Bilimin Doğasına İlişkin Görüşler Ve Epistemolojik İnançlar Üzerine Etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Pamukkale Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative research journal, 9(2), 27-40.
• Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. Boston: Edwards Brothers.
• Çil, E. (2010). Bilimin Doğasının Kavramsal Değişim Pedagojisi Ve Doğrudan Yansıtıcı Yaklaşım İle Öğretilmesi: Işık Ünitesi Örneği. (Yayımlanmamış doktora tezi).
• Karadeniz Teknik Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Çiltaş, A., Güler, G. & Sözbilir, M. (2012). Türkiye’de matematik eğitimi araştırmaları: Bir içerik analizi çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 565-580. Dawson, C. (2007). A practical guide to research methods. Oxford: How to Books
• Dereli, F. (2016). 6. Sınıf Dünya ve Evren Konu Alanına Uyarlanmış Bilimin Doğası Kazanımlarının Akıllı Tahta Etkinlikleri ile Öğretimi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mehmet Akif ERSOY Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
• Erdem, D. (2011). Türkiye’de 2005–2006 yılları arasında yayımlanan eğitim bilimleri dergilerindeki makalelerin bazı özellikler açısından incelenmesi: Betimsel bir analiz. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 2(1), 140-147.
• Erdoğan, M. N. (2011). Açık-Düşündürücü Öğretim Dizini ile Bilimin Doğası Odaklı Fen İçeriği Öğretiminin Lise Öğrencilerinin Bilimin Doğası Anlayışlarına Etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi/Eğitim bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Erdogan, M., Usak, M. & Bahar, M. (2013). A Review of Research on Environmental Education in Non-Traditional Settings in Turkey, 2000 and 2011. International Journal of Environmental and Science Education, 8(1), 37-57.
• Eroğlu, B. (2012). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Küresel Isınma Hakkındaki İnformal Muhakemeleri Üzerinde Bilimin Doğasının Etkisinin Araştırılması. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Gupta, R. K. & Awasthy, R. (Eds.). (2015). Qualitative research in management: Methods and experiences. SAGE Publications India.
• Göktaş, Y., Hasançebi, F., Varışoğlu, B., Akçay, A., Bayrak, N., Baran, M. & Sözbilir, M. (2012). Türkiye’deki eğitim araştırmalarında eğilimler: Bir içerik analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12, 177-199.
• Gümrah, A. (2013). Bilimsel Tartışma Yönteminin Ortaöğretim Öğrencilerinin Kimyasal Değişimler Konusunu Anlamaları, Bilimin Doğası Hakkındaki Görüşleri, Bilimsel Süreç, İletişim Ve Argüman Becerileri Üzerine Etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Güven, E. (2014). Fen eğitimi alanındaki Türkçe yayımlanmış nitel makalelerin incelenmesi. Journal of European Education, 4(1), 1-10.
• Güven, E., Kaplan, Z., Varinlioğlu, S., Sungur, K., Hamalosmanoğlu, M. & Bozkurt, O. (2014). Çevre Eğitimi Alanındaki Çalışmaların İncelenmesi: Türkiye’de Mevcut Durum. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 8(2). 1-18.
• İnce, K. & Özgelen, S. (2015). Bilimin Doğası Alanında Son 10 Yılda Yapılan Çalışmaların Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 447-468.
• Kahyaoğlu, M. (2016). Türkiye’de Çevre Eğitimi Üzerine Yapılan Araştırmalar: Bir İçerik Analizi Çalışması. Marmara Coğrafya Dergisi, 34, 50-60.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Karataş, Z. (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1 (1). 62-80.
• Khine, M. S. (Ed.). (2011). Advances in Nature of Science Research: Concepts and Methodologies. Springer Science & Business Media.
• Kurtoğlu, M. & Seferoğlu, S. S. (2013). Öğretmenlerin teknoloji kullanımı ile ilgili Türkiye kaynaklı dergilerde yayımlanmış makalelerin incelenmesi. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 2(3),1-10.
• Lederman, N. G. (1992). Students‟ and teachers‟ conceptions of the nature of science: A review of the research. Journal of Research in Science Teaching, 29(4), 331-359.
• Lederman, N. G. (2007). Nature of science: Past, present, and future. Handbook of research on science education, 2, 831-879.
• McComas, W. F. (Ed.). (1998). The nature of science in science education: Rationales and strategies (Vol. 5). Springer Science & Business Media.
• MEB. (2013). İlköğretim Kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 Ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara.
• Mıhladız, G. (2010). Fen Bilgisi öğretmen adaylarının bilimin doğası konusundaki pedagojik alan bilgilerinin araştırılması. (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Önen, F. (2011). Bilimin Doğası Konusunda Derse Entegre Edilmiş ve Edilmemiş Doğrudan Yansıtıcı Yaklaşım Etkinliklerinin Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Bilimsel Bilginin Doğası Anlayışına Etkisi: Atom Ve Kimyasal Bağlar. (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Peters-Burton, E. E. (2015). Outcomes of a Self-Regulated Learning Curriculum Model. Science & Education,24 (7-8), 855-885.
• Polat, M. (2011). Bilimin Doğası Hakkındaki Görüşlerin Kısa Hikâyeler Yöntemiyle Değerlendirilmesi: Fen Bilgisi Öğretmen Adayları Örneği. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Saban, A., Eid, B. N. K., Saban, A., Alan, S., Doğru, S., Ege, İ., ... & Tunç, P. Eğitimbilim Alanında Nitel Araştırma Metodolojisi İle Gerçekleştirilen Makalelerin Analiz Edilmesi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 125-142.
• Saraç, E. & Cappellaro, E. (2012). Sınıf Öğretmenleri ve Sınıf Öğretmeni Adaylarının Bilimin Doğasına İlişkin Görüşleri. Mediterranean Journal of Humanities, 2, 331-349.
• Shi, W. Z. & Wang, J. (2017). Comparıson On Vıews Of Nature Of Scıence Between Math And Physıcs Students. Journal of Baltic Science Education, 16(1). 77-85.
• Şimşek, A., Özdamar, N., Kobak, K., Uysal, Ö., Berk, C., Kılıçer, T. & Çiğdem, H. (2009). İki binli yıllarda Türkiye’deki eğitim teknolojisi araştırmalarında gözlenen eğilimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(2), 941-966.
• Ulutaş, F. & Ubuz, B. (2008). Matematik eğitiminde araştırmalar ve eğilimler: 2000 ile 2006 yılları arası. İlköğretim Online, 7 (3), 614-626.
• Yüksel, S., Gündoğdu, K., Akyol, B. & Vural, R. A. (2016). Hayat Boyu Öğrenme Konusunda Yayımlanan Tez ve Makalelere İlişkin Bir İçerik Analizi: 2000-2015. Journal of Education Faculty, 18(2), 1491-1513.
• Yenice, N., Özden, B., & Balcı, C. (2015). Fen bilgisi ve sınıf öğretmeni adaylarının bilimin doğasına yönelik görüşlerinin incelenmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 237-281.
• Yücel Dağ, M. (2015). Kavram Karikatürleriyle Zenginleştirilmiş Etkileşimli Kısa Tarihsel Hikâyelerin Bilimin Doğası Öğretiminde Kullanımı Üzerine Bir Öz-İnceleme. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.