Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 40 - 56, 06.03.2020

İsmail Çelik , Esra Ayeş Aslan

Öz

This research is to assess the competence of preschool teachers on recognizing child abuse. Quantitative screening model was used in the research. At the time of the survey there were 138 preschool teachers working under the authority of Turkish Ministry of Education in Bilecik. The study analysed the answers given by 119 of those preschool teachers. The 'Teacher Survey Form' scale, which which is designed to assess the level of awareness of preschool teachers about child abuse, was applied as a data collection tool. Data collection “teachers’ questionnaire form” on child abuse. The research data was analyzed in SPSS 20 programme with methods such as; t-test, one-way anova, percentage, frequencies and arithmetic mean. The results show that while participants were able to fully recognize the physical abuse, they were partly able to recognize some of the symptoms and signs of emotional and sexual abuse. 98.3% of the teachers think that they are responsible for reporting any suspicion of child abuse to the necessary authorities. According to the analysis results, the mean scores of female teachers' reporting processes were found to be significantly higher than the mean scores of male teachers’.

Anahtar Kelimeler

Child Abuse Preschool Programme

Kaynakça

  • Akyüz, E., (2018). Çocuk hukuku. Pegem atıf indeksi, North America, http//pegemindeks.net/index.php/Pati/article/view/3273. Erişim Tarihi, 19.10.2018
  • Aral N. & Gürsoy F. (2001). Çocuk hakları çerçevesinde çocuk ihmal ve istismarı, Milli Eğitim Dergisi, 151 (5), 44-50.
  • Bahar, G., Savaş, H.A., & Bahar, A. (2009). Çocuk istismarı ve ihmali, Bir gözden geçirme. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 4 (12), 51-65.
  • Bulut, S., & Karaman, H. B., (2018). Engelli bireylerin cinsel, fiziksel ve duygusal istismarı, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 19 (2), 277-301.
  • Cirit C. (2015). Aile sağlığı ve merkezlerinde çalışan sağlık profesyonellerinin çocuk istismarı ve ihmaline yönelik farkındalıkları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.Cüceloğlu
  • D. (2003). İnsan ve davranışı, Remzi Kitabevi, İstanbul.
  • Çelik, İ. (2018). Can the reason for sexual abuse of children be ınadequacy in sexual education?. Universal Journal of Educational Research, 6(4), 798-802.Çocuk koruma kanunu, http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5395.pdf Erişim Tarihi, 19.10.2018
  • Dereobalı, N., Çırak Karadağ, S., Sönmez, S. (2013) Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin çocuk istismarı, ihmali, şiddet ve eğitimcilerin rolü konusundaki görüşleri. Ege Eğitim Dergisi, (14)1, 50-66.
  • Erol, D. (2009). Okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin çocuklardaki fiziksel istismar belirtilerine ilişkin farkındalıkları Eskişehir ili örneği, Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Gölge, Z.B., Hamzaoğlu N., .,&Türk B. (2012). Sağlık çalışanlarının çocuk istismarı ve ihmali konusundaki farkındalık düzeylerinin ölçülmesi. Adli Tıp Dergisi. 26 (2). s.86-96
  • Hilal A. (2005). Çocukta fiziksel istismar. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 14(3), s. 403-409.
  • Johnson C. (1996). Abuse and neglect of children. In, s. Nelson WE, Behrman RE, Kliegman RM, Arvin AM eds.Textbook of Pediatrics.15 th ed.Philadelphia, s. WB Saunders Company, 112-21.
  • Kara B, Biçer Ü, ve & Gökalp A.S. (2004). Çocuk istismarı. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 47, s. 140-151. Karaman, Y. (1993). İlkokul öğretmenlerinin gözlemlerine göre çocukların aileleri tarafından ihmal ve istismarı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Karasar, N. (2007). Araştırmalarda rapor hazırlama. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
  • Kenny MC. (2004). Teachers’ attitudes toward and knowledge of child maltreatment. Child Abuse & Neglect, 28 (12), s. 1311-1319.
  • Keskin G, Çam O. (2005). Çocuk cinsel istismarına psikodinamik hemşirelik yaklaşımı. Yeni Symposium, 43(3), s. 118-125.
  • Kesner JE, & Robinson M. (2002). Teachers as mandated reporters of child maltreatment, s. comparison with legal, medical, and social services reporters. Children and Schools, 24 (4), s. 222-231.
  • Kuğuoğlu S. (2004). Çocuk ihmali ve istismarı. İçinde, s. Acil Bakım Kitabı. Ed, Şelimen D, Yüce Yayım Tavaslı Matbaası, İstanbul, 577-599.
  • Pala, B. (2011). Geleceğin öğretmenlerinin çocuk istismarı ve ihmali konusunda bilgi ve farkındalık düzeyleri. Yayınlanmamış Tıpta Uzmanlık Tezi. Tıp Fakültesi Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
  • Polat O. (2001). Çocuk hakları ve adli tıp. Adli Tıp Dergisi, 15 (3), s. 53-75.
  • Sarıbaş A. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin çocuk istismarına yönelik farkındalıklarının belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek lLisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
  • Sönmez, S. (2017). Rehber öğretmenliğin murphy yasaları. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 6(4). 2741-2751.
  • Şahin F. (2002). Çocuk ihmali, Tanı ve tedavide hekimler için ipuçları. Klinik Pediatri Dergisi, 1(3), s. 103-106.
  • Şahin F. (2006). Çocuk İstismarının tanıtımı, epidemiyolojisi ve multidisipliner yaklaşımın önemi. Çocuk istismarı ve İhmaline Multidisipliner yaklaşım. Ankara. Ankara Üniversitesi basımevi, Ankara, 5-8.
  • Şahin F. (2006). Çocuk ve cinsel istismar. Çoluk Çocuk Dergisi, 56, s. 34-35.
  • TCK (2009), https//www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5237.pdf, Erişim Tarihi, 19.10.2018.
  • TDK (2019), Ensest, www.tdk.gov.tr adresinden 19.03.2019 tarihinde alıntılanmıştır.
  • Topbaş M. (2004). İnsanlığın büyük bir ayıbı, Çocuk istismarı. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 3(4), s. 76-80.
  • Tugay D. (2008). Öğretmenlerin çocuk istismarı ve ihmaline yönelik farkındalık düzeyleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Tuna S. (2010). Aile içi çocuk istismarı, Annelerin Bazı Risk Faktörleri Açısından İncelenmesi., Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Turla A, Aker S, Canbaz S, & Peşken Y. (2005). Samsun merkez sağlık ocağı’nda görev yapan pratisyen hekimlerin çocuk istismarı ve ihmali konusunda bilgi ve tutumları. Sted Dergisi, 14 (11), 241-246.
  • Turla A. (2002). Çocuk istismarı ve ihmali olgularına tıbbi yaklaşım. OMÜ Tıp Dergisi, 19(4), 291-300.
  • Uysal A. (1998). Çocuk ihmali ve istismarı belirti ve risklerini tanılamada hemşire ve ebelerin bilgi düzeyinin belirlenmesi., Yayınlanmamış Yüksek lLisans Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Ünal F. (2008). Çocuk istismar ve ihmali. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, (12) 1, 9-18.
  • Walsh, K., Beridstok R., Frrell A., .& Schweitzer R., (2005). Critical factors in teachers’ dedecting and reporting child abuse and neglect imlications for practise, Quennsland Universty of Tecnology, Queensland, 3 (5), 32-44.
  • Wood, J.N. & Ludwig, S. (2010). Child abuse. (Eds. Fleisher, G.R. & Ludwig, S.). Textbook of Pediatric Emergency Medicine. 6th Edition. p.1656-1700.
  • Philadelphia, s. Wolters Klewer Lippincont Williams & Wilkins.Yılmaz G. (2006). Çocuk istismarı ve ihmali nedir. Çoluk Çocuk Dergisi, 56, 32-33.Yolcu H. (2010). İstismara uğramış çocuğa eğitim ortamında yaklaşım, rehber öğretmenin rolü. EğtimEğitim, Bilim ve Toplum Dergisi, 25, 62-92.
  • Yörükoğlu M. (1992). Çocuk ruh sağlığı. Özgür Yayın-Dağıtım, İstanbul, 15-20.
  • Yulaf Y., Gümüştaş FÖ. (2013). Çocuk ve ergenlerde cinsel istismarın psikiyatrik sonuçlarını etkileyen faktörler. Klinik Psikiyatri Dergisi, 16 (4), 152-160.

Okul Öncesi Öğretmenlerinin Çocuk İstismarına Yönelik Farkındalık Düzeyinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 40 - 56, 06.03.2020

İsmail Çelik , Esra Ayeş Aslan

Öz

Çalışma okul öncesi öğretmenlerinin istismarı tanıma konusundaki yeterliliklerinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmada nicel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma 2016-2017 eğitim-öğretim yılında Bilecik merkez ve ilçelerinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okul öncesi kurumlarında görev yapan 138 okul öncesi öğretmeninden çalışmaya katılmayı kabul eden 119’u ile çalışma tamamlanmıştır. Veri toplama aracı olarak okul öncesi öğretmenlerinin çocuk istismarına yönelik farkındalıklarının belirlenmesi amacıyla geliştirilen ‘Öğretmen Anket Formu’ ölçeği uygulanmıştır. Araştırma verilerinin değerlendirilmesi bilgisayar ortamında SPSS 20 programında t testi, tek yönlü Anova, yüzde, frekanslar ve aritmetik ortalama istatistiksel analiz yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonucunda katılımcılar çocuklara uygulanan fiziksel istismarı tamamen tanıma yetisine sahipken duygusal ve cinsel istismar belirtilerini tanımada bazı belirtileri tanıyabiliyorken bazı belirtileri kısmen tanıdıkları belirlenmiştir. Öğretmenlerin %98,3’ü çocuk istismarından şüphelenildiği durumlarda bu durumun gerekli mercilere bildirilmesi konusunda kendilerinin sorumlu olduklarını düşünmektedirler. Analiz sonuçlarına göre kadın öğretmenlerin raporlama süreçleri puan ortalaması erkek öğretmenlerin raporlama süreçleri puan ortalamalarından anlamlı derecede daha yüksek olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İstismar Çocuk Okul Öncesi program farkındalık

Kaynakça

  • Akyüz, E., (2018). Çocuk hukuku. Pegem atıf indeksi, North America, http//pegemindeks.net/index.php/Pati/article/view/3273. Erişim Tarihi, 19.10.2018
  • Aral N. & Gürsoy F. (2001). Çocuk hakları çerçevesinde çocuk ihmal ve istismarı, Milli Eğitim Dergisi, 151 (5), 44-50.
  • Bahar, G., Savaş, H.A., & Bahar, A. (2009). Çocuk istismarı ve ihmali, Bir gözden geçirme. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 4 (12), 51-65.
  • Bulut, S., & Karaman, H. B., (2018). Engelli bireylerin cinsel, fiziksel ve duygusal istismarı, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 19 (2), 277-301.
  • Cirit C. (2015). Aile sağlığı ve merkezlerinde çalışan sağlık profesyonellerinin çocuk istismarı ve ihmaline yönelik farkındalıkları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.Cüceloğlu
  • D. (2003). İnsan ve davranışı, Remzi Kitabevi, İstanbul.
  • Çelik, İ. (2018). Can the reason for sexual abuse of children be ınadequacy in sexual education?. Universal Journal of Educational Research, 6(4), 798-802.Çocuk koruma kanunu, http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5395.pdf Erişim Tarihi, 19.10.2018
  • Dereobalı, N., Çırak Karadağ, S., Sönmez, S. (2013) Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin çocuk istismarı, ihmali, şiddet ve eğitimcilerin rolü konusundaki görüşleri. Ege Eğitim Dergisi, (14)1, 50-66.
  • Erol, D. (2009). Okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin çocuklardaki fiziksel istismar belirtilerine ilişkin farkındalıkları Eskişehir ili örneği, Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Gölge, Z.B., Hamzaoğlu N., .,&Türk B. (2012). Sağlık çalışanlarının çocuk istismarı ve ihmali konusundaki farkındalık düzeylerinin ölçülmesi. Adli Tıp Dergisi. 26 (2). s.86-96
  • Hilal A. (2005). Çocukta fiziksel istismar. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 14(3), s. 403-409.
  • Johnson C. (1996). Abuse and neglect of children. In, s. Nelson WE, Behrman RE, Kliegman RM, Arvin AM eds.Textbook of Pediatrics.15 th ed.Philadelphia, s. WB Saunders Company, 112-21.
  • Kara B, Biçer Ü, ve & Gökalp A.S. (2004). Çocuk istismarı. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 47, s. 140-151. Karaman, Y. (1993). İlkokul öğretmenlerinin gözlemlerine göre çocukların aileleri tarafından ihmal ve istismarı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Karasar, N. (2007). Araştırmalarda rapor hazırlama. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
  • Kenny MC. (2004). Teachers’ attitudes toward and knowledge of child maltreatment. Child Abuse & Neglect, 28 (12), s. 1311-1319.
  • Keskin G, Çam O. (2005). Çocuk cinsel istismarına psikodinamik hemşirelik yaklaşımı. Yeni Symposium, 43(3), s. 118-125.
  • Kesner JE, & Robinson M. (2002). Teachers as mandated reporters of child maltreatment, s. comparison with legal, medical, and social services reporters. Children and Schools, 24 (4), s. 222-231.
  • Kuğuoğlu S. (2004). Çocuk ihmali ve istismarı. İçinde, s. Acil Bakım Kitabı. Ed, Şelimen D, Yüce Yayım Tavaslı Matbaası, İstanbul, 577-599.
  • Pala, B. (2011). Geleceğin öğretmenlerinin çocuk istismarı ve ihmali konusunda bilgi ve farkındalık düzeyleri. Yayınlanmamış Tıpta Uzmanlık Tezi. Tıp Fakültesi Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
  • Polat O. (2001). Çocuk hakları ve adli tıp. Adli Tıp Dergisi, 15 (3), s. 53-75.
  • Sarıbaş A. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin çocuk istismarına yönelik farkındalıklarının belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek lLisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
  • Sönmez, S. (2017). Rehber öğretmenliğin murphy yasaları. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 6(4). 2741-2751.
  • Şahin F. (2002). Çocuk ihmali, Tanı ve tedavide hekimler için ipuçları. Klinik Pediatri Dergisi, 1(3), s. 103-106.
  • Şahin F. (2006). Çocuk İstismarının tanıtımı, epidemiyolojisi ve multidisipliner yaklaşımın önemi. Çocuk istismarı ve İhmaline Multidisipliner yaklaşım. Ankara. Ankara Üniversitesi basımevi, Ankara, 5-8.
  • Şahin F. (2006). Çocuk ve cinsel istismar. Çoluk Çocuk Dergisi, 56, s. 34-35.
  • TCK (2009), https//www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5237.pdf, Erişim Tarihi, 19.10.2018.
  • TDK (2019), Ensest, www.tdk.gov.tr adresinden 19.03.2019 tarihinde alıntılanmıştır.
  • Topbaş M. (2004). İnsanlığın büyük bir ayıbı, Çocuk istismarı. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 3(4), s. 76-80.
  • Tugay D. (2008). Öğretmenlerin çocuk istismarı ve ihmaline yönelik farkındalık düzeyleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Tuna S. (2010). Aile içi çocuk istismarı, Annelerin Bazı Risk Faktörleri Açısından İncelenmesi., Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Turla A, Aker S, Canbaz S, & Peşken Y. (2005). Samsun merkez sağlık ocağı’nda görev yapan pratisyen hekimlerin çocuk istismarı ve ihmali konusunda bilgi ve tutumları. Sted Dergisi, 14 (11), 241-246.
  • Turla A. (2002). Çocuk istismarı ve ihmali olgularına tıbbi yaklaşım. OMÜ Tıp Dergisi, 19(4), 291-300.
  • Uysal A. (1998). Çocuk ihmali ve istismarı belirti ve risklerini tanılamada hemşire ve ebelerin bilgi düzeyinin belirlenmesi., Yayınlanmamış Yüksek lLisans Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Ünal F. (2008). Çocuk istismar ve ihmali. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, (12) 1, 9-18.
  • Walsh, K., Beridstok R., Frrell A., .& Schweitzer R., (2005). Critical factors in teachers’ dedecting and reporting child abuse and neglect imlications for practise, Quennsland Universty of Tecnology, Queensland, 3 (5), 32-44.
  • Wood, J.N. & Ludwig, S. (2010). Child abuse. (Eds. Fleisher, G.R. & Ludwig, S.). Textbook of Pediatric Emergency Medicine. 6th Edition. p.1656-1700.
  • Philadelphia, s. Wolters Klewer Lippincont Williams & Wilkins.Yılmaz G. (2006). Çocuk istismarı ve ihmali nedir. Çoluk Çocuk Dergisi, 56, 32-33.Yolcu H. (2010). İstismara uğramış çocuğa eğitim ortamında yaklaşım, rehber öğretmenin rolü. EğtimEğitim, Bilim ve Toplum Dergisi, 25, 62-92.
  • Yörükoğlu M. (1992). Çocuk ruh sağlığı. Özgür Yayın-Dağıtım, İstanbul, 15-20.
  • Yulaf Y., Gümüştaş FÖ. (2013). Çocuk ve ergenlerde cinsel istismarın psikiyatrik sonuçlarını etkileyen faktörler. Klinik Psikiyatri Dergisi, 16 (4), 152-160.
Toplam 39 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Alan Eğitimleri
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

İsmail Çelik

Esra Ayeş Aslan

Yayımlanma Tarihi 6 Mart 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 3 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Çelik, İ., & Ayeş Aslan, E. (2020). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Çocuk İstismarına Yönelik Farkındalık Düzeyinin İncelenmesi. Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 40-56.
 Kapak Resmi İndir
An international peer-reviewed journal-EDUCATIONE-Uluslararası hakemli dergi