YAZMA ETKİNLİKLERİYLE YÜRÜTÜLEN ARGÜMANTASYON UYGULAMALARININ ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN YARATICI YAZMALARINA VE KAVRAM ÖĞRENMELERİNE ETKİSİ

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 79 - 104, 26.07.2021

Fatma Betül Uc Elif Benzer

Öz

Bilim öğrenmede dilin ve yazmanın önemi oldukça büyüktür. Argümantasyon bir bilimsel tartışma eylemi olduğu için içerisinde bilimsel dili, çoğunlukla da bilimsel yazmayı barındırır. Bireylerin günlük rutinlerinde bile yazı yazmada zorlanırken fikirlerini, bilimsel dille yazıya aktarmaları zor bir süreç olarak algılanmaktadır. Bu noktada yazma süreçlerinin bilim öğrenmede nasıl kullanılacağı ve bu bağlamda öğrencilerde ne gibi kazanımlar sağlayacağı sorularından hareketle bu çalışmaya ihtiyaç duyulmuştur. Çalışmada ortaokul 7. sınıf fen bilimleri dersine ait “Kuvvet ve Enerji” ünitesinde yazma etkinlikleri ile yürütülen argümantasyon uygulamalarının (YEYAU) öğrencilerin yaratıcı yazmalarına ve kavram öğrenmelerine etkisi incelenmiştir. Çalışma grubu deney ve kontrol gruplarında bulunan toplam 54 öğrenciden oluşmaktadır. Karma yöntemlerden sıralı açıklayıcı desen kullanılan bu çalışmanın nicel yönünü deneysel desen, nitel yönünü ise uygulama sonunda öğrencilerle yapılan görüşmeler oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak kullanılan Yaratıcı Yazma Ürünlerini Değerlendirme Ölçeği ve Kavram Öğrenme Testi hem deney hem de kontrol grubuna uygulama öncesinde ve sonrasında verilmiştir. Öğrencilerin yaratıcı yazma becerilerinin çözümlenmesi için SPSS 25 programı, kavram öğrenmeleri için Abraham ve diğerlerinin geliştirdiği kavrama düzeyi gruplandırması kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda; deney grubu öğrencilerinin yaratıcı yazmalarında olumlu yönde anlamlı bir fark oluştuğu, kavram öğrenme düzeylerinin yanlış kavramdan kısmen anlamaya yükseldiği ve öğrencilerin görüşlerinin nicel sonuçları desteklediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Argümantasyon, Yaratıcı yazma, kavram öğrenme, kuvvet ve enerji

Kaynakça

• Acar, Ö, Tola, Z., Karaçam, S. ve Bilgin, A. (2016). Argümantasyon destekli fen öğretiminin 6. sınıf öğrencilerinin kavramsal anlamalarına, bilimsel düşünme becerilerine ve bilimin doğası anlayışlarına olan etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16 (3), 730-749.
• Akçay, H., Özyurt, B. B. ve Bezir Akçay, B. (2014). Çoklu yazma etkinliklerinin fen ve teknoloji dersi öğretiminde kullanılmasının öğrenci başarısı ve kavram öğrenmeye etkisi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 15-31.
• Arık, M. ve Akçay, B. (2017). Argümantasyon tabanlı öğrenme. B. Akçay (ed.) Fen Bilimleri Eğitimi Alanındaki Öğretme ve Öğrenme Yaklaşımları, Pegem Akademi.
• Aslan, S. (2012). Fen sınıflarında argümantasyonun kullanımına ilişkin bir çalışma. In 1st Cyprus International Congress of Education Research’de (KEAB) sunulmuş bildiri. Girne, KKTC.
• Baki, A. ve Gökçek, T. (2012). Karma yöntem araştırmalarına genel bir bakış. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(42), 1-21.
• Baltacı, A. (2013). Astronomi Konusunun Çoklu Yazma Etkinlikleri Ve Yaparak Yazarak Bilim Öğrenme Metodu Kullanılarak Öğretilmesinin Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Bayram, H., Sökmen, N. ve Savcı, H. (1997). Temel fen kavramlarının anlaşılma düzeyı̇nı̇n saptanması. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(9), 89-100.
• Benzer, E. ve Şahin, F. Temel dil becerilerinin fen öğretimindeki önemi ile ilgili bir araştırma. Eğitim Bilimleri Dergisi, 28(28), 11-31.
• Beydemir, A. ( 2010). İlköğretİm 5. Sınıf Türkçe Dersinde Yaratıcı Yazma Yaklaşımının Yazmaya Yönelik Tutumlara, Yaratıcı Yazma Ve Yazma Erişisine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bowell, T., & Kemp, G. (2018). Eleştirel düşünme kılavuzu. B. Tanrıseven (Çev.), Ankara: TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları.
• Boyraz, D. S., Hacıoğlu, Y. ve Aygün, M. (2016). Argümantasyon ve kavram karmaşası: erime ve çözünme. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(2), 233-267.
• Büber, A.(2015).7.sınıf Kuvvet ve Hareket Ünitesinde Argümantasyona Dayalı Öğrenme Etkinliklerinin Öğrencilerin Kavramsal Anlamalarına ve Düşünme Dostu Sınıf Ortamı Oluşturmaya Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstirüsü.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Can, A. (2018). SPSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi.
• Chen, Y. (2011). Examining The İntegration Of Talk And Writing For Student Knowledge Construction Through Argumentation, Doktora Tezi, Iowa Üniversitesi, Amerika Birleşik Devletleri.
• Cin, M. (2013). Argümantasyon Yöntemine Dayalı Kavram Karikatürü Etkinliklerinin Öğrencilerin Kavramsal Anlama Düzeylerine Ve Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Cope, B., Kalantzis, M., Abd-El-Khalick, F. ve Bagley, E. (2013). Science in writing: Learning scientific argument in principle and practice. E-Learning and Digital Media, 10(4), 420-441.
• Creswell, W. (2017). Karma yöntem araştırmalarına giriş. (M. Sözbilir, Çev.) Ankara: Pegem akademi.
• Çınar, D. ve Bayraktar, Ş. (2014). Evaluation of the effects of argumentation based science teaching on 5th grade students’ conceptual understanding of the subjects related to “matter and change”. International Journal of Education in Mathematics, Science and Technology, 2(1), 49-77.
• Demir, T. (2013). İlköğretim öğrencilerinin yaratıcı yazma becerileri ile yazma özyeterlik algısı ilişkisi üzerine bir çalışma. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 2(1), 84-114.
• Demirbağ, M., ve Günel, M. (2014). Argümantasyon tabanlı fen eğitimi sürecine modsal betimleme entegrasyonunun akademik başarı, argüman kurma ve yazma becerilerine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(1), 373- 392.
• Demirbaş, A. (2005). Biyoloji Öğretiminde Yaratıcı Yazma Uygulamaları, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Demirel, R. (2016). Argümantasyon destekli öğretimin öğrencilerin kavramsal anlama ve tartışma istekliliklerine etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(3), 1087-1108.
• Dickerson, T., Bernhardt, E., Brownstein, E., Copley, E., ve McNichols, M. (1995). African American children reflecting on science, mathematics, and computers through creative writing: Perspectives from a Saturday science academy. Journal of Negro Education, 141-153.
• Duschl, R. A. ve Osborne, J. (2002). Supporting and promoting argumentation discourse in science education. Studies in Science Education, 38(1), 39-72.
• Göçen, G.(Ed.). (2019). Yazdıkça yazıyorum: Yaratıcı yazma ve öğretmenlerin yaratıcı yazma metinleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
• Gültepe, N. (2011). Bilimsel Tartışma Odaklı Öğretimin Lise Öğrencilerinin Bilimsel Süreç Ve Eleştirel Düşünme Becerilerinin Geliştirilmesine Etkisi, Doktara Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsüsü.
• Günel, M. (2009). Bilişsel süreç ve ilköğretim bilim eğitiminde öğrenme aracı olarak yazma. İlköğretim Online, 8(1), 200-211.
• Günel, M., Kingir, S., ve Aydemir, N. (2016). The effect of embedding multimodal representation in non-traditional writing task on students’ learning in electrochemistry. In Using multimodal representations to support learning in the science classroom (pp. 59-75). Springer, Cham.
• Hacıoğlu, Y. (2011). Bilimsel Tartışma Destekli Örnek Olayların 8. Sınıf Öğrencilerinin Kavram Öğrenmelerine Ve Okuduğunu Anlama Becerilerine Etkisinin İncelenmesi: Genetik, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Hohenshell, L.M., Hand, B.(2006). Writing-to-learn strategies in secondary school cell biology: A mixed method study. International Journal of Science Education, 28(2), 261-289.
• Jimenez-Aleixandre, P. ve Erduran, S. (2007). Argumentation in Science Education: An overview. S. Erduran ve P. Jimenez-Aleixandre (ed.). Argumentation in Science Education. Springer.
• Kaewpet, C. (2018). Quality of Argumentation Models. Theory and Practice in Language Studies, 8(9), s. 1105-1113.
• Karadağ, K. (2018). Öğretim Teknolojilerinden Storybird Uygulamasının 5. Sınıf Öğrencilerinin Yaratıcı Yazma Becerilerine Ve Yazmaya Yönelik Tutumlarına Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kaya, B. (2009). Araştırma Temelli Öğretim Ve Bilimsel Tartışma Yönteminin İlköğretim Öğrencilerinin Asitler Ve Bazlar Konusunu Öğrenmesi Üzerine Etkilerinin Karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kaya, B. (2013). Yaratıcı yazma becerisinin geliştirilmesine yönelik yapılan çalışmalardan bir derleme/A compilation of studies conducted for development of the creative writing skills. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 1(2), 89- 101.
• Lawwill, K. S. (1999). Using writing-to-learn strategies: Promoting peer collaboration among high school science teachers (Doctoral dissertation, Virginia Tech).
• MEB (2018). Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı (İlkokul Ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 Ve 8. Sınıflar). Ankara.
• Öztürk, M. (2013). Argümantasyonun Kavramsal Anlamaya, Tartışmacı Tutum Ve Özyeterlik İnancına Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Prain, V. ve Hand, B. (2016). Learning science through learning to use its languages. In Using multimodal representations to support learning in the science classroom (pp. 1-10). Springer, Cham.
• Qin, J. ve Karabacak, E. (2010). The analysis of Toulmin elements in Chinese EFL university argumentative writing. System, 38(3), 444-456.
• Saban, A., & Ersoy, A. (2016). Eğitimde Nitel Araştırma Desenleri,(1. Baskı) Ankara: Anı Yayınları.
• Temiz Çınar, B. (2016). Argümantasyona Dayalı Öğretimin İlköğretim Öğrencilerinin Başarıları Kavramsal Anlamaları Ve Eleştirel Düşünme Becerileri Üzerine Etkisi: Yaşamımızdaki Elektrik Ünitesi, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Temizkan, M. (2011). Yaratıcı yazma etkinliklerinin öykü yazma becerisi üzerindeki etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 919 - 940.
• Tümay, H. ve Köseoğlu, F. (2011). Kimya öğretmen adaylarının argümantasyon odaklı öğretim konusunda anlayışlarının geliştirilmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 8, 105-119.
• Ulu C. ve Bayram, H. (2015). Argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımına dayalı laboratuvar etkinliklerinin 7. sınıf öğrencilerinin kavram öğrenmelerine etkisi: Yaşamımızdaki elektrik ünitesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(37), 61-75.
• Uluğ, F. (2004). Okulda başarı: Etkili öğrenme ve ders çalışma yöntemleri. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Üstündağ, T. (2002). Yaratıcılığa yolculuk (1.baskı). Ankara: Pegem A. Yayıncılık.
• Yağbasan, R. ve Gülçiçek, Ç. (2003). Fen öğretiminde kavram yanılgılarının karakteristiklerinin tanımlanması. Pamukkale üniversitesi eğitim fakültesi dergisi, 13(13), 102-120.
• Yalçınkaya, I. (2018). Altıncı Sınıf Seviyesinde Argümantasyon Odaklı Etkinliklerle Dolaşım Sistemi Konusunun Öğretiminin Akademik Başarıya, Kavramsal Anlamaya Ve Argümantasyon Seviyelerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yeşiloğlu, S.N. (2007). Gazlar Konusunun Lise Öğrencilerine Bilimsel Tartışma (Argümantasyon) Odaklı Yöntem İle Öğretimi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.