Psikolojik Danışman Adaylarının Affetme Düzeyleriyle Psikolojik Belirtileri Arasındaki İlişkide Empatinin Aracılık Rolü

Yıl 2024, , 1893 - 1908, 17.12.2024

Gözde Gümüşçağlayan , Firdevs Savi

https://doi.org/10.32709/akusosbil.1253719

Öz

Araştırmanın amacı, psikolojik danışman adaylarının affetme düzeyleri ile psikolojik belirtileri arasındaki ilişkide empatinin aracılık rolünü incelemektir. Çalışmanın örneklemi 2017-2018 eğitim-öğretim yılında “Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi”, “Dokuz Eylül Üniversitesi” ve “Necmettin Erbakan Üniversitesi” Eğitim Fakültelerinde öğrenim gören Rehberlik ve Psikolojik Danışma Anabilim Dalı lisans programı 1., 2. ve 3. sınıflarına devam eden öğrencilerden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Heartland Affetme Ölçeği, Kısa Semptom Envanteri ve Temel Empati Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS 21.0 ve AMOS 22.0 programları ile yapılmış, ölçeklerin güvenirlik ve geçerlik analizlerinde yapı geçerliliğini sınamak için doğrulayıcı faktör analizi ve madde analizi (madde toplam korelasyonu ve Cronbach Alpha) uygulanmıştır. Psikolojik danışman adaylarının psikolojik belirtilerinin affetme düzeyleri üzerindeki etkisinin negatif yönlü ve anlamlı olduğu; empati düzeyinin affetme üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı; psikolojik belirti düzeylerinin empati düzeyleri üzerinde anlamlı etkisinin olmadığı; affetme düzeyleriyle psikolojik belirti düzeyleri arasındaki ilişkide empati düzeylerinin aracılık etkisinin olmadığı görülmüştür. Elde edilen bulgular literatür ile ilişkilendirilerek tartışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Forgiveness, Psychological Symptoms, Empathy, Psychological Counseling Candidates, Structural Equivalence.

The Mediating Role of Empathy in the Relationship between Forgiveness Level and Psychological Symptoms among Psychological Counselor Candidates

Öz

The aim of this study is to investigate the intermediary role of empathy in the correlation between the level of forgiveness and psychological symptoms exhibited by candidates for psychological counseling. The study's sample population comprises of students from the Guidance and Psychological Counseling Department of Mehmet Akif Ersoy University, Dokuz Eylul University, and Necmettin Erbakan University who were enrolled in the first, second, and third years of the undergraduate program during the academic year of 2017-2018. The Personal Information Form, Heartland Forgiveness Scale, Short Symptom Inventory, and Basic Empathy Scale were employed as data collection instruments. The analysis of the data was conducted using SPSS 21.0 and AMOS 22.0, and confirmatory factor analysis and item analysis (item-total correlation and Cronbach Alpha) were applied to assess the construct validity of the scales. The results indicate that the impact of psychological symptoms on levels of forgiveness is negative and meaningful, yet empathy levels have no significant impact on forgiveness, and psychological symptom levels have no significant impact on empathy levels. Furthermore, empathy levels do not play a mediating role in the relationship between forgiveness levels and psychological symptom levels. The findings are discussed in light of existing literature.

Anahtar Kelimeler

Forgiveness, Psychological Symptoms, Empathy, Psychological Counseling Candidates, Structural Equivalence., Forgiveness, Psychological Symptoms, Empathy, Psychological Counseling Candidates, Structural Equivalence.

Kaynakça

• Akın, M., Özdevecioğlu, M., & Ünlü, O. (2012). Örgütlerde intikam niyeti ve affetme eğiliminin çalışanların ruh sağlıkları ile ilişkisi. Amme İdaresi Dergisi, 45(1),77-97.
• Alpay, A. (2009). Yakın ilişkilerde bağışlama: bağışlamanın; bağlanma, benlik saygısı, empati ve kıskançlık değişkenleri yönünden incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Balkaya, F., & Şahin, H. N. (2003). Çok boyutlu öfke ölçeği. Türk Psikiyatri Dergisi, 14(3), 192-202.
• Bebek, H. (2012). Depresif belirti düzeyi ve empatik eğilim arasındaki ilişki. Npakademi, 1(1), 23-27.
• Bono, G., McCullough, M. E., & Root, L. M. (2008). Forgiveness, feeling connected to others, and well-being: two longitudinal studies. Personality and Social Psychology Bulletin, 34(2), 182-195.
• Bugay, A., & Demir, A. (2010). A Turkish version of heartland forgiveness scale. Procedia Social and Behavioral Sciences, 5, 1927-1931.
• Butcher, J. N., Mineka, S., & Hooley, J. M. (2013). Anormal psikoloji temel kavramlar. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik. Ankara: Pegem Yayınları.
• deKemp, R. A. T., Overbeek, G., de Wied, M., Engels, R. C. M. E., & Scholte, R. H. J. (2007). Early adolescent empathy, parental support, and antisocial behavior. The Journal of Genetic Psychology, 168(1), 5-18.
• Derogatis, L. R., & Cleary, P. A. (1977). Confirmation of the dimensional structure of the SCL‐90: A study in construct validation. Journal of clinical Psychology, 33(4), 981-989.
• Dökmen, Ü. (2002). Sanatta ve günlük yaşamda iletişim çatışmaları ve empati. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Droll, D. M. (1984). Forgiveness: theory and research (transgression, accounts, conflict resolution. Unpublished doctoral dissertation, University of Nevada, Nevada.
• Elliot, R., Watson, J. C., & Goldman, R. N. (2004). Empathy and exprolation: the core of process-expriental. learning emotion-focus thearpy: the process experiental approach to change. Washington, DC: APA Publishing.
• Enright, R. D., & The Human Development Study Group. (1996). Counselig within the forgiveness triad: On forgiving, receiving forgiveness and self- forgiveness. Counseling and Values, 4, 107-126.
• Freedman, S. R., & Enright, R. D. (1996). Forgiveness as an intervention goal with incest survivors. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 64(5), 983-992.
• Friedberg, J. P. Suchday, S., & Srinivas, V. S. (2009). Relationship between forgiveness and psychological and physiological ındices in cardiac patients. International Society of Behavioral Medicine, 16, 205–211. DOI 10.1007/s12529-008-9016-2.
• Gordon, K. C., Baucom, D. H., & Snyder, D. K. (2000). The use of forgiveness in marital therapy. New York: Guilford Press.
• Guttman, H. A., & LaPorte, L. (2000). Empathy in families of women with borderline personality disorder, anorexia nervosa, and a control group, Family Process, 39(3), 345–358.
• Gündüz, Ö. (2014). Üniversite öğrencilerinde affetmeyi yordayan değişkenlerin belirlenmesi Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Hargrave, T. D. (1994). Families and forgiveness: A theoretical and thrapautic frame-work. The Family Journal: Counseling And Therapy For Couples And Families, 2, 339-348.
• Hirsch, J. K., Webb, J. R., & Jeglic, E. L. (2011). Forgiveness, depression, and suicidal behavior among a diverse sample of college students. Journal of Clinical Psychology, 67(9), 896-906.
• Hodgson, L. K., &e Wertheim, E. H. (2007). Does good emotion management aid forgiving multiple dimensions of empathy, emotion management and forgiveness of self and others. Journal of Social and Personal Relationship, 24(6), 931-949.
• Hogan, R. (1969). Empati ölçeğinin geliştirilmesi. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 33(3), 307-316. Jolliffe, D., & Farrington, D. (2006). Examining the relationship between low empathy and bullying. Aggressive Behavior, 32(6), 540-550.
• Konstam, V., Chernoff, M., & Deveney, S. (2011). Toward forgiveness: The role of shame, guilt anger, and empathy. DOİ 10.1002/j.2161-007X.2001.tb00204.x.
• Kurt, T., Uygur, L., & Üzme, N. (2011). Sınıf öğretmenlerinin psikolojik belirtileri ile empatik eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. XI. Ulusal Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Kongresi’nde sunulmuş bildiri.
• Lin, W. F., Mack, D., Enright, R. D., Krahn, D., & Baskin, T. W. (2004). Effects of forgiveness therapy on anger, mood, and vulnerability to substance use among inpatient substance-dependent clients. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 72(6), 1114-1121.
• Liao, K. Y. H., & Wei, M. (2015). Insecure attachment and depressive symptoms: Forgiveness of self and others as moderators. Personal Relationships, 22(2), 216-229.
• Macaskill, A., Maltby, J. & Day, L. (2002). forgiveness of self and others and emotional empathy. Journal of Social Psychology, 142, 663-667.
• Maltby, J., Macaskill, A., & Day, L. (2001). Failure to forgive self and others: A replication and extension of the relationship between forgiveness, personality, social desirability and general health. Personality and Individual Differences, 30(5), 881-885.
• Maltby, J., & Day, L. (2004). Forgiveness and defense style. The Journal of Genetic Psychology: Research and Theory on Human Development, 165(1), 99-109.
• Martin, P. R., Singleton, C. K., & Hiller-Sturmhöfel, S. (2007). The role of thiamine deficiency brain disease, Alcohol Res Health, 27(2), 134–142.
• McCullough, M. E., Rachal, K. C., Sandage, S. J., Worthington Jr. E. L., Brown, S. W., & Hight, T. L. (1998). Interpersonal forgiving in close relationships: II. Theoretical elaboration and measurement. Journal of Personality and Social Psychology, 75(6), 1586-1603.
• Menahem, S., & Love, M. (2013). Forgiveness in psychotherapy: the key to healing. Journal of Clinical Psychology: In Session, 69 (8), 829-835.
• North, J. (1987). Wrongdoing and forgiveness. Philosophy, 62, 499–508.
• Rehber, E. (2007). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin patik eğilim düzeylerine göre çatışma çözme davranışlarının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Rief, W., Hiller, W., & Margraf, J. (1998). Conitive aspects of hypochondriasis and the somatization syndrome. J. Abn. Psychol., 107, 587-95.
• Satıcı, S. A. (2016). Üniversite öğrencilerinin affetme, intikam, sosyal bağlılık ve öznel iyi oluşları: farklı yapısal modellerin denenmesi üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Schreiter, S., Pijnenborg, G. H. M., & Rot, M. (2013). Empathy in adults with clinical or subclinical depressive symptoms. Journal of Affective Disorders, 15, 1–16.
• Shateri, Z, E., Lavasani, F. F., Aghilian, A., Hushmand, M., Ghafarzadeh, Z., & Attar, S. (2016). Vulnerability attachment style to depression and lack of forgiveness: Investigation the role of affect control. International Journal of Humanities and Cultural Studies, 2(4), 2739-2751.
• Şahin, N. H., & Durak, A. (1994). Kısa semptom envanteri: Türk gençleri için uyarlanması. Türk Psikiyatri Dergisi, 9(31), 44-56.
• Şahin, N. H., Batıgün, A. D., & Uğurtaş, S. (2002). Kısa semptom envanteri (KSE): Ergenler için kullanımının geçerlik, güvenirlik ve faktör yapısı. Türk Psikiyatri Dergisi, 13, 125-135.
• Thompson, L. Y., Snyder, C. R., Hoffman, L., Michael, S. T., Rasmussen, H. N., ve Billings, L. S. (2005). Dispositional forgiveness of self, others and situations. Journal of Personality, 73, 313-359.
• Topçu, Ç., Erdur-Baker, Ö., & Çapa-Aydın, Y. (2010). Temel empati ölçeği türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(34), 174-182.
• Tse, M. C., & Cheng, S. T. (2006). Depression reduces forgiveness selectively as a function of relationship closeness and transgression. Personality and Individual Differences, 4, 1133-1141.
• Turnage, B. F., Hong, Y. J., Stevenson, A. P., & Edwards, B. (2012). Social work students’ perceptions of themselves and others: Self-esteem, empathy, and forgiveness. Journal of Social Service Research, 38(1), 89-99.
• Wied, M. D., Branje, S. J. T., & Meeus, W. H. J. (2007). Empathy and conflict resolution in friendship relations among adolescents. Aggressive Behavior, 33, 48–55.
• Worthington, E. L. (1998). An empathy-humility-commitment model of forgiveness applied within family dyads. Journal of Family Therapy, 20(1), 59-76.
• Worthington Jr, E. L., Kurusu, T. A., Collins, W., & Berry, J. W. (2000). Forgiving usually takes time: A lesson learned by studying interventions to promote forgiveness. Journal of Psychology and Theology, 28(1), 3-20.
• Worthington, E. L. (2006). Forgiveness and reconciliation: theory andapplication. New York: Routledge.
• Yıldırım, İ. (1992). Psikolojik danışma ve rehberlik programı öğrencileri ile psikoloji programı öğrencilerinin empatik eğilim ve empatik beceri düzeyleri. H. O. Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, 193-208.
• Yılmaz, S., & Şahinkaya, N. (2010). The relationship between the methods teachers use against the misbehaviour performed in the classroom and emphatic tendencies of teachers. Procedia Social and Behavioral Sciences 2(2), 2932-2936.
• Ysseldyk, R., Matheson, K., & Anisman, H. (2007). Rumination: bridging a gap between forgivingness, vengefulness, and psychological health. Personality and Individual Differences, 42, 1573-1584.