Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Objectives, Policies and Practices for Gifted and Talented Students in the Development Plans of the Republican Period

Yıl 2023, , 94 - 113, 29.11.2023
https://doi.org/10.32709/akusosbil.1317931

Öz

The main policy documents reflecting the long-term growth targets and policies that Türkiye will realize in the economic, social and cultural fields are the development plans. One of the titles in the development plans is education, and the current status of education and the objectives and policies that are planned to be realized are included. In this research, the goals and policies determined for gifted and talented students in development plans and the studies on gifted and talented students in each development plan period were determined and compared. In this direction, the aim of the research is to determine the objectives and policies regarding gifted and talented students in development plans and the studies conducted on gifted and talented students in the development plans period. The research was carried out with the document analysis method, one of the qualitative research methods, and the descriptive analysis technique was used. Eleven development plans were used as documents. As a result of the research, it is seen that studies were carried out for gifted and talented students before the development plans period. Although some studies on gifted and talented students were carried out in line with development plans, it was concluded that some studies were not carried out in line with development plans and there were also failures. Most of the studies carried out in line with the development plans are carried out by the Ministry of National Education, universities, different institutions and organizations. After the tenth development plan, it is seen that different applications such as BİLSEM, resource rooms and ARGEM were included, and activities were carried out for the interests, abilities and creativity of the students.

Kaynakça

  • Afat, N. ve Çiçek, Ş. (2019). Özel eğitim öğretmenliği lisans programlarındaki öğrencilerin profili ve alana yönelik görüşleri. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Dergisi, 1(1), 97-127.
  • Akça, Y., Şahan, G. ve Tural, A. (2017). Türkiye’nin kalkınma planlarında eğitim politikalarının değerlendirilmesi. International Journal of Cultural and Social Studies, 3(Special Issue), 394-403.
  • Altundemir, M. E. (2012). Kalkınma planlarından eğitime bakış: Kamusal mallar teorisi perspektifinden. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 7(1), 94-105.
  • Aydın, G. N. ve Şentürk, Ş. (2021). Özel eğitim bölümü lisans programlarının birleştirilmesine yönelik özel eğitim öğretmenlerinin görüşlerinin değerlendirilmesi. Turkish Journal of Primary Education (TUJPED), 6(1), 36-50. doi: 10.52797/tujped.829099
  • Aydoğan, Y. ve Gültekin-Akdoğan, G. (2017). Yasa ve yönetmelikler ışığında geçmişten günümüze özel yetenekli çocukların hakları. Üstün Zekâlılar Eğitimi ve Yaratıcılık, 4(2), 1-11.
  • Bakioğlu, A. ve Levent, F. (2013). Üstün yeteneklilerin eğitiminde Türkiye için öneriler. Üstün Yetenekliler Eğitimi Araştırmaları Dergisi 1(1), 31-44.
  • Bal, R. (2020). Türkiye’de ilk fen lisesinin açılış süreci, bilimsel gelişmeler ve değerlendirmeler. Kesit Akademi Dergisi, 6(25), 481-496. doi: 10.29228/kesit.47335
  • Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (1963). Kalkınma planı (birinci beş yıl) 1963-1967. Ankara: Başbakanlık Devlet Matbaası.
  • Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (1968). İkinci beş yıllık kalkınma planı (1968-1972). Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı.
  • Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (1973). Yeni strateji ve kalkınma planı üçüncü beş yıllık kalkınma planı (1973-1977). Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı.
  • Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (1979). Dördüncü beş yıllık kalkınma planı (1979-1983). Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı.
  • Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (1989). Altıncı beş yıllık kalkınma planı (1990-1994). Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı.
  • Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (1995). Yedinci beş yıllık kalkınma planı (1996-2000), Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı.
  • Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (2000). Uzun vadeli strateji ve sekizinci beş yıllık kalkınma planı (2001-2005). Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı.
  • Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı (1984). Beşinci beş yıllık kalkınma planı (1985-1989). Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı.
  • Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu (2009). Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun onsekizinci ve ondokuzuncu toplantısı ile İlgili 2009/16 sayılı başbakanlık genelgesi. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/08/20090805-5.htm (28.05.2023). (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Boybeyi, S. ve Boybeyi, M. (2007). Sosyal bilimler lisesi örneğinde ortaöğretim: eğitim programlarında farklılaşmanın sonuçları. Aile ve Toplum, 3(11). 50-55.
  • Bülbül, T. (2006). Üniversite öğretim elemanlarının ücretlerinin akademik yaşama yansımalarının değerlendirilmesi (Yayımlanmamış doktora tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Büyükalan Filiz, S., Çelik Şahin, A., Tufan, S., ve Karaahmetoğlu, B. (2018). The opinions of faculty members about noncategorical special education program. Hacettepe University Journal of Education, 33(3), 763-775. doi: 10.16986/HUJE.2018036496
  • Çelikten, Y. (2017). Üstün yetenekli çocuklar ve BİLSEM. Turkish Journal of Educational Studies, 4(3), 87-104.
  • Çiloğlu ve Çelik Kılıç, (2022). Bilim ve sanat merkezi öğrencilerinin yaşadıkları sorunların incelenmesi. O. Zahal ve H.Taş (Ed). Eğitimde güncel araştırmalar içinde (ss. 131-142). Ankara: Gece Kitaplığı.
  • Çitil, M. (2009). Cumhuriyetin ilanından günümüze kadar Türkiye’de özel eğitim. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Çoruk, A. (2019). Planlı kalkınma dönemindeki milli eğitim şûra kararlarının kalkınma planlarındaki eğitime ilişkin hedefler çerçevesinde değerlendirilmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 15(4), 297-318. doi: 10.17244/eku.646042
  • Demir, M. K. ve Arı, E. (2013). Öğretmen sorunları-Çanakkale ili örneği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 107-126.
  • Ertürk, A. (2019). Bilim ve sanat merkezleri destek eğitim programının sınıf öğretmenleri görüşlerine göre incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Trabzon Üniversitesi, Trabzon.
  • Furmolly, A. W. ve Uludağ, B. K. (2018). Turizmin Türkiye ekonomisi üzerindeki etkisi (1963-2015). Disiplinlerarası Akademik Turizm Dergisi, 3(1), 11-22.
  • Gedikoğlu, T. (2005). Avrupa Birliği sürecinde Türk eğitim sistemi: sorunlar ve çözüm önerileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 66-80.
  • Gönülaçar, Ş. (2014). Kalkınma planları ve eğitim. Erişim: https://www.academia. edu/8310870/Kalk% C4% B1nma_Planlar% C4% B1_ve_E% C4% 9Fitim (Erişim tarihi: 16.05.2019).
  • İnönü Üniversitesi (2009). İnönü üniversitesi üstün yetenekliler eğitim araştırma ve uygulama merkezi yönetmeliği. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/05/20090524-3.htm (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Kurnaz, A. ve Ekici, S. G. (2020). BİLSEM tanılama sürecinde kullanılan zeka testlerinin psikolojik danışmaların ve BİLSEM öğretmenlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi. Çocuk ve Medeniyet, 5(10), 365-399. doi: https://doi.org/10.47646/CMD.2020.177
  • Küçüker, E. (2010). Türkiye’de eğitim planlaması neyi hedefliyor. In International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 11 (13), 153-157.
  • Küçüker, E. (2012). Türkiye’de kalkınma planları kapsamında yapılan eğitim planlarının analizi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(1), 9-26.
  • Maba, A. ve Sakar, M. H. (2015). Türkiye’de müziksel alanda üstün yetenekli bireylerin eğitimlerine genel bir bakış. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 110-121.
  • Marland, S. P. J. (1972). Education of the Gifted and Talented: Report to the Congress of the United States by the U.S. Commissioner of Education. Washington: U.S. Government Printing Office.
  • Marmara Üniversitesi (2004). I. Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi. https://mimoza.marmara.edu.tr/~ustunyetenek/program.php (Erişim tarihi: 29.05.2019).
  • Miles M. B. ve Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi. (S. Akbaba Altun ve A. Ersoy, Çev.) Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (1973). Milli Eğitim Temel Kanunu. https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/14574.pdf (Erişim tarihi: 21.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (1983). Özel eğitime muhtaç çocuklar kanunu. https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/18192.pdf (Erişim tarihi: 20.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (1988). XII. Millî eğitim şûrası. http://ttkb.meb.gov.tr/www/gecmisten-gunumuze-mill-egitim-sralari/icerik/328 (Erişim tarihi: 20.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (1991). Sekizinci milli eğitim şurası: 28 Eylül–3 Ekim 1970: Esaslar, Raporlar, Kararlar. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (1992). 3797 Sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri HakkındaKanun.https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc075/kanuntbmmc075/kanuntbmmc07503797.pdf (Erişim tarihi: 28.05.2023).
  • Milli Eğitim Bakanlığı (1997). 573 Sayılı Özel eğitim hakkında kanun hükmünde kararname https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/4.5.573.pdf (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2006). Özel eğitim hizmetleri yönetmeliği. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/05/20060531-2.htm (Erişim Tarihi: 23.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2009). Millî Eğitim Bakanlığı bilim ve sanat merkezleri yönergesi. http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/524.pdf (Erişim tarihi: 28.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2013). Özel yetenekli bireyler strateji ve uygulama planı 2013 – 2017 https://abdigm.meb.gov.tr/projeler/ois/005.pdf (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2015a). Okullarda özel öğrencilere "destek odaları" geliyor. https://www.meb.gov.tr/okullarda-ozel-ogrencilere-destek-odalari-geliyor/haber/8272/tr (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2015b). Özel yetenekli öğrencilere yönelik destek eğitim odalarında verilebilecek zenginleştirilmiş eğitim uygulamaları eğitici eğitimi. http://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-yetenekli-ogrencilere-yonelik-destek-egitim-odalarinda-verilebilecek-zenginlestirilmis-egitim-uygulamalari-egitici-egitimi/icerik/498 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2015c). BİLGEP çalıştayı başladı. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilgep-calistayi-basladi/icerik/600 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2015d). Özel yetenekli öğrenciler için yeni stratejiler hazırlandı. http://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-yetenekli-ogrenciler-icin-yeni-stratejiler-hazirlandi/icerik/629 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2015e). Türkiye´nin ilk yerli zeka ölçeği projesi. http://orgm.meb.gov.tr/www/turkiyenin-ilk-yerli-zeka-olcegi-projesi/icerik/651 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2016a). Türkiye´nin ilk zekâ testi kamuoyuna tanıtıldı. http://orgm.meb.gov.tr/www/turkiyenin-ilk-zek-testi-kamuoyuna-tanitildi/icerik/806 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2016b). Bilim söyleşileri. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilim-soylesileri/icerik/719 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2016c). Özel yetenekli öğrencilere inovasyon ve yazılım kampı. http://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-yetenekli-ogrencilere-inovasyon-ve-yazilim-kampi/icerik/769 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2016d). Özel yetenekli çocukların ebeveynlerine yönelik aile eğitim programı çalıştayı. http://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-yetenekli-cocuklarin-ebeveynlerine-yonelik-aile-egitim-programi-calistayi/icerik/774 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2017a). Bilim ve sanat merkezleri festivali düzenleniyor. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilim-ve-sanat-merkezleri-festivali-duzenleniyor/icerik/829 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2017b). Zekâ küpü yazılım ve programlama laboratuvarı açıldı. http://orgm.meb.gov.tr/www/zek-kupu-yazilim-ve-programlama-laboratuvari-acildi/icerik/868 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2018a). Destek eğitim odalarından yararlanan özel yetenekli öğrencilere yönelik etkinlik örnekleri yayımlandı. http://orgm.meb.gov.tr/www/destek-egitim-odalarindan-yararlanan-ozel-yetenekli-ogrencilere-yonelik-etkinlik-ornekleri-yayimlandi/icerik/1001 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2018b). 2023 eğitim vizyonu açıklandı. https://www.meb.gov.tr/2023-egitim-vizyonu-aciklandi/haber/17298/tr (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2018c). 2023 Eğitim Vizyonu, (2018). https://www.gmka.gov.tr/dokumanlar/yayinlar/2023_E%C4%9Fitim%20Vizyonu.pdf (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2018d) Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/07/20180707-8.htm (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2018e). Spor liseleri. http://ogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_09/19185304_Spor_Liseleri.pdf (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2019a). Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_08/27014859_bilsemynerge.pdf (Erişim tarihi: 23.10.2023).
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2019b). Millî Eğitim Bakanlığı ortaöğretim kurumları yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/09/20190905-6.htm (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2019c). Özel yetenekliler eğitimi çalıştayı başladı. http://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-yetenekliler-egitimi-calistayi-basladi/icerik/1144 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2020a). Bilim ve sanat merkezleri güçleniyor. https://www.meb.gov.tr/bilim-ve-sanat-merkezleri-gucleniyor/haber/21827/tr#:~:text=MEB%20%C3%96zel%20E%C4%9Fitim%20ve%20Rehberlik,d%C4%B1%C5%9F%C4%B1nda%20yetenek%20geli%C5%9Ftirme%20deste%C4%9Fi%20sunmaya (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2020b). Bilim ve sanat merkezleri öğretmenlerinin eğitimine ilişkin iş birliği protokolü imzalandı. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilim-ve-sanat-merkezleri-ogretmenlerinin-egitimine-iliskin-is-birligi-protokolu-imzalandi/icerik/1277 (29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2020c). BİLSEM'lere hava gözlem istasyonları kurulacak. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilsemlere-hava-gozlem-istasyonlari-kurulacak/icerik/1530 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2020d). Bilim ve sanat merkezleri ile mesleki ve teknik Anadolu liseleri arasında iş birliği. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilim-ve-sanat-merkezleri-ile-mesleki-ve-teknik-anadolu-liseleri-arasinda-is-birligi/icerik/1541 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2020e). Genel müdürlüğümüz; Düzce, Erzurum Teknik, Gaziantep ve Trabzon Üniversitesi ile protokol imzaladı. https://orgm.meb.gov.tr/www/genel-mudurlugumuz-duzce-erzurum-teknik-gaziantep-ve-trabzon-universitesi-ile-protokol-imzaladi/icerik/1549 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2021a). BİLSEM öğrencilerimize yönelik ROKETSAN tarafından verilen yaz eğitim kampımız tamamlandı. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilsem-ogrencilerimize-yonelik-roketsan-tarafindan-verilen-yaz-egitim-kampimiz-tamamlandi/icerik/1792 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2021b). Genel müdürlüğümüz ile TÜBA arasında akademik iş birliği protokolü imzalandı. http://orgm.meb.gov.tr/www/genel-mudurlugumuz-ile-tuba-arasinda-akademik-is-birligi-protokolu-imzalandi/icerik/1843 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2021c). Genel müdürlüğümüz ile Hasan Kalyoncu Üniversitesi arasında iş birliği protokolü imzalandı. http://orgm.meb.gov.tr/www/genel-mudurlugumuz-ile-hasan-kalyoncu-universitesi-arasinda-is-birligi-protokolu-imzalandi/icerik/1581 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2021d). Bilim ve sanat merkezleri veli akademisi. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilim-ve-sanat-merkezleri-veli-akademisi/icerik/1599 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2021e). BİLSEM'lerde dijital görsel içerik geliştirme hedefi bilsem'lerde dijital görsel içerik geliştirme hedefi. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilsemlerde-dijital-gorsel-icerik-gelistirme-hedefi/icerik/1686 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2021f). BİLSEM'lere "havacılık ve uzay" ile "nanoteknoloji" atölyeleri kurulmaya başlandı. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilsemlere-havacilik-ve-uzay-ile-nanoteknoloji-atolyeleri-kurulmaya-baslandi/icerik/1740 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2021g). Ulusal Farabi İslam bilim ve düşünce tarihi bilgi şöleni gerçekleştirildi. http://orgm.meb.gov.tr/www/ulusal-farabi-islam-bilim-ve-dusunce-tarihi-bilgi-soleni-gerceklestirildi/icerik/1813 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2021h). Sosyal bilimler ulusal çocuk kongresi'nin açılışı Çorum'da gerçekleştirildi. http://orgm.meb.gov.tr/www/sosyal-bilimler-ulusal-cocuk-kongresinin-acilisi-corumda-gerceklestirildi/icerik/1823 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022a). Lisansüstü eğitim ve akademik işbirliği protokolü imzalandı. http://orgm.meb.gov.tr/www/lisansustu-egitim-ve-akademik-isbirligi-protokolu-imzalandi/icerik/1892 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022b). 2023 yılında tüm ilçelere bilim ve sanat merkezi kurulacak. https://orgm.meb.gov.tr/www/2023-yilinda-tum-ilcelere-bilim-ve-sanat-merkezi-kurulacak/icerik/2174 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022c). BİLSEM öğrencileri ulusal fen bilimleri kongresi yapıldı. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilsem-ogrencileri-ulusal-fen-bilimleri-kongresi-yapildi/icerik/2010 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022d). Genel müdürlüğümüz himayelerinde hay bilgi şöleni gerçekleştirildi. https://orgm.meb.gov.tr/www/genel-mudurlugumuz-himayelerinde-hay-bilgi-soleni-gerceklestirldi/icerik/2016 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022e). Göklerdeki istiklalimiz için yeryüzü hazinelerimizle çalışıyoruz. http://orgm.meb.gov.tr/www/goklerdeki-istiklalimiz-icin-yeryuzu-hazinelerimizle-calisiyoruz/icerik/2011 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022f). BİLSEM öğrencilerimize, TAGEM'e bağlı enstitülerde eğitimler verildi. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilsem-ogrencilerimize-tageme-bagli-enstitulerde-egitimler-verildi/icerik/2067 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022g). Ufku parlak genç dimağlarımız ile bir arada, ülkemiz savunma sanayi yarınlarına dokunmanın mutluluğunu yaşadık. http://orgm.meb.gov.tr/www/ufku-parlak-genc-dimaglarimiz-ile-bir-arada-ulkemiz-savunma-sanayi-yarinlarina-dokunmanin-mutlulugunu-yasadik/icerik/2051 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2022h). Millî Eğitim Bakanlığı kurum açma, kapatma ve ad verme yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/05/20220514-2.htm (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022i). Özel yetenekli öğrencileri ilkokuldan liseye kadar destekleyen bilsem kariyer rehberlik programı hazırlandı. http://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-yetenekli-ogrencileri-ilkokuldan-liseye-kadar-destekleyen-bilsem-kariyer-rehberlik-programi-hazirlandi/icerik/1904 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022j). Özel yetenekli öğrenciler için duygu gelişimi ve öz düzenleme alanlarında psikoeğitim programları hazırlandı. http://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-yetenekli-ogrenciler-icin-duygu-gelisimi-ve-oz-duzenleme-alanlarinda-psikoegitim-programlari-hazirlandi/icerik/1973 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022k). Dijital özel eğitim projesi koordinasyon toplantısı gerçekleştirildi. http://orgm.meb.gov.tr/www/dijital-ozel-egitim-projesi-koordinasyon-toplantisi-gerceklestirildi/icerik/2072 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022l). Sosyal duygusal becerilerin geliştirilmesi proje toplantısı gerçekleştirildi. http://orgm.meb.gov.tr/www/sosyal-duygusal-becerilerin-gelistirilmesi-proje-toplantisi-gerceklestirildi/icerik/2073 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022m). Özel yetenekli öğrencilerin eğitiminde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri kongresi düzenlendi. http://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-yetenekli-ogrencilerin-egitiminde-rehberlik-ve-psikolojik-danisma-hizmetleri-kongresi-duzenlendi/icerik/2120 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022n). BİLSEM'lerde yapay zeka atölyeleri yapımı için bakanlığımız ve vakıfbank arasında iş birliği protokolü imzalandı. https://orgm.meb.gov.tr/www/bilsemlerde-yapay-zeka-atolyeleri-yapimi-icin-bakanligimiz-ve-vakifbank-arasinda-is-birligi-protokolu-imzalandi/icerik/2172 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022o). Bilim ve sanat merkezleri yönergesi. https://www.meb.gov.tr/mevzuat/liste.php?ara=25 (Erişim tarihi: 21.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2023b). Savunma sanayi başkanlığı ile genel müdürlüğümüz arasında imzalanan protokol kapsamına bilsem öğrencilerimize ASELSAN'da otonom eklemeli imalat eğitimi verildi. http://orgm.meb.gov.tr/www/savunma-sanayi-baskanligi-ile-genel-mudurlugumuz-arasinda-imzalanan-protokol-kapsamina-bilsem-ogrencilerimize-aselsanda-otonom-eklemeli-imalat-egitimi-verildi/icerik/2122 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı, (2023a). BİLSEM öğrencilerimiz için uzay kampı başlıyor. https://orgm.meb.gov.tr/www/bilsem-ogrencilerimiz-icin-uzay-kampi-basliyor/icerik/2219 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Murat, M. (2003). Üniversite öğretim elemanlarında tükenmişlik. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2, (19). 25-34.
  • Neziroğlu, İ. ve Yılmaz, T. (2013). Hükümetler, programları ve genel kurul görüşmeleri. Ankara: TBMM Basımevi.
  • Oruç, Ş. Ateş, H. ve Çağır, S. (2019). Türk eğitim sisteminde geçmişten günümüze üstün yetenekliler için yapılan uygulamalar. Uluslararası Ders Kitapları ve Eğitim Materyalleri Dergisi, 2(2), 253-273.
  • Önsoy, R. (1991). Cumhuriyetten bugüne ilk ve ortaöğretimimiz ve bazı meseleleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(6), 1-23.
  • Özbey, F. (2018). Özel eğitim öğretmenliği lisans programının zihin engelliler öğretmenliği yeterlikleri açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
  • Özsoy, Y. (1998). Üstün zekalı ve yetenekliler. Y. Özsoy, M. Özyürek ve S. Eripek (Ed). Özel eğitime giriş içinde (ss.125-148) Ankara: Karatepe Yayınları.
  • Renzulli, J. S. (2012). Reexamining the role of gifted education and talent development for the 21st century: a four-part theoretical approach. Gifted Child Quarterly 56(3) 150-159.
  • Resmi Gazete (2006). Dokuzuncu kalkınma planı (2007- 2013). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/07/20060701M1-1.htm (Erişim Tarihi: 23.05.2023).
  • Resmi Gazete (2019). Onbirinci kalkınma planı (2019-2023). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/07/20190723M1-1.htm (Erişim Tarihi: 23.05.2023).
  • Sağlam, M. ve Çiçek Sağlam, A. (2005). Öğretmenlik mesleğinin maddi yönüne ilişkin genel bir değerlendirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (3), 317-328.
  • Sak, U. (2011). Üstün yetenekliler eğitim programları modeli (ÜYEP) ve sosyal geçerliği. Eğitim ve Bilim, 36(161), 213-228.
  • Seferoğlu, S. S. (2001). Sınıf öğretmenlerinin kendi meslekî gelişimleriyle ilgili görüşleri, beklentileri ve önerileri. Milli Eğitim Dergisi, (149), 12-18.
  • T.C. Kalkınma Bakanlığı (2013). Onuncu kalkınma planı (2014-2018). Ankara: Kalkınma Bakanlığı.
  • Tarı, R. ve Kumcu, F. S. (2005). Türkiye’de istikrarsız büyümenin analizi (1983-2003 dönemi). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (9), 156-179.
  • Topal, M. (2019). 2023 eğitim vizyonu belgesiyle 11. kalkınma planı'nda eğitimle ilgili hedeflerin karşılaştırılarak değerlendirilmesi. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 156-195.
  • Toprakçı, E. ve Bakır, D. (2019). Eğitim alanı açısından 10. kalkınma planı, 2018 yılı programı ve MEB stratejik planının uyumluluğunun incelenmesi. Milli Eğitim, 48(222), 103-126.
  • Tuzgöl-Dost, M. ve Cenkseven, F. (2007). Devlet ve vakıf üniversitelerinde çalışan öğretim elemanlarının mesleki sorunları. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (2), 203-218.
  • TÜZYEKSAV (2023). Tarihçemiz. https://www.turkiyeustunzekalilarokulu.com/tarihcemiz/ (Erişim tarihi: 28.05.2023).
  • Uygun, S. (2012). Basında öğretmen sorunları. Milli Eğitim Dergisi, 42(194), 72-91.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yin, R. K. (2014). Case study research: Design and methods. (5. baskı). Thousand Oaks, CA: Sage Publication.
  • YÖK (2002). Üstün zekalılar öğretmenliği programı. https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Ogretmen-Yetistirme/ustun_zekalilar.pdf (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • YÖK (2016). Özel eğitim öğretmenliği programı. https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans-Programlari/Ozel_Egitim_Ogretmenligi_Lisans_Programi.pdf (Erişim tarihi: 30.05.2023).

Cumhuriyet Dönemi Kalkınma Planlarında Üstün Zekalı ve Yetenekli Öğrencilere Yönelik Hedefler, Politikalar ve Uygulamalar

Yıl 2023, , 94 - 113, 29.11.2023
https://doi.org/10.32709/akusosbil.1317931

Öz

Türkiye’nin ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda gerçekleştireceği uzun dönemli büyüme hedeflerini ve politikalarını yansıtan temel politika dokümanlar, kalkınma planlarıdır. Kalkınma planlarındaki başlıklardan biri de eğitim olup, eğitimin mevcut durumu ile gerçekleştirilmesi planlanan hedef ve politikalara yer verilmektedir. Bu araştırmada kalkınma planlarında üstün zekalı ve yetenekli öğrencilere yönelik belirlenen hedef ve politikalar ile her kalkınma planı döneminde üstün zekalı ve yetenekli öğrenciler ile ilgili yapılan çalışmalar belirlenerek karşılaştırılmıştır. Bu doğrultuda araştırmanın amacı “Kalkınma planlarında üstün zekalı ve yetenekli öğrencilerle ilgili yer alan hedef ve politikalar ile kalkınma planları döneminde üstün zekalı ve yetenekli öğrencilerle ilgili yapılan çalışmaların belirlenmesi” şeklindedir. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemiyle gerçekleştirilmiş, betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Doküman olarak on bir kalkınma planı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, kalkınma planları döneminden öncede üstün zekalı ve yetenekli öğrencilere yönelik çalışmalar yapıldığı görülmektedir. Üstün zekalı ve yetenekli öğrencilerle ilgili gerçekleştirilen bir kısım çalışmaların kalkınma planları doğrultusunda gerçekleştirilmesine rağmen bir kısım çalışmaların da kalkınma planları doğrultusunda gerçekleştirilmediği ve başarısızlıklar da yaşandığı sonucuna ulaşılmıştır. Kalkınma planları doğrultusunda yapılan çalışmaların büyük bir bölümü, Milli Eğitim Bakanlığı, üniversiteler, farklı kurum ve kuruluşlar tarafından gerçekleştirilmektedir. Onuncu kalkınma planından sonra BİLSEM, destek eğitim odaları ve ARGEM gibi farklı uygulamalara yer verildiği, öğrencilerin ilgi, yetenek ve yaratıcılıklarına yönelik faaliyetler gerçekleştirildiği görülmektedir.

Kaynakça

  • Afat, N. ve Çiçek, Ş. (2019). Özel eğitim öğretmenliği lisans programlarındaki öğrencilerin profili ve alana yönelik görüşleri. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Dergisi, 1(1), 97-127.
  • Akça, Y., Şahan, G. ve Tural, A. (2017). Türkiye’nin kalkınma planlarında eğitim politikalarının değerlendirilmesi. International Journal of Cultural and Social Studies, 3(Special Issue), 394-403.
  • Altundemir, M. E. (2012). Kalkınma planlarından eğitime bakış: Kamusal mallar teorisi perspektifinden. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 7(1), 94-105.
  • Aydın, G. N. ve Şentürk, Ş. (2021). Özel eğitim bölümü lisans programlarının birleştirilmesine yönelik özel eğitim öğretmenlerinin görüşlerinin değerlendirilmesi. Turkish Journal of Primary Education (TUJPED), 6(1), 36-50. doi: 10.52797/tujped.829099
  • Aydoğan, Y. ve Gültekin-Akdoğan, G. (2017). Yasa ve yönetmelikler ışığında geçmişten günümüze özel yetenekli çocukların hakları. Üstün Zekâlılar Eğitimi ve Yaratıcılık, 4(2), 1-11.
  • Bakioğlu, A. ve Levent, F. (2013). Üstün yeteneklilerin eğitiminde Türkiye için öneriler. Üstün Yetenekliler Eğitimi Araştırmaları Dergisi 1(1), 31-44.
  • Bal, R. (2020). Türkiye’de ilk fen lisesinin açılış süreci, bilimsel gelişmeler ve değerlendirmeler. Kesit Akademi Dergisi, 6(25), 481-496. doi: 10.29228/kesit.47335
  • Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (1963). Kalkınma planı (birinci beş yıl) 1963-1967. Ankara: Başbakanlık Devlet Matbaası.
  • Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (1968). İkinci beş yıllık kalkınma planı (1968-1972). Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı.
  • Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (1973). Yeni strateji ve kalkınma planı üçüncü beş yıllık kalkınma planı (1973-1977). Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı.
  • Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (1979). Dördüncü beş yıllık kalkınma planı (1979-1983). Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı.
  • Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (1989). Altıncı beş yıllık kalkınma planı (1990-1994). Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı.
  • Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (1995). Yedinci beş yıllık kalkınma planı (1996-2000), Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı.
  • Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (2000). Uzun vadeli strateji ve sekizinci beş yıllık kalkınma planı (2001-2005). Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı.
  • Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı (1984). Beşinci beş yıllık kalkınma planı (1985-1989). Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı.
  • Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu (2009). Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun onsekizinci ve ondokuzuncu toplantısı ile İlgili 2009/16 sayılı başbakanlık genelgesi. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/08/20090805-5.htm (28.05.2023). (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Boybeyi, S. ve Boybeyi, M. (2007). Sosyal bilimler lisesi örneğinde ortaöğretim: eğitim programlarında farklılaşmanın sonuçları. Aile ve Toplum, 3(11). 50-55.
  • Bülbül, T. (2006). Üniversite öğretim elemanlarının ücretlerinin akademik yaşama yansımalarının değerlendirilmesi (Yayımlanmamış doktora tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Büyükalan Filiz, S., Çelik Şahin, A., Tufan, S., ve Karaahmetoğlu, B. (2018). The opinions of faculty members about noncategorical special education program. Hacettepe University Journal of Education, 33(3), 763-775. doi: 10.16986/HUJE.2018036496
  • Çelikten, Y. (2017). Üstün yetenekli çocuklar ve BİLSEM. Turkish Journal of Educational Studies, 4(3), 87-104.
  • Çiloğlu ve Çelik Kılıç, (2022). Bilim ve sanat merkezi öğrencilerinin yaşadıkları sorunların incelenmesi. O. Zahal ve H.Taş (Ed). Eğitimde güncel araştırmalar içinde (ss. 131-142). Ankara: Gece Kitaplığı.
  • Çitil, M. (2009). Cumhuriyetin ilanından günümüze kadar Türkiye’de özel eğitim. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Çoruk, A. (2019). Planlı kalkınma dönemindeki milli eğitim şûra kararlarının kalkınma planlarındaki eğitime ilişkin hedefler çerçevesinde değerlendirilmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 15(4), 297-318. doi: 10.17244/eku.646042
  • Demir, M. K. ve Arı, E. (2013). Öğretmen sorunları-Çanakkale ili örneği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 107-126.
  • Ertürk, A. (2019). Bilim ve sanat merkezleri destek eğitim programının sınıf öğretmenleri görüşlerine göre incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Trabzon Üniversitesi, Trabzon.
  • Furmolly, A. W. ve Uludağ, B. K. (2018). Turizmin Türkiye ekonomisi üzerindeki etkisi (1963-2015). Disiplinlerarası Akademik Turizm Dergisi, 3(1), 11-22.
  • Gedikoğlu, T. (2005). Avrupa Birliği sürecinde Türk eğitim sistemi: sorunlar ve çözüm önerileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 66-80.
  • Gönülaçar, Ş. (2014). Kalkınma planları ve eğitim. Erişim: https://www.academia. edu/8310870/Kalk% C4% B1nma_Planlar% C4% B1_ve_E% C4% 9Fitim (Erişim tarihi: 16.05.2019).
  • İnönü Üniversitesi (2009). İnönü üniversitesi üstün yetenekliler eğitim araştırma ve uygulama merkezi yönetmeliği. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/05/20090524-3.htm (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Kurnaz, A. ve Ekici, S. G. (2020). BİLSEM tanılama sürecinde kullanılan zeka testlerinin psikolojik danışmaların ve BİLSEM öğretmenlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi. Çocuk ve Medeniyet, 5(10), 365-399. doi: https://doi.org/10.47646/CMD.2020.177
  • Küçüker, E. (2010). Türkiye’de eğitim planlaması neyi hedefliyor. In International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 11 (13), 153-157.
  • Küçüker, E. (2012). Türkiye’de kalkınma planları kapsamında yapılan eğitim planlarının analizi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(1), 9-26.
  • Maba, A. ve Sakar, M. H. (2015). Türkiye’de müziksel alanda üstün yetenekli bireylerin eğitimlerine genel bir bakış. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 110-121.
  • Marland, S. P. J. (1972). Education of the Gifted and Talented: Report to the Congress of the United States by the U.S. Commissioner of Education. Washington: U.S. Government Printing Office.
  • Marmara Üniversitesi (2004). I. Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi. https://mimoza.marmara.edu.tr/~ustunyetenek/program.php (Erişim tarihi: 29.05.2019).
  • Miles M. B. ve Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi. (S. Akbaba Altun ve A. Ersoy, Çev.) Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (1973). Milli Eğitim Temel Kanunu. https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/14574.pdf (Erişim tarihi: 21.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (1983). Özel eğitime muhtaç çocuklar kanunu. https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/18192.pdf (Erişim tarihi: 20.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (1988). XII. Millî eğitim şûrası. http://ttkb.meb.gov.tr/www/gecmisten-gunumuze-mill-egitim-sralari/icerik/328 (Erişim tarihi: 20.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (1991). Sekizinci milli eğitim şurası: 28 Eylül–3 Ekim 1970: Esaslar, Raporlar, Kararlar. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (1992). 3797 Sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri HakkındaKanun.https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc075/kanuntbmmc075/kanuntbmmc07503797.pdf (Erişim tarihi: 28.05.2023).
  • Milli Eğitim Bakanlığı (1997). 573 Sayılı Özel eğitim hakkında kanun hükmünde kararname https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/4.5.573.pdf (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2006). Özel eğitim hizmetleri yönetmeliği. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/05/20060531-2.htm (Erişim Tarihi: 23.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2009). Millî Eğitim Bakanlığı bilim ve sanat merkezleri yönergesi. http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/524.pdf (Erişim tarihi: 28.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2013). Özel yetenekli bireyler strateji ve uygulama planı 2013 – 2017 https://abdigm.meb.gov.tr/projeler/ois/005.pdf (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2015a). Okullarda özel öğrencilere "destek odaları" geliyor. https://www.meb.gov.tr/okullarda-ozel-ogrencilere-destek-odalari-geliyor/haber/8272/tr (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2015b). Özel yetenekli öğrencilere yönelik destek eğitim odalarında verilebilecek zenginleştirilmiş eğitim uygulamaları eğitici eğitimi. http://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-yetenekli-ogrencilere-yonelik-destek-egitim-odalarinda-verilebilecek-zenginlestirilmis-egitim-uygulamalari-egitici-egitimi/icerik/498 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2015c). BİLGEP çalıştayı başladı. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilgep-calistayi-basladi/icerik/600 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2015d). Özel yetenekli öğrenciler için yeni stratejiler hazırlandı. http://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-yetenekli-ogrenciler-icin-yeni-stratejiler-hazirlandi/icerik/629 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2015e). Türkiye´nin ilk yerli zeka ölçeği projesi. http://orgm.meb.gov.tr/www/turkiyenin-ilk-yerli-zeka-olcegi-projesi/icerik/651 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2016a). Türkiye´nin ilk zekâ testi kamuoyuna tanıtıldı. http://orgm.meb.gov.tr/www/turkiyenin-ilk-zek-testi-kamuoyuna-tanitildi/icerik/806 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2016b). Bilim söyleşileri. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilim-soylesileri/icerik/719 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2016c). Özel yetenekli öğrencilere inovasyon ve yazılım kampı. http://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-yetenekli-ogrencilere-inovasyon-ve-yazilim-kampi/icerik/769 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2016d). Özel yetenekli çocukların ebeveynlerine yönelik aile eğitim programı çalıştayı. http://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-yetenekli-cocuklarin-ebeveynlerine-yonelik-aile-egitim-programi-calistayi/icerik/774 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2017a). Bilim ve sanat merkezleri festivali düzenleniyor. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilim-ve-sanat-merkezleri-festivali-duzenleniyor/icerik/829 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2017b). Zekâ küpü yazılım ve programlama laboratuvarı açıldı. http://orgm.meb.gov.tr/www/zek-kupu-yazilim-ve-programlama-laboratuvari-acildi/icerik/868 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2018a). Destek eğitim odalarından yararlanan özel yetenekli öğrencilere yönelik etkinlik örnekleri yayımlandı. http://orgm.meb.gov.tr/www/destek-egitim-odalarindan-yararlanan-ozel-yetenekli-ogrencilere-yonelik-etkinlik-ornekleri-yayimlandi/icerik/1001 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2018b). 2023 eğitim vizyonu açıklandı. https://www.meb.gov.tr/2023-egitim-vizyonu-aciklandi/haber/17298/tr (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2018c). 2023 Eğitim Vizyonu, (2018). https://www.gmka.gov.tr/dokumanlar/yayinlar/2023_E%C4%9Fitim%20Vizyonu.pdf (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2018d) Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/07/20180707-8.htm (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2018e). Spor liseleri. http://ogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_09/19185304_Spor_Liseleri.pdf (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2019a). Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_08/27014859_bilsemynerge.pdf (Erişim tarihi: 23.10.2023).
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2019b). Millî Eğitim Bakanlığı ortaöğretim kurumları yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/09/20190905-6.htm (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2019c). Özel yetenekliler eğitimi çalıştayı başladı. http://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-yetenekliler-egitimi-calistayi-basladi/icerik/1144 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2020a). Bilim ve sanat merkezleri güçleniyor. https://www.meb.gov.tr/bilim-ve-sanat-merkezleri-gucleniyor/haber/21827/tr#:~:text=MEB%20%C3%96zel%20E%C4%9Fitim%20ve%20Rehberlik,d%C4%B1%C5%9F%C4%B1nda%20yetenek%20geli%C5%9Ftirme%20deste%C4%9Fi%20sunmaya (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2020b). Bilim ve sanat merkezleri öğretmenlerinin eğitimine ilişkin iş birliği protokolü imzalandı. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilim-ve-sanat-merkezleri-ogretmenlerinin-egitimine-iliskin-is-birligi-protokolu-imzalandi/icerik/1277 (29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2020c). BİLSEM'lere hava gözlem istasyonları kurulacak. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilsemlere-hava-gozlem-istasyonlari-kurulacak/icerik/1530 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2020d). Bilim ve sanat merkezleri ile mesleki ve teknik Anadolu liseleri arasında iş birliği. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilim-ve-sanat-merkezleri-ile-mesleki-ve-teknik-anadolu-liseleri-arasinda-is-birligi/icerik/1541 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2020e). Genel müdürlüğümüz; Düzce, Erzurum Teknik, Gaziantep ve Trabzon Üniversitesi ile protokol imzaladı. https://orgm.meb.gov.tr/www/genel-mudurlugumuz-duzce-erzurum-teknik-gaziantep-ve-trabzon-universitesi-ile-protokol-imzaladi/icerik/1549 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2021a). BİLSEM öğrencilerimize yönelik ROKETSAN tarafından verilen yaz eğitim kampımız tamamlandı. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilsem-ogrencilerimize-yonelik-roketsan-tarafindan-verilen-yaz-egitim-kampimiz-tamamlandi/icerik/1792 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2021b). Genel müdürlüğümüz ile TÜBA arasında akademik iş birliği protokolü imzalandı. http://orgm.meb.gov.tr/www/genel-mudurlugumuz-ile-tuba-arasinda-akademik-is-birligi-protokolu-imzalandi/icerik/1843 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2021c). Genel müdürlüğümüz ile Hasan Kalyoncu Üniversitesi arasında iş birliği protokolü imzalandı. http://orgm.meb.gov.tr/www/genel-mudurlugumuz-ile-hasan-kalyoncu-universitesi-arasinda-is-birligi-protokolu-imzalandi/icerik/1581 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2021d). Bilim ve sanat merkezleri veli akademisi. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilim-ve-sanat-merkezleri-veli-akademisi/icerik/1599 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2021e). BİLSEM'lerde dijital görsel içerik geliştirme hedefi bilsem'lerde dijital görsel içerik geliştirme hedefi. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilsemlerde-dijital-gorsel-icerik-gelistirme-hedefi/icerik/1686 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2021f). BİLSEM'lere "havacılık ve uzay" ile "nanoteknoloji" atölyeleri kurulmaya başlandı. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilsemlere-havacilik-ve-uzay-ile-nanoteknoloji-atolyeleri-kurulmaya-baslandi/icerik/1740 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2021g). Ulusal Farabi İslam bilim ve düşünce tarihi bilgi şöleni gerçekleştirildi. http://orgm.meb.gov.tr/www/ulusal-farabi-islam-bilim-ve-dusunce-tarihi-bilgi-soleni-gerceklestirildi/icerik/1813 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2021h). Sosyal bilimler ulusal çocuk kongresi'nin açılışı Çorum'da gerçekleştirildi. http://orgm.meb.gov.tr/www/sosyal-bilimler-ulusal-cocuk-kongresinin-acilisi-corumda-gerceklestirildi/icerik/1823 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022a). Lisansüstü eğitim ve akademik işbirliği protokolü imzalandı. http://orgm.meb.gov.tr/www/lisansustu-egitim-ve-akademik-isbirligi-protokolu-imzalandi/icerik/1892 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022b). 2023 yılında tüm ilçelere bilim ve sanat merkezi kurulacak. https://orgm.meb.gov.tr/www/2023-yilinda-tum-ilcelere-bilim-ve-sanat-merkezi-kurulacak/icerik/2174 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022c). BİLSEM öğrencileri ulusal fen bilimleri kongresi yapıldı. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilsem-ogrencileri-ulusal-fen-bilimleri-kongresi-yapildi/icerik/2010 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022d). Genel müdürlüğümüz himayelerinde hay bilgi şöleni gerçekleştirildi. https://orgm.meb.gov.tr/www/genel-mudurlugumuz-himayelerinde-hay-bilgi-soleni-gerceklestirldi/icerik/2016 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022e). Göklerdeki istiklalimiz için yeryüzü hazinelerimizle çalışıyoruz. http://orgm.meb.gov.tr/www/goklerdeki-istiklalimiz-icin-yeryuzu-hazinelerimizle-calisiyoruz/icerik/2011 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022f). BİLSEM öğrencilerimize, TAGEM'e bağlı enstitülerde eğitimler verildi. http://orgm.meb.gov.tr/www/bilsem-ogrencilerimize-tageme-bagli-enstitulerde-egitimler-verildi/icerik/2067 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022g). Ufku parlak genç dimağlarımız ile bir arada, ülkemiz savunma sanayi yarınlarına dokunmanın mutluluğunu yaşadık. http://orgm.meb.gov.tr/www/ufku-parlak-genc-dimaglarimiz-ile-bir-arada-ulkemiz-savunma-sanayi-yarinlarina-dokunmanin-mutlulugunu-yasadik/icerik/2051 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2022h). Millî Eğitim Bakanlığı kurum açma, kapatma ve ad verme yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/05/20220514-2.htm (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022i). Özel yetenekli öğrencileri ilkokuldan liseye kadar destekleyen bilsem kariyer rehberlik programı hazırlandı. http://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-yetenekli-ogrencileri-ilkokuldan-liseye-kadar-destekleyen-bilsem-kariyer-rehberlik-programi-hazirlandi/icerik/1904 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022j). Özel yetenekli öğrenciler için duygu gelişimi ve öz düzenleme alanlarında psikoeğitim programları hazırlandı. http://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-yetenekli-ogrenciler-icin-duygu-gelisimi-ve-oz-duzenleme-alanlarinda-psikoegitim-programlari-hazirlandi/icerik/1973 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022k). Dijital özel eğitim projesi koordinasyon toplantısı gerçekleştirildi. http://orgm.meb.gov.tr/www/dijital-ozel-egitim-projesi-koordinasyon-toplantisi-gerceklestirildi/icerik/2072 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022l). Sosyal duygusal becerilerin geliştirilmesi proje toplantısı gerçekleştirildi. http://orgm.meb.gov.tr/www/sosyal-duygusal-becerilerin-gelistirilmesi-proje-toplantisi-gerceklestirildi/icerik/2073 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022m). Özel yetenekli öğrencilerin eğitiminde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri kongresi düzenlendi. http://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-yetenekli-ogrencilerin-egitiminde-rehberlik-ve-psikolojik-danisma-hizmetleri-kongresi-duzenlendi/icerik/2120 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022n). BİLSEM'lerde yapay zeka atölyeleri yapımı için bakanlığımız ve vakıfbank arasında iş birliği protokolü imzalandı. https://orgm.meb.gov.tr/www/bilsemlerde-yapay-zeka-atolyeleri-yapimi-icin-bakanligimiz-ve-vakifbank-arasinda-is-birligi-protokolu-imzalandi/icerik/2172 (Erişim tarihi: 29.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2022o). Bilim ve sanat merkezleri yönergesi. https://www.meb.gov.tr/mevzuat/liste.php?ara=25 (Erişim tarihi: 21.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2023b). Savunma sanayi başkanlığı ile genel müdürlüğümüz arasında imzalanan protokol kapsamına bilsem öğrencilerimize ASELSAN'da otonom eklemeli imalat eğitimi verildi. http://orgm.meb.gov.tr/www/savunma-sanayi-baskanligi-ile-genel-mudurlugumuz-arasinda-imzalanan-protokol-kapsamina-bilsem-ogrencilerimize-aselsanda-otonom-eklemeli-imalat-egitimi-verildi/icerik/2122 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Millî Eğitim Bakanlığı, (2023a). BİLSEM öğrencilerimiz için uzay kampı başlıyor. https://orgm.meb.gov.tr/www/bilsem-ogrencilerimiz-icin-uzay-kampi-basliyor/icerik/2219 (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • Murat, M. (2003). Üniversite öğretim elemanlarında tükenmişlik. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2, (19). 25-34.
  • Neziroğlu, İ. ve Yılmaz, T. (2013). Hükümetler, programları ve genel kurul görüşmeleri. Ankara: TBMM Basımevi.
  • Oruç, Ş. Ateş, H. ve Çağır, S. (2019). Türk eğitim sisteminde geçmişten günümüze üstün yetenekliler için yapılan uygulamalar. Uluslararası Ders Kitapları ve Eğitim Materyalleri Dergisi, 2(2), 253-273.
  • Önsoy, R. (1991). Cumhuriyetten bugüne ilk ve ortaöğretimimiz ve bazı meseleleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(6), 1-23.
  • Özbey, F. (2018). Özel eğitim öğretmenliği lisans programının zihin engelliler öğretmenliği yeterlikleri açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
  • Özsoy, Y. (1998). Üstün zekalı ve yetenekliler. Y. Özsoy, M. Özyürek ve S. Eripek (Ed). Özel eğitime giriş içinde (ss.125-148) Ankara: Karatepe Yayınları.
  • Renzulli, J. S. (2012). Reexamining the role of gifted education and talent development for the 21st century: a four-part theoretical approach. Gifted Child Quarterly 56(3) 150-159.
  • Resmi Gazete (2006). Dokuzuncu kalkınma planı (2007- 2013). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/07/20060701M1-1.htm (Erişim Tarihi: 23.05.2023).
  • Resmi Gazete (2019). Onbirinci kalkınma planı (2019-2023). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/07/20190723M1-1.htm (Erişim Tarihi: 23.05.2023).
  • Sağlam, M. ve Çiçek Sağlam, A. (2005). Öğretmenlik mesleğinin maddi yönüne ilişkin genel bir değerlendirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (3), 317-328.
  • Sak, U. (2011). Üstün yetenekliler eğitim programları modeli (ÜYEP) ve sosyal geçerliği. Eğitim ve Bilim, 36(161), 213-228.
  • Seferoğlu, S. S. (2001). Sınıf öğretmenlerinin kendi meslekî gelişimleriyle ilgili görüşleri, beklentileri ve önerileri. Milli Eğitim Dergisi, (149), 12-18.
  • T.C. Kalkınma Bakanlığı (2013). Onuncu kalkınma planı (2014-2018). Ankara: Kalkınma Bakanlığı.
  • Tarı, R. ve Kumcu, F. S. (2005). Türkiye’de istikrarsız büyümenin analizi (1983-2003 dönemi). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (9), 156-179.
  • Topal, M. (2019). 2023 eğitim vizyonu belgesiyle 11. kalkınma planı'nda eğitimle ilgili hedeflerin karşılaştırılarak değerlendirilmesi. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 156-195.
  • Toprakçı, E. ve Bakır, D. (2019). Eğitim alanı açısından 10. kalkınma planı, 2018 yılı programı ve MEB stratejik planının uyumluluğunun incelenmesi. Milli Eğitim, 48(222), 103-126.
  • Tuzgöl-Dost, M. ve Cenkseven, F. (2007). Devlet ve vakıf üniversitelerinde çalışan öğretim elemanlarının mesleki sorunları. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (2), 203-218.
  • TÜZYEKSAV (2023). Tarihçemiz. https://www.turkiyeustunzekalilarokulu.com/tarihcemiz/ (Erişim tarihi: 28.05.2023).
  • Uygun, S. (2012). Basında öğretmen sorunları. Milli Eğitim Dergisi, 42(194), 72-91.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yin, R. K. (2014). Case study research: Design and methods. (5. baskı). Thousand Oaks, CA: Sage Publication.
  • YÖK (2002). Üstün zekalılar öğretmenliği programı. https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Ogretmen-Yetistirme/ustun_zekalilar.pdf (Erişim tarihi: 30.05.2023).
  • YÖK (2016). Özel eğitim öğretmenliği programı. https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans-Programlari/Ozel_Egitim_Ogretmenligi_Lisans_Programi.pdf (Erişim tarihi: 30.05.2023).
Toplam 117 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Özel Yetenekli Eğitimi
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Halil Bolat 0000-0002-4726-5351

Yayımlanma Tarihi 29 Kasım 2023
Gönderilme Tarihi 21 Haziran 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023

Kaynak Göster

APA Bolat, H. (2023). Cumhuriyet Dönemi Kalkınma Planlarında Üstün Zekalı ve Yetenekli Öğrencilere Yönelik Hedefler, Politikalar ve Uygulamalar. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(100. Yılında Cumhuriyet Özel Sayısı), 94-113. https://doi.org/10.32709/akusosbil.1317931