Metal Emtia Piyasalarında Zayıf Formda Etkinliğin İncelenmesi

Yıl 2022, , 605 - 618, 27.06.2022

Kemal Eyüboğlu , Gülsüm Kızıltoprak

https://doi.org/10.32709/akusosbil.932814

Öz

Zayıf formda etkin olmayan bir piyasada, bazı yatırımcılar teknik analiz ile geçmiş fiyat hareketlerinden faydalanarak piyasa ortalamasının üzerinde getiri elde edebilmektedir. Etkin Piyasa Hipotezi ise geçmiş dönem, kamuya açıklanmış bilgileri ile kamuya açıklanmamış bilgileri de dâhil ederek finansal varlık fiyatlarının gelecekteki değerlerinin tahmin edilemeyeceğini ve ortalama üstü bir kazanç sağlanamayacağı görüşünü savunmaktadır. Bu sebeple hangi piyasaların etkin olup olmadığı yatırımcılar ve araştırmacılar için bir araştırma konusu olmuştur. Bu çalışmada, metal emtia piyasalarında zayıf formda etkinlik analizi 4 Ocak 2010-31 Aralık 2021 dönemi için altın, gümüş, platin ve paladyumun günlük dolar bazlı kapanış fiyatları kullanılarak araştırılmıştır. Çalışmada ilk olarak serilerin doğrusal olup olmadıkları Harvey vd. (2008) doğrusallık testi ile incelenmiştir. Sonrasında yapısal kırılmalar ile çoklu yumuşak geçişleri dikkate alan Fourier ADF testi ile serilerin birim kök analizleri yapılmıştır. Elde edilen bulgular; altın, platin ve paladyum piyasalarının zayıf formda etkin olduğunu, gümüş piyasasının ise zayıf formda etkin olmadığını ortaya koymuştur. Buna göre altın, platin ve paladyum piyasalarında fiyatlar geçmiş fiyat hareketlerinden bağımsız bir biçimde rassal olarak hareket ettiğinden bu piyasalarda piyasa zamanlaması yapmak anlamsız olacaktır. Gümüş piyasasında ise fiyat hareketleri rassal olmayıp ortalamaya dönme eğilimi göstermektedir. Dolayısıyla bu piyasada işlem yapan yatırımcıların geçmiş fiyat davranışlarından hareketle kısa vadeli alım-satım yapmayı tercih etmeleri gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Etkin piyasa hipotezi, doğrusallık analizi, Fourier ADF testi, metal emtia piyasaları

Examination of Weak Form Efficiency in Metal Commodity Markets

Öz

In a market that is inefficient in a weak form, some investors can benefit from past price movements through technical analysis and gain returns above the market average. The Efficient Market Hypothesis argues that the future values of financial asset prices cannot be predicted, and an above-average gain cannot be achieved by using past period information, including publicly disclosed information and non-public information. For this reason, which markets are efficient has become a research subject for investors and researchers. In this study, the weak form efficiencies of the metal commodity markets are investigated using daily dollar-based closing prices of gold, silver, platinum, and palladium for the period 4 January 2010 – 31 December 2021. In the paper, first of all, whether the series is linear or not was examined by Harvey et al. (2008) linearity test. Afterward, the unit root analysis of the series was performed with the Fourier ADF test, which considers structural breaks and multiple smooth transitions. Findings showed that gold, platinum and palladium markets have weak form efficiency, silver market is not. Accordingly, since the prices in gold, platinum and palladium markets move randomly it would be meaningless to make market timing in these markets. In the silver markets, price movements are not random and tend to turn to the average. Thus, investors trading in this market should prefer to make short-term trading based on past price behavior.

Anahtar Kelimeler

Efficient market hypothesis, linearity test, Fourier ADF test, metal commodity markets

Kaynakça

• Akal, M., Birgili, E. ve Durmuşkaya, S. (2012). İMKB30, İMKB100, Dolar ve Avro futures piyasalarının etkinliğinin testi. Business and Economics Research Journal, 3(4), 1-2.
• Becker, R., Enders, W. ve Lee, J. (2006). A stationarity test in the presence of an unknown number of smooth breaks. Journal of Time Series Analysis, 27(3), 381-409.
• Bektur, Ç. ve Aydın, M. (2019). Borsa İstanbul ve alt endekslerinde zayıf formda piyasa etkinliğinin analizi: Fourier yaklaşımı. Akademik İncelemeler Dergisi, 14(2), 59-76.
• Bird, P.J.W.N. (1985). The weak form efficiency of the London Metal Exchange. Applied Economics, 17(4), 571-587.
• Booth, G. ve Kaen, F. (1979). Gold and silver spot prices and market information efficiency. Financial Review, 14(1), 21-26.
• Chang, B., Ahmed, P., Ghumro, N. ve Bhayo, M.U.R. (2018). Are gold markets weak form efficient? Evidence from China, India and Russia. Sukkur IBA Journal of Management and Business, 5(1), 52-65.
• Charles, A., Darné, O. ve Kim, J. (2015). Will Precious metals shine? A market efficiency perspective. International Review of Financial Analysis, 41, 284-291.
• Chinhamu, K. ve Chikobvu, D. (2014). A Garch model test of the random walk hypothesis: Empirical evidence from the platinum market. Mediterranean Journal of Social Sciences, 5(14), 77-83.
• Christopoulos, D. K. ve León-Ledesma, M. A. (2010). Smooth breaks and non-linear mean reversion: Post-Bretton Woods real exchange rates. Journal of International Money and Finance, 29(6), 1076-1093.
• Çekiç, A. (2016). Unemployment hysterisy with fourier structural break unit root test: the case of Turkey. Journal of Applied Research in Finance and Economics, 2(3), 14-20.
• Çelik, T. T. ve Taş, O. (2007). Etkin piyasa hipotezi ve gelişmekte olan hisse senedi piyasaları. İTÜ Dergisi B : Sosyal Bilimler, 4(2), 11-22.
• Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1979). Distribution of the estimators for autoregressive time series with a unit root. Journal of the American Statistical Association, 74(366), 427- 431.
• Eken, M. ve Adalı, S. (2008). Piyasa etkinliği ve İMKB: zayıf formda etkinliğe ilişkin ekonometrik bir analiz. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (37), 1-16.
• Fama, E. (1970). Efficient capital markets: a review of theory and empirical work. The Journal of Finance, 25(2), 383-417.
• Gözbaşı, O. (2014). Borsa İstanbul hisse senedi piyasasında doğrusal olmayan yöntemler ile piyasa etkinliğinin test edilmesi. Verimlilik Dergisi, 4, 7-18.
• Harvey, D., Leybourne, S. J. ve Xiao, B. (2008). A powerful test for linearity when the order of ıntegration is unknown. Studies Nonlinear Dynamics and Econometrics, 12(3), 1-22.
• Hillier, D., Draper, P. ve Faff, R. (2006). Do precious metals shine? an investment perspective. Financial Analysts Journal, 62(2), 98-106.
• Jones, J. D., S. ve Uri, N.D. (1990). Market efficiency, spot metals prices and cointegration: evidence for the USA, 1964-1987. Resources Policy, 16(4), 261-268.
• Karan, M. B. (2004). Yatırım Analizi ve Portföy Yönetimi. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Keenan, D.M. (1985). A Tukey nonadditivity-type test for time series nonlinearity. Biometrika, 72(1), 39-44.
• Kenourgios, D. ve Samitas, A. (2004). Testing Efficiency of the copper future market: new evidence from London metal exchange. Global Business and Economics Review, 261-271.
• Koyuncu, T. ve Aslan, A. (2017). Etkin piyasa hipotezi ve gelişmiş borsalar üzerine bir uygulama: panel veri analizi. Kapadokya Akademik Bakış, 1(1), 17-30.
• Lee, C.C. ve Lee, J.D. (2009). Energy prices, multiple structural breaks, and efficient market hypothesis. Applied Energy, 86(4), 466-479.
• Luukkonen, R., Saikkonen, P. ve Teräsvirta, T. (1988). Testing linearity against smooth transition autoregressive models. Biometrika, 75(3), 491-499.
• Malcıoğlu, G. ve Aydın, M. (2016). Borsa İstanbul’da piyasa etkinliğinin analizi: Harvey Doğrusallık testi. Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies, 2(1), 112-123.
• Manimaran, S. ve Shankari, S. (2015). An empirical investigation of random walks in gold price movement. Global Journal of Commerce & Management Perspective, 4(2), 16-21.
• Moralı, T. ve Uyar, U. (2018). Kıymetli metaller piyasasının fraktal analizi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(3), 2203-2218.
• Narayan, P.K., Narayan, S. ve Zheng, X. (2010). Gold and oil futures: are markets efficient? Applied Energy, 87(10), 3299–3303.
• Nwala, K. (2011). Do commodity prices follow a random walk? an application of joint variance ratio tests. International Journal of Finance and Policy Analysis, 3(2), 30-39.
• Oh, S. (2010). Testing of market efficiency in international metal market. Geosystem Engineering, 13(2), 53-55.
• Otto, S. (2010). Does the London metal exchange follow a random walk? evidence from the predictability of futures prices. The Open Economics Journal, 3(1), 25-42.
• Park, J. ve Lim, B. (2018). Testing efficiency of the London metal exchange: new evidence. International Journal of Financial Studies, 6(1), 1-10.
• Pascalau, R. (2010). Unit root tests with smooth breaks: an application to the Nelson–Plosser data set. Applied Economics Letters, 17(6), 565-570.
• Patel, N. ve Patel, P. (2014). Weak form of market efficiency of metal commodities in India. Pezzottaite Journals, 3(3), 1198-1208.
• Pathak, R., Gupta, R. D., Taufemback, C. G. ve Tiwari, A. K. (2020). Testing the efficiency of metals market: new evidence from a generalized spectral test. Studies in Economics and Finance, 37(2), 311-321.
• Rao, U., ve Charles, V. (2021). An empirical examination of the efficiency of commodity markets in India. International Journal of Banking, Accounting and Finance, 12(1), 1-15.
• Smales, L. ve Lucey, B. (2019). The influence of investor sentiment on the monetary policy announcement liquidity response in precious metal markets. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 60, 19-38.
• Smith, G. (2002). Tests of the random walk hypothesis for London gold prices. Applied Economics Letters, 9(10), 671-674.
• Suyadal, M. (2021). Covıd-19 pandemisinde piyasa etkinliği ve davranışsal finans teorilerinin geçerliliği: Uluslararası piyasalarda bir uygulama. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 60, 519-546.
• Sümer, E. ve Aybar, Ş. (2016). Etkin piyasalar hipotezinin, finansal piyasaları açıklamadaki yetersizliği ve davranışsal finans. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 75-84.
• Taylor, S. J. (1980). Conjectured models for trends in financial prices, tests and forecasts. Journal of the Royal Statistical Society: Series A (General), 143(3), 338-362.
• Tufan, C. ve Sarıçiçek, R. (2013). Davranışsal finans modelleri, etkin piyasa hipotezi ve anomalilerine ilişkin bir değerlendirme. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 159-182.
• Tschoegl, A. E. (1978). Weak-Form Efficiency in the Gold Market.
• Tsay, R. (1986). Nonlinearity Tests for Time Series. Biometrika, 73(2), 461- 466.
• Uyar, A. ve Uzuner, M. T. (2015). Türkiye' de altın piyasasının zayıf formda etkinliğinin koşu testi uygulaması ile sınanması. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 7(12), 197-208.
• Worthington, A. ve Higgs, H. (2006). Weak-form market efficiency in Asian emerging and developed equity markets: Comparative tests of random walk behaviour. Accounting Research Journal, 19(1), 54-63.
• Yılancı, V. ve Eriş, Z. A. (2013). Purchasing power parity in African countries: further evidence from forier unit root tests based on linear and nonlinear models. South African Journal of Economics, 81(1), 20-34.
• Yılancı, V. ve Tıraşoğlu, M. (2016). Türkiye’nin makroekonomik zaman serilerinin doğrusallığının testi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(2), 1-16.
• Zengin, H. ve Kurt, S. (2004). İMKB’ nin zayıf ve yarı güçlü formda etkinliğinin ekonometrik analizi. Öneri, 6(21), 144-152.