Yenilenme Deneyimini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi: Tatil Esnasında İş ve Tatille İlgili Akıllı Telefon Kullanımı, İşle Tatilin Birbirine Karışması ve Deneyimleme Kalitesi

Yıl 2016, Cilt: 18 Sayı: 2, 341 - 360, 31.12.2016

Mustafa Cevdet Altunel Orhan Akova

Öz

Günümüzde son teknolojik gelişmeler sayesinde cep telefonları her yerde ve her daim kullanılabilen akıllı telefonlara evrimleşmiştir. Akıllı cep telefonlarının insanların yaşamına dâhil olması beraberinde bir takım avantaj ve dezavantajlar getirmiştir. Akıllı telefonlar kullanıcılarına genişletilmiş bir müsaitlik, gerçek zamanlı bilgi erişimi, verimlilik ve etkinlik gibi avantajlar sağlarken, diğer taraftan, insanların akıllı telefonlarını tatil zamanlarında yoğun bir şekilde kullanmalarından ötürü çalışma saatleri ile boş zaman arasındaki sınır daha az belirgin hale gelmiştir. Bu çalışmada tatil esnasında tatille ilgili akıllı telefon kullanımı, tatil esnasında işle ilgili akıllı telefon kullanımı, işle tatilin birbirine karışması, deneyimleme kalitesi ve yenilenme deneyimi arasındaki ilişki incelenmiştir. Kolayda örnekleme yoluyla 562 anket toplanmıştır. İş ve tatilin birbirine karışması ve deneyimleme kalitesi, yenilenme deneyiminin 2 öncülü olarak bulunmuştur. Tüm araştırma hipotezleri kabul edilmiş ve bulgular tartışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Akıllı Cep Telefonları, İş ile Tatilin Birbirine Karışması, Deneyimleme Kalitesi

Kaynakça

• Ada, S., ve Tatlı, H. 2012. Akıllı Telefon Kullanımını Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma, K. Maraş Sütçü İmam Üniversitesi, İİ BF, İşletme Bölümü, Kahramanmaraş.
• Altunel, M.C. ve Ulucan E. 2016. The Effect of Work Related Smartphone Use during Vacation on Recovery Experience: Mediating Role of Work-Travel Interference, Avcıkurt, C., Dınu, M. S., Hacıoğlu, N., Efe, R., Soykan, A. ve Tetik, N., Global Issues and Trends in Tourism, Sofia: St. Kliment Ohridski University Press.
• Bao, P., Pierce, J., Whittaker, S., ve Zhai, S. 2011, August. Smart Phone Use By Non-Mobile Business Users, in Proceedings of The 13th International Conference on Human Computer İnteraction With Mobile Devices And Services (pp. 445-454). ACM.
• Bodker, M., Gimpel, G. ve Hedman, J. 2009. Technology Use As Consumption: A Longitudinal Study of Smart Phones, Thirtieth International Conference on Information Systems, Phoenix, 88, 1-7.
• Boswell, W. R. ve Olson-Buchanan, J. B. 2007. The Use of Communication Technologies After Hours: The Role of Work Attitudes and Work-Life Conflict, Journal of Management, 33 (4), 592-610.
• Byrne, B. M. 2013. Structural Equation Modeling with AMOS: Basic Concepts, Applications, and Programming. Routledge.
• Chang, T.-Y. ve Horng, S.-C. 2010. Conceptualizing and measuring experience quality: The customer’s perspective. Service Industries Journal, 30(14), 2401–2419.
• Chen, J. V., Yen, D. C., ve Chen, K. 2009. The Acceptance And Diffusion of The Innovative Smart Phone Use: A Case Study of a Delivery Service Company in Logistics, Information & Management, 46(4), 241–248.
• Chen, C. C., Huang, W. J., ve Petrick, J. F. 2016. Holiday recovery experiences, tourism satisfaction and life satisfaction–Is there a relationship?, Tourism Management, 53, 140-147.
• Chen, C.-C., Petrick, J. F. ve Shahvali, M. 2014. Tourism Experiences as a Stress Reliever: Examining the Effects of Tourism Recovery Experiences on Life Satisfaction, Journal of Travel Research, 1-11.
• Chesley N 2005. Blurring Boundaries? Linking Technology Use, Spillover, Individual Distress and Family Satisfaction, Journal of Marriage and the Family, 67(5), 1237–1248.
• Derks, D. ve Bakker, A. 2014. Smartphone Use, Work-Home Interference, and Burnout: A Diary Study on the Role of Recovery, Applied Psychology: An International Review, 63(3), 411-440.
• Derks, D., van Duin, D., Tims, M, ve Bakker, A. 2015. Smartphone Use and Work-Home Interference: The Moderating Role of Social Norms And Employee Work Engagement, Journal of Occupational and Organizational Psychology, 88(1), 155-177.
• Duxbury, L. E., Higgins, C. A. ve Thomas, D. R. 1996. Work and Family Environments and the Adoption of Computer-Supported Supplemental Work-At-Home, Journal of Vocational Behavior, 49(1), 1-23
• Falk, R. F. ve Miller, N. B. 1992. A primer for soft modelling, Akron, OH: University of Akron Press. Fick , G. ve Ritchie, J. 1991. Measuring Service Quality in the Travel and Tourism Industry, Journal of Travel Research, 30 (2): 2-9.
• Fornell, C. ve Larcker, D. 1981. Evaluating Structural Equation Models with Unobservable Variables and Measurement Error, Journal of Marketing Research, 18(1): 39-50.
• Geurts, S. A., Taris, T. W., Kompier, M. A., Dikkers, J. S., Van Hooff, M. L. ve Kinnunen, U. M. 2005. Work-Home Interaction From A Work Psychological Perspective: Development and Validation of A New Questionnaire, The SWING, Work & Stress, 19(4), 319-339.
• Gümüş, İ. ve Örgev C. 2015. Önlisans Öğrencilerinin Akıllı Cep Telefonu Kullanmalarının Başarı ve Harcama Düzeylerine Olası Etkileri Üzerine Bir Çalışma, 1st Internatıonal Symposıum On Critical And Analıytical Thinking (Iscat 2015)/Kritik ve Analitik Düşünme Üzerine 1.Uluslararası Sempozyum, 2015,Sakarya Üniversitesi – Sakarya.
• Greenhaus, J. H. ve Beutell, N.J. 1985. Sources of Conflict Between Work and Family Roles. Academy of Management Review, 10(1), 76–88.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E. ve Tatham, R. L. (2006). Multivariate data analysis (Vol. 6). Hinton, S. ve L. Hjorth 2013. Understanding Social Media. London: Sage. Hobfoll, S. 1989, Conservation of Resources: A New Attempt At Conceptualizing Stress, The American Psychologist, Vol.44, Iss.3, pp.513524.
• Hulme, M. ve Peters, S. 2011. Me, My Phone and I: The Role of the Mobile Phone,www.michaelhulme.co.uk (Erişim tarihi: 14.03.2014).
• İnce, Z ve Kılıç, V.A. 2016. The Smart Phone Usage Habits of High School Students And Their Addiction To Smart Phones, INESJOURNAL Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi / The Journal of International Education Science, 3, (6). 104-123.
• Kadı, F. ve Öztunç, H. 2015. Üniversite Öğrencilerinin Aylık Harcamaları İle Cep Telefonu Kullanımları Arasındaki İlişki Üzerine Ampirik Bir Çalışma, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 44, 168-178.
• Kang, M. ve Gretzel, U. 2012. Effects Of Podcast Tours On Tourist Experiences İn A National Park, Tourism Management, 33(2), 440–455.
• Kang, Y. M., Cho., C. ve Lee, S. 2011. Analysis of Factors Affecting the Adoption of Smartphones, IEEE International Technology Management Conference, San Jose, CA, USA.
• Kennedy-Eden, H. 2014. Do Smartphones Bring Us Closer? A Family Life and Vacation Perspective. Information and Communication Technologies in Tourism, eProceedings of the ENTER2014 PhD Workshop, Dublin, İrlanda, 27-32.
• Kim, D. Y., Park, J. ve Morrison, A. M. 2008. A Model of Traveller Acceptance of Mobile Technology, International Journal of Tourism Research, 10(5), 393-407.
• Kuşku-Özdemir, E. ve Güzeloğlu,E.B. 2015. Akıllı Telefonlar ve Marka Değeri Algıları: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (40), 730-742.
• Kramer, R., Modsching M., Hagen K. ve Gretzel U. 2007. Behavioural Impacts of Mobile Tour Guides. Information and Communication Technologies in Tourism, 2007, 109-18.
• Lanaj, K., Johnson, R. E. ve Barnes, C. M. 2014. Beginning The Workday Yet Already Depleted? Consequences of Late-Night Smartphone Use and Sleep, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 124, 11-23.
• Lane, W. ve Manner, C. 2011. The Impact of Personality Traits on Smartphone Ownership and Use, International Journal of Business and Social Science, 2 (17), 22-28.
• Meydan, C. H., ve Şeşen, H. 2011. Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları, Detay Yayıncılık.
• Özbek, V., Alnıacık, Ü., Fatih K.O.Ç., Akkılıc, M. E. ve Eda, K.A.Ş. 2014. Kişilik Özelliklerinin Teknoloji Kabulü Üzerindeki Doğrudan ve Dolaylı Etkileri: Akıllı Telefon Teknolojileri Üzerine Bir Araştırma, International Review of Economics and Management, 2 (1), 36-57.
• Özdemir, Y. 2014. Yeni Medya Ortamlarında Akıllı Telefonlar Üzerine Düşünmek, Ankara Üniversitesi, İletişim Fakültesi, Ankara http://inettr.org.tr/inetconf19/bildiri/9.pdf (Erişim tarihi: 10.08.2015).
• Özkoçak, Y. 2016. Türkiye’de Akıllı Telefon Kullanıcılarının Oyalanma Amaçlı Tercih Ettikleri Mobil Uygulamalar, Global Media Journal TR Edition, 6 (12), 106-130.
• Parasuraman, A. ve Greenhaus, J. H. 2002. Toward Reducing Some Critical Gaps In Work-Family Research, Human Resource Management Review, 12, 299-312.
• Paris, C. M. 2012. Flashpackers: An Emerging Sub-Culture? Annals of Tourism Research, 39(2), 1094-1115.
• Park, Y., ve Chen, J. V. 2007. Acceptance and Adoption of The İnnovative Use of Smartphone, Industrial Management & Data Systems, 107(9), 1349-1365.
• Rasinger, J., Fuchs, M., Beer, T. ve Hopken, W. 2009. Building A Mobile Tourist Guide Based on Tourists’ Onsite Information Needs, Tourism Analysis, 14(4), 483-502.
• Shaffer, H. 1996. Understanding the Means and Objects of Addiction: Technology, the Internet, and Gambling, Journal of Gambling Studies, 12(4), 461-469.
• Sonnentag, S. ve Fritz, C. 2007. The Recovery Experience Questionnare: Development and Validation of a Measure for Assessing Recuperation and Unwinding From Work, Journal of Occupational Health Psychology, 12, 204-221.
• Şimşek, Ö. F. 2007. Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş: Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları. Ankara: Ekinoks.
• Taner, N. 2013. Kullanıcılarının Akıllı Telefonları Değerlendirmeleri: Kastamonu Şehir Merkezinde Bir Uygulama, Uluslararası İşletme ve Yönetim Dergisi, 1(2), 127-140.
• Tussyadiah, I. P. ve Zach, F. 2012. The Role of Geo-Based Technology in Place Experiences, Annals of Tourism Research, 39(2), 780-800.
• Ulucan, E ve Altunel, M.C 2015. İş Amaçlı Akıllı Telefon Kullanımının Tatil Memnuniyetine Etkisi, 16. Ulusal Turizm Kongresi, 12-15 Kasım 2015, Bildiriler Kitabi, s991-1001, Çanakkale.
• Van Hoof, M.L.M., Geurts, S.A.E., Kompier, M.A.J., ve Taris, T.W. 2006. Work-Home Interference: How Does It Manifest Iself From Day to Day? Work ans Stress, 20(2), 145-162.
• Werts, C. E., Linn, R. L., ve Jöreskog, K. G. 1974. Intraclass Reliability Estimates: Testing Structural Assumptions, Educational and Psychological measurement, 34(1), 25-33.
• Wang, D., Xiang, Z. ve Fesenmaier, D. R. 2016. Smartphone Use in Everyday Life and Travel, Journal of Travel Research, 55(1), 52-63.