Öğretmen Adaylarında Problem Çözme Eğilimi ve İnternet Bağımlılığı İlişkisinin İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 19 Sayı: 1, 1 - 21, 30.06.2017

Sami Şahin Emin İbili Çelebi Uluyol

Öz

Araştırmada öğretmen adaylarında problem çözme eğilimi ile internet bağımlılığı özalgısı incelenmiş ve bu ilişkide cinsiyetin bir rol oynayıp oynamadığına bakılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını İç Anadolu bölgesinde bir taşra devlet üniversitesinde eğitim gören öğretmen adayları oluşturmuştur. Veriler Problem Çözme Envanteri ve İnternet Bağımlılığı ölçeği ile toplanmıştır. Analizler öncesi ölçeklerin yapısal özellikleri mevcut veriler ile test edilmiştir. Sonuç olarak öğretmen adaylarının problem çözme özalgılarının orta ve yüksek, internet bağımlılıklarının ise düşük ve orta düzeylerde olduğu, bu iki değişkenin zıt  yönlü ilişkili olduğu ve bu ilişkide cinsiyetin kadınların lehine bir rol oynadığı bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

İnternet Bağımlılığı, Problem Çözme

Kaynakça

• Akkoyunlu, B. 2002. Öğretmenlerin İnternet Kullanımı ve Bu Konudaki Öğretmen Görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 18.
• Akkoyunlu, B. ve Yılmaz, M. 2005. Öğretmen Adaylarının Bilgi Okuryazarlık Düzeyleri ile internet Kullanım Sıklıkları ve internet Kullanım Amaçları. Eurasian Journal of Educational Research (EJER), 19, 1-14.
• Albayrak, G. 2002. İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Bireysel Problem Çözme Becerileri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Alver, B. 2005. Üniversite Öğrencilerinin Problem Çözme Becerileri ve Akademik Başarılarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. M. Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 21, 75-88.
• Arenofsky, J. 2001. Developing Your Problem-Solving Skills. Career World, 29(4), 18-21.
• Aslan, C. 2001. Öğretmenlerin ve Öğretmen adaylarının Problem Çözme Becerilerinin Çeşitli değişkenler Açısından Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Atav, E., Akkoyunlu, B. ve Sağlam, N. 2006. Öğretmen Adaylarının İnternete Erişim Olanakları ve Kullanım Amaçları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 37-44.
• Ayas, T. ve Horzum, M. B. 2013. İlköğretim Öğrencilerinin İnternet Bağımlılığı ve Aile İnternet Tutumu. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(39), 46-57.
• Balcı, Ş. ve Gülnar, B. 2009. Üniversite Öğrencileri Arasında İnternet Bağımlılığı ve İnternet Bağımlılarının Profili. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 6(1), 5-22.
• Bayraktutan, F. 2005. Aile İçi İlişkiler Açısından İnternet Kullanımı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Yapı-Sosyal Değişime Bilim Dalı, İstanbul.
• Blissett, S. E. ve Mcgrath, R. E. 1996. The relationship belween creativity & interpersonal problem solving skills in adults. Journal of Creative Behavior, 30(3), 173-182.
• Block, J. J. 2008. Issues for DSM-V: Internet addiction, The American Journal of Psychiatry, 165(3), 306-307.
• Chang, E. C. 1998. Hope, problem-solving ability, and coping in a college student population: Some implications for theory and practice. Journal of Clinical Psychology, 54(7), 953-962.
• Chen, Y. F. ve Peng, S. S. 2008. University Students’ Internet Use and its Relationships with Academic Performance, interpersonal Relationships, Psychosocial Adjustment and SelfEvaluation. Cyber Psychology & Behavior, 11(4), 467-469.
• Chou, C., Condron, L. ve Belland, J. C. 2005. A Review of the Research on internet Addiction. Educational Psychology Review, 17(4). 363388.
• Çalık, C. 2006. Örgütsel Sosyalleşme Sürecinde Eğitimin Değişen Rolü ve Önemi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(1), 1-10.
• Danışık, N. D. 2005. Ergenlerin Sürekli Öfke Öfke İfade Tarzları ile Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Davis, R. A., Flett, G. L. ve Besser, A. 2004. Validation of a New Scale for Measuring Problematic Internet Use: Implications for Preemployment Screening. CyberPsychology & Behavior, 5(4), 331-345.
• Dearing, R. 1997. The National Committee of Inquiry into Higher Education. Higher Education in the Learning Society (Norwich, HMSO). http://www.educationengland.org.uk/documents/dearing1997/dearing1997.ht ml adresinden 20.08.2016 tarihinde erişilmiştir.
• Demirtaş, H, ve Dönmez, B. 2002. Ortaöğretimde Görev Yapan Öğretmenlerin Problem Çözme Becerilerine İlişkin Algıları, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 177-198.
• Elias, M. J. ve Weissberg, R. P. 2000. Primary prevention: educational approaches to enhance social and emotional learning. The Journal of School Health, 70(5), 186-190.
• Esen, E. 2010. Ergenlerde internet bağımlılığını yordayan psikososyal değişkenlerin incelenmesi. Yayınlanmamaış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Ferah, D. 2000. Kara Harp Okulu Öğrencilerinin Problem Çözme Becerilerini Algılamalarının ve Problem Çözme Yaklaşım Biçimlerinin Cinsiyet, Sınıf, Akademik Başarı ve Liderlik Yapma Değişkenleri Açısından İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Frey, K. S., Hirschstein, M. K., ve Guzzo, B. A. 2000. Second step: Preventing Agression by Promoting Social Competence. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 30(4), 102-112.
• Goldberg, I. 1996. İnternet Addiction Disorder: Diagnostic Criteria. http://www.Psychom.net/iadcriteria.html adresinden 17.02.2016 tarihinde erişilmiştir.
• Günüç, S. 2009. İnternet Bağımlılık Ölçeği’nin Geliştirilmesi ve Bazı Demografik Değişkenler ile İnternet Bağımlılığı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
• Günüç, S. ve Kayri, M. 2010. Türkiye’de İnternet Bağımlılık Profili ve İnternet Bağımlılık Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik-Güvenirlik Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 220-232.
• Günüç, S., Odabaşı, F. ve Kuzu, A. 2013. 21. Yüzyıl Öğrenci Özelliklerinin Öğretmen Adayları Tarafından Tanımlanması: Bir Twitter Uygulaması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(4), 436-455.
• Hair, J. F. 2005. Multivariate Data Analysis. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
• Heppner, P. P., & Petersen, C. H. 1982. The Development and İmplications of a Personal Problem Solving İnventory. Journal of Counseling Psychology, 29(1), 66-75. doi: 10.1037/0022-0167.29.1.66
• Heppner, P. P. 1988. The Problem Solving Inventory (PSI): Manual. Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press.
• Huang, R. L., Lu, Z., Liu, J. J., You, Y. M., Pan, Z. Q., Wei, Z., He, Q. ve Wang, Z. Z. 2009. Features and Predictors of Problematic İnternet use in Chinese College Students. Behaviour & Information Technology, 28(5), 485-490.
• Kabasakal Z, Uz Baş, A. 2013. Öğretmen Adaylarında Yaşam Doyumunun Yordayıcısı Olarak Poblem Çözme becerileri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi 2(1):27-35.
• Karaman, M. K. 2010. Öğretmen Adaylarının Tv ve İnternet Teknolojilerini Kullanma Amaç ve Beklentilerinin Medya Okuryazarlığı Bağlamında Değerlendirilmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 51-62.
• Katkat, D. ve Mızrak, Ö. 2003. Öğretmen Adaylarının Pedagojik Eğitimlerinin Problem Çözme Becerilerine Etkisi, Milli Eğitim Dergisi, 158, 74-82.
• Koenig, J. A. 2011. Assessing 21st Century skills: Summary of a workshop. Washington, DC: National Research Council.
• Korkut, F. 2002. Lise Öğrencilerinin Problem Çözme Becerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(23). Lei, J. 2009. Digital Natives as Preservice Teachers: What Technology Preparation is Needed?. Journal of Computing in Teacher Education, 25(3), 87-97.
• Nadir, B. 2002. Ergenlerde Problem Çözme Becerisini Yordayıcı Bir Değişken Olarak Benlik İmgesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimler Enstitüsü.
• Nalwa, K. ve Anand, A. P. 2003. internet Addiction in Students: A Cause of Concern, CyberPsychology & Behavior, 6(6), 653-656.
• Özcan, N. K. ve Buzlu, S. 2005. Problemli İnternet Kullanımını Belirlemede Yardımcı Bir Araç: İnternette Bilişsel Durum Ölçeğinin Üniversite Öğrencilerinde Geçerlik ve Güvenirliği. Journal of Dependence, 6, 19-26.
• Pakaslahti L., Karjalainan A. ve Keltikongas, L. 2002. Relationships Between Adoslescent Prosocial Problem Solying Strategies, Prosocial Behavior and Social Acceptance, International Journal of Behavioral Development, 26 (2), 137-144.
• Posamentier, A. S. 1998. Problem-Solving Strategies for Efficient and Elegant Solutions. A Resource for the Mathematics Teacher. California: Corwin Press, Inc.
• Ramsey R. F. 1989. Effective Problem Solving. The Shild & Lance, 7(4).
• Sawyer, M. G., Mazbullin, C., Graetz, B., Said, J. A., Clark, J. J. ve Baqhuesrt, P. 1997. Social Skills Training for Primary School Children: A One Year Follow-up Study. Journal of Paediatrics and Child Health, 33(5), 378383.
• Shim, Y. S. 2004. The Impact of the Internet on Teen-agers’ Interpersonal Communication Behaviors: the Relationship Between internet Use and Desire for Face-to-Face Communication. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Southern Illinois University, Carbondale.
• Simkova, B. ve Cincera, J. 2004. internet Addiction Disorder and Chatting in the Czech Republic, CyberPsychology & Behavior, 7(5), 536539.
• Subrahmanyam, K. ve Lin, G. 2007. Adolescents on the Net: Internet Use and Well-Being. Adolescence, 42, 659-677.
• Şahin, N. Şahin, N. H. ve Heppner, P. P. 1993. "The ,Psychometric Properties of the Problem Solving Inventory". Cognitive Therapy and Research, 17, 4, 379-396.
• Terzi Işık, Ş. 2000. İlköğretim Okulu Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Kişilerarası Problem Çözme Beceri Algılarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Üstün, A. ve Bozkurt, E. 2003. İlköğretim Okulu Müdürlerinin Kendilerini Algılayışlarına Göre Problem Çözme Becerilerini Etkileyen Bazı Mesleki Faktörler, Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 13-20.
• Walsh, D. ve Paul, R. 1988. The Goal of Critical Thinking: From Educational Ideal to Edecational Reality. Washington, D. C. American Federation of Teachers.
• Welsh, L. 1999. Internet Use: An Exploration of Coping Style, Locus of Control and Expectancies. Yayınlanmamış doktora tezi, Northeastern University.
• Yellowlees, P. ve Marks, S. 2007. Problematic Internet Use or Internet Addiction?. Computers in Human Behaviour, 23(3), 1447-1453.
• Young, K. S. 2009. Internet Addiction: The Emergence of a New Clinical Disorder. CyberPsychology & Behavior, 1(3): 237-244.
• Yüksel, M. ve Yılmaz, E. 2016. Lise öğrencilerinin internet bağımlılık düzeyleri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, İlköğretim Online, 15(3), 1031-1042.