Lojistik Sektöründe Ağır Ticari Araç Seçimi Problemine Yönelik Copras-G Yöntemi ile Karar Verme

Yıl 2017, Cilt: 19 Sayı: 1, 153 - 178, 30.06.2017

Ebül Muhsin Doğan Miraç Eren , Kayhan Çelik

Öz

Lojistik firmaların temel elamanlarından biri olan yük taşıma araçlarının
alınması veya araç filosunun tamamen yenilenmesi söz konusu olduğunda araç seçim
problemleri; çok fazla ölçüte bağlı olarak değerlendirilmesi nedeniyle bu durum karar
verici konumundaki yöneticiler için zor bir problemdir. Bu nedenle çalışmada, lojistik
firmalarının araç filosuna katmayı planladıkları yeni yük araçları alımı ile ilgili olarak
literatür taraması ve uzman görüşleri sonucunda ortaya çıkan kriterlere göre;
Türkiye’de en yüksek Pazar payına sahip 8 firmanın öncü modeller içerisinden en iyi
aracın seçilmesi amaçlanmıştır. Ancak söz konusu amaca ulaşmak için ele alınan
analizde verilerin kesin olmaması ve herhangi bir dağılıma uymaması nedeniyle aralık
parametreler olarak ifade edilen gri sayıların hesaplamada kullanıldığı COPRAS-G
metodu ile sonuca ulaşılmıştır. Bulgulara göre, çekici araç satış payında %53 oranla
açık ara birinci sırada olan Mercedes markasının 1844LS modeli sıralamada en kötü
olarak çıkmıştır. Diğer alternatifler içerisinde sıralamada kötü çıkmasına rağmen bu
denli tercih edilmesinin marka bilinirliği ve alışkanlığa bağlı olduğu düşünülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Araç Seçimi, COPRAS-G Metot

Kaynakça

• AGHDAIE, M. H., ZOLFANI, S. H. ve ZAVADSKAS, E. K. 2012. Prioritizing Constructing Projects of Municipalities Based on AHP and COPRAS-G: A Case Study about Footbridges in Iran. The Baltic Journal of Road and Bridge Engineering, 7, 145-153.
• AGHDAIE, M. H., ZOLFANI, S. H. ve ZAVADSKAS, E. K. 2013. Market Segment Evaluation and Selection Based on Application of Fuzzy AHP and COPRAS-G Methods. Journal of Business Economics and Management 14, 213-233.
• AYDıN, S. ve KAHRAMAN, C. 2014. Vehicle Selection for Public Transportation Using an İntegrated Multi Criteria Decision Making Approach: A case of Ankara. Journal of Intelligent & Fuzzy Systems, 26, 2467-2481.
• BALLı, S., KARASULU, B. ve KORUKOĞLU, S. 2007. En Uygun Otomobil Seçimi Problemi İçin Bir Bulanık PROMETHEE Yöntemi Uygulaması. DE Üİİ BF Dergisi, 22, 139-147.
• BARYSIENĖ, J. 2012. A Multi-criteria Evaluation of Container Terminal Technologies Applying the COPRAS-G Method Transport, 27, 364-372.
• BOWERSOX, D., CLOSS, D. ve COOPER, B. 2012. Supply Chain Logistics Management, McGraw-Hill Education.
• BYUN, D.-H. 2001. The AHP Approach for Selecting an Automobile Purchase Model. Information & Management, 38, 289-297. ECER, F. 2014. A hybrid banking websites quality evaluation model using AHP and COPRAS-G: a Turkey case. Technological and Economic Development of Economy, 20, 758-782.
• GÜMÜŞ, S. 2014. Lojistik Sektörünün Türk Ekonomisine Katkıları ve Bir Araştırma- Contrıbutıons Of Logıstıcs Industry to The Turkısh Economy and a Research. Busıness & Management Studıes: An Internatıonal Journal, 1, 302-324.
• GÜNGÖR, İ. ve İşLER, D. B. 2012. Analitik Hiyerarşi Yaklaşımı İle Otomobil Seçimi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 1, 21-33.
• KABAK, M. ve UYAR, Ö. O. 2013. Lojistik Sektöründe Ağır Ticari Araç Seçimi Problemine Çok Ölçütlü Bir Yaklaşım. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 28.
• LIN, Y., CHEN, M.-Y. ve LIU, S. 2004. Theory of grey systems: capturing uncertainties of grey information. Kybernetes, 33, 196-218.
• LIOU, J. J., TAMOŠAITIENĖ, J., ZAVADSKAS, E. K. ve TZENG, G.-H. 2016. New hybrid COPRAS-G MADM Model for improving and selecting suppliers in green supply chain management. International Journal of Production Research, 54, 114-134.
• ÖMÜRBEK, N., KARAATLı, M., EREN, H. ve ŞANLı, B. 2014. AHP Temelli Promethee Sıralama Yöntemi İle Hafif Ticari Araç Seçimi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19.
• ÖZDAĞOĞLU, A. 2013a. Çok Ölçütlü Karar Verme Modellerinde Normalizasyon Tekniklerinin Sonuçlara Etkisi: COPRAS Örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 8.
• ÖZDAĞOĞLU, A. 2013b. İmalat işletmeleri İçin Eksantrik Pres Alternatiflerinin COPRAS Yöntemi İle Karşılaştırılması. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4.
• SOBA, M. 2012. PROMETHEE Yöntemi Kullanarak En Uygun Panelvan Otomobil Seçimi ve Bir Uygulama. Journal of Yasar University, 28, 4708-4721.
• ŞENGÜL, Ü., EREN, M. ve SHIRAZ, S. E. 2012. BULANIK AHP İLE BELEDİYELERİN TOPLU TAŞIMA ARAÇ SEÇİMİ. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 143-165.
• TERZI, Ü., HACALOĞLU, S. E. ve ALADAĞ, Z. 2006. Otomobil Satın Alma Problemi İçin Bir Karar Destek Modeli. YOUSEFI, A. ve HADI-VENCHEH, A. 2010. An İntegrated Group Decision Making Model and its Evaluation by DEA for Automobile İndustry. Expert Systems with Applications, 37, 8543-8556.
• ZAVADSKAS, E. ve KAKLAUSKAS, A. 1996. Pastatų sistemotechninis įvertinimas [eng. Systemic-technical assessment of buildings]. Vilnius: Technika.
• ZAVADSKAS, E., KAKLAUSKAS, A. ve SARKA, V. 1994. The new method of multicriteria complex proportional assessment of projects. Technological and Economic Development of Economy, 1, 131-139.
• ZAVADSKAS, E. K., KAKLAUSKAS, A., TURSKIS, Z. ve TAMOSAITIENE, J. Contractor selection multi-attribute model applynig COPRAS method with grey interval numbers. 20th International Conference/Euro Mini Conference on Continuous Optimization and Knowledge-Based Technologies (EurOPT 2008), 2008a. 241-247.
• ZAVADSKAS, E. K., TURSKIS, Z., TAMOŠAITIENE, J. ve MARINA, V. 2008b. Multicriteria selection of project managers by applying grey criteria. Technological and Economic Development of Economy, 14, 462-477.
• ZOLFANI, S. H., REZAEINIYA, N., AGHDAIE, M. H. ve ZAVADSKAS, E. K. 2012. Quality control manager selection based on AHP-COPRAS-G methods: a case in Iran. Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 25, 72-86.
• ZORLU, F. 2008. Türkiye Lojistik Coğrafyası. Bu Dönem, Plana Karșı Tavırların Ağırlık Kazandığı Bir Dönemdir Söyleși: Nevzat Can, Binali Tercan.