Milli Mücadele Döneminde Mehmet Akif Ersoy’un Kastamonu Vaazı Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2017, Cilt: 19 Sayı: 2, 311 - 338, 31.12.2017

Sinan Şahin

Öz

I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti üzerinde amaçlarına ulaşamayan
İtilaf Devletleri, ilerleyen yıllarda yeniden harekete geçtiler. Bu dönemde
askeri faaliyetlerin dışında, toplumu işgalcilere karşı örgütlemek amacıyla
çeşitli faaliyetlerde bulunuldu. Bu örgütlenmede önemli rol oynayan Mehmet Akif,
Milli Mücadele’ye katılmak amacıyla Anadolu’ya geçti. Mehmet Akif, Anadolu’nun
çeşitli yerlerinde verdiği vaazlarıyla Milli Mücadele’ye önemli katkılarda
bulundu. Bu vaazların en önemlilerinden birisi Nasrullah Paşa Camii vaazıdır.
Mehmet Akif, bu vaazında işgalcilere karşı birlik ve beraberlik içinde mücadele
verilmesine dikkat çekti ve vaazlarını dini temellere dayandırdı. Kürsüde Sevr
Antlaşmasını da izah eden Mehmet Akif’in bu vaazı, bütün Anadolu’ya ve
cephelere dağıtılarak kısa sürede halk ve askerler üzerinde etkisini gösterdi.

Anahtar Kelimeler

Mehmet Akif, Milli Mücadele, Kastamonu, Nasrullah Paşa Camii

Kaynakça

• Sebilürreşad, Sebilürreşad, “Manda Meselesi”, Sebilürreşad, C. XVII, S. 438, 24 Zilkade 1337/21 Ağustos 1919, s. 174-176.
• Sebilürreşad, “Nasrullah Kürsüsünde”, Sebilürreşad, C. XVIII, S. 464, 10 Rebiülevvel 1339/22 Kasım 1920, s. 249-259.
• Sebilürreşad, “Evliya-i Umurdan Mühim Bir Rica”, Sebilürreşad, C. XVIII, S. 464, 10 Rebiülevvel 1339/22 Kasım 1920, s. 264.
• Sebilürreşad, “El-Cezire Cephesinin Muhterem Kumandanı Nihad Paşa Hazretleri Tarafından Baş Muharririmiz Akif Bey Efendi’ye Çekilen Telgrafnamedir”, Sebilürreşad, C. XVIII, S. 468, 9 Cemaziyelahire 1339/18 Şubat 1921, s. 315.
• AKANDERE, O. 2008. “Oğlu Emin Akif Ersoy’un Anlatımlarıyla Mehmet Akif Ersoy’un Milli Mücadeleye Katılması Ve Bazı Hususiyetleri”, I. Uluslararası Mehmet Akif Ersoy Sempozyumu-Bildiriler, C. II, 19-20-21 Kasım, Burdur, s. 671-676.
• ALBAYRAK, S. 1995. “Eşref Edip Fergan”, DİA, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, C. XI, s. 473-474.
• AVŞAR, B. Zakir. 2010. “Siyasal İletişim Bağlamında Bir Biyografi Çalışması: Mehmet Akif Ersoy”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, S. 30, Bahar, s. 254.
• ÇELEBİ, E. 2014. “Milli Mücadele’de Kastamonu”, Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, Yıl 10, S. 19, Bahar, s. 105-117.
• DÜZDAĞ, M. E. 1988. Mehmed Akif Ersoy, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları: 932. EDİB, E. 1938. Mehmed Akif Hayatı, Eserleri ve 70 Muharririn Yazıları, İstanbul: Asarı İlmiye Kütüphanesi Neşriyatı.
• ERSOY, M. A. 1982. Hutbeler, (Sad.) Maruf Evren, İstanbul: Anadolu Yayınevi.
• KARABACAK, M. 2014. “Mehmed Âkif Ersoy’un Kurtuluş Savaşı Zamanında Yaptığı Vaazlarda Kullandığı Hadislerle İlgili Bir Değerlendirme”, Turkish Studies, C. IX, S. 8, Yaz, s. 569-585. KUR’AN-I KERİM MEALİ, 2011, (Haz.) Halil Altuntaş-Muzaffer Şahin, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• KÜÇÜK, C. 2009. “Sevr Antlaşması”, DİA, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, C. XXXVII, s. 1-5.
• ŞAHİNGÖZ, M. 2002. “Milli Mücadele’de Protesto ve Mitingler, Türkler, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, C. XV, s. 726-744.
• UÇMAN, A. 1986. “Mehmet Akif ve Milli Mücadele”, Ölümünün 50. Yılında Mehmet Akif Ersoy, İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayınları No. 439, Fen-Edebiyat Fakültesi Yayınları No. 5, s. 11-30.
• YILDIRIM, T. 2007. Milli Mücadele’de Mehmet Akif, (Ed.) İsmail Demirci, İstanbul: Sesli Kitaplar.