Sanat ve Hayat Bağlamında, Sanat/Zanaat Söylemi

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 1, 109 - 124, 25.06.2018

Erdal Ünsal

Öz

Sanatın ve zanaatın,
sanat hayat pratiği konusunda ki süreçleri farklı biçimde ortaya konmuş ve
farklı anlaşılmıştır. Sanat bu pratiği, ekonomik sistemler ve bu sistemlerin
ortaya koyduğu kurumlar üzerinden algılayarak sanat tarihi boyunca bunun
mücadelesini vermiştir. Zanaat zaman içinde ortadan kalkmasına karşın, meslek
niteliğini korumuş ve endüstriyel değişimler doğrultusunda yeni meslekler
biçiminde(teknisyen, mühendis v. b. ) ortaya çıkmıştır. Sanat, insanın yaratıcı
ediminin teknik boyutundan, sanat eserinin yapısı ve üretim süreci gereği
kaçınırken, zanaat farklı biçimlere bürünerek, sanat içerisine dâhil edilmeye
çalışılmıştır. Sanat sürekli zanaatın bir karşıtı gibi görülmüş, sanatın ve
zanaatın iç işleyişleri ve ortaya koydukları ürün açısından bu yanlış düşünce
doğmuştur. Oysa sanat, doğayla karşıt bir tavır içerisinde olmuş ve sanatçı da
kendine özgün doğasını yaratmaya çalışmıştır. Günümüz de bu iki kavramının
kasıtlı ya da kasıtsız, bu biçimde değerlendirilmesi, karşımıza her şeyin sanat
olabileceği gibi bir düşüncenin doğmasına yol açmaktadır.  

Anahtar Kelimeler

Sanat, Hayat, Bağlam, Zanaat, Söylem

Kaynakça

• Adorno T. 1997. Estetik Kuram(XII/ Toplum), (Ed.) Enis Batur, Modernizmin Serüveni, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Akyürek, E. 1994. Ortaçağ’dan Yeniçağ’a Felsefe ve Sanat, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Baudelaire, C. 2004. Modern Hayatın Ressamı, Çev. Ali Berktay, II. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bürger, P. 2004. Avangard Kuramı, Çev. Erol Özbek, II. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Danto, A. C. , 2010. Sanatın Sonundan Sonra, Çev. Zeynep Demirsü, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Eco, U. , 1999. Ortaçağ Estetiğinde Sanat ve Güzellik, Çev. Kemal Atakay, II. Baskı, İstanbul: Can Yayınları.
• Gombrich, E. H. 1980. Sanatın Öyküsü, Çev. Bedrettin Cömert, XII. Baskı, Ankara: Remzi Kitabevi.
• Köksal, D. 2009. Cumhuriyet ieolojisi ve Estetik Modernizm: Baltacıoğlu, Yeni Zamanlar ve Bauhaus, Ed. Ali Artun ve Esra Aliçavuşoğlu, Bauhaus: Modernleşmenin Tasarımı, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Kuspit, D. 2006. Sanatın Sonu, Çev. Yasemin Tezgiden, II. Baskı, İstanbul: Metis Yayınları.
• Lenoir, B. 2003. Sanat Yapıtı, Çev. Aykut Derman, II. Baskı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• O’doherty, B. , 2010. Beyaz Küpün içinde, Çev. Ahu Antmen, İstanbul: Sel Yayınları.
• Shiner, L. 2004. Sanatın İcadı, Çev. İsmail Türkmen, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Simmel, G. 2003. Modern Kültürde Çatışma, Çev. Tanıl Bora, Nazile Kalaycı, Elçin Gen, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Williams, R. 1993. Kültür, Çev. Suavi Aydın, Ankara: İmge Kitabevi.
• Wolf J. 2000. Sanatın Toplumsal Üretimi, Çev. Ayşegül Demir, İstanbul: Özne Yayınları.