Yönetim Kurulu ve Sahiplik Yapısının Finansal Performans Üzerindeki Etkisi: BIST İmalat Sanayi Sektöründe Bir Alan Araştırması

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 2, 177 - 192, 15.09.2018

Meltem Kılıç , Yücel Ayrıçay

https://doi.org/10.32709/akusosbil.399362

Cited By: 7

Öz

Yönetim kurulu ve
sahiplik yapısı ile finansal performans arasındaki ilişki, finans literatüründe
önemli bir araştırma konusu olmuş ve dikkatle incelenmiştir. Bu çalışmada, BIST İmalat Sanayi Sektöründe yer alan
firmaların yönetim kurulu ve sahiplik yapılarının finansal performans
üzerindeki etkisini ölçmek amaçlanmıştır. Analizlerde, BIST İmalat Sanayi
Sektörü’nde faaliyet gösteren 78 aile firmasının 2003-2014 yılları arasındaki
yıllık verilerinden yararlanılmıştır. Çalışmada panel veri analizi kullanılmıştır.
Regresyon modellerinde bağımlı değişken olarak firmaların aktif karlılığı,
özsermaye karlılığı, satışların karlılığı, Tobin-Q ve piyasa değeri logaritması;
bağımsız değişken olarak en büyük pay sahibinin pay oranı, halka açıklık oranı,
yönetim kurulu büyüklüğü ve CEO ikiliği kullanılmıştır. Ayrıca, çalışmada
modelin anlamlılığını ve güvenirliliğini artırmak için kaldıraç oranı ve
satışların logaritması kontrol değişkenlerine yer verilmiştir. Analiz
sonuçlarında genel olarak, yönetim kurulu ve sahiplik yapısı ile finansal
performans arasında ilişki olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yönetim Kurulu Yapısı, Sahiplik Yapısı, Finansal Performans, Panel Veri analizi

Impact of the Board of Directors and Ownership Structure on Financial Performance: A Field Study in BIST Manufacturing Industry

Öz

Kaynakça

• Acaravcı, Kakilli S., Kandır, S., Y. ve Zelka, A. (2015). “Kurumsal Yönetimin BIST Şirketlerinin Performanslarına Etkisinin Araştırılması”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1):171-183.
• Akman, Hoşal, N., Mugan, S. C. ve Akışık, O. (2015). “Ownerhsip Concentration Effect on Firm Performance in Turkey”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 17(1):33-56.
• Andres, C. (2008). “Large Shareholders and Firm Performance-An Empirical Examination of Founding-Family Ownership”, Journal of Corporate Finance, 14:431-445.
• Ho, C.-A. ve Williams, M. S. (2003). “International Comparative Analysis of the Association Between Board Structure and The Efficiency of Value Added by a Firm From its Physical Capital and Intellectual Capital Resources”, The International Journal of Accounting, 38:465-491.
• Arora, A. ve Sharma, C. (2016). “Corporate Governance and Firm Performance in Developing Countries: Evidence From India”, Corporate Governance: The International Journal of Business in Society, 16(2):420-436
• Aydın, N.; Sayim, M. ve Yalama, A. (2007). “Foreign Ownership and Firm Performance: Evidence From Turkey”, International Research Journal of Finance and Economics, 11:103-111.
• Aytekin, S. ve İbiş, A. (2014). “Mülkiyet Yapısının İşletmelerin Finansal Performansı Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi: BIST Metal Eşya, Makine Endeksi (XMESY) Üzerinde Bir Uygulama”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 40:119-130.
• Baltagi, B., H. (2005). Econometric Analysis of Panel Data, Third Edition, United Kingdom:John Wiley & Sons.
• Baltagi, B. H., (2014). Econometric Analysis of Panel Data, Fifth Edition, United Kingdom:John Wiley & Sons.
• Bayrakdaroğlu, A. (2010). “Mülkiyet Yapısı ve Finansal Performans: İMKB Örneği”, Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2(2):11-20.
• Berle, A., A. ve Means, G. C. (1932). The Modern Corporate and Private Property, New York:Harcourt, Brace &World.
• Bulut, H. İ., Çankaya, F. ve Bünyamin, E. (2009). “Yönetici-Sahiplik Düzeyinin Halka Arz Sonrası Faaliyet Performansı ve Düşük Fiyatlandırma Üzerine Etkisi: İMKB Örneği”, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 11(1):101-120.
• Cheng, S. (2008). “Board Size and The Variability of Corporate Performance”, Journal of Financial Economics, 87(1):1-26.
• Damanpour, F. ve Ghanganti, R., (1991). “Institutional Ownership, Capital Structure and Firm Performance”, Strategic Management Journal, 12:479-491.
• Demsetz, H. ve Lehn, K. (1985). “The Structure of Corporate Ownership: Causes and Consequences” Journal of Political Economy, 93(6):1155-1177.
• Demsetz, H. ve Villalonga, B. (2001). “Ownership Structure and Corporate Performance” Journal of Corporate Finance, 7:209-233.
• Daqing, Q., Woody, W. ve Zhang H. (2000). “Shareholding Structure and Corporate Performance of Partially Privatized Firms: Evidence From Listed Chinese Companies”, Pacific-Basin Financial journal, 8(5):587-610.
• Doğan, M. ve Topal, Y. (2015). “Sahiplik Yapısının Firma Performansı Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(4):165-177
• Dwivedi, N. ve Jian, A. K. (2002). “Corporate Governance and PErformance of Indian Firms: The Effect of Board Size and Ownership”, Employee Responsibilities and Rights Journal, 17(3):161-172.
• Estrin, S. ve Rosevear, A. (1999). “Enterprise Performance and Corporate Governance in Ukraine”, Journal of Comparative Economics, 27(3):442-458.
• Fazlzadeh, A., Hendı, A. T. ve Mahboubi, K. (2011). “The Examination of the Effect of Ownership Structure on Firm Performance in Listed Firms of Tehran Stock Exchange”, International Journal of Business and Management, 6(3):249-266.
• Gençtürk, M. ve Usul, H. (2003). “Finansal Krizlerin Hisse Yoğunluğu Açısından Şirket Performansına Etkileri ve Bankacılık Sektöründe Bir İnceleme”, G.Ü. İİBF. Dergisi, 3:125-132.
• Gonenç, H. (2006). “Ownership Concentration and Corporate Governance: A Simultaneous Equation Framework For Turkish Companies”, İnternet Adresi: http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=498263, Erişim Tarihi: 10.12.2013.
• Greene, W., H. (2003). Econometric Analysis, Fifth Edition, New York: Prentice-Hall International, Inc.,
• Gündüz, L. ve Tatoğlu E. (2003). “A Comparison of the Financial Characteristics of Group Affiliated and Independent Firms in Turkey”, European Business Review, 15(1):48-54.
• Gürbüz, A. O. ve Yakup, E. (2004). Kurumsal Yönetim: Türkiye’deki Durumu ve Geliştirilmesine Yönelik Öneriler, 1. Baskı, İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Gürsoy, G. ve Aydoğan, K. (1999). “Equity Ownership Structure, Risk Taking and Performance: An Empirical Investigation in Turkish Companies”, ERC/METU International Conference in Economics, Ankara, Turkey.
• Hiraki, T., Inoue H. Ito A. Kuroki F. ve Asuda H. (2003). “Corporate Governance and Firm Value in Japan: Evidence From 1985 to 1998”, Pasific-Basin Finance Journal, 11(3):239-265.
• Hu, Y. ve Izumıda, S. (2008), “The Relationship Between Ownership and Performance: A Review of Theory and Evidence”, International Business Research, 1(4):72-81.
• Işık, O. ve Soykan, M. E. (2013). “Large Shareholders and Firm Performance: Evidence From Turkey” European Scientific Journal, 9(25):23-37.
• Jensen, M. C. ve Mecking, W. H. (1976). “Theory of the Firm: Managerial Behavior, Agency Costs and Ownership Structure” http://papers.ssrn.com/abstract=94043.
• Kapopoulos, P. ve Lazaretou, S. (2007). “Corporate Ownership Structure and Firm Performance: Evidence from Greek Firms”, Corporate Governance: An International Review, 15(2):144-158.
• Karoğlu, E. (2016). “Vekalet Kuramı Perspektifinden Yönetim Kurulu Kompozisyonunun Finansal Performans Üzerindeki Etkisi: BIST İmalat Sektörü Örneği” Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1):65-77.
• Kılıç, M. (2014). “Yönetim Kurulu Yapısının İşletme Performansına Etkisi: Türkiye’de Bir Uygulama”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 16(3):33-56.
• Konak, F. ve Kendirli, S. (2013). “Sermaye Yoğunlaşmasının Firma Performansı Üzerine Etkisi: BIST Gıda ve İçecek Endeksi Uygulaması”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 8(15):123-133.
• Kula, V. (2006). Kurumsal Yönetim Hissedarların Korunması Uygulamaları ve Türkiye Örneği, İstanbul: Papatya Yayıncılık.
• Lappalainen, J. ve Niskanen, M. (2012). “Financial Performance of SMEs: Impact of Ownership Structure and Board Composition”, Management Research Review, 35(11): 1088-1108.
• Le, N. N. D. ve Thi, N. N. D., (2016). “An Examination of the Relationship of Corporate Governance to Firm Performance: Empirical Evidence From Vietnamese Listed Companies”, International Journal Of Financial Research, 7(4):190-197.
• Lemmon, M. L. ve L,ns, K. V. (2003). “Ownership Structure, Corporate Governance and Firma Value: Evidence From The Esat Asian Financial Crisis”, The Journal of Finance, LVIII(4):1445-1468.
• Morck, R., Shleifer, A. ve Vishny, R. W. (1988). “Management Ownership and Market Valuation: An Empirical Analysis”, Journal of Financial Economics, 20:293-315.
• Mcconnell, J. J. ve Servaes, H. (1990), “Additional Evidence on Ewuity Ownership and Corporate Value”, Journal of Financial Economics, 27:595-612.
• Okan, T., Sarı, S. ve İlhan N. T. (2014). “Yönetim Kurulu Yapısı ile Finansal Performans Arasındaki İlişkide Uluslararası Çeşitlenmenin Aracılık Etkisi”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi”, 25(77):39-78.
• Önem, H. B. ve Demir, Y. (2015). “Mülkiyet Yapısının Firma Performansına Etkisi: BIST İmalat Sektörü Üzerine Bir Uygulama”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 6(13):31-43
• Riewsathirathorn, P., Jumroenvong, S. ve Jiraporn, P. (2011). “The Impact of Ownership Concentration on Bank Performance and Risk-taking: Evidence from East Asia, Working Paper. Thammasat University, Bangkok, Thailand.
• Rouf, A. (2012). “The Relationship Between Corporate Governance and Value of The Firm in Develeopment Countries: Evidence From Bangladesh” Journal of Economics and Business Research, XVIII(1):73-85.
• Stock, J.H. ve Watson, M.W. (2011). Ekonometriye Giriş, (Çev: Bedriye Saraçoğlu), 1. Baskı, Ankara: Efil Yayınevi.
• Şamiloğlu, F. ve Ünlü, U. (2010). “Sahiplik Yapısı ve Firma Performansı Arasındaki İlişki: İMKB 100 Endeksi Firmaları Üzerine Bir Uygulama”, Muhasebe ve Finansman Dergisi (MUFAD), 46:66-73.
• Tatoğlu, Yerdelen, F. (2012). Panel Veri Ekonometrisi, 1. Baskı, İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Tanrıöver, C. ve Aksoy, E. E. (2010). “İMKB’de İşlem Gören Şirketlerde Ortaklık Yoğunlaşmasının Firma Performansı Üzerine Etkileri”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 46:216-231.
• Thomsen, S. ve Pedersen, T. (2000). “Ownership Structure and Economic Performance in the Largest European Companies”, Strategic Management Journal, 21:689-705.
• Tükenmez, N. M., Gençtürk, A. G ve Kabakcı, C. Ç. (2016). “Türk Bankacılık Sektöründe Sahiplik Yoğunlaşması ile Finansal Performans İlişkisinin İncelenmesine Yönelik Ampirik Bir Çalışma”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(3):625-644.
• Ülgen, H. ve Mirze, S. K. (2013). İşletmelerde Stratejik Yönetim, 6. Baskı, İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Ünlü, U., Bayrakdaroğlu, A. ve Şamiloğlu, F. (2011). “Yönetici Sahipliği ve Firma Değeri: İMKB için Ampirik Bir Uygulama”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66(2): 201-214.
• Xu, X. ve Wang, Y. (1999). “Ownership Structure, Corporate Governance and Firm Performance: The Case of Chinese Stock Companies”, World Bank Policy Research Working Paper ; 1-54.
• Yıldırım, M. (2007). Türkiye’de Kurumsal Yönetim ve Şirketlerin Finansal Performansları Üzerine Etkileri, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Yılgör, A. G. ve Yücel, E. (2012). “İşletmelerin Sahiplik Yapısının İncelenmesi: Sahiplik ve Kontrol Ayrımı Konusunda Çıkarımlar”, Uluslararası Yönetim ve İktisat ve İşletme Dergisi, 8(16):41-58.
• Yurtoğlu, B. B. (2000). “Ownership, Control and Performance of Turkish Listed Firms”, Empirical, 27:193-22.