İslâm Hukukunda Kolaylaştırma İlkesinin Haccın Rükünlerinde Günümüz Uygulaması

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 3, 49 - 67, 27.12.2018

Mücahit Çolak , Murat Çınar

https://doi.org/10.32709/akusosbil.415966

Cited By: 2

Öz

İslâm dinine göre insanların
yaratılış gayesi Allâh (cc)’a ibadet (kulluk) etmektir.
(Zariyat, 51/56)  Âl-i İmran suresinin 97. âyeti ile farz
kılınan hac ibadeti, İslâm’ın beş şartından biri olması sebebi ile
Müslümanların temel ibadetlerindendir. Diğer ibadetlerle kıyasladığımız zaman,
hac ibadetinin daha ayrıntılı ve sabır gerektiren bir ibadet olduğunu
anlamaktayız. Bu sebeple İslâm hukukunda kolaylaştırma ilkesinin en fazla
ihtiyaç duyulduğu ibadetlerden biridir.

Bu makalede genel olarak insanların
ibadetlerinde ve sosyal hayatlarındaki kolaylaştırma ilkesine Kur’an ve sünnet
ışığında kısaca değinilirken, özel olarak Hanefî mezhebine göre haccın rükünlerinde
kolaylaştırma ilkesi, daha kapsamlı bir şekilde ele alınıp, farklı mezhep
görüşleri mukayese edilerek, haccın rükünlerini îfa ederken, günümüz
uygulamasında karşılaşılan problemlerin çözümünde, kolaylaştırma ilkesinden ne
ölçüde yararlanıldığı incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İslâm Hukuku, Kolaylaştırma, İbadet, Hac

Todays Essentıals of Pilgrimage Applicatıon In Terms of Facılıtatıon Principle in Islaniıc Law

Öz

Kaynakça

• BUHÂRÎ, İ. (1981). “el-Câm’u’s-Sahîh”, İstanbul, Çağrı Yayınları.
• ÇAKAN, İ. L. (2012). “Hadis Usulü”, C. XXVII, İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fak. Yayınları.
• ÇALIŞ, H. (2013). “İslam’da Kolaylaştırma İlkesi Azimet-Ruhsat İlişkisi”, İstanbul: Ensar Neşriyat.
• Eş-ŞİRBÎNÎ, H. (2010). “Delilleri İle Büyük Şafii Fıkhı, Muğni’l Muhtaç”, (Çev. S. Duman), C. VI, 1.Baskı, İstanbul: Mirac Yayınları.FÎRÛZÂBÂDÎ, M. (1987). “el-Kâmusu’l-Muhît”, 2. Baskı, Beyrut.
• HANBEL, A. (1981). “Müsned”, İstanbul: Çağrı Yayınları.
• İBN HÜMÂM, S. (1995). “Fethu’l-Kadîr Alâ’l-Hidâye Şerhu Bidâyeti’l-Mübtedî”, II, thk. Abddürrazak Galip el-Mehdî, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1. Baskı, Beyrut. İBN MÂCE, K. (1981). “es-Sünen”, İstanbul: Çağrı Yayınları.
• İBN KUDAME, M. (1993). el- Muğnî, C. III, Beyrut.
• İBN KUDAME, M. (2015). “Delilleri İle Hanbelî Fıkhı, el-Muğni Muhtasarı”, (Çev: A. A. Tunçer), C. II, İstanbul: Karınca Ve Polen Yayınları.
• İBN RÜŞD, A. (2007). “Bidâyetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid”, thk. Abdülhalim Muhammed, Abdurrahman Hüseyin Muhammed, Dâru’l-Hadis, Kahire: Beyt’i Efkerı ed-Devliyye.
• EL-ISFEHÂNÎ, R. (1961). Ebû’l-Kâsım Huseyin b. Muhammed, “el-Müfredât fi Garîbi’l-Kur’an”, thk. Muhammed Seyyid Keylânî, Mısır.
• KARAGÖZ, İ. ve dğr. (2009).“Hac İlmihali”, 7. Baskı, Ankara: Diyanet Vakfı Yayınları.
• KÂSÂNÎ, M. (1982). “Bedâi’us-Sanaî fi Tertîbi’ş Şerâi”, C. II, 2. Baskı, Beyrut.
• MALİK, E. (1981). “Muvatta”, İstanbul: Çağrı Yayınları.
• MECELLE, ( Komisyon), (1985). “Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye”, İstanbul.
• MÜSLİM, H. (1981). “el-Câmi’u’s-Sahîh”, İstanbul: Çağrı Yayınları.
• NESÂÎ, Ş. (1981).“es-Sünen”, İstanbul: Çağrı Yayınları.
• SERAHSİ, M. (2008).“Mebsut”, (Çev: İ. Kutlay v.dğr. edt: C. Akşit), C. IV, İstanbul: Gümüşev Yayıncılık.
• ŞÂTIBÎ, İ. “el-Muvâfakât”, Thk: Abdullah Dıraz, I, Mekke.
• TİRMİZÎ, İ. (1981). “es-Sünen”, İstanbul: Çağrı yayınları.
• ZUHAYLÎ, V. (1999). “el Veciz fi usulü fıkıh”, Beyrut: Dâru’l-Fikr Muâsır.
• APAYDIN, H. Y. (2006). “Mütevatir”, DİA, C. XXXII: Diyanet Vakfı Yayınları.
• AYDIN, M. Â. (2003). “Mehir”, DİA, C. XXVIII: Diyanet Vakfı Yayınları.
• BARDAKOĞLU, A. (2001 ). “İstihsan”, DİA, C. XXIII: Diyanet Vakfı Yayınları.
• BOZKURT, N. (2003) . “Makam-ı İbrahim”, DİA, C. XXVII: Diyanet Vakfı Yayınları.
• GÜNEL, F. (1998). “Hicr”, DİA, C. XVII: Diyanet Vakfı Yayınları.
• GÜRKAN, M. (2012). “Vakfe”, DİA, C. XXXXII: Diyanet Vakfı Yayınları.
• ÖĞÜT, S. (2011). “Tavaf”, DİA, C. XXXX. Diyanet Vakfı Yayınları.
• ÖĞÜT, (1999). “Iztıba”, DİA, C.XIX. Diyanet Vakfı Yayınları.
• ÖĞÜT, (2000). “İhram”, DİA, C. XXI, Diyanet Vakfı Yayınları.
• ÖĞÜT, (1996). “Hacerü’l-esved”, DİA, C. XIV, Diyanet Vakfı Yayınları.
• ÖĞÜT, (2009). “Sa’y”, DİA, C. XXXVI, Diyanet Vakfı Yayınları.
• ÖZEN, Ş. (2004 ). “Meşakkat”, DİA. C. XXXIX, Diyanet Vakfı Yayınları.
• ÜNAL, H. (1993). “Cem”, DİA, C. VII, Diyanet Vakfı Yayınları.
• YARAN, R. (1994). “Dem”, DİA, C. IX, Diyanet Vakfı Yayınları