The Effect of Organizational Ostracism on Turnover Intention: A Study In Five-Star Hotel Enterprises in Afyonkarahisar

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 3, 225 - 249, 27.12.2018

Hasan Hüseyin Soybalı , Osman Pelit

https://doi.org/10.32709/akusosbil.468636

Cited By: 10

Öz

Örgütsel Dışlanmanın İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Afyonkarahisar’daki Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma

Öz

Bu çalışmanın amacı, otel işletmeleri işgörenlerinin, örgütsel
dışlanma algılarının işten ayrılma niyetlerine etkisinin
belirlenmesidir. Araştırmanın amacının gerçekleştirilmesi için anket tekniği
ile veriler toplanmıştır. Araştırmanın evrenini Afyonkarahisar merkez ve
Sandıklı ilçesindeki beş yıldızlı otel işletmeleri işgörenleri oluşturmakta
olup, evren üzerinden örneklem alınarak araştırma yürütülmüş ve 667 işgören
anketi değerlendirmeye alınmıştır. Verilerin analizinde yüzde, frekans,
aritmetik ortalama ve standart sapma, faktör ve güvenirlik analizi, t testi,
varyans (ANOVA), korelasyon ve basit doğrusal regresyon analizi yöntemleri
kullanılmış, elde edilen veriler araştırmanın amacı doğrultusunda
yorumlanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, anket uygulanan otel işletmeleri
işgörenlerinin gerek örgütsel dışlanma algıları gerekse işten ayrılma niyetleri
düşük düzeyde gerçekleşmiştir. Ayrıca anket uygulanan otel işletmeleri
işgörenlerinin, örgütsel dışlanmaya ilişkin algıları ile işten ayrılma
niyetleri arasında yüksek düzeyde bir ilişki tespit edilmiş olup,
gerçekleştirilen regresyon analizi sonucunda, işgörenlerin örgütsel dışlanma
algılarının işten ayrılma niyetlerini etkilediği belirlenmiştir. Araştırmadan
elde edilen söz konusu bu bulgular değerlendirilerek yorumlanmış ve ilgili
taraflara öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dışlanma, örgütsel dışlanma, işten ayrılma niyeti, otel işletmeleri işgörenleri, Afyonkarahisar

Kaynakça

• Altunışık, R. Coşkun, R. Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı, (7. Baskı). Sakarya: Sakarya Kitabevi.
• Anafarta, N. (2015). Algılanan Örgütsel Destek ve İşten Ayrılma Niyetı İlişkisi: İş Tatmininin Aracılık Rolü. İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, (79), 112-130.
• Batılı, S. B. (2010). Oryantasyon Eğitimi İle İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Mevcut Durum Analizi ve Finans Sektöründe Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Cammann, C., Fichman, M., Jenkins, D. ve Klesh, J. (1979). “Michigan Organizational Assessment Questionnaire”, University of Michigan, Ann Arbor, Michigan.
• Çelik, C. ve Koşar, A. (2015). Örgüt Kültürü ve İşyerinde Dışlanma Arasındaki İlişkisi, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(2), 47-62.
• Çelik, M. ve Çıra, A. (2013). Örgütsel Vatandaşlık Davranışının İş Performansı ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisinde Aşırı İş Yükünün Aracılık Rolü. Ege Akademik Bakış, 13(1), 11-20.
• Demirbaş, B. ve Haşit, G. (2016). İş Yerinde Yalnızlık ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Akademisyenler Üzerine Bir Uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 137-158.
• Doğan, T., Çetin, B. ve Sungur, M. Z. (2009). İş Yaşamında Yalnızlık Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10(4), 271-277.
• Ekmekçioğlu, E. B. ve Sökmen, A. (2016). Algılanan Örgütsel Desteğin İşten Ayrılma Niyetine Etkisinde Örgütsel Bağlılığın Aracı Rolü: Sınır Birimi Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. International Review of Economics and Management, 4(2), 32-45.
• Erbil, S. (2013). Otel İşletmelerinde Çalışanların Örgütsel Sinizm Algılarının İşten Ayrılma Niyetine Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Ferris D. L., Brown D. J., Berry J. W. ve Lian H. (2008). The Development and Validation of the Workplace Ostrasicm Scale. The Journal of Applied Psychology, 93(6), 1348-1366.
• Gkorezis, P., Panagiotou, M. ve Theodorou, M. (2016). Workplace Ostracism and Employee Silence in Nursing: The Mediating Role of Organizational Identification. Journal of Advanced Nursing, 72(10), 2381-2388.
• Gökçe, Y. (2016). Yöneticiye Duyulan Güven İle Çalışma Yaşam Kalitesinin İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Afyonkarahisar’daki 5 Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar.
• Gül, H., Oktay, E. ve Gökçe, H. (2008). İş Tatmini, Stres, Örgütsel Bağlılık, İşten Ayrılma Niyeti ve Performans Arasındaki İlişkiler: Sağlık Sektöründe Bir Uygulama, Akademik Bakış, 15, 1-11.
• Gülertekin, S. (2013). Duygu İklimi ve Liderlik Tarzının İşten Ayrılma Niyetine Etkileri: Alanya’daki Turizm İşletmelerine Yönelik Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Güzel, B. ve Ayazlar, G. (2014). Örgütsel Adaletin Örgütsel Sinizm ve İşten ayrılma Niyetine Etkisi: Otel İşletmeleri Araştırması. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(26), 133-142.
• Halis, M. ve Demirel, Y. (2016). Sosyal Desteğin Örgütsel Soyutlama (Dışlanma) Üzerine Etkisi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11, 318-335.
• Haq, I. U. (2014). Workplace Ostracism and Job Outcomes: Moderating Effects of Psychological Capital. In Human Capital Without Borders: Knowledge and Learning for Quality of Life: Proceedings of The Management, Knowledge and Learning International Conference 2014 (pp. 1309-1323). Örebro, Sweden: ToKnowPress.
• Hitlan, R. T., Cliffton, R. J. ve DeSoto, M. C. (2006). Perceived Exclusion in the Workplace: The Moderating Effects of Gender on Work-Related Attitudes and Psychological Health. North American Journal of Psychology, 8(2), 217-236.
• Hitlan, R. T. ve Noel, J. (2009). The Influence of Workplace Exclusion and Personality on Counterproductive Work Behaviours: An Interactionist Perspective. European Journal of Work and Organizational Psychology, 18(4), 477-502.
• Hwang, I. S. ve Kuo, J. (2006). Effects of Job Satisfaction and Perceived Alternative Employment Opportunities on Turnover Intention: An Examination of Public Sector Organizations. Journal of American Academy of Business, 8(2), 254-259.
• İnanç, M. (2013). Çalışanların Tükenmişlik Düzeyi ile İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkinin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• İşçi, E. (2010). Psikolojik Sözleşme İhlalinin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisinde Güvenin Rolü. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• İyigün, N. Ö. (2012). Örgütsel Adalet: Kuramsal Bir Yaklaşım. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(21), 49-64.
• Karacaoğlu, K. ve Yumuk, Y. (2014). İşgören Yalnızlığının Bir Öncülü Olarak Örgütlerde Dışlanma: Beş Yıldızlı Otel İşletmeleri Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. 15. Ulusal Turizm Kongresi Bildirileri Kitabı (ss.552-577), Ankara.
• Kaya Özbağ, G. ve Polat Üzümcü, T. (2017). Workplace Ostracism and Hospitality Employees’Task Performance: The Moderating Effects of Feeling Trusted. International Journal of Tourism, Economic and Business Sciences, 1(1), 1-9.
• Keklik, B., Saygın, T. ve Oral Kara, N. (2013). Akademik Camianın Çirkin Ördek Yavruları Öyp'lilerde Örgütsel Dışlanma (Ostracism) Kavramının İncelenmesi. Sözel Bildiri, 1. Örgütsel Davranış Kongresi, Sakarya, 351-355.
• Koşar, A. (2014). Örgüt Kültürü ve İşyerinde Dışlanma Arasındaki İlişkinin Mersin Üniversitesi’nde Çalışanlar Üzerinde İncelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mersin Üniversitesi, Mersin.
• Kumral, T. (2017). İşyeri Nezaketsizliği ve Örgütsel Sessizlik İlişkisinde Örgütsel Dışlanmanın Aracı Rolü. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Leung, A. S. M., Wu, L. Z., Chen, Y. Y.ve Young, M. N. (2011). The Impact of Workplace Ostracism in Service Organizations. International Journal of Hospitality Management, 30(4), 836-844.
• Liu, H.L. ve Xia, H.S. (2016). Workplace Ostracism: A Review and Directions for Future Research. Journal of Human Resource and Sustainability Studies, 4, 197-201.
• MacDonald, G. ve Leary, M. R. (2005). Why Does Social Exclusion Hurt? The Relationship Between Social and Physical Pain. Psychological Bulletin, 131(2), 202-223.
• McGraw, K. (2016). Gender Differences Among Military Combatants: Does Social Support, Ostracism, and Pain Perception Influence Psychological Health?. Military Medicine, 181(1), 80-85.
• Mobley, W. H. (1982). Some Unanswered Questions in Turnover and Withdrawal Research. The Academy of Management Review, 7 (1), 111-116.
• Ng, T. W. H. (2017). Can Idiosyncratic Deals Promote Perceptions of Competitive Climate, Felt Ostracism, and Turnover? Journal of Vocational Behaivor, 99, 118-131.
• Ordun, G. (2016). İşyerinde Dışlanma. P. Kanten ve S. Kanten, (Ed.), Örgütlerde Davranışın Aydınlık ve Karanlık Yüzü içinde (733-762). İstanbul: Nobel Yayınları.
• Örücü, E. ve Özafşarlıoğlu, S. (2013). Örgütsel Adaletin Çalışanların İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Güney Afrika Cumhuriyetinde Bir Uygulama. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(23), 335-358.
• Özdevecioğlu, Mahmut (2004). Algılanan Örgütsel Desteğin İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkileri. Amme İdaresi Dergisi, 37(4), 97-115.
• Pelit, E. ve Öztürk, Y. (2010). Otel İşletmeleri İşgörenlerinin İş Doyum Düzeyleri: Sayfiye ve Şehir Otel İşletmeleri İşgörenleri Üzerinde Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 2(1), 43-72.
• Pekşen Arı, Ö. (2013). Vardiyalı Çalışma Düzeninin İşgörenin İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Bursa'daki Beş Yıldızlı Şehir Otellerinde Bir Uygulama. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar.
• Polat, M. ve Meydan, C. H. (2010). Örgütsel Özdeşleşmenin Sinizm ve İşten Ayrılma Niyeti İle İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(1), 145-172.
• Poyraz, K. ve Kama, B. (2008). Algılanan İş Güvencesinin, İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkilerin İncelenmesi. Süleyman Demirel İ.İ.B.F. Dergisi, 13(2), 143-164.
• Ramsey, A. T. ve Jones, E. E. (2015). Minding the Interpersonal Gap: Mindfulness-Based Interventions in the Prevention of Ostracism. Consciousness and Cognition, 31, 24-34
• Renn R., Allen D. ve Huning, T. (2013). The Relationship of Social Exclusion at Work With Self-Defeating Behavior and Turnover. The Journal Social Psychology, 153(2), 229–249.
• Sökmen, A. ve Ceyhun Sezgin, A. (2017). İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyetinin Değerlendirilmesi: Otel İşletmeleri Sınır Birim. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(2), 237-250.
• Şimşek, Ş., Akgemci, T. ve Çelik, A. (2005). Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış, (Yenilenmiş 4. Baskı). Konya: Adım Matbaacılık.
• Şimşek, M. Ş. Akgemci, T. ve Çelik, A. (2008). Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış, (6. Baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Takase, M., Maude, P. and Manias, E. (2005). Nurses Job Dissatisfaction and Turnover Intention: Methodological Myths and an Alternative Approach, Nursing and Health Sciences, 7(3), 209-217.
• Telli, E., Ünsar, A. S. ve Oğuzhan, A. (2012). Liderlik Davranış Tarzlarının Çalışanların Örgütsel Tükenmişlik ve İşten Ayrılma Eğilimleri Üzerine Etkisi: Konuyla İlgili Bir Uygulama. Electronic Journal of Vocational Colleges, 2 (2), 135-150.
• Tokgöz, N. (2011). Örgütsel Sinisizm, Örgütsel Destek ve Örgütsel Adalet İlişkisi: Elektrik Dağıtım İşletmesi Çalışanları Örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6(2), 363-387.
• Tuna, M. ve Yeşiltaş, M. (2014). Etik İklim, İşe Yabancılaşma ve Örgütsel Özdeşleşmenin İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25(1), 105-117.
• Turunç, Ö. ve Avcı, U. (2015). Algılanan Örgütsel Destek ve Lider-Üye Etkileşiminin İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: İş Stresinin Aracılık Rolü. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 12(1), 43-63.
• Turunç, Ö. ve Çelik, M. (2010). Algılanan Örgütsel Desteğin Çalışanların İş-Aile, Aile-İş Çatışması, Örgütsel Özdeşleşme ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Savunma Sektöründe Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 209-232.
• Türkmen, E., Doğan, A. ve Karaeminoğulları A. (2016). The Impact of Ostracism on Work Effort: A Comparison between Turkish and Azerbaijani Employees. International Journal of Human Resource Studies, 6(4), 110-128.
• Ural, A. ve Kılıç, İ. (2013). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS İle Veri Analizi, (4. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Williams, K. D. (2007). Ostracism: The Kiss of Social Death. Social and Personality Psychology Compass, 1(1), 236–247.
• Williams, K. D. ve Nida, S. A. (2011). Ostracism: Consequences and Coping. Current Directions in Psychological Science, 20(2), 71-75.
• Wu, L., Wei, L. ve Hui, C. (2011). Dispositional Antecedents and Consequences of Workplace Ostracism: An Empirical Examination. Frontiers of Business Research in China, 5(1), 23-44.
• Wu, L.Z., Yim, F. H., Kwan, H. K. ve Zhang, X. (2012). Coping With Workplace Ostracism: The Roles of Ingratiation and Political Skill in Employee Psychological Distress. Journal of Management Studies, 49(1), 178-199.
• Wu, C. H., Liu, J., Kwan, H. K., & Lee, C. (2016). Why and When Workplace Ostracism İnhibits Organizational Citizenship Behaviors: An Organizational İdentification Perspective. Journal of Applied Psychology, 101(3), 362-378.
• Yang, J. (2012). Workplace Ostracism and Performance Related Outcomes: A Process Model Incorporating Social Influence and Social Identity Theories. State Universtiy of New York Post Graduate Dissertation, USA.
• Yanık, O. (2014). Ahlaki Liderliğin Çalışanların İş Tatminine, Örgütsel Bağlılığına ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Örgütsel Güven ve Örgütsel Adalet Algısının Aracı Rolü. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Yarmacı, N. (2018). İşgörenelerin Örgütsel Dışlanma Algılarının Örgütsel Sessizlik ve Olumsuz Durumları Bildirme Eğilimlerine Etkisi: Otel İşletmeleri Örneği. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Yılmaz, H. (2017). İşyerinde Dışlanma. S. Polatcı ve K. Özyer, (Ed.), 21. Yüzyılda Örgütsel Davranış içinde (133-152). İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
• Yüksel, M. (2017). Otel İşletmelerinde İşyerinde Dışlama ve Sosyal Zeka İlişkisi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(3), 115-133.
• Zhao, H., Peng, Z. ve Sheard, G. (2013). Workplace Ostracism and Hospitality Employees' Counterproductive Work Behaviors: The Joint Moderating Effects of Proactive Personality and Political Skill. International Journal of Hospitality Management, 33, 219-227.