Bir Peri Masalı Örneği: Ludwig Tieck’in Elfler Adlı Masalı Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2019, Cilt: 21 Sayı: 3, 792 - 807, 30.09.2019

Şenay Kırgız

https://doi.org/10.32709/akusosbil.515052

Öz

İlk kez 14.
yüzyılda görülmeye başlayan peri masalları; içerisinde gizemi, büyüyü ve
olağanüstüyü barındıran bir yazın anlayışına karşılık gelir. Gizem, insanoğlunda
merak duygusunu tetikleyen ve bu bağlamda ilgi uyandıran başlıca olgulardan
biridir. Peri masalı türü, içinde yaşanılan dünyanın gerçekliğe dayalı döngüsü
içerisinde olağanüstüyü deneyimlemeye, gerçek yaşam düzleminin içerisine
yerleştirilen bu olağanüstü deneyimlerden anlamlar çıkarmaya ve bu anlamlar
doğrultusunda gizemin sır perdesini aralamaya hizmet eder. Türün görülmeye
başlanmasından kısa bir süre sonra çok sayıda eserler verilmesinin ve bu denli
ilgi görmesinin asıl sebebi de budur. İnsanoğlunun
gizem karşısındaki ilgisi, Charles Perrault, Grimm Kardeşler ve Hans Christian
Andersen gibi peri masalı yazarlarının popülarite kazanmasını sağlar. Her üç
yazarın peri masalı (fairy tales) türündeki eserlerinin birçoğu (Kırmızı
Başlıklı Kız, Uyuyan Güzel, Külkedisi, Pamuk Prenses v.b) ilk kez yayımlandığı
yıldan günümüze değin hemen her çocuğun hayatında önemli ölçüde yer alır. Çocuklukta
başlayan bu serüven hayat boyu sürer ve peri masalları artık yetişkinliğe
erişmiş olan okurun ilgisini çekmeye devam eder. Çalışmada, peri masalı türü
ekseninde Alman Romantik Dönemi yazarı Ludwig Tieck’in Elfler adlı masalı ele alınacak ve masal, peri masalı türünde
sıklıkla yer alan öğeler ve karakterler bağlamında incelenecektir. Ayrıca
çalışmada, kuramcıların peri masalı hakkındaki verileri esas alınacak ve masal,
metin odaklı yöntem kullanılarak çözümlenecektir.

Anahtar Kelimeler

Elf, Ludwig Tieck, masal, peri masalı

A Fairytale Example: The Analysis Of Ludwig Tieck’s Fairytale “The Elves”

Öz

Fairytales
which first started to be seen in 14th century correspond to an understanding
of literature which embodies mystery, magic and the extraordinary. Mystery is
one of the main characteristics which triggers curiosity in people and inspires
interest in this respect. The fairytale genre serves to experience the
extraordinary, to derive meaning from these extraordinary experiences placed
within the real life and in
accordance with these meanings to lift the veil of mystery within the cycle of
the world that is lived in which is based on reality. This is the reason why
numerous works appeared a short period after this genre emerged and there was
such a great interest in the genre. The interest of mankind in mystery allowed
fairytale writers such as Charles Perrault, Grimm Brothers and Hans Christian
Andersen to gain popularity. A majority of these three writers’ works in the
fairytale genre (Little Red Riding Hood, Sleeping Beauty, Cinderella, Snow
White, etc.) have taken a significant place in almost every child’s life since
the first time they were published until the present time. The adventure that
began in childhood drives for lifelong and fairy tales continue to attract the
reader who has reached adulthood. In the
study, German Romantic Period writer Ludwig Tieck’s fairytale The Elves will be
dealt within the axis of the fairytale genre and the genre will be analyzed
with respect to the characteristics and characters which frequently appear in fairytales.
Besides in the study will be predicated on the theorists' datas about the
fairytale and the tale will be analysed to use work-immanent method.

Anahtar Kelimeler

Elf, Ludwig Tieck, fairytale, fairy story

Kaynakça

• Asutay, H. (2014). Çocuk ve Gençlik Yazınında Fantastik Kavramı, Türk Dili-Dil ve Edebiyat Dergisi, CVII (756); Türk Dil Kurumu: 642-652.
• Aytaç, G. (1983). Yeni Alman Edebiyatı Tarihi, Ankara: Gündoğan Yayınları.
• Bane, T. (2015). Encyclopedia of Beasts and Monsters in Myth, Legend and Folklore, Jefferson, North Carolina: McFarland&Company, Inc. Publisher.
• Bettelheim B. (1999). Masal-Mit (İyimserlik-Kötümserlik, İçinde: Büyünün Yararları- Peri Masallarının Anlam ve Önemi, (Çev: Sevinç Kabakçıoğlu), Kuram Dergisi, Kitap:6, İçinde: Sarı, A. Ve A. Ercan, C. (2008). Masalların Psikanalizi, Erzurum: Salkımsöğüt Yayınları.
• Bottingheimer, R. B. (2009). Fairy Tales: A New History, Albany: State University of New York Press.
• Cleasby, R. and Vigfusson, G. (1874). An Icelandic-English Dictionary, Oxford: The Clarenden Press.
• Doğan, E. (2018). Türk Sinemasında Masal Uyarlamaları ve Vladimir Propp’un Halk Masalları İşlevlerinin Pamuk Prenses Ve Yedi Cüceler (1970) Filminde Çözümlenmesi, Turkish Studies, 13(23): 53-63.
• Duman, N. (2018). Peri Masallarının Orjini, Asya Studies-Academic Social Studies/Akademik Sosyal Araştırmalar, 5, Autumn: 67-72.
• Eryılmaz, Ç. (2018). Tolkien’in Yüzüklerin Efendisi Eserinin Çevreci Analizi: Yıkıcı Endüstriye Karşı Kır Yaşamı, MCBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1/2): 93-118.
• Gebhardt, A. (1997). Ludwig Tieck: Leben und Gesamtwerk des "Königs der Romantik", Marburg: Tectum Verlag.
• Gezgin; D. (2007). Hayvan Mitosları, İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Hoena, B.A. (2016). Jack and the Beanstalk: An Interactive Fairy Tale Adventure, Canada: Capstone.
• Jones, S. S. (2002). The Fairy Tale, New York: Routledge.
• Mallord, J. and Turner, W. (2007). The Poetical Works of Sir Walter Scott, Bart. Volume II, London: Robert Cadell; & Whittaker & Company.
• Nakiboğlu, M. (2016). Hermann Hesse’nin “Augustus” Masalında Masal Öğeleri Ve Propp’a Göre Çözümlenmesi, Humanitas, 4(8): 241-255.
• Özdağ, D. E. (2017). Çağdaş Türk Sanatında Gerçek Dışı Kuş Figürleri, Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi/JRES, 4(1): 17-32.
• Öztürk, A.O. (2017). Oğuz Tansel Masallarının Derin Kökleri Üzerine Bir Örnek Mavi Gelin Masalı, Turkish Studies, 12(7): 311-322.
• Page, R. I. (2009). İskandinav Mitleri, (Çev: İsmail Yılmaz), İstanbul: Phoenix Yayınevi.
• Propp, V. J. (1987). Masalların Yapısı ve İncelenmesi, (Çev: Hüseyin Gümüş), Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Sarı, A. Ve A. Ercan, C. (2008). Masalların Psikanalizi, Erzurum: Salkımsöğüt Yayınları.
• Senior, W. A. (1995). Stephen R. Donaldson's Chronicles of Thomas Covenant: Variations on the Fantasy Tradition, , Kent, Ohio: The Kent State University Press.
• Steinmetz, J.L. (2006). Fantastik Edebiyat, (Çev: Hasan Fehmi Nemli), Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Stockinger, C. und Scherer, S. (2011). Ludwig Tieck: Leben - Werk – Wirkung, Berlin/Boston: Walter de Gruyter GmbH & Co. KG.
• Tieck, J. L. (2004). Elfler, (Çev: Tuğçe Bulgin), İstanbul: Altıkırkbeş Yayın.
• Todorov, T. (2004). Fantastik: Edebi Türe Yapısal Bir Yaklaşım, (Çev: Nedret Öztokat), İstanbul: Metis Eleştiri.
• Tolkien, J.R.R. (1999). Peri Masalları Üzerine, (Çev: Serap Erincin), İstanbul: Altıkırkbeş Yayın.
• Warmer, J. (2012). Die Geschichte von Mittelerde: Die Inoffizielle Anleitung zu den Sprachen, Menschen und Bücher von Mittelerde, Bookcaps Study Guides.