Investigation of The Moderator Effect of Job Stress on The Relationship Between Cyberloafing and Employee Performance: A Research on Health Sector

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 2, 467 - 490, 29.06.2020

Mesut Özüdoğru , Yavuz Tansoy Yıldırım

https://doi.org/10.32709/akusosbil.532359

Cited By: 12

Öz

The aim of this study is to determine whether job stress has a significant effect on the relationship between cyberloafing and employee performance. With this aim, “Cyberloafing”, “Employee Performance” and “Job Stress” scales were applied 402 public health employees in Balıkesir. Frequency analysis, factor analysis, reliability analysis, test for normality, correlation analysis, and regression analysis were applied on the collected data. According to the correlation analysis, it was found that there were significant relationships between cyberloafing, employee performance and job stress. As a result of the regression analysis, it was found that job stress has a moderator effect on the relationship between cyberloafing and employee performance. Managerial and further research implications are provided. It is thought that the findings of this study can contribute to both literature and applicators.

Anahtar Kelimeler

Cyberloafing, cyberslacking, employee performance, worker performance, job stress

Sanal Kaytarma ve İşgören Performansı İlişkisinde İş Stresinin Düzenleyici Etkisinin İncelenmesi: Sağlık Sektöründe Bir Araştırma

Öz

Bu araştırmanın amacı iş stresinin, sanal kaytarma ve işgören performansı ilişkisi üzerinde anlamlı bir etkisinin olup olmadığını belirlemektir. Bu amacı gerçekleştirmek için “Sanal Kaytarma”, “İşgören Performansı” ve “İş Stresi Ölçekleri” Balıkesir ilinde kamuda görevli 402 sağlık çalışanına uygulanmıştır. Toplanan veriler üzerinde frekans analizi, faktör analizi, güvenilirlik analizi, normallik testi, korelasyon analizi ve regresyon analizi testleri uygulanmıştır. Korelasyon analizi sonucuna göre sanal kaytarma, işgören performansı ve iş stresi arasında anlamlı ilişkilerin olduğu tespit edilmiştir. Regresyon analizi sonucunda iş stresinin, sanal kaytarma ve işgören performansı ilişkisi üzerinde düzenleyici etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Yöneticiler ve yapılacak araştırmalar için önerilerde bulunulmuştur. Araştırmanın bulgularının literatüre ve uygulayıcılara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sanal kaytarma, sanal aylaklık, işgören performansı, çalışan performansı, iş stresi

Kaynakça

• Abualrub, R. F. ve Al-Zaru, I. M. (2008). Job stress, recognition, job performance and intention to stay at work among jordanian hospital nurses. Journal of Nursing Management, 16(3), 227-236.
• Afacan Fındıklı, M. (2016). Sanal kaytarma ve iş performansı ilişkisi: Sağlık ve tekstil sektörü çalışanlarının karşılaştırılması. International Journal of Social Inquiry, 9(1), 33-62.
• Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior, Organizational Behavior and Human Decision Processes. 50(2), 179-211.
• Akar, C. (2018). İş analitiği.Bursa: Dora Basım-Yayın Dağıtım.
• Alkan, M. (2014). İş stresinin iş performansı üzerine etkisi: SDÜ araştırma ve uygulama hastanesi örneği (Doktora tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
• Ampadu, E. O. (2015). Impact of nurse faculty job stress on job satisfaction and intent to remain in academia (Doctoral thesis). Northeastern University, Boston, ABD.
• Anandarajan, M.ve Simmers, C. A. (2005) . Developing human capital through personal web use in the workplace: Mapping employee perceptions. Communications of the Association for Information Systems, 15(1), 41.
• Askew, K. (2012). The relationship between cyberloafing and task performance and an examination of the theory of planned behavior as a model of cyberloafing (Doctoral thesis). University of South Florida, ABD.
• Askew, K., Buckner, J.E., Taing, M.U., Ilie, A., Bauer, J.A. ve Coovert, M.D. (2014). Explaining cyberloafing: The role of the theory of planned behavior. Computers in Human Behavior, 36(1), 510-519.
• Aydın, A. (2010). Orman ürünleri sanayi sektöründe toplam kalite yönetimi uygulamalarının çalışan performansı üzerine etkilerinin belirlenmesine yönelik yapısal bir model (Doktora tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Baltaş, Z. (1996). Stres ve sağlık. IX. Ulusal. Psikoloji Kongresi, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul.
• Barutçugil, İ. (2002). Performans yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
• Baumeister, R. F., Muraven, M. ve Tice, D. M. (2000). Ego depletion: A resource model of volition, self-regulation, and controlled processing, social cognition. 18(2), 130-150.
• Baysal, A. C. ve Tekarslan, E. (1996). Davranış bilimleri. İstanbul: Avcıol Basım.
• Benligiray, S. (2004). İnsan kaynakları yönetimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Bilgin Demir, İ., Ürek, D., ve Uğurluoğlu, Ö. (2017). Sağlık çalışanlarının sanal kaytarma davranışlarının işte üretkenliklerine etkisi. Online Academic Journal of Information Technology, 8(30): 291-303.
• Blanchard, A. L. ve Henle, C. A. (2008). Correlates of different forms of cyberloafing: The role of norms and external locus of control. Computers in Human Behaviour, 24(1), 1067-1084.
• Bock G.W. ve Ho, S. L. (2009). Non-work related computing (nwrc). Commun ACM, 52(4), 124-128.
• Bogg, J. ve Cooper, C. (1995). Job satisfaction, mental health, and occupational stress among senior civil servants. Human Relations, 48(3), 327-341.
• Bulut, F. (2003). Örgütlerde performans değerlendirme ve Erzurum Emniyet Müdürlüğü personeli üzerinde bir çalışma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Caplan, R. D., Cobb, S. ve French, J. R. (1975). Job demands and worker health; main effects and occupational differences. Washington, D.C.: U.S. Government Printing Office.
• Cronbach, L. J. (1951). coefficient alpha and the ınternal structure of tests. Psychometrika, 16(3), 297-334.
• Cüceloğlu, D. (1994). İnsan ve davranışı: Psikolojinin temel kavramları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Çarıkçı, İ. H. (2001). Çalışanlarda iş tatminini etkileyen kişisel özellikler ve örgütsel sonuçları: Süpermarket çalışanları üzerinde bir araştırma. Verimlilik Dergisi, 4(1), 161-178.
• Çivilidağ, A. (2017). İş yaşamında sanal kaytarmanın iş stresi, iş doyumu ile ilişkisi üzerine bir araştırma. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 59(1), 55-373.
• Çöl, G. (2008). Algılanan güçlendirmenin işgören performansı üzerine etkileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(1), 35-46.
• Edwards, J. R. ve Rothbard, N. P. (1999). Work and family stress and well-being: An examination of person-environment fit in the work and family domains. Organizational Behavior And Human Decision Processes, 77(2), 85-129.
• Efeoğlu, G. E. (2006). İş-aile yaşam çatışmasının iş stresi, iş doyumu ve örgütsel bağlılık üzerindeki etkileri: İlaç sektöründe bir araştırma (Doktora tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Garrett, R. K. ve Danziger, J. N. (2008). Disaffection or expected outcomes: Understanding personal ınternet use during work. Journal of Computer-Mediated Communication, 13(1), 937–958.
• Güleryüz, E. ve Aydın, O. (2006). İş kontrolü ve kontrol isteği ile tükenmişlik ve fiziksel sağlık arasındaki ilişkiler. Türk Psikoloji Dergisi, 21(58), 59.
• Gümüştekin, G. E. ve Öztemiz, A. B. (2005). Örgütlerde stresin verimlilik ve performansla etkileşimi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 271-288.
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri, felsefe-yöntem-analiz. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Harrison, R. V. (1978). Person-environment fit and job stress. New York: John Wiley.
• Hayes, A. (2013). Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis: A regression-based approach. New York: Guilford Press.
• Henle, C. A. ve Blanchard, A. L. (2008). The interaction of work stressors and organizational sanctions on cyberloafing. Journal of Managerial Issues, 20(3), 383-400.
• House, R. J. ve Rızzo, J. R. (1972). Role conflict and ambiguity as critical variables in model of organizational behavior. Organizational Behavior And Human Performance, 7(1), 467-505.
• Inzlicht, M. ve Schmeichel, B. J. (2012). What is ego depletion? Toward a mechanistic revision of the resource model of self-control. Perspectives on Psychological Science, 7(1), 450-463.
• Karasek Jr, R. A. (1979). Job demands, job decision latitude, and mental strain: Implications for job redesign. Administrative Science Quarterly, 24(2), 285-308.
• Kesen, M. ve Sipahi, G. A. (2016). Örgütsel imajın örgütsel bağlılık ve işgören performansına etkisi. Journal Of International Social Research, 9(43), 1927-1934.
• Kırkman, B. L. ve Rosen, B. (1999). Beyond self-management: Antecedents and consequences of team empowerment. Academy of Management Journal, 42(1), 58-74.
• Kıyat, G. B. D., Özgüleş, B. ve Günaydın, S. C. (2018). Algılanan kurumsal itibar ve işe bağlılığın duygusal emek davranışı üzerine etkisi: Sağlık çalışanları örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 21(3), 473-494.
• Koay, K. Y., Soh, P. C. H. ve Chew, K. W. (2017). Do employees’ private demands lead to cyberloafing? The mediating role of job stress. Management Research Review, 40(9), 1025-1038.
• Kyriacou, C. (2001). Teacher stress: Directions for future Research. Educational Review, 53(1), 27-35.
• Liao, Q., Gurung, A., Luo, X. ve Li, L. (2009). Workplace management and employee misuse: Does punishment matter?. Journal of Computer Information Systems, 50(2), 49-59.
• Lim, V.K.G. (2002). The it way of loafing on the job: Cyberloafing, neutralizing and organizational justice. Journal of Organizational Behavior, 23(5), 675-694.
• Lim, V. K. G. ve Teo, T. S. H. (2005). Prevalence, perceived seriousness, justification and regulation of cyberloafing in singapore: An exploratory study. Information & Management, 42(1), 1081-1093.
• Mahatanankoon, P., Anandarajan, M. ve Igbaria, M. (2004). Development of a measure of personal web usage in the workplace. Cyberpsychology & Behaviour. 7(1), 93-104.
• Muse, L. A., Harris, S. G. ve Feild, H. S. (2003). Has the inverted-u theory of stress and job performance had a fair test?. Human Performance, 16(4), 349-364.
• Nart, S., ve Yıldırım, Y. T. (2018). Current debates in management & organization. London: IJOPEC Publication.
• Nunnally, J. C. (1978). Psychometric theory. New York: McGraw-Hill.
• Oravec, J. A. (2002). Constructive approaches to internet recreation in the workplace. Communications of the ACM, 45(1), 60-63.
• Oxford Dictionary, (2018). https://en.oxforddictionaries.com/definition/distress (Erişim tarihi: 28.09.2018).
• Öğüt, A., Akgemci, T. ve Demirsel, M.T. (2004). Stratejik insan kaynakları yönetimi bağlamında örgütlerde işgören motivasyonu süreci. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(1), 245-258.
• Örücü, E. ve Özüdoğru, M. (2018). Örgütsel güven ile sanal kaytarma davranışları arasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik bir çalışma. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(3), 66-80.
• Patel, C. (1989). Stres management. London: Vermilion Pres.
• Prasad, S., Lim, V.K. ve Chen, D.J. (2010). Self-regulation, individual characteristics and cyberloafing. Taipei: PACIS 2010 Proceedings.
• Rousseau, D. M. ve Mclean Parks, J. (1993). The contracts of individuals and organizations. Research in Organizational Behavior, 15(1), 1-43.
• Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M. (2001). Örgütsel psikoloji. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Sağlık Bakanlığı, Sağlık araştırmaları genel müdürlüğü, https://www.saglik.gov.tr/TR,30485/saglik-istatistikleri-yilligi-2016 (Erişim tarihi: 15.09.2018).
• Sakallı, S. Ö. (2015). Örgütsel adalet ile örgütsel güven ilişkisinde kişilik özelliklerinin düzenleyici rolü ve bir alan araştırması (Doktora tezi). Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Santos, A. S. T. (2016). Impact of cyberloafing and physical exercise on performance: An experimental research (Doctoral thesis). Lizbon Üniversitesi, Portekiz.
• Seyle, H. (1974). Stress without distress. School Guidance Worker, 32(5), 5-13.
• Shahıd, M. N., Latif, K., Sohail, N. ve Ashraf, M.A. (2011). Work stress and employee performance in banking sector evidence from district faisalabad, Pakistan. Asian Journal of Business and Management Sciences, 1(7), 38-47.
• Sheikh, A., Atashgah, M. S. ve Adibzadegan, M. (2015). The antecedents of cyberloafing: A case study in an iranian copper ındustry. Computers in Human Behavior,51(1), 172-179.
• Şahin, N. H. ve Batıgün, A. D. (1997). Bir özel hastahane sağlık personelinde iş doyumu ve stres. Türk Psikoloji Dergisi, 1(9), 57-73.
• Şen, E., Tozlu, E., Ateşoğlu, H. ve Özdemir, A. (2016). The effects of work stress on cyberloafing behavior in higher education institutions. Social Sciences, 1(1), 523-535.
• Şimşek, M.Ş., Akgemci, T. ve Çelik, A. (2008). Davranış bilimlerine giriş ve örgütlerde davranış. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Spector, P. E., Fox, S., Penney, L. M., Bruursema, K., Goh, A., ve Kessler, S. (2006). The dimensionality of counterproductivity: Are all counterproductive behaviors created equal?. Journal Of Vocational Behavior, 68(3), 446-460.
• Tabachnick, B.G. ve Fidell, L.S. (2001). Using multivariate statistics. Boston: Allyn and Bacon.
• Taneja, A., Fiore, V. ve Fischer, B. (2015). Cyber-slacking in the classroom: Potential for digital distraction in the new age. Computers & Education, 82(1), 141–151.
• Tekingündüz, S., Kurtuldu, A. ve Eğilmez, Ç. (2016). Sosyal destek, işe yabancılaşma ve iş stresinin iş gören performansı üzerindeki etkisinin incelenmesi. International Journal of Human Sciences, 13(1), 683 - 694.
• Turunç, Ö. (2010). Organizasyonlarda kontrol algılamalarının örgütsel özdeşleşme ve iş performansına etkisi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 11(1), 251-269.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (2018a). Girişimlerde bilişim teknolojileri kullanım araştırması. TÜİK haber bülteni, Sayı: 27820, ss.1.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (2018b). Hanelerde bilişim teknolojileri kullanımı. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1028 (Erişim tarihi: 12.09.2018).
• Üçüncü, K., Akyüz, İ., Aydın, A. ve Taşdemir, T. (2008). Stres kaynaklarının ve diğer bazı faktörlerin akademik performans üzerine etkilerinin incelenmesi ve performansın geliştirilmesi. KTÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Sonuç Raporu, Trabzon.
• Vitak, J., Julia C. ve Robert L. (2011). Personal internet use at work: Understanding cyberslacking, computers in human behavior, 27(1), 1751-1759.
• Wagner, D. T., Barnes, C.M., Lim, V.K.G. ve Ferris, D.L. (2012). Lost sleep and cyberloafing: Evidence from the laboratory and a daylight saving time quasiexperiment. Journal of Applied Psychology, 97(1), 1068-1076.
• Zafar, Q., Ali, A., Hameed, T., İlyas, T. ve Younas, H. (2015). The influence of job stress on employees performance in Pakistan. American Journal of Social Science Research, 1(4), 221-225.