“Şiir” ve “Şair”i Şiir Diliyle Tanımlayan Bir Sanatçı: İsmail Uyaroğlu

Yıl 2021, Cilt: 23 Sayı: 2, 563 - 573, 30.06.2021

Mehmet Miçooğulları , M. Sağlam

https://doi.org/10.32709/akusosbil.869521

Öz

Platon ve Aristo’dan günümüze, tarihi süreç içerisinde, “şiir” ve “şair” üzerine birçok tanım yapılmış ve poetik görüşler dile getirilmişse de şiire dönük hislerin kalıplara dönüştürülmesi konusunda standart bir bakış açısı geliştirilmemiş; kavramlara ilişkin öznel görüşlerden oluşan formlar, günümüzde dâhi farklılık göstermeye devam etmiştir. Doküman analizi tekniği ve fişleme yönteminin işe koşulduğu bu çalışmada, hâlâ standart bir tanımı yapılamayan “şiir” ve “şair” kavramları üzerine, yaşayan bir değer olan İsmail Uyaroğlu’nun poetikasının birincil kaynağı olduğu düşünülen şiirleri esas alınmış ve sanatçının kavramlara dönük tanım ve kaynakları açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmanın genelinde Uyaroğlu’nun şiirlerinin ve şairliğinin kaynakları ile nitelikleri üzerinde durulmuş; esasen karakterini yansıtan eserlerinde “şiir”e ve “şair”e dönük kavramların birbiri ile tutarlı olduğu ve insana dair her türlü argümanın Uyaroğlu’nun eserlerinde şiirleştirilebildiği görülmüştür. Uyaroğlu’na göre şiir; umuttan, sızıdan, hınçtan, öfkeden, acıdan, çileden, karanlıktan, hüzünden, ölümden beslenen; kanlı, kirli, gececil, tehlikeli, yorgun, kara, lanetli, vahşi, küstah, ses çıkaran bir türdür. O, beslendiği kaynaklarını şiirlerini aracı olarak kullanarak dile getirmiş -kalender, kavgacı, savaşçı, asi, hırçın, diri bakışlı, mücadeleci, dalkılıç, lanetli, sevdası zor, meraklı, azimli, kimi zaman şaşkın, hayvan sever ve yaratıcı- bir şairdir. Sonuç olarak şairin eserlerinden hareketle ilgili kavramlara dönük tanımlarının oluşması aşamasında okurlara ve ilgililere önemli bilgiler ve farklı bakış açıları kazandıracağı da ayrıca düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Şiir, şair, şiir dili, İsmail Uyaroğlu

An Artist Defining "Poetry" and "Poet" in Poetry Language: İsmail Uyaroğlu

Öz

Although many definitions have been made on "poetry" and "poet" and poetic opinions have been expressed since Plato and Aristotle, a standard perspective has not been developed on the transformation of feelings towards poetry into patterns; the forms consisting of subjective views on the concepts have continued to differ even today. In this study, in which the document analysis technique and the documenting method were employed, the poems of Uyaroğlu, a living value, which are considered to be the primary source of the poetics of Uyaroğlu, on the concepts of "poetry" and "poet", which still cannot be defined as a standard, were taken as a basis and the definitions and sources of the relevant writer for the concepts. It has been explained. The sources and qualities of his poems and poetry were emphasized throughout the study; it has been observed that the concepts of "poetry" and "poet" are consistent with each other in his works that mainly reflect his character, and all kinds of arguments about human can be poetry in Uyaroğlu's works. According to Uyaroğlu, poetry is fed by hope, ache, resentment, anger, pain, anger, darkness, sadness, death; it is a bloody, dirty, nocturnal, dangerous, tired, black, cursed, wild, arrogant, vocal species. He is a poet who has expressed his sources by using his poems as his means - unpretentious, quarrelsome, warrior, rebellious, combative, vigorous, combative, deceitful, cursed, hard in love, curious, determined, sometimes confused, animal lover and creative. As a result, it is also thought that the poet will provide important information and different perspectives to the readers and interested parties in the process of forming the definitions of the concepts related to his works.

Anahtar Kelimeler

Poetry, poet, poetry language, İsmail Uyaroğlu

Kaynakça

• Aksan, D. (2013). Şiir dili ve Türk şiir dili (dilbilim açısından bakış). Ankara: Bilgi Yayınları.
• Alkan, E. (2005). Şiir sanatı. İstanbul: İnkılap.
• Altunya, H. (2018). Sezai Karakoç'ta poetik düşüncenin mantığı. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 1(2), 52-57.
• Bayrak, Ö. (2011). Yahya Kemal'in Şiir Anlayışı, Eski ve Yeni Şiire Bakışı. EKEV Akademi Dergisi(48), 401-410.
• Binyazar, A. (2019). Kedileri severken ağlayınız. https://www.cumhuriyet.com.tr/koseyazisi/1449794/kedileri-severken-aglayiniz.html (Erişim tarihi:23.12.2020).
• Cengiz, M. (2016). Platon ve Aristoteles'te şiir düşüncesi (2. baskı). İstanbul: Şiirden Yayıncılık.
• Eşitgin, D. (2008). 50. sanat yılında Erdem Bayazıt ile. (1). Edebiyat Ortamı.
• Haedens, K. (1961). Şiirin tanımı. (113), 244-245. (L. Ay, Çev.) Türk Dili.
• Hızlan, D. (2008). Asla kapanmayacak yaraların şairi. https://www.hurriyet.com.tr/asla-kapanmayacak-yaralarin-sairi-10363766 (Erişim tarihi: 17.12.2020).
• Karaca, N. (2017). Sadri Ertem'in "Bacayı Kaldır Bacayı İndir" adlı hikayesine göstergesel bir çözümleme. folklor/edebiyat, 23(91), 13-29.
• Korunan, O. (2011). Şiir ve anlam. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 109-121.
• Koyuncu, İ. (2020). İsmail Uyaroğlu. Ahmet Yesevi Üniversitesi Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/uyaroglu-ismail (Erişim tarihi: 22.12.2020).
• Necatigil, B. (1997). Bile/yazdı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Özbalcı, M. (1990). Şiire ve şaire dair bazı notlar. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 221-231.
• Reyhanoğulları, G. (2013). Behçet Necatigil'in poetikası üzerine. Turkish Studies, 8(1), 2189-2203.
• Tanpınar, A. H. (1998). Edebiyat Üzerine Makaleler (5. baskı). (Z. Kerman, Düz.) İstanbul: Dergah Yayınları.
• Uyaroğlu, İ. (2019). Kedileri severken ağlayınız - toplu şiirler (1967-2017) (3. baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, S. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, M. ve Yılmaz, S. (2010). Şiirin bencilliği: modern Türk şiirinde saf şiir anlayışı üzerine bir inceleme. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, (4), 107-126.