Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

Türkçe Eğitimi ile İlgili 2015-2019 Yılları Arası Lisansüstü Tezlerin Araştırma Eğilimleri

Yıl 2021, Cilt: 23 Sayı: 3, 929 - 941, 27.09.2021
https://doi.org/10.32709/akusosbil.879623

Öz

Araştırmada, 2015-2019 yılları arasında hazırlanmış Türkçe eğitimi alanı ile ilgili yüksek lisans ve doktora tezlerinin araştırma eğilimlerini belirlemek amaçlanmıştır. Bu çalışmada, nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın veri kaynağı Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden alınmıştır. Veri toplama sürecinde doküman incelemesi yönteminden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda, Türkiye’de 2015-2019 yılları arasında 75 farklı üniversitede Türkçe öğretimi ile ilgili 839 lisansüstü tezin hazırlandığı tespit edilmiştir. Bu tezlerin 730’u yüksek lisans ve 109’u doktora düzeyinde hazırlanmıştır. Ayrıca en fazla lisansüstü tez 2019 yılında tamamlanmıştır. Türkçe öğretimi ile ilgili lisansüstü tezlerde konu bakımından çeşitlilik olduğu tespit edilmiştir. Veri kaynağındaki tezlerde daha çok yazma öğrenme alanı ile ilgili konular tercih edilmiştir. Okuma öğrenme alanı ve değerler eğitimine yönelik konular da tezlerde sıklıkla incelenmiştir. Veri kaynağındaki tezlerde en az işlenen konular ise dil politikaları ve Türkçe öğretmeni/leri şeklinde sıralanmaktadır. Türkçe öğretimi ile ilgili lisansüstü tezlerin önemli bir kısmında nitel araştırma modelleri kullanılmıştır. Buna bağlı olarak veri toplama sürecinde doküman incelemesi ve görüşme formu daha fazla tercih edilmiştir. Nicel araştırma yöntemi kullanılan tezlerde ise başarı testinden sıklıkla yararlanılmıştır. Ayrıca nicel araştırmalarda günlük, kontrol listesi ve öğrenci ürün dosyasının kullanılmadığı tespit edilmiştir. Örneklem olarak ise dokümanların dışında ortaokul öğrencileri ve Türkçe öğretmenleri seçilmiştir. Buna karşın tezlerde en az velilerin ve akademisyenlerin örneklem olarak tercih edildiği görülmüştür.

Kaynakça

  • Anderson, C., Day, K., & Mclaughlin, P. (2008). Student perspectives on the dissertation process in a master’s degree concerned with professional practice. Studies in Continuing Education, 30(1), 33-49.
  • Boyacı S. ve Demirkol, S. (2018). Türkçe eğitimi alanında yapılan doktora tezlerinin incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(2), 512-531.
  • Bozkurt, B. ve Uzun N. (2015). Türkçenin eğitimi-öğretimine ilişkin bir alanyazını değerlendirmesi: Uluslararası bilimsel toplantılarda eğilimler/yönelimler. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 1(2), 1-15.
  • Ceran, D., Aydın, M. ve Onarıcıoğlu, A. S. (2018). Okuma eğitimi üzerine yapılan tezlerde eğilimler: Bir içerik analizi çalışması. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 23772392.
  • Cin Şeker, Z. (2020). Dinleme ve konuşma becerilerine yönelik lisansüstü tezlerin anahtar kelimeleri üzerine bir inceleme: Betimsel analiz. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 19, 128-140.
  • Coşkun, E., Özçakmak, H. ve Balcı, A. (2012). Türkçe eğitiminde eğilimler: 1981- 2010 yılları arasında yapılan tezler üzerine bir meta-analiz çalışması. Engin Yılmaz vd. (Ed.), Türkçenin Eğitimi Öğretimi Üzerine Çalışmalar içinde (s. 204-212). Ankara: Pegem Akademi.
  • Çer, E. (2017). Türkçe öğretmeni adaylarının yöntem, teknik, strateji ve yaklaşımlara yönelik yeterlikleri. International Journal of Language Academy 5(15), 176-192. DOI:10.18033/ijla.3562.
  • Değirmenci, G.H. (2018). Okuduğunu anlama ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 13(2). 899-910.
  • Doğan, Y. ve Özçakmak, H. (2014). Dinleme becerisinin eğitimi üzerine yapılan lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(2), 90-99.
  • Dönmez, B. ve Gündoğdu, K. (2016). 2000-2016 yılları arasında Türkçe öğretim programları alanında yayımlanan makale ve tezlerin analizi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(4), 2109-2125.
  • Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Elbir, B. ve Bağcı, C. (2013). Birinci ve ikinci kademe okuma eğitimi üzerine yapılan lisansüstü çalışmaların değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 11, 229-247.
  • Erdem, C. (2018). Medya okuryazarlığı araştırmalarında eğilimler: Lisansüstü tezlere yönelik bir içerik analizi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 11(4). 693-717.
  • Eyüp, B. (2020). Türkçe öğretmenleri ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin eğilimleri: Bir içerik analizi (2000-2019). RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 21, 536-558.
  • Geçgel, H., Kana, F., Vatansever, Y.Y. ve Çalık, F. (2020). Türkçe öğretmeni adaylarının çok boyutlu 21. yüzyıl becerilerinin belirlenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 9 (4), 1646-1669.
  • Kan, O. M. (2017). Türkiye’de akademik yazma alanında yapılan lisansüstü tezler. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6 (2), 1037-1048.
  • Karadağ, R. (2014). Okuma ilgisi, tutumları ve alışkanlığı konusunda yapılmış çalışmaların lisansüstü tezlere dayalı analizi: YÖK ve ProQuest veri tabanları örneklemi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35 (1), 1-17.
  • Kemiksiz, Ö. (2017). Dinleme becerisi üzerine yazılan makalelerin değerlendirilmesi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(1), 511-531.
  • Lepp, L., Remmik, M., Karm, M. & Leijen, A. (2013). Supervisors’ conceptions of doctoral studies. Trames, 17 (4), 401-415.
  • Maden, A. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe söz varlığını zenginleştirmeye yönelik lisansüstü tezlerin araştırma eğilimleri. The Journal of International Social Research, 13(71), 795-806.
  • Maden, S. (2012). Temel dil becerilerinin eğitimi açısından ders dışı (informal) etkinliklere yönelik öğretmen ve öğrenci tercihleri. Millî Eğitim Dergisi. 41(196), 36-55.
  • Maden, S. (2016). The attitudes of Turkish teachers to new applications. Universal Journal of Educational Research, 4 (5), 1236-1243.
  • Maden, S . (2021). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitapları ile ilgili lisansüstü tezlerin analizi. Kuram ve Uygulamada Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1) , 90-102.
  • Merriam, S. (1998). Qualitative research and case study applications in education. Revised and expanded from case study research in education. USA: JB Printing.
  • Özçakmak, H. (2017). Türkçe eğitimi lisansüstü araştırmalarında yeni yönelimler (2011-2015). Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(3), 1607-1618.
  • Özdemir, S. (2018). Okumaya ilişkin lisansüstü araştırmaların eğilimleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(4), 1161-1178.
  • Potur, Ö. ve Yıldız, N. (2016). Konuşma becerisi alanında yapılan akademik çalışmaların eğilimleri. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 18, 27-40.
  • Sevim, O. ve İşcan, A. (2012). Türkçenin eğitimi ve öğretimi alanında yapılan yüksek lisans tezlerinde geçen anahtar kelimelere dönük bir içerik analizi. Turkish Studies, 7(1), 1863-1873.
  • Tok, M. ve Potur, Ö. (2015) Yazma eğitimi alanında yapılan akademik çalışmaların eğilimleri (2010-2014 yılları). Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(4), 1-25.
  • Turan, L., Sevi̇m, O., ve Tunagür, M. (2018). Türkçe eğitimi alanında hazırlanan doktora tez özetlerine yönelik bir içerik analizi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11, 29-44.
  • Ustabulut, M.Y. (2021a). Türkçe öğretmeni adaylarının yaşam becerileri ile ilgili görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 205-219. DOI: 10.33437/ksusbd.879817.
  • Ustabulut, M. Y. (2021b). Türkçe öğretmeni adaylarının okul dışı öğrenme ile ilgili görüşleri. Mavi Atlas, 9(1), 232-249.
  • Ülper, H. ve Bağcı, H. (2012). Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine dönük öz yeterlik algıları. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 7(2), 1115-1131.
  • Yağmur Şahin, E., Kana, F. ve Varışoğlu, B. (2013). Türkçe eğitimi bölümlerinde yapılan lisansüstü tezlerin araştırma eğilimleri. Journal of Human Sciences, 10(2), 356-378.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
  • Yılmaz, D. ve Kaya, S. (2020). İlk okuma yazma ve Türkçe öğretimi ile ilgili yazılmış tezlerin incelenmesi. Turkish Studies – Educational Sciences, 15(1), 443-456.
  • Yürektürk, F. ve Coşkun, H. (2020). Türkçe öğretmenlerinin teknoloji kullanımına ve teknoloji destekli türkçe öğretiminin etkililiğine dair görüşleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(3), 986-1000. DOI: 10.16916/aded.748300

Research Tendencies of Postgraduate Theses Between 2015-2019 on Turkish Education

Yıl 2021, Cilt: 23 Sayı: 3, 929 - 941, 27.09.2021
https://doi.org/10.32709/akusosbil.879623

Öz

In the study, it was aimed to determine the research tendencies of the master's and doctoral theses on Turkish education that were prepared between 2015-2019. In this study, qualitative research method was used. The data source of the research was taken from the Council of Higher Education National Thesis Center. Document analysis method was used in the data collection process. As a result of the research, it was determined that 839 postgraduate theses on teaching Turkish at 75 different universities were prepared between 2015-2019. From the theses in the data source, 730 of the thesis are master's and 109 are doctoral level. In addition, most graduate theses were completed in 2019. It has been determined that there is diversity in terms of subject in the postgraduate theses related to teaching Turkish. In the theses in the data source, mostly subjects related to the writing learning field were preferred. Topics related to reading learning field and values education have also been frequently examined in theses. The least covered topics in the theses in the data source are language policies and Turkish teacher (s). Qualitative research models have been used in most of the postgraduate theses on teaching Turkish. Accordingly, documents and interview forms were preferred more in the data collection process. In theses where quantitative research method was used, success test was frequently used. In addition, it was determined that diary, checklist and student product file were not used in quantitative studies. As a sample, secondary school students and Turkish teachers were selected after the documents. On the other hand, it was observed that parents and academicians were preferred as samples at least in theses.

Kaynakça

  • Anderson, C., Day, K., & Mclaughlin, P. (2008). Student perspectives on the dissertation process in a master’s degree concerned with professional practice. Studies in Continuing Education, 30(1), 33-49.
  • Boyacı S. ve Demirkol, S. (2018). Türkçe eğitimi alanında yapılan doktora tezlerinin incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(2), 512-531.
  • Bozkurt, B. ve Uzun N. (2015). Türkçenin eğitimi-öğretimine ilişkin bir alanyazını değerlendirmesi: Uluslararası bilimsel toplantılarda eğilimler/yönelimler. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 1(2), 1-15.
  • Ceran, D., Aydın, M. ve Onarıcıoğlu, A. S. (2018). Okuma eğitimi üzerine yapılan tezlerde eğilimler: Bir içerik analizi çalışması. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 23772392.
  • Cin Şeker, Z. (2020). Dinleme ve konuşma becerilerine yönelik lisansüstü tezlerin anahtar kelimeleri üzerine bir inceleme: Betimsel analiz. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 19, 128-140.
  • Coşkun, E., Özçakmak, H. ve Balcı, A. (2012). Türkçe eğitiminde eğilimler: 1981- 2010 yılları arasında yapılan tezler üzerine bir meta-analiz çalışması. Engin Yılmaz vd. (Ed.), Türkçenin Eğitimi Öğretimi Üzerine Çalışmalar içinde (s. 204-212). Ankara: Pegem Akademi.
  • Çer, E. (2017). Türkçe öğretmeni adaylarının yöntem, teknik, strateji ve yaklaşımlara yönelik yeterlikleri. International Journal of Language Academy 5(15), 176-192. DOI:10.18033/ijla.3562.
  • Değirmenci, G.H. (2018). Okuduğunu anlama ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 13(2). 899-910.
  • Doğan, Y. ve Özçakmak, H. (2014). Dinleme becerisinin eğitimi üzerine yapılan lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(2), 90-99.
  • Dönmez, B. ve Gündoğdu, K. (2016). 2000-2016 yılları arasında Türkçe öğretim programları alanında yayımlanan makale ve tezlerin analizi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(4), 2109-2125.
  • Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Elbir, B. ve Bağcı, C. (2013). Birinci ve ikinci kademe okuma eğitimi üzerine yapılan lisansüstü çalışmaların değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 11, 229-247.
  • Erdem, C. (2018). Medya okuryazarlığı araştırmalarında eğilimler: Lisansüstü tezlere yönelik bir içerik analizi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 11(4). 693-717.
  • Eyüp, B. (2020). Türkçe öğretmenleri ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin eğilimleri: Bir içerik analizi (2000-2019). RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 21, 536-558.
  • Geçgel, H., Kana, F., Vatansever, Y.Y. ve Çalık, F. (2020). Türkçe öğretmeni adaylarının çok boyutlu 21. yüzyıl becerilerinin belirlenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 9 (4), 1646-1669.
  • Kan, O. M. (2017). Türkiye’de akademik yazma alanında yapılan lisansüstü tezler. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6 (2), 1037-1048.
  • Karadağ, R. (2014). Okuma ilgisi, tutumları ve alışkanlığı konusunda yapılmış çalışmaların lisansüstü tezlere dayalı analizi: YÖK ve ProQuest veri tabanları örneklemi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35 (1), 1-17.
  • Kemiksiz, Ö. (2017). Dinleme becerisi üzerine yazılan makalelerin değerlendirilmesi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(1), 511-531.
  • Lepp, L., Remmik, M., Karm, M. & Leijen, A. (2013). Supervisors’ conceptions of doctoral studies. Trames, 17 (4), 401-415.
  • Maden, A. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe söz varlığını zenginleştirmeye yönelik lisansüstü tezlerin araştırma eğilimleri. The Journal of International Social Research, 13(71), 795-806.
  • Maden, S. (2012). Temel dil becerilerinin eğitimi açısından ders dışı (informal) etkinliklere yönelik öğretmen ve öğrenci tercihleri. Millî Eğitim Dergisi. 41(196), 36-55.
  • Maden, S. (2016). The attitudes of Turkish teachers to new applications. Universal Journal of Educational Research, 4 (5), 1236-1243.
  • Maden, S . (2021). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitapları ile ilgili lisansüstü tezlerin analizi. Kuram ve Uygulamada Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1) , 90-102.
  • Merriam, S. (1998). Qualitative research and case study applications in education. Revised and expanded from case study research in education. USA: JB Printing.
  • Özçakmak, H. (2017). Türkçe eğitimi lisansüstü araştırmalarında yeni yönelimler (2011-2015). Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(3), 1607-1618.
  • Özdemir, S. (2018). Okumaya ilişkin lisansüstü araştırmaların eğilimleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(4), 1161-1178.
  • Potur, Ö. ve Yıldız, N. (2016). Konuşma becerisi alanında yapılan akademik çalışmaların eğilimleri. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 18, 27-40.
  • Sevim, O. ve İşcan, A. (2012). Türkçenin eğitimi ve öğretimi alanında yapılan yüksek lisans tezlerinde geçen anahtar kelimelere dönük bir içerik analizi. Turkish Studies, 7(1), 1863-1873.
  • Tok, M. ve Potur, Ö. (2015) Yazma eğitimi alanında yapılan akademik çalışmaların eğilimleri (2010-2014 yılları). Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(4), 1-25.
  • Turan, L., Sevi̇m, O., ve Tunagür, M. (2018). Türkçe eğitimi alanında hazırlanan doktora tez özetlerine yönelik bir içerik analizi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11, 29-44.
  • Ustabulut, M.Y. (2021a). Türkçe öğretmeni adaylarının yaşam becerileri ile ilgili görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 205-219. DOI: 10.33437/ksusbd.879817.
  • Ustabulut, M. Y. (2021b). Türkçe öğretmeni adaylarının okul dışı öğrenme ile ilgili görüşleri. Mavi Atlas, 9(1), 232-249.
  • Ülper, H. ve Bağcı, H. (2012). Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine dönük öz yeterlik algıları. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 7(2), 1115-1131.
  • Yağmur Şahin, E., Kana, F. ve Varışoğlu, B. (2013). Türkçe eğitimi bölümlerinde yapılan lisansüstü tezlerin araştırma eğilimleri. Journal of Human Sciences, 10(2), 356-378.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
  • Yılmaz, D. ve Kaya, S. (2020). İlk okuma yazma ve Türkçe öğretimi ile ilgili yazılmış tezlerin incelenmesi. Turkish Studies – Educational Sciences, 15(1), 443-456.
  • Yürektürk, F. ve Coşkun, H. (2020). Türkçe öğretmenlerinin teknoloji kullanımına ve teknoloji destekli türkçe öğretiminin etkililiğine dair görüşleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(3), 986-1000. DOI: 10.16916/aded.748300
Toplam 37 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Dil ve Edebiyat
Yazarlar

Aydın Önal 0000-0002-0930-9122

Sedat Maden 0000-0002-8024-8182

Yayımlanma Tarihi 27 Eylül 2021
Gönderilme Tarihi 13 Şubat 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 23 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Önal, A., & Maden, S. (2021). Türkçe Eğitimi ile İlgili 2015-2019 Yılları Arası Lisansüstü Tezlerin Araştırma Eğilimleri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(3), 929-941. https://doi.org/10.32709/akusosbil.879623

Cited By