A Sociological Analysis about the Use of Home during the Covid-19 Pandemic Period

Yıl 2022, Cilt: 24 Sayı: 2, 724 - 742, 27.06.2022

Mehmet Karakaş , Bedir Sala , Gözde Aykut , Recep Bozkurt , Zeynep Dilekli , Murat Gencer

https://doi.org/10.32709/akusosbil.1078871

Cited By: 2

Öz

The purpose of this study is to analyse how to pandemic period has affected the life and relations in the home and the use of home. In this regard, a sociological analysis of the home during the pandemic period was done by focusing on the changing use of the home, new meanings attributed to the home and how the family relations and social media use in the home have influenced the relations and socialization of the individuals. In the study carried out using the quantitative research technique as the method, the survey technique which is one of the quantitative research techniques was used for data collection. The data gathered through questionnaire technique from the people between the ages 18 and 65 in Turkey were analysed using SPSS programme. The data were collected from a total of 600 people representing the population of the study. The main findings of the study were that, for the people spending most of their time at home during pandemic period, a change was detected in their perception and practice related the home, political and religious discussions increased among the family members, staying at home for a long time caused anxieties in a variety of issues, and a difference was seen in the traditional roles of woman and man. 

Anahtar Kelimeler

Covid-19, pandemic, home, family, social media

Covid-19 Salgını Sürecinde Evin Kullanımına İlişkin Sosyolojik Bir Analiz

Öz

Ev, insanların barınma ve hayatlarını devam ettirme gibi temel ihtiyaçlarını karşılayan özel bir mekândır. Covid-19 pandemisiyle birlikte insanların daha çok vakit geçirmek zorunda kaldıkları ev, eğitim ve çalışma gibi sosyal etkinliklerin yürütüldüğü ve gündelik hayatın merkezine yerleşen bir mekâna dönüştü. Bu çalışmanın amacı da pandemi sürecinin evdeki yaşamı, ilişkileri ve evin kullanımı üzerinde nasıl bir etki oluşturduğunu incelemektir. Bu bağlamda evin değişen kullanımı, eve yüklenilen yeni anlamlar, evdeki aile ilişkileri ve sosyal medya kullanımının bireylerin ilişkilerini ve sosyalleşmelerini nasıl etkilediğine odaklanarak pandemi sürecinde evin sosyolojik bir analizi yapılacaktır. Yöntem olarak nicel araştırma tekniği kullanılarak yürütülen çalışmada veri toplamak için nicel araştırma tekniklerinden biri olan anket tekniği kullanılacaktır. Türkiye’de 18-65 yaş aralığındaki bireylerden anket tekniği ile toplanan veriler SPSS programı kullanılarak analiz edilecektir. Araştırma evrenini temsil eden toplamda 600 kişiden veri toplanmıştır. Araştırmanın temel bulguları ise pandemi sürecinde zamanlarının çoğunu evde geçiren bireylerin eve ilişkin algıları ve pratiklerinin değiştiği, aile içerisinde politik ve dini tartışmaların arttığı, uzun süre evde kalmanın çeşitli konularda kaygıya yol açtığı, geleneksel kadın ve erkek rollerinde bir değişimin ortaya çıktığı görülmektedir. Pandemi sürecinde özellikle internet ve telefon kullanımındaki artışla beraber sosyal medya kullanımının arttığı, bu durumun evi daha katlanılabilir hale getirdiği de bulgular arasındadır.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, pandemi, ev, aile, sosyal medya

Kaynakça

• Aliağaoğlu, A. ve Uğur, A. (2016). Şehir coğrafyası. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Yıldırım, E. ve Bayraktaroğlu, S. (2007). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Sakarya: Sakarya Kitabevi.
• Alver, K. (2010). Steril hayatlar. Ankara: Hece Yayınları.
• Arıkboğa, F.Ş., Doğan, E., Akdöl, B. ve İrengün, O. (2020). Küresel salgın döneminde evden çalışma araştırma raporu. https://cdn.istanbul.edu.tr/FileHandler2.ashx?f=kuresel-salgin-doneminde-evden-c%CC%A7alis%CC%A7ma-aras%CC%A7tirma-raporu.pdf (Erişim tarihi: 10.05.2021).
• Aydın, M. (2012). Savrulan dünyada aile sempozyumu, Ailenin geleceği içinde (ss. 279-287). İstanbul: Sekam Yayınları.
• Bağlı, M. (2016). Teori ile pratik arasında mekân, A. Can (Ed), Modern ontolojik güven bağlamında insan ve mekân/ev (hâne): bir mekân sosyolojisi denemesi içinde (ss. 13-39). İstanbul: Esenler Belediyesi Şehir Düşünce Merkezi Şehir Yayınları.
• Bozkurt, V. (2013). Değişen dünyada sosyoloji. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Cereci, S. (2019). Koronavirüs pandemisi kapsamında medya etkileri: Türkiye örneği. Dijital Communication Journal, 2 (2), 21-36.
• Çetin, S. ve Cimcoz, N. (2003). Konut mekânlarında balkon kullanımı ve yaşanan toplumsal değişimin balkon mekânlarına etkisi. Mimar.ist Dergisi, 3(7), 69-72.
• Diamond, J. ( 2018). Tüfek, mikrop ve çelik, (Ü. İnce, Çev.). İstanbul: Pegasus Yayınları.
• Dijk J. V. (2016). Ağ toplumu, (Ö. Sakin, Çev.). İstanbul: Kafka Yayınevi.
• Dilekli, Z. (2019). Kendini dindar olarak tanımlayan gençlerin aile algısı üzerine sosyolojik bir araştırma: Afyonkarahisar ili örneği, (Yayınlanmış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar.
• Eliade, M. (1991). Kutsal ve dindışı, (M. A. Kılıçbay, Çev.). Ankara: Gece Yayınları.
• Erzen, J.N. (2019). Üç habitus. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Furedi, F. (2017). Korku kültürü: risk almamanın riskleri, (B. Yıldırım, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Karakaş, M. (2020). Covid-19 salgınının çok boyutlu sosyolojisi ve yeni normal meselesi. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 40(1), 541–573.
• Küçükerman, Ö. ve Güner, Ş. (1995). Anadolu mirasında Türk evleri. İstanbul: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Marshall, G. (1999). Sosyoloji sözlüğü, (O. Akınhay ve D. Kömürcü, Çev.). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Metin, O. ve Gencer, M. (2021). İnstagram kullanımının lisans öğrencilerinin yaşam biçimleri üzerine etkisi. İçtimaiyat, 5 (1), 129-142.
• Ricoeur, P. (2012). Hafıza, tarih, unutuş, (M. E. Özcan, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Ritzer, G. (2011). Küresel dünya, ( M. Pekdemir, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Sayar, G. H., Ünübol, H. ve Tarhan, N. (2020). Covid-19 korkular kaygılar olgunlaşma: Türkiye araştırması sonuç raporu. İstanbul: Üsküdar Üniversitesi Yayınları.
• Solinas, P. (2008). Akdeniz: tarih, mekân, insanlar ve miras. F. Braudel (Ed), Aile içinde (190-214). İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Taştan, C., Tekin, H. C., Çetinöz, E. ve Demirden, A. (2020). Kovid-19 salgını ve sonrası psikolojik ve sosyolojik değerlendirmeler: rapor. Ankara: Polis Akademisi Yayınları.
• Urry, J. (1999). Mekânları tüketmek, (R. G. Öğdül Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Yıldırım, E., Yıldız, R., Arı, Ö. ve Evren, M. (2020). Epidemik toplum: koronavirüsün türkiye’de toplumsal etkileri. İstanbul: İZÜ Yayınları.
• Yıldırım, O ve İpek, İ. (2020). Yeni koronavirüs salgını dolayısıyla gündeme gelen sosyal izolasyon ve gönüllü karantina döneminde internet ve sosyal medya kullanımı. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi. (52), 69-94.
• Yörükan, T. (2012). Şehir, konut ve mahremiyet. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayını.