Victory Day Celebrations during the Ataturk Period (1929-1938)

Yıl 2022, Cilt: 24 Sayı: 100. Yılında Kocatepe-Büyük Taarruz Özel Sayısı, 54 - 73, 28.11.2022

Nermin Zahide Aydın

https://doi.org/10.32709/akusosbil.1143650

Öz

Holidays are important days that unite society, consolidate feelings of unity and togetherness. The important days that countries have experienced in the past have been the national holidays of those countries. In Turkey, the events of the period of the National Struggle also constituted the days of the militia. One of the important days in the National Struggle is the date of August 30. The offensive, which began on August 26, 1922, resulted in the victory of the Turkish nation. The Great Offensive caused the hopes of the Turkish nation to flourish again and to regain its former strength. The offensive was planned in great secrecy. Only Gazi Mustafa Kemal Pasha and his close friend were aware of when the attack would be made. Before the Great Offensive, Gazi Mustafa Kemal Pasha was given the title of Commander-in-Chief again. . The Great Offensive, which ended with the decisive victory of the Turkish army on August 30, was greeted with great joy. It is important for nations to remember their past and raise new generations connected to their country in terms of the way holidays are celebrated and to know from which date they are celebrated. Therefore, on August 30, 1924, victory was celebrated in Dumlupınar with a ceremony attended by Gazi Mustafa Kemal Pasha. Two years after this ceremony, a law was passed in the Grand National Assembly of Turkey and it was decided that the date of August 30 should be celebrated as a holiday. The draft law on the celebration of August 30 was adopted in 1926. there were no major victory celebrations that took place at the senior level until the mid-1930s. But especially after 1930, Victory Day on August 30 was celebrated with great enthusiasm all over the country. In our study the Victory Day celebrations in Turkey between 1929 and 1938 were examined. While conducting the research, period newspapers and other printed sources were used.

Anahtar Kelimeler

Atatürk, Great Offensive, August 30, feast, Victory Day

Atatürk Dönemi Zafer Bayramı Kutlamaları (1929-1938)

Öz

Bayramlar, toplumu birleştiren, birlik ve beraberlik duygularını pekiştiren önemli günlerdir. Ülkelerin geçmişte yaşadıkları önemli günleri, o ülkelerin milli bayramları olmuştur. Türkiye’de de Milli Mücadele dönemi olayları mili günleri oluşturmuştur. Milli Mücadelede yer alan önemli günlerden biri de 30 Ağustos tarihidir. 26 Ağustos 1922’de başlayan taarruz Türk milletinin zaferi ile sonuçlanmıştır. Büyük Taarruz Türk milletinin umutlarının tekrar yeşermesine ve eski gücünü tekrar elde etmesine neden olmuştur. Taarruz büyük bir gizlilik içinde planlanmıştır. Taarruzun ne zaman yapılacağından sadece Gazi Mustafa Kemal Paşa ve yakın arkadaşının haberi olmuştur. Büyük Taarruz öncesinde Gazi Mustafa Kemal Paşa’ya tekrar Başkomutan unvanı verilmiştir. 30 Ağustos’ta Türk ordusunun kesin zaferi ile sonuçlanan Büyük Taarruz büyük sevinçle karşılanmıştır. Bayramların kutlama şekilleri ve hangi tarihten itibaren kutlanıldığını bilmek milletlerin geçmişlerini unutmamaları ve ülkesine bağlı yeni nesiller yetiştirmeleri bakımından önemlidir. Bu nedenle 30 Ağustos 1924’te Dumlupınar’da Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın da katıldığı bir törenle zafer kutlanmıştır. Bu törenden iki yıl sonra Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde bir kanun çıkarılarak, 30 Ağustos tarihinin bayram olarak kutlanmasına karar verilmiştir. 30 Ağustos’un bayram sayılması için hazırlanan kanun tasarısı 1926 yılında kabul edilmiştir. 1930’ların ortalarına kadar üst düzeyde gerçekleşen büyük zafer kutlaması yapılmamıştır. Fakat özellikle 1930 yılından sonra 30 Ağustos Zafer Bayramı ülkenin her tarafında büyük bir coşkuyla kutlanmıştır. Çalışmamızda Türkiye’de 1929 ile 1938 yılları arasında yapılan Zafer Bayramı kutlamaları incelenmiştir. Araştırma yapılırken dönem gazeteleri ve basılı diğer kaynaklardan yararlanılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Atatürk, Büyük Taarruz, 30 Ağustos, bayram, Zafer Bayramı

Kaynakça

• Açık Söz, 26 Ağustos 1936.
• Açık Söz, 31 Ağustos 1936.
• Açık Söz, 4 Eylül 1936.
• Akşam, 23 Ağustos 1929.
• Akşam, 29 Ağustos 1929.
• Akşam, 1 Eylül 1929.
• Akşam, 22 Ağustos 1931.
• Akşam, 30 Ağustos 1931.
• Akşam, 31 Ağustos 1931.
• Akşam, 16 Ağustos 1932.
• Akşam, 19 Ağustos 1932.
• Akşam, 24 Ağustos 1932.
• Akşam, 26 Ağustos 1932.
• Akşam, 27 Ağustos 1932.
• Akşam, 30 Ağustos 1932.
• Akşam, 31 Ağustos 1932.
• Akşam, 11 Eylül 1932.
• Akşam, 21 Eylül 1932.
• Akşam, 30 Ağustos 1934.
• Akşam, 29 Ağustos 1935.
• Akşam, 30 Ağustos 1935.
• Akşam, 31 Ağustos 1935.
• Akşam, 26 Ağustos 1936.
• Akşam, 28 Ağustos 1936.
• Akşam, 30 Ağustos 1936.
• Akşam, 1 Eylül 1936.
• Akşam, 26 Ağustos 1937.
• Akşam, 29 Ağustos 1937.
• Akşam, 30 Ağustos 1937.
• Akşam, 31 Ağustos 1937.
• Akşam, 30 Ağustos 1938.
• Akşam, 31 Ağustos 1938.
• Altuncuoğlu, N. ve Saydan, İ. A. (2015). Kayseri Vilayet Gazetesi ekseninde Cumhuriyetin ilk yıllarında Kayseri’de Zafer Bayramı kutlamaları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(39), 145.162.
• Anadolu, 28 Ağustos 1935.
• Anadolu, 29 Ağustos 1935.
• Anadolu, 30 Ağustos 1935.
• Anadolu, 31 Ağustos 1935.
• Anadolu, 1 Eylül 1935.
• Anadolu, 3 Eylül 1935.
• Anadolu, 4 Eylül 1936.
• Anadolu, 31 Ağustos 1937.
• Anadolu, 1 Eylül 1937.
• Aslan, D.A. (2011). Cumhuriyet’in törensel meşruiyeti: Ulus-devlet inşa sürecinde milli bayramlar (1923-1938). (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Ankara.
• Başkaya, M. ve Yılmaz, M. (2018). Cumhuriyetin ilk yıllarında Trabzon’da milli bayram kutlamaları. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 5(27), 3201-3215.
• Cumhuriyet, 31 Ağustos 1929.
• Cumhuriyet, 1 Eylül 1929.
• Cumhuriyet, 30 Ağustos 1930.
• Cumhuriyet, 1 Eylül 1930.
• Cumhuriyet, 2 Eylül 1930.
• Cumhuriyet, 31 Ağustos 1931.
• Cumhuriyet, 31 Ağustos 1932.
• Cumhuriyet, 31 Ağustos 1933.
• Cumhuriyet, 3 Eylül 1933.
• Cumhuriyet, 4 Eylül 1933.
• Cumhuriyet, 1 Eylül 1935.
• Cumhuriyet, 31 Ağustos 1936.
• Cumhuriyet, 31 Ağustos 1937.
• Cumhuriyet, 2 Eylül 1938.
• Çakmak, F. (2010). Bursa’da on beşinci yıl Cumhuriyet Bayramı kutlamaları. Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(18), 87-109.
• Çelepi, M. S. (2020). Toplumsal anımsamanın milli bayramlar ile gerçekleşmesi: 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(TBMM’nin 100. Yılı Ve Milli İrade Özel Sayısı), 30-43.
• Doğu, 31 Ağustos 1938.
• Doğu, 3 Eylül 1938.
• Gök, H. V. (2021). 30 Ağustos Zaferinin ilk resmi töreni ve Cumhuriyetin ilk on yılında Büyük Zaferin yıldönümleri: İstanbul Örneği. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 9(29), 165-186.
• Haber, 31 Ağustos, 1936.
• Haber, 31 Ağustos 1937.
• Haber, 31 Ağustos 1938.
• Hâkimiyeti Milliye, 17 Ağustos 1930.
• Hâkimiyeti Milliye, 24 Ağustos 1931.
• Hâkimiyeti Milliye, 1 Eylül 1934.
• İkdam, 28 Ağustos 1929.
• İkdam, 29 Ağustos 1929.
• İkdam, 30 Ağustos 1929.
• İkdam, 31 Ağustos 1929.
• İzmir Postası, 31 Ağustos 1934.
• Koca, S. (2002). Eski Türklerde bayram ve festivaller. H. C. Güzel, K. Çiçek, S. Koca (Ed), Türkler içinde (ss.79-89). Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.
• Kurun, 1 Eylül 1936.
• Kurun, 31 Ağustos 1938.
• Milliyet, 31 Ağustos 1929.
• Milliyet, 31 Ağustos 1931.
• Milliyet, 31 Ağustos 1932.
• Milliyet, 31 Ağustos 1933.
• Milliyet, 1 Eylül 1934.
• Salman Bolat, B. (2012). Milli bayram olgusu ve Türkiye’de yapılan Cumhuriyet Bayramı kutlamaları 1923-1960, Ankara: Semih Ofset.
• Savaş, 2 Eylül 1934.
• Sayılır, B. (2014). 30 Ağustos Zafer Bayramı Kanunu, ilk zafer kutlaması ve Büyük Taarruzla ilgili bazı bilgiler. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 16, 89-114.
• Son Posta, 31 Ağustos 1930.
• Son Posta, 31 Ağustos 1931.
• Son Posta, 1 Eylül 1931.
• Son Posta, 2 Eylül 1931.
• Son Posta, 4 Eylül 1931.
• Son Posta, 31 Ağustos 1933.
• Son Posta, 31 Ağustos 1934.
• Son Posta, 1 Eylül 1934.
• Son Posta, 1 Eylül 1935.
• Son Posta, 31 Ağustos 1936.
• Son Posta, 4 Eylül 1936.
• Son Posta, 3 Eylül 1937.
• Son Posta, 4 Eylül 1937.
• Son Posta, 31 Ağustos 1938.
• Son Posta, 2 Eylül 1937.
• Son Posta, 3 Eylül 1938.
• Son Posta, 4 Eylül 1938.
• Son Saat, 31 Ağustos 1929.
• Şentürk, A. (2021). Milletleşmede ve çağdaşlaşmada milli bayram kutlamalarının rolü: Isparta örneği (1925-1940). SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 54, 178-198.
• Tan, 31 Ağustos 1935.
• Tan, 1 Eylül 1935.
• Tan, 31 Ağustos 1936.
• Türk Dili, 2 Eylül 1934.
• Türk Dili, 3 Eylül 1934.
• Türk Dili, 3 Eylül 1935.
• Türk Sözü, 2 Eylül 1934.
• Türk Sözü, 3 Eylül 1934.
• Türk Sözü, 31 Ağustos 1935.
• Türk Sözü, 2 Eylül 1935.
• Türk Sözü, 2 Eylül 1936.
• Ulus Sesi, 31 Ağustos 1938.
• Vakit, 31 Ağustos 1930.
• Vakit, 18 Ağustos 1931.
• Vakit, 27 Ağustos 1931.
• Vakit, 31 Ağustos 1931.
• Vakit, 31 Ağustos 1932.
• Vakit, 31 Ağustos 1933.
• Yeni Asır, 31 Ağustos 1935.
• Yeni Mersin, 31 Ağustos 1934.